Wyrok WSA w Gorzowie Wlkp. z dnia 22 maja 2024 r., sygn. II SA/Go 114/24

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim w składzie: Przewodniczący Sędzia WSA Krzysztof Dziedzic (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Jacek Jaśkiewicz Asesor WSA Kamila Karwatowicz po rozpoznaniu w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym w dniu 22 maja 2024 r. sprawy ze skargi G.H. S.A. w [...] na postanowienie Komendanta [...] Oddziału Straży Granicznej z dnia [...] r., nr [...] w przedmiocie odmowy przywrócenia terminu oddala skargę.

Uzasadnienie

Komendant [...] Oddziału Granicznej w dniu [...] r. wszczął z urzędu postępowanie administracyjne w związku z niedopełnieniem przez przewoźnika lotniczego G.H. A.S. obowiązków określonych w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 9 maja 2018 r. o przetwarzaniu danych dotyczących przelotu pasażera (Dz. U. z 2022 r. poz. 1441, dalej: u.p.d.p.). Zawiadomienie o wszczęciu postępowania administracyjnego zostało skutecznie doręczone stronie w dniu [...] r. W wyniku prowadzonego postępowania organ decyzją z dnia [...] r., nr [...] umorzył postępowanie w części dotyczącej naruszenia przez przewoźnika obowiązku określonego w art. 6 ust. 1 pkt 1 u.p.d.p., natomiast za niedopełnienie obowiązku określonego w art. 6 ust. 1 pkt 2 u.p.d.p. nałożył na stronę administracyjną karę pieniężną w wysokości 20 000 zł.

W dniu [...] r. wpłynął do organu wniosek o przywrócenie terminu wraz z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy zakończonej wydaniem decyzji nakładającej karę.

Postanowieniem z dnia [...] r., nr [...] organ odmówił przywrócenia terminu do złożenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy zakończonej decyzją nakładającą karę nr [...] z [...] r. W uzasadnieniu postanowienia organ zaznaczył, że art. 40 § 4 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz.U. z 2023 r., poz. 775, ze zm., dalej: k.p.a.) wskazuje, iż strona, która nie ma miejsca zamieszkania lub zwykłego pobytu albo siedziby w Rzeczypospolitej Polskiej, innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej albo państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, jeżeli nie ustanowiła pełnomocnika do prowadzenia sprawy zamieszkałego w Rzeczypospolitej Polskiej i nie działa za pośrednictwem konsula Rzeczypospolitej Polskiej, jest obowiązana wskazać w Rzeczypospolitej Polskiej pełnomocnika do doręczeń, chyba że doręczenie następuje usługą rejestrowanego doręczenia elektronicznego. W ocenie organu strona nie wywiązała się z powyższego obowiązku, mimo że była o nim wielokrotnie pouczana (m.in. w zawiadomieniu o wszczęciu postępowania doręczonym w dniu [...] r. oraz w korespondencji elektronicznej z dnia [...] r. na adres e-mail [...]). Natomiast zgodnie z art. 40 § 5 k.p.a., w razie niewskazania pełnomocnika do doręczeń przeznaczone dla tej strony pisma pozostawia się w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia. Stronę należy o tym pouczyć przy pierwszym doręczeniu. Strona powinna być również pouczona o możliwości złożenia odpowiedzi na pismo wszczynające postępowanie i wyjaśnień na piśmie oraz o tym, kto może być ustanowiony pełnomocnikiem. Strona została pouczona o powyższym w zawiadomieniu o wszczęciu postępowania z dnia [...] r. wysłanym za pośrednictwem Poczty Polskiej, które zostało stronie skutecznie doręczone w dniu [...] r. Ponadto w myśl art. 71 u.p.d.p. przewoźnikowi lotniczemu, który nie ma siedziby na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pisma doręcza się w postaci dokumentów elektronicznych, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, w rozumieniu art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz. U. z 2020 r., poz. 544), na adres wskazany zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7. Organ wysłał stronie z adresu e-mail: [...] wszystkie pisma (wraz z tymi pozostawianymi w aktach ze skutkiem doręczenia w myśl art. 40 § 5 k.p.a.) na wskazany przez stronę do Krajowej Jednostki do spraw Informacji o Pasażerach kontaktowy adres e-mail: [...]. W ocenie organu, z powyższego wynika, iż proces informowania przewoźnika o poszczególnych etapach postępowania był zgodny z obowiązującymi przepisami i wyglądał następująco: dnia [...] r. organ wysłał do strony drogą elektroniczną oraz pisemną zawiadomienie o wszczęciu postępowania (data skutecznego doręczenia ze zwrotnego potwierdzenia odbioru: [...] r.). Następnie [...] r. wysłano wezwanie do udzielenia informacji (w formie elektronicznej i pisemnej - data skutecznego odbioru przez stronę ze zwrotnego potwierdzenia odbioru [...] r.), na które, po upływie 14-dniowego terminu na udzielenie odpowiedzi, wpłynęła dnia [...] r. odpowiedź w języku angielskim, drogą elektroniczną z adresu e-mail: [...]. Powyższe fakty zdaniem organu potwierdzają, że pisma wystosowane przez organ zarówno w formie pisemnej jak i elektronicznej zostały doręczone stronie zlokalizowanej na terytorium kraju trzeciego, zatem strona miała dostęp do wszystkich pism sporządzanych przez organ. Ponadto strona miała możliwość tłumaczenia pism z języka polskiego, skoro zrozumiała pytania i udzieliła na nie odpowiedzi. W dobie powszechnego Internetu oraz dużej dostępności tłumaczy przysięgłych przetłumaczenie tekstu na język polski nie powinno stanowić problemu dla profesjonalnej firmy prowadzącej działalność gospodarczą na arenie międzynarodowej. Organ w odpowiedzi z dnia [...] r. zaznaczył, że informacje winny być przekazane organowi w wersji listownej przesyłką pocztową na adres wskazany w wezwaniu o udzielenie informacji. Ponadto organ pouczył stronę o obowiązującym art. 40 § 2, 4 i 5 k.p.a. w zw. z art. 158 ustawy z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 569, ze zm.), opisał co oznaczają niniejsze artykuły oraz widząc, że strona posługuje się językiem angielskim, załączył tłumaczenie na język angielski, co wynikało tylko i wyłącznie z dobrej woli organu. Wobec tego – zdaniem organu - tłumaczenia strony, że nie miała wiedzy o tym, czego się od niej wymaga - są bezzasadne. Ponadto w niniejszej konwersacji organ zaznaczył, iż wszelka dokumentacja powinna być w języku polskim, gdyż zgodnie z art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 7 października 1999 roku o języku polskim (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 672; dalej jako u.j.p.) oświadczenia woli, podania i inne pisma kierowane do organów, o których mowa w art. 4 u.j.p. składane są w języku polskim. Ponadto organ na końcu wspomnianej wiadomości elektronicznej z dnia [...] r. zawarł podsumowanie: "Reasumując Państwa odpowiedź powinna być przesłana do Organu w języku polskim. A także dodatkowo opatrzona podpisem, którego brakuje w roboczej konwersacji e-mail. Ponadto należałoby ustanowić pełnomocnika do doręczeń na terytorium RP.". Od dnia wystosowania maila aż do wydania decyzji administracyjnej nie było żadnej odpowiedzi od strony (ani w formie listownej, ani elektronicznej). Ponadto organ oświadczył, odnośnie stosowania języka polskiego w prowadzonej korespondencji z przewoźnikiem lotniczym, że należy mieć na uwadze treść artykułu 27 Konstytucji RP - językiem urzędowym w Rzeczypospolitej Polskiej jest język polski. Ta konstytucyjna zasada wprowadza obowiązek stosowania języka polskiego przy podejmowaniu czynności urzędowych przed wszystkimi organami państwa. Powtórzeniem konstytucyjnej zasady jest artykuł 4 u.j.p., a jej rozwinięciem unormowanie zawarte w artykule 5 ust. 1 tejże ustawy stanowiącym, że podmioty wykonujące zadania publiczne na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dokonują wszelkich czynności urzędowych w języku polskim. Zgodnie z powyższym organ posługiwał się w korespondencji językiem polskim. W zawiadomieniu o wszczęciu postępowania administracyjnego pouczył przewoźnika lotniczego, iż oświadczenia woli, podania i inne pisma kierowane do organów, o których mowa w art. 4 u.j.p. składane są w języku polskim. Następnie poinformował, iż podmioty wykonujące zdania publiczne na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dokonują wszelkich czynności urzędowych oraz składają oświadczenia woli w języku polskim, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej. Dnia [...] r. wystosowano drogą elektroniczną do strony postanowienie o wyznaczeniu nowego terminu oraz pismo o możliwości zapoznania się ze zgromadzonym materiałem przed wydaniem decyzji. Organ stwierdził, że w powyższej wiadomości e-mail oprócz załączonych pism podpisanych certyfikowanym podpisem kwalifikowanym, ponownie pouczył przewoźnika lotniczego o art. 40 § 4 k.p.a. Następnie, że w dniu [...] r. wysłano stronie na podstawie art. 71 u.p.d.p. drogą elektroniczną decyzję nakładającą karę.