Interpretacja indywidualna z dnia 2 lipca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDWPT.4011.60.2024.3.IL

Prawo do odliczenia ulgi na dzieci.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

6 maja 2024 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełniła go Pani pismami złożonymi: 28 czerwca 2024 r. i 1 lipca 2024 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Rozliczyła Pani podatek PIT za 2023 r., początkowo uwzględniając 100% ulgi na dzieci. Jest Pani rozwiedziona, dzieci mieszkają z Panią, jest Pani ich głównym opiekunem, ex małżonek ma częściowo odebrane prawa. Pracuje, mieszka i wychowuje Pani dzieci w Polsce, w…. Pani były mąż pracuje za granicą, gdzie też mieszka od kilku lat i okazjonalnie przyjeżdża do kraju. Przyznane na dzieci są alimenty, które płaci. De facto na Pani spoczywa wychowanie dzieci. Mimo tego, że adres zameldowania ojca Pani dzieci jest pod tym samym adresem jak Pani, to jego przebywanie i mieszkanie jest poza granicami kraju. Po złożeniu rocznego rozliczenia PIT poinformowała go Pani, że ulgę na dzieci w całości rozliczyła Pani. Wtedy została Pani poinformowana, że mąż już się rozliczył i całość odpisał na siebie, bo jak napisał płaci alimenty to mu się należy. Złożyła Pani następnie korektę PIT na 50% odliczenia ulgi na dzieci i zwróciła połowę wypłaconego Pani zwrotu podatku.

Uzupełnienie opisu stanu faktycznego

W piśmie złożonym 28 czerwca 2024 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku wskazała Pani, że w 2023 r. podlegała Pani na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Data urodzenia dzieci, o których mowa we wniosku to: X 2008 r.,  Y 2013 r. Pani małżeństwo zostało rozwiązane …  2022 r. Data uprawomocnienia się wyroku rozwodowego to … 2023 r. Zgodnie z orzeczeniem sądu to Pani zostało przyznane prawo wykonywania władzy rodzicielskiej w stosunku do dzieci, jednocześnie ograniczając ojcu dzieci władzę rodzicielską do prawa współdecydowania o istotnych sprawach dzieci to jest: zgody na planowane zabiegi medyczne z naruszeniem ciągłości tkanek, wybór szkoły, przebywania poza granicami Polski na czas powyżej 21 dni.

W 2023 r. miejsce zamieszkania Pani dzieci było takie samo jak Pani. W 2023 r., to wyłącznie Pani faktycznie wykonywała władzę rodzicielską w stosunku do małoletnich dzieci, tj. dbała o prawidłowy rozwój dzieci kształtując ich właściwe zachowania, rozwijała ich zainteresowania wybierała wspólnie z dziećmi indywidualne formy spędzania czasu i uczestnictwa w zajęciach dodatkowych tj.: treningach wspinaczkowych, siłowni, zajęciach plastycznych, wykonywała piczę nad nimi i ich majątkiem, ponosiła koszty związane z utrzymaniem oraz potrzebami dzieci, dokładając jednocześnie do tegoż utrzymania kwotę alimentów przyznaną przez sąd, którą ex mąż wysyła Pani co miesiąc na dzieci. Zabezpieczała Pani potrzeby zdrowotne i edukacyjne, ponosiła wydatki związane z wypoczynkiem, pomagała w edukacji szkolnej, wykazywała zainteresowanie ich wychowaniem, troszczyłam się o fizyczny i duchowy rozwój dzieci, brała czynny udział w sprawach dotyczących dzieci związanych z ich kształceniem w tym między innymi: udział w zebraniach, kontakty ze szkołą, uczestnictwem w szkolnych festynach, kiermaszach, dodatkowymi zajęciami, leczeniem, profilaktyką i leczeniem ortodontycznym córki. Opieką i pomocą synowi, który w roku miał podwójne złamanie ręki. Organizowała Pani dzieciom aktywny wypoczynek i z nimi w nim uczestniczyłam.

Wskazała Pani, że w 2023 r. ojciec dzieci, jak co roku mieszkał i pracował poza granicami kraju. W ciągu całego roku faktycznie tylko jeden tydzień ferii zimowych spędził z dzieckiem w domu i na 7 dni zabrał dzieci na wakacje w miesiącu sierpniu. Kontakt ojca z racji faktycznego zamieszkania poza granicami kraju (wówczas w…..) odbywa się jedynie telefonicznie lub przez komunikator internetowy. Dzieci nie wyjeżdżają do niego. Tylko okazjonalnie spędzają czas z ojcem podczas jego przyjazdów urlopowych. W 2023 r. dzieci uczyły się w szkołach, w Polsce. W 2023 r., dzieci, o których mowa we wniosku, nie były umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych. W 2023 r., w stosunku do Pani i dzieci nie miały zastosowania przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku złożonym 1 lipca 2024 r.)

W związku z zaistniałym stanem faktycznym, czy przysługuje Pani prawo do odliczenia 100% ulgi na dzieci?

Pani stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku złożonym 28 czerwca 2024 r.)

Pani stanowisko w sprawie oceny opisanego stanu faktycznego jest takie, że sprawując faktyczną opiekę nad małoletnimi dziećmi uwzględniając przepisy dotyczące ulgi rodzinnej art. 27f ustęp 4 jest Pani zdania, że pełna kwota odliczenia ulgi na dzieci przysługuje temu rodzicowi, który zajmuje się nimi codziennie, w tym przypadku matce, czyli Pani.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Stosownie do art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r., poz. 2647 ze zm.):

Zgodnie art. 27f ust. 2 ww. ustawy:

W myśl art. 27f ust. 2a ww. ustawy:

Stosownie do art. 27f ust. 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Art. 27f ust. 2c ww. ustawy stanowi, że:

Jak stanowi art. 27f ust. 2d ww. ustawy:

W myśl art. 27f ust. 2e ww. ustawy, nadanym ustawą z dnia 26 maja 2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2023 r. poz. 1059) i mającym zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2023 r.:

Z art. 27f ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że:

Zgodnie z art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zgodnie z art. 25 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):

Z art. 26 ww. Kodeksu wynika, że:

W myśl art. 27f ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 27f ust. 7 ww. ustawy:

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zgodnie zatem z ogólną zasadą wynikającą z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnikom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską, przysługuje ulga na dzieci małoletnie.

W związku z tym wyjaśnienia wymaga, że stosownie do art. 92 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.):

Na gruncie art. 93 § 1 ww. Kodeksu:

Jak stanowi art. 95 § 1 ww. Kodeksu:

W myśl art. 97 § 1 ww. Kodeksu:

Zgodnie zaś z treścią art. 107 ww. Kodeksu:

Warunkiem niezbędnym do zastosowania ulgi na dzieci w stosunku do małoletniego dziecka jest wykonywanie władzy rodzicielskiej (a nie samo jej posiadanie). Nie można utożsamiać pojęcia „wykonywanie władzy rodzicielskiej” z pojęciem „przysługiwanie władzy rodzicielskiej”. Należy mieć na uwadze, że do nabycia prawa do odliczenia ulgi prorodzinnej konieczne jest zarówno posiadanie przez rodzica władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem, jak i jej faktyczne wykonywanie w danym roku podatkowym. Należy przy tym odróżnić treść władzy rodzicielskiej od jej wykonywania, gdyż samo posiadanie władzy rodzicielskiej nie oznacza jej wykonywania.

Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka. Przy czym przez wychowywanie należy rozumieć zapewnianie stałej opieki, prowadzącej do uzyskania pełnego rozwoju fizycznego i psychicznego. Chodzi zatem o aktywne uczestniczenie w wychowywaniu dziecka i realny wpływ na rozwój jego osobowości. Realizacja prawa wykonywania władzy rodzicielskiej może następować przykładowo poprzez osobiste kontakty z nauczycielami, interesowanie się stanem zdrowia dziecka i pomoc w jego leczeniu, zapewnianie wsparcia w nauce, interesowanie się sposobem spędzania wolnego czasu.

W konsekwencji, wykonywanie obowiązku alimentacyjnego, czyli fakt płacenia alimentów na dzieci, nie jest rozstrzygający dla uznania, że rodzic wykonuje władzę rodzicielską. Obowiązek alimentacyjny jest bowiem niezależny od władzy rodzicielskiej, a wiec spoczywa także na rodzicach, którzy zostali pozbawieni tej władzy.

Stąd ulga na dzieci przysługuje tym rodzicom, którzy faktycznie sprawują pieczę nad osobą i majątkiem dziecka. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje formalnie obojgu rodzicom, a tylko jeden z rodziców faktycznie ją wykonuje, to z odliczenia całości kwoty może skorzystać tylko ten rodzic. Jeżeli rodzic dziecka pomimo posiadania praw rodzicielskich nie zajmuje się dzieckiem albo jego kontakty są sporadyczne należy uznać, że nie wykonuje władzy rodzicielskiej i w związku z tym nie ma prawa do ulgi.

Powyższe potwierdza Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 27 lipca 2016 r., sygn. akt II FSK 2378/15, stwierdzając: „(…) dla nabycia prawa do odliczenia ulgi prorodzinnej, konieczne jest łączne spełnienie dwóch przesłanek, to jest posiadanie władzy rodzicielskiej (nawet ograniczonej na podstawie wyroku sądowego) i jej faktyczne wykonywanie w danym roku podatkowym. Czym innym jest bowiem posiadanie władzy a czym innym jej wykonywanie, a to oznacza, że utożsamianie ich na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie znajduje uzasadnienia. W celu nabycia prawa do przedmiotowej ulgi podatnik powinien wykazać zatem, że w danym roku podatkowym wykonywał, a nie tylko posiadał władzę rodzicielską (…).”

Zatem, o wykonywaniu władzy rodzicielskiej nie świadczy tylko sam fakt jej posiadania, czy spełniania obowiązku alimentacyjnego, ani sporadyczne kontakty z dzieckiem. Wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na sprawowaniu faktycznej pieczy nad małoletnim dzieckiem w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, a w szczególności podejmowanie przez rodzica (rodziców) obowiązków w zakresie zaspokojenia potrzeb fizycznych, edukacyjnych i duchowych dziecka. Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka.

Reasumując, ulga na małoletnie dzieci przysługuje rodzicom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską. Ponadto, w myśl art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kwotę przysługującej ulgi mogą odliczyć od podatku w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. W przypadku braku porozumienia między podatnikami, którzy zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców – kwotę tę podatnicy odliczają w częściach równych. W pozostałych przypadkach odliczenie w wysokości 100% stosuje podatnik, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny.

Z opisu sprawy wynika, że rozliczyła Pani podatek PIT za 2023 r., początkowo uwzględniając 100% ulgi na dzieci. Jest Pani rozwiedziona, dzieci mieszkają z Panią, jest Pani ich głównym opiekunem, ex małżonek ma częściowo odebrane prawa. Pracuje, mieszka i wychowuje Pani dzieci w Polsce. Pani były mąż pracuje za granicą, gdzie też mieszka od kilku lat i okazjonalnie przyjeżdża do kraju. Przyznane na dzieci są alimenty, które płaci. De facto na Pani spoczywa wychowanie dzieci. Po złożeniu rocznego rozliczenia PIT poinformowała go Pani, że ulgę na dzieci w całości rozliczyła Pani. Wtedy została Pani poinformowana, że on już się rozliczył i całość odpisał na siebie, bo jak napisał płaci alimenty to mu się należy. Złożyła Pani następnie korektę PIT na 50% odliczenia ulgi na dzieci i zwróciła połowę wypłaconego Pani zwrotu podatku.

Dalej wskazała Pani, że data urodzenia dzieci, o których mowa we wniosku to: X 2008 r., Y 2013 r. Pani małżeństwo zostało rozwiązane … 2022 r. Data uprawomocnienia się wyroku rozwodowego to …. 2023 r. Zgodnie z orzeczeniem sądu to Pani zostało przyznane prawo wykonywania władzy rodzicielskiej w stosunku do dzieci, jednocześnie ograniczając ojcu dzieci władzę rodzicielską do prawa współdecydowania o istotnych sprawach dzieci to jest: zgody na planowane zabiegi medyczne z naruszeniem ciągłości tkanek, wybór szkoły, przebywania poza granicami Polski na czas powyżej 21 dni.

W 2023 r. miejsce zamieszkania Pani dzieci było takie samo jak Pani. W 2023 r., to wyłącznie Pani faktycznie wykonywała władzę rodzicielską w stosunku do małoletnich dzieci, tj. dbała o prawidłowy rozwój dzieci kształtując ich właściwe zachowania, rozwijała ich zainteresowania wybierała wspólnie z dziećmi indywidualne formy spędzania czasu i uczestnictwa w zajęciach dodatkowych tj.: treningach wspinaczkowych, siłowni, zajęciach plastycznych, wykonywała piczę nad nimi i ich majątkiem, ponosiła koszty związane z utrzymaniem oraz potrzebami dzieci, dokładając jednocześnie do tegoż utrzymania kwotę alimentów przyznaną przez sąd, którą ex mąż wysyła Pani co miesiąc na dzieci. Zabezpieczała Pani potrzeby zdrowotne i edukacyjne, ponosiła wydatki związane z wypoczynkiem, pomagała w edukacji szkolnej, wykazywała zainteresowanie ich wychowaniem, troszczyłam się o fizyczny i duchowy rozwój dzieci, brała czynny udział w sprawach dotyczących dzieci związanych z ich kształceniem w tym między innymi: udział w zebraniach, kontakty ze szkołą, uczestnictwem w szkolnych festynach, kiermaszach, dodatkowymi zajęciami, leczeniem, profilaktyką i leczeniem ortodontycznym córki. Opieką i pomocą synowi, który w roku miał podwójne złamanie ręki. Organizowała Pani dzieciom aktywny wypoczynek i z nimi w nim uczestniczyłam. Wskazała Pani, że w 2023 r. ojciec dzieci, jak co roku mieszkał i pracował poza granicami kraju. W ciągu całego roku faktycznie tylko jeden tydzień ferii zimowych spędził z dzieckiem w domu i na 7 dni zabrał dzieci na wakacje w miesiącu sierpniu. Kontakt ojca z racji faktycznego zamieszkania poza granicami kraju (wówczas w….) odbywa się jedynie telefonicznie lub przez komunikator internetowy. Dzieci nie wyjeżdżają do niego. Tylko okazjonalnie spędzają czas z ojcem podczas jego przyjazdów urlopowych.

Biorąc pod uwagę przedstawiony opis sprawy oraz powołane wyżej przepisy prawa uznać należy, że skoro w 2023 r. to Pani sprawowała faktycznie stałą władzę rodzicielską w stosunku do małoletnich dzieci - to przysługuje Pani za 2023 r. wyłączne prawo do dokonania odliczeń w ramach ulgi prorodzinnej, wynikającej z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. 100% kwoty ustalonej zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych na małoletnie dzieci.

Przy czym, jeżeli w korekcie rozliczenia rocznego za 2023 r. uwzględniła Pani 50% ulgi prorodzinnej na małoletnie dzieci, o których mowa we wniosku, to zgodnie z przepisami ustawy Ordynacja podatkowa, ma Pani możliwość złożenia kolejnej korekty zeznania podatkowego za ten rok.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Panią i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Wskazać należy, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie Pani.

Organ podkreśla, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.) jest sam przepis prawa. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).