Wyszukaj po identyfikatorze keyboard_arrow_down
Wyszukiwanie po identyfikatorze Zamknij close
ZAMKNIJ close
account_circle Jesteś zalogowany jako:
ZAMKNIJ close
Powiadomienia
keyboard_arrow_up keyboard_arrow_down znajdź
removeA addA insert_drive_fileWEksportuj printDrukuj assignment add Do schowka

Interpretacja indywidualna z dnia 2 lipca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-3.4012.212.2024.2.AAR

Zwolnienie od podatku VAT usług wykonywanych na rzecz ASI na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 a) i b) ustawy.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 kwietnia 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 27 marca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do zastosowania zwolnienia od podatku do świadczonych przez Panią usług na rzecz ASI. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 19 czerwca 2024 r. (wpływ 19 czerwca 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest osobą fizyczną, która zamierza założyć jednoosobową działalność gospodarczą. W ramach wyżej wskazanej działalności Wnioskodawca zamierza być zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (VAT).

Wnioskodawca zawrze umowę współpracy z podmiotem będącym alternatywną spółką inwestycyjną, o której mowa w art. 8b ust. 1 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (dalej „ustawa o funduszach”).

Zgodnie z art. 8a ust. 1 ustawy o funduszach, alternatywna spółka inwestycyjna (dalej „ASI”) jest rodzajem alternatywnego funduszu inwestycyjnego innym niż specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty albo fundusz inwestycyjny zamknięty. Wyłącznym przedmiotem działalności ASI na podstawie art. 8a ust. 3 ustawy o funduszach jest, z zastrzeżeniem wyjątków określonych w ustawie, zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną.

Siedziby ASI, dla której Wnioskodawca będzie świadczył usługi, znajdują się wyłącznie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Siedziba i adres podmiotu zarządzającego tą ASI (dalej „ZASI”), również znajdować będzie się wyłącznie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. ZASI jest podmiotem wpisanym do rejestru zarządzających Alternatywnymi Spółkami Inwestycyjnymi prowadzonego przez Komisję Nadzoru Finansowego zgodnie z ustawą o funduszach.

W ramach czynności wykonywanych przez Wnioskodawcę na podstawie umowy zawartej bezpośrednio z ASI, Wnioskodawca będzie wykonywał następujące usługi (dalej „Usługi”):

1)nadzór i controlling spółek portfelowych ASI (tj. spółek, w które ASI dokonała inwestycji) w zakresie realizacji ich planów,

2)koordynacja i udział w procesie pozyskiwania kolejnych rund inwestycyjnych dla spółek portfelowych ASI,

3)negocjowanie warunków wyjścia ASI z inwestycji,

4)nadzór z ramienia ASI nad przepływami gotówki w spółkach portfelowych oraz wsparcia spółek portfelowych w zakresie podejmowania decyzji zarządczych,

5)nadzór nad kontrolą kosztów i harmonogramu rzeczowo inwestycyjnego, planowania, organizacji oraz kontroli środków finansowych, którymi dysponuje ASI,

6)nadzorowanie, planowanie i koordynacja zadań projektowych realizowanych przez zespół projektowy ASI,

7)realizacji celów inwestycyjnych ASI,

8)zarządzanie ryzykiem działalności wykonywanej przez ASI, w tym podejmowanie działań mających na celu optymalizację ryzyk inwestycyjnych względem możliwości finansowania oraz celów działalności ASI,

9)realizacja obowiązków regulacyjnych narzuconych przez Komisję Nadzoru Finansowego (np. raportowanie informacji, udzielanie odpowiedzi na zapytania),

10)współpraca z zewnętrznymi podmiotami wspierającymi ASI, np. doradcami przygotowującymi due diligence, prawnikami prowadzącymi proces inwestycyjny,

11)przygotowanie wszelkich materiałów wymaganych przez Komitet Inwestycyjny w celu podjęcia decyzji inwestycyjnej przez Komitet Inwestycyjny, np. opisów, prezentacji, udział w Komitetach Inwestycyjnych,

12)przeprowadzanie procesów transakcyjnych w ramach wyjść kapitałowych (jak np. przeprowadzanie wymaganych due diligence, pilnowanie harmonogramu doradców zewnętrznych czy ścisłej współpracy z prawnikami i innymi osobami zaangażowanymi w przeprowadzane transakcje),

13)zarządzanie oraz monitorowanie inwestycji spółek portfelowych oraz bezpośrednią współpracę w ramach tzw. „smart money” (raportowanie, monitorowanie zgodności działalności spółek portfelowych z umowami inwestycyjnymi, rozliczanie umów, udzielanie odpowiedzi na zapytania ze strony spółek portfelowych, itp.),

14)zarządzanie portfelem inwestycyjnym ASI oraz ryzykiem w jego ramach poprzez podejmowanie działań i decyzji w toku zarządzania spółkami portfelowymi m.in. przez udział w posiedzeniach organów tych spółek,

15)wsparcie przy podejmowaniu przez ASI kluczowych decyzji dotyczących kwestii operacyjnych oraz strategicznych ASI.

Wymienione wyżej Usługi będą świadczone przez Wnioskodawcę na podstawie umowy współpracy zawartej bezpośrednio z ASI. Usługi świadczone przez Wnioskodawcę będą stanowić odrębną całości i będą spełniać szczególne i istotne funkcje dla całej działalności ASI, w konsekwencji, czego będą mieć realny wpływ na funkcjonowanie ASI.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego

Usługi rozliczane będą z ASI miesięcznym wynagrodzeniem ryczałtowym i na fakturze będą ujęte, jako jedna pozycja określana, jako świadczenie usług zgodnie z umową współpracy z dnia [data umowy zawartej z ASI].

Zgodnie z powyższymi wyjaśnieniami, wynagrodzenie będzie ryczałtowe, tj. stała kwota miesięczna za wykonywane usługi.

Świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz ASI usługi, o których mowa we Wniosku, na podstawie zawartej umowy współpracy, będą wprost/bezpośrednio/nierozerwalnie związane z usługami zarządzania świadczonymi przez ZASI, o której mowa w przedstawionym zdarzeniu przyszłym. Przy czym, usługi te będą stanowiły bezpośrednie wsparcie usług świadczonych przez ZASI, która będzie zewnętrznie zarządzającą ASI.

Wnioskodawca nie zamierza zrezygnować ze zwolnienia od podatku od towarów i usług (VAT) i nie zamierza wybrać ich opodatkowania, na podstawie art. 43 ust. 22 ustawy z dnia 11 marca 2024 roku o podatku od towarów i usług.

Pytanie

Czy usługi, których zakres został określony w opisie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego niniejszej sprawy, świadczone bezpośrednio na rzecz alternatywnej spółki inwestycyjnej na podstawie zawartej z tą spółką umowy, będą podlegały zwolnieniu z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy o VAT?

Pani stanowisko w sprawie

Usługi, których zakres został określony w opisie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego niniejszej sprawy, świadczone bezpośrednio na rzecz alternatywnej spółki inwestycyjnej będą podlegały zwolnieniu z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy o VAT.

Na potwierdzenie tego stanowiska Wnioskodawca przedstawia następującą argumentację. Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi zarządzania:

a)funduszami inwestycyjnymi, alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych - w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi,

b)portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa w lit. a, lub ich częścią.

Zdaniem Wnioskodawcy, Usługi opisane w niniejszym wniosku, które będą świadczone na rzecz alternatywnej spółki inwestycyjnej, będą zwolnione z podatku od towarów i usług na podstawie powyższego przepisu.

Podstawą do jego wprowadzenia do krajowego porządku prawnego jest art. 135 ust. 1 lit. g Dyrektywy Rady 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (dalej Dyrektywa VAT), zgodnie z którym państwa członkowskie UE zwalniają z opodatkowania podatkiem VAT transakcje zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie. W świetle tej regulacji należy uznać, że prawodawca unijny pozostawił ustawodawcom państw członkowskich szeroką swobodę w zakresie określenia jakich podmiotów mogą dotyczyć usługi zarządzania objęte zwolnieniem z VAT. Ewentualne ograniczenia podmiotowe w tym zakresie na pewno nie będą wynikały więc z przepisów unijnych.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy o VAT, polski ustawodawca zadecydował o zastosowaniu zwolnienia z VAT do czynności zarządzania funduszami inwestycyjnymi, alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych - w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi. Dla możliwości zastosowania zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT nie ma zatem znaczenia czy czynności zarządzania wykonywane są bezpośrednio czy pośrednio (za pośrednictwem zarządzającego alternatywną spółką inwestycyjną) na rzecz funduszy inwestycyjnych, czy też alternatywnych funduszy inwestycyjnych, a w konsekwencji także ASI, będących rodzajem alternatywnych funduszy inwestycyjnych. Ważne w tym zakresie jest jedynie, by dane świadczenia (na gruncie niniejszej sprawy - Usługi) stanowiły usługi zarządzania wskazanymi specjalnymi funduszami inwestycyjnymi.

W Dyrektywie VAT nie wprowadzono definicji pojęcia zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi. Zgodnie z orzeczeniem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej „TSUE) z 4 maja 2006 r. w sprawie C-169/04 Abbey National plc, w celu określenia pojęcia „zarządzania funduszami inwestycyjnymi, kluczowa jest analiza przepisów branżowych opublikowanych na szczeblu unijnym. Odniesienie do przepisów unijnych ma bowiem na celu zapewnienie ujednolicenia rozumienia pojęcia „zarządzanie we wszystkich państwach członkowskich. Na potrzeby niniejszej sprawy zasadne jest więc skorzystanie z definicji „zarządzania” zawartej w innym niż Dyrektywa VAT akcie prawa Unii Europejskiej, specyficznym dla tego właśnie rodzaju działalności - chodzi o dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE z 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS), zwanej dalej „Dyrektywą UCITS”.

Zgodnie z art. 6 ust. 2 zdanie ostatnie Dyrektywy UCITS, „działalność związana z zarządzaniem UCITS obejmuje, do celów niniejszej Dyrektywy, obowiązki, o których mowa w załączniku II”.

W myśl natomiast wskazanego załącznika II do Dyrektywy UCITS, funkcje zarządzania obejmują: zarządzanie inwestycjami, administrację, a w tym: obsługę prawną i obsługę rachunkowo-księgową w zakresie zarządzania funduszem; zapytania klientów; wycenę i wyznaczanie ceny (w tym zwroty podatkowe); monitorowanie przestrzegania uregulowań; prowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa; wypłatę zysków; emisję i umarzanie jednostek uczestnictwa; rozliczanie umów (w tym wysyłanie potwierdzeń); prowadzenie ksiąg; wprowadzanie do obrotu.

Analogicznie funkcję „zarządzania” definiuje także dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/61/UE z 8 czerwca 2011 r. w sprawie zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zmiany Dyrektyw 2003/41/WE i 2009/65/WE oraz rozporządzeń (WE) nr 1060/2009 i (UE) nr 1095/2010, zwana dalej „Dyrektywą ZAFI”. Zgodnie z art. 4 ust. 1 lit. w dyrektywy ZAFI, „zarządzanie AFI” oznacza wykonywanie przynajmniej funkcji w zakresie zarządzania portfelem, o których mowa w pkt 1 lit. a) lub b) załącznika I, na rzecz jednego lub większej liczby AFI. W myśl natomiast pkt 1 wskazanego załącznika I do Dyrektywy ZAFI, minimalny zakres funkcji w zakresie zarządzania inwestycyjnego, które musi wykonywać ZAFI, zarządzając AFI, to (a) zarządzanie portfelami inwestycyjnymi; (b) zarządzanie ryzykiem. W pkt 2 tego samego załącznika I zawarty został z kolei katalog innych czynności, jakie ZAFI może wykonywać dodatkowo w ramach usługi zarządzania. Co istotne, wskazany minimalny zakres funkcji w zakresie zarządzania inwestycyjnego służy określeniu czy dany podmiot może być uznany za ZAFI (analogicznie: za ZASI); nie ogranicza natomiast katalogu czynności wchodzących w zakres zarządzania, co wynika wprost z pkt 2 załącznika I do Dyrektywy ZAFI.

Zarówno z załącznika I do Dyrektywy ZAFI, jak i z załącznika II do Dyrektywy UCITS, wynika zatem, że na czynności zarządzania funduszami inwestycyjnymi składają się nie tylko działania polegające na zarządzaniu inwestycjami (realizacją polityki inwestycyjnej funduszy), lecz również inne czynności związane z zarządzaniem samym funduszem (w rozumieniu bardziej administracyjnym), w tym m.in. zapewnienia mu wsparcia doradczego, konsultingu biznesowego oraz obsługi prawnej i rachunkowo-księgowej.

W przywołanym powyżej wyroku w sprawie C-169/04 Abbey National plc TSUE wskazał, że zarządzanie funduszami powierniczymi (obecnie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi) „jest określane w zależności od rodzaju świadczonych usług, a nie w zależności od osoby świadczącej lub odbiorcy usług”. Oznacza to, że zwolnienie z opodatkowania podatkiem VAT dla usług zarządzania funduszami inwestycyjnymi ma charakter przedmiotowy, a nie podmiotowy - o możliwości zastosowania zwolnienia decyduje więc wyłącznie zakres czynności świadczonych przez usługodawcę, a nie jego status.

Stanowisko to potwierdza także późniejsze orzecznictwo TSUE, m.in. wyrok z 7 marca 2013 r. w sprawie C-275/11 GfBk Gesellschaft für Börsenkommunikation mbH, w którym potwierdzono możliwość stosowania zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT dla usług doradztwa inwestycyjnego świadczonych przez osobę trzecią na rzecz spółki inwestycyjnej zarządzającej specjalnym funduszem inwestycyjnym. W orzeczeniu tym TSUE wskazał ponadto, że „poza czynnościami polegającymi na zarządzaniu portfelem, do szczególnych funkcji przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania należą funkcje administrowania samymi przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania takie jak te wymienione w załączniku II do Dyrektywy 85/611 zmienionej Dyrektywą 2001/107 w rubryce administracja”.

Ponadto, w swoim orzecznictwie TSUE uznał, że owo autonomiczne pojęcie „zarządzania” może obejmować różne odrębne czynności, np. usługi w zakresie administrowania i prowadzenia rachunkowości funduszu (C-169/04), czy też usługi doradztwa inwestycyjnego (C-275/11), które będą korzystały ze zwolnienia, nawet jeżeli będą świadczone przez podmioty będące osobami trzecimi. Jedynym warunkiem jest to, aby usługi te spełniały szczególnie istotne funkcje dla zarządzania funduszami inwestycyjnymi.

W postępowaniu zakończonym wydaniem orzeczenia z 21 października 2004 r. w sprawie C‑8/03 Banque Bruxelles Lambert S.A., definiującym pojęcie zarządzania, Rzecznik Generalny w przedstawionym stanowisku wskazał, że „cel ten wymaga takiego zakreślenia zwolnienia, aby nie naruszało ono zasady powszechności podatku, bez czynienia go jednak bezprzedmiotowym. Z tego punktu widzenia dopuszczalne jest objęcie zwolnieniem wszystkich transakcji bezpośrednio związanych z systemem zarządzania funduszami powierniczymi.

Tym samym nie można ograniczać zwolnienia tylko do podejmowania decyzji. Niemniej jednak nie można rozciągnąć go na wszystkie usługi świadczone na rzecz przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania, które znajdują się w takiej sytuacji, jak fundusze powiernicze. (...) Transakcje, które obejmują zwolnienie, winny ograniczać się do tych, które są ściśle związane z prowadzeniem funduszu, to znaczy do określania polityki inwestycyjnej, kupna i sprzedaży aktywów. O ile zwolnione transakcje nie ograniczają się do podejmowania decyzji, o tyle jednak muszą one bezpośrednio dotyczyć transakcji handlowych papierami wartościowymi. Aby móc zastosować zwolnienie, należy ustalić, że dane świadczenia są nierozerwalnie związane z transakcjami bezpośrednio zwolnionymi przez szóstą dyrektywę. Z kolei świadczenia, które można łatwo oddzielić od zarządzania funduszem w ścisłym tego słowa znaczeniu, należy uznać za podlegające podatkowi VAT”.

W konsekwencji zajętego przez TSUE stanowiska stwierdzić należy, że brak jest podstaw do zawężania zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) oraz b) ustawy o VAT jedynie do usług świadczonych na rzecz ASI przez ZASI. Należy przy tym podkreślić, że ze względu na fakt, że pojęcie „zarządzania” funduszami inwestycyjnymi przewidziane w powołanym powyżej art. 135 Dyrektywy VAT stanowi autonomiczne pojęcie prawa wspólnotowego, powinno ono być zdefiniowane z punktu widzenia prawa wspólnotowego, a jego treści nie można zmienić regulacjami krajowymi.

Taka ocena prawna stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego analogicznego jak w niniejszej sprawie była potwierdzana również w licznych interpretacjach indywidualnych przepisów prawa podatkowego, w tym w szczególności o sygn. 0114-KDIP4-3.4012.138.2021.1.MAT, 0114-KDIP4-3.4012.294.2020.1.MAT, 0114-KDIP4-3.4012.478.2020.1.DS, 0114-KDIP4.4012.9.2019.9.RK i 0112-KDIL1-1.4012.386.2020.1.MB.

W podobnym tonie wypowiedział się także Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku z 1 sierpnia 2019 r., sygn. I SA/Kr 609/19, który wprost stwierdził, że „okoliczność, iż usługi doradcze i informacyjne świadczone przez osobę trzecią nie wiążą się z dokonaniem zmian w sytuacji prawnofinansowej funduszu, nie stoi na przeszkodzie objęciu ich pojęciem „zarządzania specjalnym funduszem inwestycyjnym”.

Przenosząc powyższe rozważania na przedstawioną w stanie faktycznym sytuację Wnioskodawcy, należy podkreślić, że czynności wykonywane w ramach świadczonych usług zarządzania przez Wnioskodawcę będą właściwe dla działalności polegającej na zarządzaniu funduszami inwestycyjnymi oraz tworzyć będą odrębną całość.

Mając więc na względzie:

  • orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej,
  • linię orzeczniczą krajowych sądów administracyjnych oraz treść indywidualnych interpretacji podatkowych wydawanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej,
  • fakt, iż usługi świadczone przez Wnioskodawcę bezpośrednio na rzecz alternatywnej spółki inwestycyjnej będą czynnościami nierozerwalnie związanymi z działalnością zarządzania ASI oraz są niezbędne do prawidłowego zarządzania ASI oraz są usługami zasadniczo zgodnymi z tymi określonymi w pkt 2 załącznika I do Dyrektywy ZAFI,
  • fakt, iż usługi świadczone przez Wnioskodawcę będą miały kluczowy charakter dla działalności zarządzania alternatywną spółką inwestycyjną oraz są bezpośrednio związane z czynnościami zarządzania,

Wnioskodawca uważa, że Usługi, których zakres został określony w opisie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego niniejszej sprawy, świadczone bezpośrednio na rzecz alternatywnej spółki inwestycyjnej na podstawie zawartej z nią umowy, będą podlegały zwolnieniu z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy o VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast art. 8 ust. 1 ustawy stanowi, że:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu.

Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy zwrócić uwagę na to, że usługą jest tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść.

Nie każda czynność stanowiąca świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ustawy, podlega jednak opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W świetle zapisów art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z ust. 2 powołanego artykułu:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że jest Pani osobą fizyczną, która zamierza założyć jednoosobową działalność gospodarczą i zamierza być zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zawrze Pani umowę współpracy z podmiotem będącym alternatywną spółką inwestycyjną, o której mowa w art. 8b ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (ustawa o funduszach).

Siedziby ASI, dla której będzie Pani świadczyła usługi znajdują się wyłącznie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Siedziba i adres podmiotu zarządzającego tą ASI (ZASI), również znajdować będzie się wyłącznie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. ZASI jest podmiotem wpisanym do rejestru zarządzających Alternatywnymi Spółkami Inwestycyjnymi prowadzonego przez Komisję Nadzoru Finansowego zgodnie z ustawą o funduszach.

W ramach czynności wykonywanych przez Panią na podstawie umowy zawartej bezpośrednio z ASI, będzie Pani wykonywała następujące usługi (Usługi):

1)nadzór i controlling spółek portfelowych ASI (tj. spółek, w które ASI dokonała inwestycji) w zakresie realizacji ich planów,

2)koordynacja i udział w procesie pozyskiwania kolejnych rund inwestycyjnych dla spółek portfelowych ASI,

3)negocjowanie warunków wyjścia ASI z inwestycji,

4)nadzór z ramienia ASI nad przepływami gotówki w spółkach portfelowych oraz wsparcia spółek portfelowych w zakresie podejmowania decyzji zarządczych,

5)nadzór nad kontrolą kosztów i harmonogramu rzeczowo inwestycyjnego, planowania, organizacji oraz kontroli środków finansowych, którymi dysponuje ASI,

6)nadzorowanie, planowanie i koordynacja zadań projektowych realizowanych przez zespół projektowy ASI,

7)realizacji celów inwestycyjnych ASI,

8)zarządzanie ryzykiem działalności wykonywanej przez ASI, w tym podejmowanie działań mających na celu optymalizację ryzyk inwestycyjnych względem możliwości finansowania oraz celów działalności ASI,

9)realizacja obowiązków regulacyjnych narzuconych przez Komisję Nadzoru Finansowego (np. raportowanie informacji, udzielanie odpowiedzi na zapytania),

10)współpraca z zewnętrznymi podmiotami wspierającymi ASI, np. doradcami przygotowującymi due diligence, prawnikami prowadzącymi proces inwestycyjny,

11)przygotowanie wszelkich materiałów wymaganych przez Komitet Inwestycyjny w celu podjęcia decyzji inwestycyjnej przez Komitet Inwestycyjny, np. opisów, prezentacji, udział w Komitetach Inwestycyjnych,

12)przeprowadzanie procesów transakcyjnych w ramach wyjść kapitałowych (jak np. przeprowadzanie wymaganych due diligence, pilnowanie harmonogramu doradców zewnętrznych czy ścisłej współpracy z prawnikami i innymi osobami zaangażowanymi w przeprowadzane transakcje),

13)zarządzanie oraz monitorowanie inwestycji spółek portfelowych oraz bezpośrednią współpracę w ramach tzw. „smart money” (raportowanie, monitorowanie zgodności działalności spółek portfelowych z umowami inwestycyjnymi, rozliczanie umów, udzielanie odpowiedzi na zapytania ze strony spółek portfelowych, itp.),

14)zarządzanie portfelem inwestycyjnym ASI oraz ryzykiem w jego ramach poprzez podejmowanie działań i decyzji w toku zarządzania spółkami portfelowymi m.in. przez udział w posiedzeniach organów tych spółek,

15)wsparcie przy podejmowaniu przez ASI kluczowych decyzji dotyczących kwestii operacyjnych oraz strategicznych ASI.

Wymienione wyżej Usługi będą świadczone przez Panią na podstawie umowy współpracy zawartej bezpośrednio z ASI. Świadczone przez Panią usługi będą stanowić odrębną całości i będą spełniać szczególne i istotne funkcje dla całej działalności ASI, w konsekwencji, czego będą mieć realny wpływ na funkcjonowanie ASI. Świadczone przez Panią na rzecz ASI Usługi, na podstawie zawartej umowy współpracy, będą wprost/bezpośrednio/nierozerwalnie związane z usługami zarządzania świadczonymi przez ZASI, o której mowa w przedstawionym zdarzeniu przyszłym. Przy czym, usługi te będą stanowiły bezpośrednie wsparcie usług świadczonych przez ZASI, która będzie zewnętrznie zarządzającą ASI.

Usługi rozliczane będą z ASI miesięcznym wynagrodzeniem ryczałtowym, tj. stała kwota miesięczna za wykonywane usługi i na fakturze będą ujęte jako jedna pozycja określana, jako świadczenie usług zgodnie z umową współpracy z dnia [data umowy zawartej z ASI].

Nie zamierza Pani zrezygnować ze zwolnienia od podatku VAT i nie zamierza wybrać opodatkowania Usług, na podstawie art. 43 ust. 22 ustawy.

Pani wątpliwości w tej sprawie dotyczą kwestii zastosowania zwolnienia od podatku do wyżej opisanych usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług zwolnienie od podatku. Zastosowanie zwolnienia od podatku, jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku dostaw towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy:

Zwalnia się od podatku usługi zarządzania:

a)funduszami inwestycyjnymi, alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych - w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi,

b)portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa w lit. a, lub ich częścią.

Na podstawie art. 43 ust. 15 ustawy:

 Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

a)czynności ściągania długów, w tym factoringu;

b)usług doradztwa;

c)usług w zakresie leasingu.

Stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega wykładni rozszerzającej. W efekcie podatnik uprawniony będzie do zastosowania ww. preferencji jedynie, gdy charakter czynności świadczonych przez niego w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Jednocześnie zwrócić należy uwagę na przepis art. 43 ust. 22 ustawy, zgodnie z którym:

Podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38–41, świadczonych na rzecz podatników, i wybrać ich opodatkowanie, pod warunkiem że:

1)jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny;

2)złoży naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne zawiadomienie o wyborze opodatkowania tych usług przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego rezygnuje ze zwolnienia.

Stosownie zaś do ust. 23 ww. przepisu:

Podatnik, o którym mowa w ust. 22, może, nie wcześniej niż po upływie 2 lat, licząc od początku okresu rozliczeniowego, od którego wybrał opodatkowanie usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38–41, ponownie skorzystać ze zwolnienia od podatku tych usług, pod warunkiem złożenia naczelnikowi urzędu skarbowego pisemnego zawiadomienia o rezygnacji z opodatkowania, przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego ponownie będzie korzystał ze zwolnienia.

Powyższe przepisy umożliwiają wybór opodatkowania określonych usług, które dotychczas obligatoryjnie korzystały ze zwolnienia od podatku – w tym m.in. właśnie usług zarządzania określonych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy, przy czym możliwość wyboru opcji opodatkowania dotyczy wyłącznie usług świadczonych na rzecz innych podatników, przy zachowaniu warunków określonych w art. 43 ust. 22 i 23 ustawy.

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Odnosząc się do Pani wątpliwości należy wskazać, że zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy, uzależnione jest od łącznego spełnienia dwóch warunków:

  • przedmiotowego – świadczone usługi powinny być kwalifikowane jako usługi zarządzania, oraz
  • podmiotowego – ww. usługi zarządzania powinny być świadczone w odniesieniu do funduszy inwestycyjnych, alternatywnych funduszy inwestycyjnych i zbiorczych portfeli papierów wartościowych - w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, a także portfeli inwestycyjnych funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa wyżej lub ich części.

Przepisy ustawy o VAT nie definiują pojęcia usług zarządzania. Jednakże przepis art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT stanowi implementację do krajowego porządku prawnego przepisu art. 135 ust. 1 lit. g) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2006 r. nr 347/1 ze zm.), zgodnie z którym:

Państwa członkowskie zwalniają zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie.

W kontekście ww. przepisu art. 135 ust. 1 lit. g) Dyrektywy 2006/112/WE, TSUE wielokrotnie wskazywał, że jego wykładnia powinna być dokonywana z uwzględnieniem kontekstu, w jaki się wpisuje, celów oraz układu tej dyrektywy oraz z uwzględnieniem zwłaszcza ratio legis zwolnienia, które przewiduje. TSUE przypominał ponadto, że zwolnienia od podatku stanowią wyjątki od ogólnej zasady, zgodnie z którą, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają wszystkie usługi świadczone odpłatnie przez podatnika, wobec czego należy dokonywać ich ścisłej wykładni. Ponadto zauważono, że zwolnienia przewidziane w art. 13 Szóstej Dyrektywy stanowią autonomiczne pojęcia prawa wspólnotowego, a zatem powinny zostać zdefiniowane z punktu widzenia prawa wspólnotowego, co ma na celu uniknięcie rozbieżności w stosowaniu systemu podatku VAT w poszczególnych państwach członkowskich.

Z ugruntowanego orzecznictwa TSUE (m.in. w sprawach C-169/04, C-275/11, C-595/13) wynika, że celem zwolnienia z opodatkowania transakcji związanych z zarządzaniem funduszami powierniczymi, przewidzianego w art. 13 część B lit. d) pkt 6 Szóstej Dyrektywy (obecnie art. 135 ust. 1 lit. g) Dyrektywy 2006/112/WE), jest w szczególności ułatwienie małym inwestorom inwestowania w papiery wartościowe za pomocą przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania. Celem pkt 6 tego przepisu jest zapewnienie neutralności podatkowej wspólnego systemu podatku VAT w kwestii wyboru między inwestowaniem bezpośrednim w papiery wartościowe, a inwestowaniem za pośrednictwem przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania. Z powyższego wynika, że transakcje, których dotyczy to zwolnienie, są typowe dla działalności, jaką wykonują przedsiębiorstwa zbiorowego inwestowania. Zatem art. 13 część B lit. d) pkt 6 Szóstej Dyrektywy poza czynnościami polegającymi na zarządzaniu zbiorowym portfelem obejmuje czynności, które polegają na zarządzaniu samymi przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe, takie jak te zamieszczone w załączniku II do zmienionej Dyrektywy Rady 85/611/EWG z 20 grudnia 1985 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (85/611/EWG) w rubryce „Administracja”, które są czynnościami właściwymi przedsiębiorstwom zbiorowego inwestowania. Dyrektywa 85/611/EWG została zastąpiona dyrektywą 2009/65/WE z 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS).

Zgodnie z art. 6 ust. 2 Dyrektywy 2009/65/WE:

Działalność związana z zarządzaniem przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) obejmuje obowiązki, o których mowa w załączniku II.

Załącznik II do tej dyrektywy określa funkcje wchodzące w skład zbiorowego zarządzania portfelem. Są to odpowiednio:

- zarządzanie inwestycjami,

- administracja:

a)obsługa prawna i obsługa rachunkowo-księgowa w zakresie zarządzania funduszem;

b)zapytania klientów;

c)wycena i wyznaczanie ceny (w tym zwroty podatkowe);

d)monitorowanie przestrzegania uregulowań;

e)prowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa;

f)wypłata zysków;

g)emisja i umarzanie jednostek uczestnictwa;

h)rozliczanie umów (w tym wysyłanie potwierdzeń);

i)prowadzenie ksiąg,

- wprowadzanie do obrotu.

Wskazana wyżej definicja zarządzania ma zastosowanie również w odniesieniu do specjalnych funduszy inwestycyjnych innych niż objęte dyrektywą UCITS. W pkt 38 wyroku w sprawie C-595/13 TSUE stwierdził, że spółki takie jak będące przedmiotem postępowania głównego, które zostały utworzone przez wielu inwestorów wyłącznie w celu zainwestowania zgromadzonego majątku w nieruchomości, nie mogą zostać uznane za przedsiębiorstwo zbiorowego inwestowania w rozumieniu dyrektywy UCITS. W takich okolicznościach faktycznych, tj. w odniesieniu do funduszy innych niż objętych dyrektywą UCITS, TSUE przytoczył definicję zarządzania funduszami, którą podał w wyroku C-169/04, a więc nawiązującą do dyrektywy UCITS. W ww. wyroku w sprawie C-595/13 TSUE wskazał, że poza czynnościami polegającymi na zarządzaniu portfelem do szczególnych funkcji przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania należą funkcje administrowania samymi przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania, takie jak te wymienione w załączniku II do dyrektywy UCITS w rubryce „Administracja”. Zdaniem TSUE, nie tylko zarządzanie inwestycjami, wiążące się z wyborem i zbywaniem aktywów będących przedmiotem takiego zarządzania, lecz również usługi administracyjne i rachunkowe, takie jak obliczanie kwoty dochodów i ceny jednostek uczestnictwa lub udziałów funduszu, wycena aktywów, rachunkowość, przygotowywanie deklaracji w celu podziału dochodów, dostarczanie informacji i dokumentacji na temat rachunków okresowych i deklaracji podatkowych, statystyk i podatku VAT, a także opracowywanie prognoz przychodów wchodzą w zakres pojęcia „zarządzania” specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B  lit. d) pkt 6 Szóstej Dyrektywy.

Z uwagi na powyższe przepisy oraz przedstawiony opis sprawy, stwierdzić należy, że czynności, które będzie Pani wykonywać na rzecz ASI, na podstawie umowy zawartej bezpośrednio z ASI, tj.:

1) nadzór i controlling spółek portfelowych ASI (tj. spółek, w które ASI dokonała inwestycji) w zakresie realizacji ich planów,

2) koordynacja i udział w procesie pozyskiwania kolejnych rund inwestycyjnych dla spółek portfelowych ASI,

3) negocjowanie warunków wyjścia ASI z inwestycji,

4) nadzór z ramienia ASI nad przepływami gotówki w spółkach portfelowych oraz wsparcia spółek portfelowych w zakresie podejmowania decyzji zarządczych,

5) nadzór nad kontrolą kosztów i harmonogramu rzeczowo inwestycyjnego, planowania, organizacji oraz kontroli środków finansowych, którymi dysponuje ASI,

6) nadzorowanie, planowanie i koordynacja zadań projektowych realizowanych przez zespół projektowy ASI,

7) realizacji celów inwestycyjnych ASI,

8) zarządzanie ryzykiem działalności wykonywanej przez ASI, w tym podejmowanie działań mających na celu optymalizację ryzyk inwestycyjnych względem możliwości finansowania oraz celów działalności ASI,

9) realizacja obowiązków regulacyjnych narzuconych przez Komisję Nadzoru Finansowego (np. raportowanie informacji, udzielanie odpowiedzi na zapytania),

10) współpraca z zewnętrznymi podmiotami wspierającymi ASI, np. doradcami przygotowującymi due diligence, prawnikami prowadzącymi proces inwestycyjny,

11) przygotowanie wszelkich materiałów wymaganych przez Komitet Inwestycyjny w celu podjęcia decyzji inwestycyjnej przez Komitet Inwestycyjny, np. opisów, prezentacji, udział w Komitetach Inwestycyjnych,

12) przeprowadzanie procesów transakcyjnych w ramach wyjść kapitałowych (jak np. przeprowadzanie wymaganych due diligence, pilnowanie harmonogramu doradców zewnętrznych czy ścisłej współpracy z prawnikami i innymi osobami zaangażowanymi w przeprowadzane transakcje),

13) zarządzanie oraz monitorowanie inwestycji spółek portfelowych oraz bezpośrednią współpracę w ramach tzw. „smart money” (raportowanie, monitorowanie zgodności działalności spółek portfelowych z umowami inwestycyjnymi, rozliczanie umów, udzielanie odpowiedzi na zapytania ze strony spółek portfelowych, itp.),

14) zarządzanie portfelem inwestycyjnym ASI oraz ryzykiem w jego ramach poprzez podejmowanie działań i decyzji w toku zarządzania spółkami portfelowymi m.in. przez udział w posiedzeniach organów tych spółek,

15) wsparcie przy podejmowaniu przez ASI kluczowych decyzji dotyczących kwestii operacyjnych oraz strategicznych ASI, będą mieściły się w definicji zarządzania w rozumieniu tego określenia zdefiniowanego przez TSUE.

Opisane usługi zawierają się w załączniku II do dyrektywy 2009/65/WE. W konsekwencji, spełniony zostanie warunek przedmiotowy dla zastosowania zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 12 dla ww. usług.

Usługi te będą podlegały zwolnieniu od podatku pod warunkiem, że spełnione będzie kryterium podmiotowe. Drugim bowiem warunkiem określonym w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT jest warunek podmiotowy. Ww. zwolnieniu podlegają usługi zarządzania świadczone na rzecz funduszy inwestycyjnych, alternatywnych funduszy inwestycyjnych i zbiorczych portfeli papierów wartościowych w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, a także usługi zarządzania portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa wyżej, lub ich częścią.

Pod pojęciem przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi należy rozumieć przepisy ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 681 ze zm.) – dalej jako u.f.i., a także akty wykonawcze wydane na podstawie przepisów tej ustawy.

Zgodnie z art. 1 u.f.i.:

Ustawa określa zasady tworzenia i działania funduszy inwestycyjnych mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zasady prowadzenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalności przez fundusze zagraniczne i spółki zarządzające.

W myśl art. 38 ust. 1 u.f.i.:

Towarzystwem funduszy inwestycyjnych może być wyłącznie spółka akcyjna z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, która uzyskała zezwolenie Komisji na wykonywanie działalności określonej w art. 45 ust. 1 (zezwolenie na wykonywanie działalności przez towarzystwo).

Jak stanowi art. 39 ust. 1 u.f.i.:

Siedziba zarządu towarzystwa powinna znajdować się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Natomiast art. 5 u.f.i. stanowi, że:

Siedzibą i adresem funduszu inwestycyjnego jest siedziba i adres towarzystwa będącego jego organem.

Z kolei zgodnie z art. 2 pkt 9 u.f.i.:

Przez „fundusz zagraniczny” rozumie się fundusz inwestycyjny otwarty lub spółkę inwestycyjną, które uzyskały zezwolenie właściwego organu w państwie członkowskim na prowadzenie działalności zgodnie z prawem wspólnotowym regulującym zasady zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe.

Zgodnie natomiast z art. 2 pkt 7 u.f.i.:

Pod pojęciem „państwa członkowskiego” należy rozumieć państwo inne niż Rzeczpospolita Polska, które jest członkiem Unii Europejskiej.

U.f.i. wyraźnie rozróżnia zatem pojęcie „funduszu inwestycyjnego” oraz „funduszu zagranicznego”.

Zagraniczne alternatywne fundusze inwestycyjne zostały zdefiniowane w u.f.i. pod pojęciem „unijnego AFI”. Zgodnie z art. 2 pkt 10b u.f.i.:

Przez unijny AFI należy rozumieć alternatywny fundusz inwestycyjny, który został zarejestrowany jako alternatywny fundusz inwestycyjny przez właściwy organ w państwie członkowskim lub uzyskał zezwolenie właściwego organu w państwie członkowskim na prowadzenie działalności jako alternatywny fundusz inwestycyjny, a w przypadku braku wymogu uzyskania zezwolenia lub rejestracji – prowadząc taką działalność, ma siedzibę na terytorium państwa członkowskiego.

Natomiast na potrzeby u.f.i. za alternatywny fundusz inwestycyjny uznaje się fundusze inwestycyjne typu „specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty” oraz „fundusz inwestycyjny zamknięty” (art. 3 ust. 4 pkt 2 u.f.i.) oraz alternatywną spółkę inwestycyjną (art. 8a ust. 1 u.f.i.).

Mając powyższe na uwadze, fundusze zagraniczne oraz unijne AFI nie mieszczą się w zakresie pojęciowym „fundusze inwestycyjne, alternatywne fundusze inwestycyjne (…) w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi oraz portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa w lit. a, lub ich częścią.”, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy o VAT.

Uwzględniając powyższe, ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy o VAT mogą korzystać czynności zarządzania funduszami z siedzibą w Polsce. W konsekwencji, powyższe zwolnienie nie znajdzie zastosowania do funduszy mających siedzibę za granicą.

Działalność alternatywnych funduszy inwestycyjnych jest regulowana przepisami ww. ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (u.f.i.).

Zgodnie z art. 2 pkt 10a u.f.i.:

Ilekroć w ustawie jest mowa o alternatywnym funduszu inwestycyjnym – rozumie się przez to instytucję wspólnego inwestowania, której przedmiotem działalności, w tym w ramach wydzielonego subfunduszu, jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną, niebędącą funduszem działającym zgodnie z prawem wspólnotowym regulującym zasady zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe.

W myśl art. 3 ust. 1 u.f.i.:

Fundusz inwestycyjny jest osobą prawną, której wyłącznym przedmiotem działalności jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze proponowania nabycia jednostek uczestnictwa albo certyfikatów inwestycyjnych w określone w ustawie papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe.

Jak stanowi art. 3 ust. 3 u.f.i.:

Fundusz inwestycyjny prowadzi działalność, ze szczególnym uwzględnieniem interesu uczestników, przestrzegając zasad ograniczania ryzyka inwestycyjnego określonych w ustawie.

Zgodnie z art. 3 ust. 4 u.f.i.:

Fundusz inwestycyjny może prowadzić działalność jako:

1)fundusz inwestycyjny otwarty;

2)alternatywny fundusz inwestycyjny: specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty albo fundusz inwestycyjny zamknięty.

Według art. 8a ust. 1 u.f.i.:

Alternatywna spółka inwestycyjna jest alternatywnym funduszem inwestycyjnym, innym niż określony w art. 3 ust. 4 pkt 2.

Stosownie do art. 8a ust. 2 u.f.i.:

Alternatywna spółka inwestycyjna może prowadzić działalność w formie:

1) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjnej albo spółki europejskiej;

2) spółki komandytowej albo spółki komandytowo-akcyjnej, w których jedynym komplementariuszem jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna albo spółka europejska.

W oparciu o treść art. 8a ust. 3 u.f.i.:

Wyłącznym przedmiotem działalności alternatywnej spółki inwestycyjnej, z zastrzeżeniem wyjątków określonych w ustawie, jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną.

Na podstawie art. 8b ust. 1 u.f.i.:

Zarządzający ASI zarządza alternatywną spółką inwestycyjną, w tym co najmniej portfelem inwestycyjnym tej spółki oraz ryzykiem.

W myśl art. 8b ust. 2 u.f.i.:

Zarządzającym ASI może być, wyłącznie:

1)w przypadku określonym w art. 8a ust. 2 pkt 1 – spółka kapitałowa będąca alternatywną spółką inwestycyjną, prowadząca działalność jako wewnętrznie zarządzający ASI;

2)w przypadku określonym w art. 8a ust. 2 pkt 2 – spółka kapitałowa będąca komplementariuszem alternatywnej spółki inwestycyjnej, prowadząca działalność jako zewnętrznie zarządzający ASI.

Zgodnie z art. 70a ust. 1 u.f.i.:

Zarządzającym ASI może być wyłącznie spółka kapitałowa, o której mowa w art. 8b ust. 2, z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, która uzyskała zezwolenie Komisji na wykonywanie działalności określonej w art. 70e ust. 1 (zezwolenie na wykonywanie działalności przez zarządzającego ASI).

Stosownie do art. 70a ust. 2 u.f.i.:

Na warunkach określonych w rozdziale 3, w przypadku zarządzania portfelami inwestycyjnymi o niskiej wartości, spółka kapitałowa, o której mowa w art. 8b ust. 2, z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej może wykonywać działalność określoną w art. 70e ust. 1 jako zarządzający ASI bez zezwolenia Komisji, po uzyskaniu wpisu do rejestru zarządzających ASI.

Ponadto, w myśl art. 70e ust. 1 i 2 u.f.i.:

Przedmiotem działalności zarządzającego ASI może być wyłącznie zarządzanie alternatywną spółką inwestycyjną, w tym wprowadzanie tej spółki do obrotu, oraz, z zastrzeżeniem ust. 2, zarządzanie unijnym AFI, w tym wprowadzanie tych AFI do obrotu.

Zarządzanie unijnym AFI może być przedmiotem działalności wyłącznie zewnętrznie zarządzającego ASI, który uzyskał zezwolenie na wykonywanie działalności przez zarządzającego ASI.

Stosownie do art. 70g ust. 1 u.f.i.:

Zarządzający ASI może, w drodze umowy zawartej w formie pisemnej, z uwzględnieniem art. 75-82 rozporządzenia 231/2013, powierzyć przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy zagranicznemu wykonywanie czynności związanych z działalnością prowadzoną przez tego zarządzającego.

W analizowanej sprawie, w ramach planowanej przez Panią działalności gospodarczej, zawrze Pani umowę współpracy z alternatywną spółką inwestycyjną. Siedziba alternatywnej spółki inwestycyjnej, dla której bezpośrednio będzie Pani świadczyła opisane usługi, znajduje się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Siedziba i adres Zarządzającego tą ASI również znajdować się będzie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Zatem biorąc pod uwagę wyżej powołane przepisy ustawy o funduszach inwestycyjnych stwierdzić należy, że również przesłanka podmiotowa uprawniająca do zastosowania zwolnienia od podatku, dotycząca świadczenia opisanych usług będzie spełniona.

Mając na uwadze przedstawione okoliczności sprawy oraz wnioski płynące z powołanych powyżej przepisów jak również orzecznictwa TSUE należy stwierdzić, że usługi, które będzie Pani świadczyła na podstawie umowy współpracy zawartej z ASI, mieszczą się w zakresie czynności zarządzania funduszami inwestycyjnymi wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 a) i b) ustawy. W konsekwencji, świadczone usługi będą korzystały ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie ww. artykułu.

Przy czym należy nadmienić, że będzie Pani mogła zrezygnować z ww. zwolnienia i wybrać opodatkowanie w trybie i na zasadach określonych w art. 43 ust. 22 i następne ustawy o VAT.

Pani stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zaznacza się, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego).

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”). 

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).

close POTRZEBUJESZ POMOCY?
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00