Wyszukaj po identyfikatorze keyboard_arrow_down
Wyszukiwanie po identyfikatorze Zamknij close
ZAMKNIJ close
account_circle Jesteś zalogowany jako:
ZAMKNIJ close
Powiadomienia
keyboard_arrow_up keyboard_arrow_down znajdź
removeA addA insert_drive_fileWEksportuj printDrukuj assignment add Do schowka

Interpretacja indywidualna z dnia 26 czerwca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDSL1-2.4011.271.2024.2.JN

Rozliczenie w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci i odliczenie ulgi na dzieci.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

26 kwietnia 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 26 kwietnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismami z 5 czerwca 2024 r. (wpływ 5 czerwca 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W dniu (…) 2015 r. zawarła Pani związek małżeński z A zapisany w Urzędzie Stanu Cywilnego w (…) pod numerem (…). Mają Państwo wspólnie dwójkę dzieci – B urodzoną (…) 2013 r. oraz C urodzoną (…) 2017 r. Posiada Pani jeszcze córkę D urodzoną (…) 2003 r. D nie jest dzieckiem A. W dniu (…) listopada 2021 r. z domu rodzinnego wyprowadził się Pani mąż A i zamieszkał z inną kobietą E. W dniu (…) stycznia 2022 r. złożył on do Sądu Okręgowego w (…) pozew rozwodowy. W dniu (…) lutego 2022 r. złożyła Pani poprzez adwokata odpowiedź do pozwu. W dniu (…) maja 2023 r. Sąd Okręgowy w (…) w I instancji rozwiązał Państwa małżeństwo uznając wyłączną winę za rozpad powoda, czyli A (sygn. akt (…)). W toku postępowania Sąd ustalił miejsce zamieszkania dzieci B oraz C przy matce, o co wnioskował sam A – Postanowienie Sądu Okręgowego w (…) z (…) czerwca 2022 r. Tym samym postanowieniem Sąd zabezpieczył kontakty ojca z dziećmi ustalając – spotkania B oraz C z ojcem w następujący sposób: każdy czwartek w godzinach 15-19 oraz pierwszą i trzecią sobotę miesiąca w godzinach 10-20. Kontakty te są realizowane, dzieci u ojca nie pozostają na noc. W wyroku rozwodowym postanowienie to zostało podtrzymane. Od wyroku rozwodowego została złożona apelacja sygn. (…). Państwa wyrok rozwodowy nie jest prawomocny. Fakty jednak są takie, że mąż prowadzi wspólnie z E gospodarstwo domowe od (…) listopada 2021 r. Z ich związku pochodzi także dziecko F urodzony w (...) 2023 r. Ponieważ postępowanie rozwodowe przeciąga się w czasie, a A nie jest skłonny do żadnych kompromisów m.in. nie wyraził zgody na rozdzielność majątkową, była Pani zmuszona złożyć pozew o to w Sądzie Rejonowym w (…) (sygn. akt (…)). Wyrokiem z (…) września 2023 r. Sąd Rejonowy w (…), ustanowił rozdzielność majątkową z (…) listopada 2021 r. (czyli z dniem wyprowadzenia się A). Wyrok jest prawomocny. Tym wyrokiem, Sąd Rejonowy potwierdził stan faktyczny, tzn. że nie prowadzą Państwo wspólnego gospodarstwa domowego, mają Państwo oddzielne finanse a także – w tym wypadku Pani mąż tworzy z inną kobietą osobną rodzinę. Poza zasądzonymi alimentami oraz spotkaniami, ojciec dzieci nie interesuje się nimi i nie proponuje dodatkowych spotkań, czy też jakiejkolwiek pomocy w ich wychowaniu. To Pani ponosi pełnię kosztów związanych z dziećmi, wozi na zajęcia dodatkowe, zapewnia także rozrywki w czasie wolnym, czy zapewnia odpoczynek poza miejscem zamieszkania. Otrzymuje Pani świadczenie rodzinne 800+ na dzieci B i C. Stan faktyczny i w takim zakresie nie ma wątpliwości to: rozstanie i zamieszkanie A z inną kobietą i tworzenie z nią gospodarstwa domowego. Bezsprzeczny jest także fakt rozwodu – apelacja dotyczy winy za rozpad małżeństwa, ale nie ma to żadnego znaczenia dla faktu rozstania, co do kwestii rozwodowej obie strony są zgodne. Należy także zacytować Sąd Okręgowy: „(…)”. Fakt zamieszkania dzieci z matką – zawarty w pozwie rozwodowym A oraz potwierdzone przez postanowienie Sądu w I instancji, podtrzymane w wyroku z (…) maja 2023 r. Wykonywanie władzy rodzicielskiej Sąd powierzył Pani, czyli matce dzieci – (...), ograniczając ją A. Rozdzielność majątkowa z (…) listopada 2021 r., ustanowioną przez Sąd Rejonowy w (…) prawomocnym Postanowieniem z (…) września 2023 r.

W uzupełnieniach wniosku udzieliła Pani następujących odpowiedzi na zadane w wezwaniu pytania:

1.Czy zgodnie z art. 3 ust. 1 oraz ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.), ma Pani nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce?

Odpowiedź: Ma Pani nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce.

2.Za który rok podatkowy/lata podatkowe oczekuje Pani wydania interpretacji indywidualnej?

Odpowiedź: Rok podatkowy 2023.

3.Czy w okresie, którego dotyczy wniosek, uzyskiwała/uzyskuje/będzie uzyskiwała Pani dochody opodatkowane według skali podatkowej (np. z tytułu umowy o pracę, umowy zlecenia itp.)?

Odpowiedź: Nie, dochód uzyskiwany z prowadzonej działalności gospodarczej wg podatku liniowego.

4.Czy w okresie, którego dotyczy wniosek prowadziła/prowadzi/będzie prowadzić Pani działalność gospodarczą? Jeśli tak, należy wskazać formę opodatkowania tej działalności.

Odpowiedź: Tak, prowadziła Pani i nadal prowadzi działalność gospodarczą na zasadach ogólnych (książka przychodów i rozchodów), podatek liniowy.

5.Czy w stosunku do Pani lub Pani córek, w okresie którego dotyczy wniosek, miały/mają/będą miały zastosowanie przepisy:

a)art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej podatkiem liniowym),

Odpowiedź: Przepisy z art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej.

b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego,

Odpowiedź: Nie.

c)ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych?

Odpowiedź: Nie.

6.Czy Pani córki w okresie, którego dotyczy wniosek, uczyły się/uczą/będą uczyły się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświaty lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie?

Odpowiedź: Córki uczą się wg przepisów ustawy o oświacie w Przedszkolu – klasa 0, Szkoła podstawowa oraz uczelnia wyższa (państwowa, studia stacjonarne).

7.Wskazała Pani we wniosku, że:

W dniu (…) maja 2023 roku, Sąd Okręgowy w (…) w I instancji rozwiązał nasze małżeństwo uznając wyłączną winę za rozpad powoda czyli A (sygn. Akt (…)). (…) Nasz wyrok rozwodowy nie jest prawomocny.

Czy wyrok orzekający rozwód stał się prawomocny? Jeśli tak, proszę wskazać datę uprawomocnienia się wyroku Sądu dotyczącego rozwodu.

Odpowiedź: Tak jak wskazała Pani wcześniej – wyrok do dnia dzisiejszego nie jest prawomocny – oczekują Państwo na II instancję.

8.Czy w okresie, którego dotyczy wniosek, była/jest/będzie Pani osobą, w stosunku do której orzeczono separację, w rozumieniu odrębnych przepisów? W przypadku orzeczenia separacji należy wskazać datę uprawomocnienia wyroku Sądu dotyczącego separacji.

Odpowiedź: Nie orzeczono separacji.

9.Czy w okresie, którego dotyczy wniosek, była Pani osobą pozostającą w związku małżeńskim? Jeżeli tak, to czy Pani małżonek:

a)został pozbawiony praw rodzicielskich? Jeżeli tak, to należy wskazać datę od kiedy?

b)odbywa karę pozbawienia wolności? Jeżeli tak, to należy wskazać datę od kiedy?

Odpowiedź: Małżonek:

a)ma prawa – z uwagi na brak prawomocnego wyroku I instancji,

b)nie odbywa kary pozbawienia wolności.

10.Czy w okresie, którego dotyczy wniosek, faktycznie i samotnie wychowywała Pani córki, o których mowa we wniosku, bez udziału drugiego rodzica – ojca dziecka – wykonywała Pani władzę rodzicielską: stale troszczyła się Pani o byt materialny i rozwój emocjonalny dzieci, bez udziału (wsparcia) drugiej osoby, tj. uczestniczyła w wychowaniu córek, dbała o prawidłowy rozwój córek kształtując ich właściwe zachowania, rozwijała ich zainteresowania, sprawowała nad nimi pieczę/opiekę, troszczyła się o ich rozwój fizyczny i duchowy, ponosiła wydatki związane z wypoczynkiem, ponosiła koszty ich utrzymania, zabezpieczała potrzeby bytowe, zdrowotne i edukacyjne, pomagała w edukacji szkolnej, brała czynny udział w sprawach dotyczących córek związanych z ich kształceniem, dodatkowymi zajęciami itp.? Jeśli tak, to proszę wskazać przesłanki, które świadczą o tym, że Pani samotnie wychowywała córki, o których mowa we wniosku w okresie objętym wnioskiem?

Odpowiedź: Ojciec dzieci w żaden sposób nie interesuje się dziećmi, nie uczestniczy w ich życiu. Jego rola ogranicza się jedynie do spotkań z dziećmi wg ustalonego przez Sąd harmonogramu. Opłaca alimenty. To Pani organizuje dzieciom cały dzień – edukację, zajęcia pozalekcyjne, na które Pani zawozi i odbiera. Zapewnia im Pani wszystkie możliwe atrakcje, ale także dba o rozwój fizyczny i psychiczny. To Pani podpisuje wszystkie umowy i wyraża zgody na uczestnictwo dzieci w zajęciach dodatkowych, to Pani opłaca te zajęcia, kupuje karnety na basen. Dzieci uczestniczą w zajęciach z psychologami ((...)), przechodziły terapię psychologiczną (której ojciec był przeciwny), były także diagnozowane w ośrodku psychologicznym. Uczestniczy Pani w życiu przedszkolnym i szkolnym, angażując się wraz z dziećmi w życie przedszkola, czy szkoły (jest Pani zaangażowana od kilku lat w radzie rodziców przy przedszkolu). Dba Pani o zdrowie – chodzi z dziećmi do lekarza, na szczepienia, czy zalecane badania. Dzieci mieszkają przy Pani, stara się Pani by nie brakowało dzieciom niczego, chodzą ubrane czysto, odprowadza Pani dzieci do przedszkola i szkoły, ma Pani ciągły kontakt z nauczycielami. Jest Pani rozpoznawana przez wszystkich nauczycieli. Pełni Pani opiekę, gdy dzieci są chore, wysyła Pani także zwolnienia. Popołudnia, wieczory bardzo często – szczególnie w okresie letnim wraz z dziećmi korzysta Pani z obiektów rekreacyjnych. Uczestniczy Pani z dziećmi w niedzielnych mszach świętych, a także innych aktywnościach inicjowanych przez parafię. To Pani organizowała przyjęcie pierwszej komunii świętej i poniosła w 100% koszt tego przyjęcia. Gdy dziecko ma z czymś problem, albo cokolwiek trudniejszego do nauki to Pani otrzymuje informacje oraz instrukcje. Chodzi Pani z córkami na zakupy. To Pani organizuje dzieciom wypoczynek w dni wolne. Zabiera także na wycieczki, aby pokazać Polskę.

11.Czy w okresie, którego dotyczy wniosek, ojciec córek wykonywał władzę rodzicielską w stosunku do córek, tj. uczestniczył w wychowaniu córek, dbał o prawidłowy rozwój córek kształtując ich właściwe zachowania, rozwijał ich zainteresowania, sprawował nad nimi pieczę/opiekę, troszczył się o ich rozwój fizyczny i duchowy, ponosił wydatki związane z wypoczynkiem, ponosił koszty ich utrzymania, zabezpieczał potrzeby bytowe, zdrowotne i edukacyjne – poza płaconymi alimentami, pomagał w edukacji szkolnej, brał czynny udział w sprawach dotyczących córek związanych z ich kształceniem, dodatkowymi zajęciami itp.?

Odpowiedź: Ojciec płaci alimenty. Nie uczestniczy w życiu dziewczynek, nie interesują go zajęcia dodatkowe dzieci. Nigdy nie interesował się na jakie zajęcia dzieci chodzą. Wszystkie zajęcia musiały zostać podporządkowane pod spotkania z ojcem, gdyż uważa, że wymyśla Pani dzieciom zajęcia, aby on nie mógł się z nimi spotykać. Kontakt z ojcem dzieci jest utrudniony, odbywa się za pomocą wiadomości tekstowych sms. Nie pomaga w edukacji dzieci, wręcz zniechęca dzieci do zajęć pozalekcyjnych. Nie ponosił innych kosztów, nie zapewnia wypoczynku, nie uczestniczył w przygotowaniach do sakramentu pierwszej komunii – ani w przygotowaniach w kościele, ani nie dołożył do przyjęcia komunijnego (w którym uczestniczył – jak również jego goście). Gdy córka szła na urodziny do koleżanki – zażądał zakupu prezentu oraz ubrania dziecka. Kiedy zajęcia dodatkowe odbywały się w dzień jego spotkania z dziećmi, nie przywoził na nie dziecka – pomimo wysyłanych informacji.

12.Czy jest Pani matką lub opiekunem prawnym innych dzieci (niż wymienione w treści wniosku) i względem nich wykonywała/wykonuje/będzie wykonywała w latach, których dotyczy wniosek władzę rodzicielską? Jeśli tak, należy podać ich daty urodzenia.

Odpowiedź: Ma Pani jeszcze jedną córkę – ale jest dorosła i już sama decyduje o sobie.

13.W przypadku odpowiedzi twierdzącej na pytanie nr 12, proszę wskazać czy wychowuje je Pani wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym (partnerem)?

Odpowiedź: Nie – nie ma Pani partnera.

14.Czy pomiędzy Panią a ojcem dzieci, o których mowa we wniosku, doszło do porozumienia co do sposobu podziału ulgi prorodzinnej w okresie, którego dotyczy wniosek? – a jeżeli tak, to w jakich proporcjach i w jakiej wysokości rodzice zgodzili się dokonać odliczeń od podatku dochodowego w ramach ulgi na dzieci?

Odpowiedź: Nie było porozumienia co do sposobu podziału ulgi prorodzinnej. Ojciec dzieci nigdy się tym nie interesował, to pierwszy rok, kiedy poinformował Panią o odliczeniu części ulgi, na co Pani nie wyraziła zgody.

15.Czy Pani dzieci, o których mowa we wniosku, w okresie, którego dotyczy złożony wniosek otrzymywały, zgodnie z odrębnymi przepisami, zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną? Jeśli tak, to od kiedy oraz konkretnie, które z ww. świadczeń i na podstawie jakich przepisów?

Odpowiedź: Tylko świadczenie 500 + – nie otrzymywała Pani innych świadczeń pielęgnacyjnych, rent na dzieci.

16.Czy w okresie, którego dotyczy wniosek, dzieci, o których mowa we wniosku, na podstawie orzeczenia sądu zostały umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych?

Odpowiedź: Dzieci nie zostały umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie. Dzieci są przy Pani i ich miejscem zamieszkania jest Pani adres.

Pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu z 5 czerwca 2024 r.)

Czy może Pani na podstawie wyroku rozwodowego nieprawomocnego, uwzględniając stan faktyczny oraz fakt przeciągania się w czasie procesu, rozliczyć się z dziećmi jako matka samotnie wychowująca oraz rozliczyć ulgę prorodzinną samodzielnie w całości na dzieci B i C za rok podatkowy 2023?

Pani stanowisko w sprawie

Jako osoba niepozostająca w gospodarstwie domowym z mężem, samotnie wychowująca i zamieszkująca z dziećmi, mająca rozdzielność majątkową a także wyrok sądu I instancji dot. rozwodu – uwzględniając stan faktyczny, może Pani rozliczać się jako matka samotnie wychowująca oraz odliczyć całość ulgi prorodzinnej na dzieci B i C.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na mocy art. 6 ust. 4c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.) dalej zwanej ustawą:

Od dochodów jednego rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem, osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1)małoletnie,

2)pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

3)pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie

– podatek może być określony zgodnie z ust. 4d na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym.

Zgodnie z art. 6 ust. 4d ustawy:

W przypadku, o którym mowa w ust. 4c, podatek jest określany w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, przy czym do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w niniejszej ustawie.

Według art. 6 ust. 4e ustawy:

Przepisu ust. 4c pkt 3 nie stosuje się, jeżeli dziecko, o którym mowa w tym przepisie, uzyskało w roku podatkowym:

1)dochody, z wyjątkiem renty rodzinnej, podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub

2)przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152

-w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. z 2023 r. poz. 2194), w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego.

Stosownie do art. 6 ust. 4f ustawy:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 4d, nie ma zastosowania do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. z 2023 r. poz. 810 i 1565).

Na podstawie art. 6 ust. 8 ustawy:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4d, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków, osoba samotnie wychowująca dziecko lub jej dziecko:

1) stosuje przepisy:

a)art. 30c lub

b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy

-w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

2) podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Należy wyjaśnić, że każda preferencja podatkowa stanowi wyjątek od zasady równości i powszechności opodatkowania. Z przywołanych wyżej przepisów jednoznacznie wynika, że stanowią odstępstwo od generalnej zasady indywidualnego opodatkowania. Możliwość ich zastosowania obwarowana jest szeregiem warunków wyraźnie wskazanych w tej ustawie, które należy interpretować ściśle, co oznacza, że nie można dokonywać wykładni rozszerzającej ani też zawężającej. W konsekwencji, podatnikowi przysługuje prawo do jej zastosowania, jeśli spełni warunki dla niej określone.

Z powyższych przepisów wynika, że ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad obliczania podatku dochodowego dla osób samotnie wychowujących dzieci od spełnienia łącznie następujących warunków:

-posiadania przez rodzica lub opiekuna prawnego statusu osoby samotnie wychowującej dziecko;

-wychowywania przez rodzica lub opiekuna prawnego samotnie w roku podatkowym dziecka;

-nieuzyskiwania przez rodzica lub opiekuna prawnego i dziecko przychodów/dochodów, do których zastosowanie mają przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem najmu prywatnego;

-niepodlegania przez rodzica lub opiekuna prawnego i dziecko opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych;

-nieuzyskiwania przez pełnoletnie dziecko przychodów/dochodów w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej (z wyjątkiem przewidzianym ustawą).

Zauważyć również należy, że do skorzystania z ww. preferencji, niewystarczające jest samotne troszczenie się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka bez udziału innej osoby, tj. w szczególności ojca lub matki dziecka – równie istotne jest legitymowanie się określonym stanem cywilnym. Przepisy art. 6 ust. 4c ustawy wymieniają enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci (np. panna, kawaler, wdowa, wdowiec, rozwódka, rozwodnik). W przypadku osób, których związek małżeński został rozwiązany poprzez orzeczenie rozwodu, należy uznać, że status osoby rozwiedzionej nabywa się dopiero poprzez prawomocne orzeczenie o rozwiązaniu małżeństwa. W związku z tym, uzyskanie w danym roku podatkowym jedynie nieprawomocnego orzeczenia o rozwodzie, nie pozwala na uznanie danej osoby za samotnie wychowującą dziecko. W doktrynie i w praktyce przeważa stanowisko, zgodnie z którym decydujące znaczenie ma tutaj kryterium formalne, jakim jest prawomocne orzeczenie sądu.

Oprócz legitymowania się określonym stanem cywilnym, art. 6 ust. 4c ustawy wskazuje, że osoba chcąca skorzystać z tej preferencji musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców. Jest to więc taka osoba, która stale troszczy się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka, bez udziału (wsparcia) drugiej osoby. Jednakże nadmienić należy, że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uzależniają prawa podatnika do preferencyjnego opodatkowania jego dochodów od tego, czy przez cały rok był osobą samotnie wychowującą dziecko. Wystarczające jest zatem, aby taki stan zaistniał w ciągu roku.

W przedmiotowej sprawie nie została spełniona przesłanka pozwalająca na uznanie Pani za osobę samotnie wychowującą dziecko, tj. nie należy Pani do jednej z kategorii osób wymienionych w powołanym powyżej przepisie (nie jest Pani panną, wdową, rozwódką albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności), stanowiącym zamknięty katalog osób uznanych przez ustawodawcę za osobę samotnie wychowującą dziecko. Jak sama Pani poinformowała we wniosku oraz jego uzupełnieniu – Pani wyrok rozwodowy nie jest prawomocny.

Biorąc zatem pod uwagę, że – jak wynika z okoliczności sprawy – w 2023 r. nie była Pani panną, wdową, rozwódką, ani osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, ani też osobą pozostającą w związku małżeńskim, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, to nie można Pani przypisać statusu „osoby samotnie wychowującej dzieci”, ponieważ nie należy Pani do jednej z kategorii osób wymienionych w zamkniętym katalogu ustanowionym przez ustawodawcę w przywołanym wyżej przepisie art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Kolejną negatywną przesłanką skorzystania z możliwości obliczenia podatku w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko jest zastosowanie do dochodów podatnika opodatkowania na podstawie art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z treści przytoczonego art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jednoznacznie bowiem wynika, że osoba, która samotnie wychowuje dziecko, ale swoje dochody z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej opodatkowuje – według zasad określonych w art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – nie może skorzystać z preferencyjnego opodatkowania, przewidzianego w art. 6 ust. 4d ww. ustawy.

Fakt, że osoba taka uzyskuje również dochody opodatkowanie na tzw. zasadach ogólnych, tj. według skali określonej w art. 27 omawianej ustawy np. z umowy o pracę, jest w tej sytuacji bez znaczenia, skoro wolą ustawodawcy – co jasno wynika z treści wyżej powołanych przepisów – było wyłączenie z preferencyjnego sposobu opodatkowania dochodów osób, które do opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej stosują tzw. podatek liniowy.

Zatem, nie przysługuje Pani prawo do preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dzieci również z uwagi na fakt, że – jak Pani wskazała w uzupełnieniu wniosku – w 2023 r. miały w stosunku do Pani zastosowanie przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. dochód uzyskiwany z prowadzonej działalności gospodarczej opodatkowany był wg podatku liniowego. Tym samym, wystąpiła przesłanka wynikająca z art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uniemożliwiająca skorzystanie z preferencyjnego opodatkowania, przewidzianego w art. 6 ust. 4d ww. ustawy.

Nie kwestionując zatem Pani zaangażowania w proces wychowawczy córek – okoliczność, że w 2023 r. formalnie była Pani mężatką (brak prawomocnego orzeczenia Sądu) oraz w stosunku do Pani miały zastosowanie przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (wybór opodatkowania), wyklucza możliwość skorzystania z preferencyjnego rozliczenia jako osoby samotnie wychowującej dzieci.

W konsekwencji, skoro nie spełniła Pani warunków określonych w art. 6 ust. 8 oraz art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie przysługuje Pani prawo do opodatkowania uzyskanych w 2023 r. dochodów w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci, określony w art. 6 ust. 4d ww. ustawy.

Przechodząc natomiast do kwestii możliwości skorzystania przez Panią z odliczenia w ramach ulgi prorodzinnej należy odwołać się do art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jak stanowi art. 27f ust. 1 ww. ustawy:

Od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27 podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1)wykonywał władzę rodzicielską;

2)pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;

3)sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Stosownie do art. 27f ust. 2 ww. ustawy:

Odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1)jednego małoletniego dziecka – kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:

a)pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł,

b)niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4c i 4g, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;

2)dwojga małoletnich dzieci – kwota 92,67 zł na każde dziecko;

3)trojga i więcej małoletnich dzieci – kwota:

a)92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,

b)166,67 zł na trzecie dziecko,

c)225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.

Na podstawie art. 27f ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a oraz art. 30c ust. 2 pkt 2.

W myśl art. 27f ust. 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka.

Stosownie do art. 27f ust. 2c omawianej ustawy:

Odliczenie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

1)na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych;

2)wstąpiło w związek małżeński.

Zgodnie z art. 27f ust. 3 ww. ustawy:

W przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem.

Na mocy art. 27f ust. 4 ww. ustawy:

Odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę podatnicy mogą odliczyć od podatku w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. W przypadku braku porozumienia między podatnikami, którzy zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim – kwotę tę podatnicy odliczają w częściach równych. W pozostałych przypadkach odliczenie w wysokości 100% stosuje podatnik, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny.

Zgodnie z art. 25 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):

Miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu.

Na mocy art. 26 Kodeksu cywilnego:

§ 1. Miejscem zamieszkania dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską jest miejsce zamieszkania rodziców albo tego z rodziców, któremu wyłącznie przysługuje władza rodzicielska lub któremu zostało powierzone wykonywanie władzy rodzicielskiej.

§ 2. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje na równi obojgu rodzicom mającym osobne miejsce zamieszkania, miejsce zamieszkania dziecka jest u tego z rodziców, u którego dziecko stale przebywa. Jeżeli dziecko nie przebywa stale u żadnego z rodziców, jego miejsce zamieszkania określa sąd opiekuńczy.

Na podstawie art. 27f ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów – imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1)odpis aktu urodzenia dziecka;

2)zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;

3)odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;

4)zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Przystępując do analizy przedstawionego we wniosku stanu faktycznego należy podkreślić, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich ustawowych przesłanek wymaganych do jej zastosowania.

Przepis art. 27f ww. ustawy pozwala na pomniejszenie wyłącznie podatku dochodowego obliczonego na podstawie art. 27 czyli obliczonego według progresywnej skali podatkowej, ze stawkami obowiązującymi w poszczególnych latach.

W konsekwencji omawianego odliczenia w ramach tzw. ulgi prorodzinnej nie mogą więc uwzględniać podatnicy, którzy w roku podatkowym uzyskali wyłącznie dochody opodatkowane na odrębnych zasadach, czyli np. według 19% stawki podatku liniowego, przy ryczałcie ewidencjonowanym lub w formie karty podatkowej.

Art. 27 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie wyłącza jednak możliwości skorzystania z pomniejszenia podatku w przypadku, gdy podatnik oprócz dochodów opodatkowanych według progresywnej skali podatkowej, osiągnął również dochody opodatkowane w sposób uproszczony.

Zatem, w takiej sytuacji podatnik, który spełnia warunki wymienione w art. 27f ww. ustawy może skorzystać z odliczenia od podatku obliczonego według skali podatkowej kwoty, o której mowa w tym przepisie.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że prowadziła Pani i nadal prowadzi działalność gospodarczą, a dochód uzyskiwany z prowadzonej działalności gospodarczej opodatkowany jest wg podatku liniowego.

Mając na uwadze powyższe oraz powołane przepisy stwierdzam, że skoro w 2023 r. osiągnęła Pani wyłącznie dochody z działalności gospodarczej opodatkowane podatkiem liniowym, nie może Pani dokonać odliczenia ulgi na dzieci wynikającej z art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Panią i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Końcowo wskazać należy, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.), składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Panią w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu opisu sprawy przedstawionego we wniosku, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zwrócić należy uwagę, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Pani wniosku (zapytań). Inne kwestie wynikające z opisu sprawy, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – w wydanej interpretacji rozpatrzone.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).

close POTRZEBUJESZ POMOCY?
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00