Interpretacja indywidualna z dnia 5 lipca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.355.2024.1.AJB

Skutki podatkowe w związku ze sprzedażą działek, które powstaną po podziale działki będącej we współwłasności małżeńskiej.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

14 maja 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 14 maja 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych w związku ze sprzedażą działek, które powstaną po podziale działki ..., będącej we współwłasności małżeńskiej. Uzupełniła go Pani pismem z 29 maja 2024 r. – według daty nadania (wpływ 3 czerwca 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawczyni jest obywatelką polską posiadającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Od listopada 1973 r. pozostaje Pani w związku małżeńskim z ... (obywatel polski posiadający miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej), z małżeńską wspólnością majątkową ustawową. Od 11.09.2013 pobiera Pani emeryturę rolniczą od KRUS. Wcześniej była Pani ubezpieczona w KRUS.

Posiadane przez Panią w przeszłości i aktualnie grunty rolne to:

-od 17.12.1999 do 30.11.2000 działki rolne nr … i … obr. … gm. ...o łącznej powierzchni 3,64 ha (majątek osobisty),

-od 19.04.2007 do chwili obecnej działki rolne nr … i ... obr. … gm. … o łącznej powierzchni 0,98 ha (majątek objęty małżeńską wspólnością majątkową ustawową z Pani mężem …).

Pani mąż od 2006 r. otrzymuje emeryturę ZUS. Ponadto od 2017 r. uzyskuje Pani wraz z mężem przychody z najmu posiadanego przez Państwa lokalu użytkowego. Przychody z najmu tego lokalu opodatkowane są ryczałtem (PIT-28), nie są opodatkowane VAT. Ani Pani ani mąż nie prowadzi działalności gospodarczej i nie są Państwo zarejestrowanymi czynnymi podatnikami VAT. 19.04.2007 zakupiła Pani od Agencji Nieruchomości Rolnych Skarbu Państwa grunt rolny: przylegające do siebie działki o ... i ... obr. … gmina …. Transakcja zakupu nie była opodatkowana podatkiem VAT (transakcja zwolniona od podatku VAT zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy z 11.03.2004 od towarów i usług). Grunt ten w pierwszych latach stanowił ugór, potem łąkę. Nigdy nie uprawiała Pani na nim zbóż i nie sprzedawała żadnych produktów rolnych z tego gruntu. Pani córka, która posiada gospodarstwo rolne, uzyskuje dopłaty bezpośrednie z ARiMR z tego gruntu, przy czym grunt nie jest przedmiotem najmu ani dzierżawy. Dla przedmiotowych działek o łącznej powierzchni 0,98 ha, Sąd Rejonowy w ... prowadzi księgę wieczystą KW ….

Działki te zgodnie z wpisem do ewidencji gruntów stanowią grunty orne (oznaczone symbolami RIVa) i pastwiska (oznaczone symbolami PsIII i PsV). Dla przedmiotowych działek nie obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Planując budowę domu na terenie działki nr ... (na własne potrzeby mieszkaniowe) w 2011 roku uzyskała Pani decyzję o warunkach zabudowy (budynek mieszkalny jednorodzinny). Jednak z uwagi na problemy zdrowotne Pani, jak i męża, a w następstwie problemy finansowe zaniechali Państwo budowy domu i planują sprzedaż tej działki.

Ponadto, w 2023 uzyskała Pani decyzję o warunkach zabudowy działki nr ... (4 budynki mieszkalne jednorodzinne i cztery budynki garaży wraz z podziałem nieruchomości). Planuje Pani sprzedaż działki .... Nie podejmowała Pani działań zmierzających do wyłączenia gruntu z produkcji rolniczej. Aktualne warunki zabudowy mogą wygasnąć, gdy dla tego terenu zostanie uchwalony miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Aktualnie nie są prowadzone prace nad uchwaleniem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla tych działek.

Nie ponosiła Pani nakładów na te działki takich jak budowa ogrodzenia, budowa dróg wewnętrznych, podział geodezyjny. Z uwagi na problemy finansowe wynikające z problemów zdrowotnych Pani i męża zamierzają Państwo sprzedać przedmiotowy grunt. W celu sprzedaży będzie zamieszczała Pani zwykłe ogłoszenia na portalach internetowych, ewentualnie skorzysta Pani z usługi biura nieruchomości. Środki uzyskane ze sprzedaży nieruchomości zamierza Pani przeznaczyć na bieżące Pani potrzeby i męża. W odległej przeszłości zbyła Pani z mężem poniższe nieruchomości:

-około 30 lat temu sprzedała Pani mieszkanie w …, w którym wcześniej Państwo zamieszkiwali,

-18.08.2000 darowali Państwo synowi niezabudowaną działkę budowlaną o powierzchni 669 m² w …, gm. …,

-30.11.2000 darowała Pani Państwa córce 2 niezabudowane działki rolne nr … obr. … gm. … o łącznej powierzchni 3,64 ha,

-28.02.2011 sprzedali Państwo dom w ..., w którym wcześniej zamieszkiwaliście Państwo.

Z tytułu zbycia wyżej wskazanych nieruchomości nie odprowadzaliście Państwo podatku VAT traktując je jako zbycie majątku prywatnego. Po lutym 2011 nie zbyliście Państwo żadnych innych nieruchomości. Nie posiadają Państwo innych nieruchomości przeznaczonych do sprzedaż. Nie planują Państwo zakupu innych nieruchomości.

Planując sprzedaż ww. działek wystąpiła Pani w grudniu 2023 do KIS z wnioskiem o wydanie interpretacji podatkowych z poniższymi pytaniami: „1.Czy w związku z planowaną sprzedażą działki … będzie Pani miała obowiązek zarejestrowania się jako podatnik VAT i zapłacenia podatku z tego tytułu? 2. Czy w związku z planowaną sprzedażą działki ... będzie Pani miała obowiązek zarejestrowania się jako podatnik VAT i zapłacenia podatku z tego tytułu?” stojąc na stanowisku, że każda z potencjalnych transakcji sprzedaży działek (sprzedaż działki … oraz sprzedaż działki ...) nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Następnie udzieliła Pani poniższych odpowiedzi na pytania skierowane przez KIS:

1.W jakim celu nabyła Pani nieruchomości mające być przedmiotem sprzedaży, tj. działki nr … i ...?

Działki te nabyła Pani planując w przyszłości budowę domu na ich terenie na własne potrzeby mieszkaniowe (Pani i męża).

2.Czy przeznaczone na sprzedaż działki były kiedykolwiek przedmiotem umowy najmu, dzierżawy itp.? Jeśli tak, to prosimy wskazać okres, w którym działki były oddane w najem lub dzierżawę, czy były to czynności odpłatne? Prosimy o udzielenie odpowiedzi odrębnie dla każdej ze sprzedawanych działek.

Działki te nie były przedmiotem umowy najmu czy dzierżawy.

3.Czy przed sprzedażą działek będzie podejmowała Pani (osobiście bądź za pośrednictwem osób trzecich) jakiekolwiek czynności wymagające zaangażowania środków finansowych, zmierzające do podniesienia wartości przedmiotowych działek, np. uzyskiwanie decyzji/pozwoleń, uzbrojenie terenu, doprowadzenie mediów, ogrodzenie terenu, bądź inne? Jeśli tak – prosimy precyzyjnie wskazać jakie to były/będą czynności i nakłady.

Przed sprzedażą działek, poza ewentualnym podziałem geodezyjnym działki ..., nie będzie Pani podejmowała (osobiście bądź za pośrednictwem osób trzecich) czynności wymagających zaangażowania środków finansowych, zmierzających do podniesienia wartości przedmiotowych działek (np. uzyskiwanie decyzji/pozwoleń, uzbrojenie terenu, doprowadzenie mediów, ogrodzenie terenu, bądź inne.).

4.Czy z potencjalnym nabywcą/potencjalnymi nabywcami zamierza Pani zawrzeć przedwstępne umowy sprzedaży działek nr … i ...? Jeśli tak, to prosimy o podanie informacji dla każdej z działek:

a.Jakie warunkibędzie zawierać umowa przedwstępna sprzedaży, zawarta z potencjalnym nabywcą? Prosimy o szczegółowe opisanie, jakie postanowienia dotyczące planowanej transakcji sprzedaży działek będą wynikać z zawartej umowy przedwstępnej (np. uzyskanie zgód, pozwoleń, opinii, decyzji).

b.Jakie prawa i obowiązki wynikające z postanowień umowy przedwstępnej będą ciążyć na Pani, a jakie na stronie kupującej? Prosimy o szczegółowe opisanie.

c.Czy w ramach ww. umowy przedwstępnej zamierza Pani udzielić jakichkolwiek pełnomocnictw dla kupującego? Jeżeli odpowiedź na pytanie jest twierdząca, to prosimy o wskazanie w jakim zakresie (do jakich czynności) udzieli Pani pełnomocnictwa dla kupującego (prosimy o enumeratywne wymienienie zakresu tego pełnomocnictwa) w związku z zamierzoną sprzedażą.

d.Czy po zawarciu ww. umowy przedwstępnej strona kupująca będzie dokonywać na działce inwestycji infrastrukturalnych, które zwiększą jej atrakcyjność, jak np. uzbrojenie terenu w media, ogrodzenie?

e.Czy nabywca poniesie jakiekolwiek nakłady finansowe związane z nabywanymi działkami od momentu podpisania umowy przedwstępnej do zawarcia umowy finalnej?

Nie zamierza Pani z potencjalnym nabywcą/potencjalnymi nabywcami zawierać przedwstępnej umowy sprzedaży, poza sytuacją w której zawarcie umowy przedwstępnej będzie wynikało z przepisów prawa. Taka sytuacja może mieć miejsce jeżeli nabywcą działki … lub działki ... (o ile nie zostanie ona uprzednio podzielona) będzie osoba, która nie jest rolnikiem. Zgodnie z Ustawą o kształtowaniu ustroju rolnego, jeżeli nabywcą nieruchomości rolnej o pow. większej niż 3.000 m³ i mniejszej niż 1ha jest osoba inna niż rolnik, Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa („KOWR”) posiada prawo jej pierwokupu. W takiej sytuacji zawierana jest przedwstępna umowa warunkowa i kierowana do KOWR, który ma miesiąc na ustosunkowanie się do dokumentu. W przypadku gdy KOWR nie skorzysta z prawa pierwokupu, zostanie zawarta z nabywcą umowę przeniesienia własności. W takiej sytuacji:

-przedwstępna umowa warunkowa będzie zawierała zobowiązanie do zawarcia umowy przeniesienia własności jeżeli KOWR nie skorzysta z prawa pierwokupu

-nie będzie Pani udzielała pełnomocnictw dla kupującego - po zawarciu umowy przedwstępnej strona kupująca nie będzie dokonywać na działce inwestycji infrastrukturalnych, które zwiększą jej atrakcyjność, jak np. uzbrojenie terenu w media, ogrodzenie

-nabywca nie poniesie jakiekolwiek nakładów finansowych związanych z nabywanymi działkami od momentu podpisania umowy przedwstępnej do zawarcia umowy finalnej.

5.Czy udzielała/planuje Pani udzielić innej osobie/innemu podmiotowi (np. potencjalnemu nabywcy działki) pełnomocnictwa bądź jakiegokolwiek innego umocowania prawnego do działania w Pani imieniu w związku z planowaną transakcją sprzedaży działek? Jeżeli tak, prosimy wskazać zakres tego pełnomocnictwa, w tym jakie konkretnie czynności podejmuje/będzie podejmował podmiot działający jako Pani pełnomocnik w związku z planowaną transakcją sprzedaży działek (np. wystąpienia o warunki zabudowy, pozwolenie na budowę).

Nie udzielała Pani i nie planuje Pani udzielić innej osobie/innemu podmiotowi (np. potencjalnemu nabywcy działki) pełnomocnictwa bądź jakiegokolwiek innego umocowania prawnego do działania w Pani imieniu w związku z planowaną transakcją sprzedaży działek.

6.W jakim celu w 2023 r. występowała Pani z wnioskiem o wydanie decyzji o Warunkach Zabudowy dla działki nr ...? W 2023 wystąpiła Pani z wnioskiem o wydanie decyzji o Warunkach Zabudowy dla działki nr ... rozważając budowę domu (na własne potrzeby mieszkaniowe) na działce, którą wydzieliłaby Pani z działki nr .... Budowę domu chciała Pani sfinansować ze sprzedaży pozostałego terenu działki ... i działki …. Zważywszy jednak na bardzo mocne pogorszenie Pani stanu zdrowia, jak i męża zupełnie zaniechali Państwo planów budowy domu.

7.Czy wraz ze sprzedażą działek będzie Pani dostarczać również projekty budowlane dot. tych działek?

Nie będzie Pani dostarczać wraz ze sprzedażą działek projektów budowlanych dot. tych działek.

9 kwietnia 2024 wydana została interpretacja podatkowa (Znak pisma: 0114-KDIP4-3.4012.613.2023.3.KŁ), która stwierdziła, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe. Zamieściła Pani ogłoszenia sprzedaży przedmiotowych działek, lecz pomimo niskiej ceny brak jest zainteresowania ich zakupem w całości. Natomiast otrzymała Pani zapytania o możliwość sprzedaży części działki ... (pod jeden budynek mieszkalny). Wcześniej nie planowała Pani jej podziału, jednak teraz z uwagi na sytuację finansową i pilną potrzebę pozyskania środków na leczenie męża i Pani chciałaby Pani tą działkę podzielić na 4 i sprzedać po uzyskaniu decyzji o Warunkach Zabudowy dla poszczególnych działek. Poza:

(i)podziałem geodezyjnym działki ... na 4 działki oraz wewnętrzną drogę dojazdową do nich;

(ii)uzyskaniem decyzji o Warunkach Zabudowy dla 4 działek, które powstaną po podziale działki ... (po podziale aktualnie obowiązujące Warunki Zabudowy wygasną);

(iii)zamieszczeniem ogłoszeń sprzedaży działek po podziale,

nie będzie podejmowała Pani innych działań jak np. wyłączenia gruntu z produkcji rolniczej, uzyskanie pozwolenia na budowę, uzbrojenie terenu, doprowadzenie mediów czy ogrodzenie terenu. Nie będzie Pani z potencjalnym nabywcą/potencjalnymi nabywcami zawierać przedwstępnych umów sprzedaży działek. Nie będzie Pani udzielała pełnomocnictwa bądź jakiegokolwiek innego umocowania prawnego do działania w Pani imieniu w związku z planowaną transakcją sprzedaży działek. Przedmiotowa działka nie była i nie jest przedmiotem umowy najmu czy dzierżawy. Aktualnie nie są prowadzone prace nad uchwaleniem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla tej działki.

Pytanie

Czy w związku z planowaną sprzedażą działek, które powstaną po podziale działki ... (4 działki budowlane i wewnętrzna droga dojazdowa do nich) i uzyskaniu decyzji o warunkach ich zabudowy będzie Pani miała obowiązek zarejestrowania się jako podatnik VAT i zapłacenia podatku z tego tytułu?

Pani stanowisko w sprawie

W ocenie Wnioskodawczyni, opisana potencjalna transakcja/potencjalne transakcje sprzedaży działek nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W przedmiotowych transakcjach nie będzie Pani występowała jako podatnik w świetle art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług, z uwagi na fakt, iż przedmiotowe transakcje sprzedaży nie będą realizowane w ramach działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle zapisów art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Istotne jest, czy sprzedający w celu dokonania sprzedaży nieruchomości podejmował/będzie podejmował aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Przyjęcie, że dana osoba fizyczna sprzedając nieruchomości działa w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czego przejawem jest taka aktywność tej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną, np. nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zagospodarowania terenu (zabudowy), czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność "handlową" wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu zaistnienia pojedynczych z nich.

Planowana przez Panią sprzedaż będzie czynnością okazjonalną. Ostatnia sprzedaż przez Panią nieruchomości miała miejsce ponad 13 lat temu i dotyczyła sprzedaży domu, w którym wcześniej wraz z rodziną mieszała Pani przez około 20 lat. Nie podejmowała Pani działań mających na celu uzbrojenie przedmiotowych działek w infrastrukturę techniczną, nie ogradzała Pani terenu. Nieruchomość nie była przedmiotem umów najmu czy dzierżawy z osobami trzecimi. W momencie sprzedaży przedmiotowe działki będą stanowić teren niezabudowany. W celu sprzedaży przedmiotowych działek nie będzie Pani udzielała jakichkolwiek pełnomocnictw ani nie będzie zawierała z przyszłym nabywcą/przyszłymi nabywcami umów przedwstępnych. Przedmiotowe nieruchomości stanowią Pani i Pani męża majątek osobisty w ramach małżeńskiej wspólności majątkowej ustawowej, a ich sprzedaż nastąpi w ramach zarządu Państwa majątkiem osobistym. Poza sąsiednią działką ... obr. ...nie posiadają Państwo innych nieruchomości przeznaczonych do sprzedaży, nie zamierzają Państwo nabywać innych nieruchomości.

Nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego.

Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności. Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą. Wszystko to zatem wyklucza handlowy cel transakcji sprzedaży przedmiotowych działek. Czynności sprzedaży będą mieścić się w zakresie zarządu majątkiem prywatnym, do których unormowania ustawy o podatku od  towarów i usług zastosowania nie mają, czyli nie będzie Pani miała obowiązku zarejestrowania się jako podatnik VAT i zapłacenia podatku z tego tytułu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Natomiast w myśl art. 2 pkt 22 ustawy:

Zatem w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, należy przyjąć, że zbycie nieruchomości gruntowych (działek) traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”:

Należy w tym miejscu wyjaśnić, że prawo dopuszcza, aby własność tej samej rzeczy przysługiwała niepodzielnie kilku osobom. Na tym polega współwłasność w świetle art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.).

Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się – jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji – przepisy odnoszące się do własności.

Stosownie do art. 196 § 1 ww. ustawy Kodeks cywilny:

Na podstawie art. 196 § 2 ww. ustawy Kodeks cywilny:

Art. 198 ustawy Kodeks cywilny stanowi, że:

Współwłaściciel ma względem swojego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli. Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

Kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.).

Na mocy art. 31 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:

Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

Na podstawie art. 35 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:

Według art. 36 § 1 oraz § 2 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:

Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.

Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu, musi być wykonywana przez podmiot o statusie podatnika działającego w takim charakterze w odniesieniu do tej czynności.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.

Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Stosownie do art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE:

Jednocześnie w art. 12 ust. 1 lit. b) powołanej Dyrektywy 2006/112/WE wskazano:

W myśl art. 12 ust. 3 Dyrektywy 2006/112/WE:

Na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE:

Z przytoczonych regulacji prawa wspólnotowego wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Uznanie, iż dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą.

Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy. Jednakże jak wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

W kontekście powyższego, uwzględniając definicję działalności gospodarczej należy stwierdzić, że dostawa towarów będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług tylko w sytuacji, gdy dokonana zostanie przez podmiot o statusie podatnika, który działa w takim charakterze w odniesieniu do tej konkretnie czynności.

Z opisu sprawy wynika, że nie prowadzi Pani działalności gospodarczej i nie jest Pani zarejestrowanym czynnym podatnikami VAT. 19.04.2007 zakupiła Pani grunt rolny - przylegające do siebie działki o … i .... Transakcja zakupu nie była opodatkowana podatkiem VAT (transakcja zwolniona od podatku VAT zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT). Działki te nabyła Pani planując w przyszłości budowę domu na ich terenie na własne potrzeby mieszkaniowe (Pani i męża). Nigdy nie uprawiała Pani na nim zbóż i nie sprzedawała żadnych produktów rolnych z tego gruntu, przy czym grunt nie jest przedmiotem najmu ani dzierżawy. Dla przedmiotowych działek nie obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. W 2023 uzyskała Pani decyzję o warunkach zabudowy działki nr ... (4 budynki mieszkalne jednorodzinne i cztery budynki garaży wraz z podziałem nieruchomości). Wystąpiła Pani z wnioskiem o wydanie ww. decyzji rozważając budowę domu (na własne potrzeby mieszkaniowe) na działce, którą wydzieliłaby Pani z działki nr .... Budowę domu chciała Pani sfinansować ze sprzedaży pozostałego terenu działki .... Nie podejmowała Pani działań zmierzających do wyłączenia gruntu z produkcji rolniczej. Aktualne warunki zabudowy mogą wygasnąć, gdy dla tego terenu zostanie uchwalony miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Aktualnie nie są prowadzone prace nad uchwaleniem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla tych działek. Nie ponosiła Pani nakładów na te działki takich jak budowa ogrodzenia, budowa dróg wewnętrznych, podział geodezyjny. Z uwagi na problemy finansowe wynikające z problemów zdrowotnych Pani i męża zamierzają Państwo sprzedać przedmiotowy grunt. W celu sprzedaży będzie zamieszczała Pani zwykłe ogłoszenia na portalach internetowych, ewentualnie skorzysta Pani z usługi biura nieruchomości. W odległej przeszłości zbyła Pani z mężem poniższe nieruchomości:

-około 30 lat temu sprzedała Pani mieszkanie w …, w którym wcześniej Państwo zamieszkiwali,

-18.08.2000 darowali Państwo synowi niezabudowaną działkę budowlaną o powierzchni 669 m² w …, gm. …,

-30.11.2000 darowała Pani Państwa córce 2 niezabudowane działki rolne nr … obr. … gm. … o łącznej powierzchni 3,64 ha,

- 28.02.2011 sprzedali Państwo dom w …, w którym wcześniej zamieszkiwaliście Państwo.

Przed sprzedażą działek, poza ewentualnym podziałem geodezyjnym działki ..., nie będzie Pani podejmowała (osobiście bądź za pośrednictwem osób trzecich) czynności wymagających zaangażowania środków finansowych, zmierzających do podniesienia wartości przedmiotowych działek (np. uzyskiwanie decyzji/pozwoleń, uzbrojenie terenu, doprowadzenie mediów, ogrodzenie terenu, bądź inne.). Nie zamierza Pani z potencjalnym nabywcą/potencjalnymi nabywcami zawierać przedwstępnej umowy sprzedaży, poza sytuacją w której zawarcie umowy przedwstępnej będzie wynikało z przepisów prawa. Nie udzielała Pani i nie planuje Pani udzielić innej osobie/innemu podmiotowi (np. potencjalnemu nabywcy działki) pełnomocnictwa bądź jakiegokolwiek innego umocowania prawnego do działania w Pani imieniu w związku z planowaną transakcją sprzedaży działek. Nie będzie Pani dostarczać wraz ze sprzedażą działek projektów budowlanych dot. tych działek. Zamieściła Pani ogłoszenia sprzedaży przedmiotowych działek.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że z całokształtu okoliczności sprawy nie wynika taka Pani aktywność, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Zatem należy uznać, że sprzedaż przez Panią działek, które powstaną po podziale działki ..., będącej we współwłasności małżeńskiej, nie będzie stanowiło działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Brak jest bowiem przesłanek świadczących o takiej Pani aktywności w przedmiocie zbycia ww. działek, która jest porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem. Nie występuje bowiem ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzają, że dostawa przedmiotowych działek wypełnia przesłanki działalności gospodarczej. Jak wynika z całokształtu okoliczności sprawy, nie podejmowała Pani aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców.

Konsekwentnie, z tytułu transakcji sprzedaży ww. działek, będących we współwłasności małżeńskiej, nie będzie Pani działała charakterze podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Działania podejmowane przez Panią należą zatem do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. W związku z tym, będzie Pani korzystała z przysługującego prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania.

Wobec powyższego, sprzedaż przez Panią działek, które powstaną po podziale działki ..., będącej we współwłasności małżeńskiej, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Tym samym, nie będzie Pani miała obowiązku zarejestrowania się jako podatnik VAT oraz naliczenia podatku od towarów i usług z tytułu sprzedaży ww. działek.

A zatem Pani stanowisko uznałem za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Informuję, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Należy zauważyć, że stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). W przedmiotowej sprawie powyższa interpretacja indywidualna dotyczy tylko Pani i nie wywołuje skutków podatkowych dla Pani męża.

Zaznacza się, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Pani ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Panią w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem sprawy i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa:

·Zgodnie z art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2024 poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA),

albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).