Interpretacja indywidualna z dnia 25 czerwca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-3.4012.180.2024.1.AKR

Brak podlegania opodatkowaniu podatkiem VAT wycofania Nieruchomości do majątku odrębnego Małżonka, w wyniku podziału majątku wspólnego. Zwolnienie od podatku VAT wycofania nieruchomości do majątku odrębnego Małżonka, na podstawie podziału majątku wspólnego, jeżeli podział majątku nastąpi po 1 sierpnia 2024 r. Obowiązek dokonania korekty odliczonego podatku naliczonego VAT od nabycia nieruchomości, po wycofaniu nieruchomości do majątku odrębnego Małżonka, na podstawie podziału majątku wspólnego.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko w części nieprawidłowe i w części prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest:

‒nieprawidłowe w części dotyczącej braku podlegania opodatkowaniu podatkiem VAT wycofania Nieruchomości do majątku odrębnego Małżonka, w wyniku podziału majątku wspólnego (pytanie oznaczone we wniosku nr 2),

‒prawidłowe w części dotyczącej zwolnienia od podatku VAT wycofania nieruchomości do majątku odrębnego Małżonka, na podstawie podziału majątku wspólnego, jeżeli podział majątku nastąpi po 1 sierpnia 2024 r. (pytanie oznaczone we wniosku nr 3),

‒prawidłowe w części dotyczącej obowiązku dokonania korekty odliczonego podatku naliczonego VAT od nabycia nieruchomości, po wycofaniu nieruchomości do majątku odrębnego Małżonka, na podstawie podziału majątku wspólnego (pytanie oznaczone we wniosku nr 1).

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 kwietnia 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 27 marca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy: braku podlegania opodatkowaniu podatkiem VAT wycofania Nieruchomości do majątku odrębnego Małżonka, w wyniku podziału majątku wspólnego, zwolnienia od podatku VAT wycofania nieruchomości do majątku odrębnego Małżonka, na podstawie podziału majątku wspólnego, jeżeli podział majątku nastąpi po 1 sierpnia 2024 r. oraz obowiązku dokonania korekty odliczonego podatku naliczonego VAT od nabycia nieruchomości, po wycofaniu nieruchomości do majątku odrębnego Małżonka, na podstawie podziału majątku wspólnego.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawczyni jest osobą fizyczną podlegającą nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terenie Rzeczypospolitej Polskiej. Wnioskodawczyni prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą.

Wnioskodawczyni pozostaje w związku małżeńskim. Małżonek Wnioskodawczyni nie prowadzi działalności gospodarczej. Wnioskodawczyni pozostaje z Małżonkiem we współwłasności majątkowej małżeńskiej. Wnioskodawczyni wraz z Małżonkiem zamierzają dokonać podziału majątku wspólnego.

W skład majątku wspólnego wchodzi między innymi nieruchomość stanowiąca lokal mieszkalny, który jest wykorzystywany w prowadzonej przez Wnioskodawczynię jednoosobowej działalności gospodarczej od 1 sierpnia 2022 r. Nieruchomość była wprowadzona do ewidencji środków trwałych w wymienionej wyżej działalności.

Nieruchomość została nabyta od polskiej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (dewelopera) do majątku wspólnego Wnioskodawczyni i Jej Małżonka 24 czerwca 2022 r. Nieruchomość została nabyta w tzw. stanie deweloperskim, w związku z czym Wnioskodawczyni oraz Jej Małżonek byli pierwszymi użytkownikami tej nieruchomości. W umowie zakupu nieruchomości, sporządzonej w formie aktu notarialnego, wskazane zostało, że nieruchomość zostaje nabyta:

a)do majątku wspólnego Wnioskodawczyni oraz Jej Małżonka oraz,

b)w ramach prowadzonej przez Wnioskodawczynię jednoosobowej działalności gospodarczej.

Wnioskodawczyni skorzystała z prawa do odliczenia podatku naliczonego na podstawie faktur zaliczkowych, wystawionych przez sprzedającą spółkę.

W związku z planowanym podziałem majątku wspólnego własność nieruchomości ma przypaść Małżonkowi Wnioskodawczyni. W związku z powyższym nieruchomość przestanie być częścią majątku firmy Wnioskodawczyni.

Wydatki poniesione przez Wnioskodawczynię oraz Jej Małżonka na ulepszenie nieruchomości, w stosunku do których mieli prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, nie przekroczyły 30% wartości początkowej nieruchomości.

Pytania

1.Czy dokonanie czynności, których skutkiem będzie wyprowadzenie nieruchomości z działalności gospodarczej Wnioskodawczyni oraz wprowadzenie tej nieruchomości do majątku odrębnego Małżonka Wnioskodawczyni, będące następstwem podziału majątku wspólnego Małżonków, będzie powodowało konieczność dokonania korekty podatku naliczonego, na podstawie art. 91 ustawy o podatku od towarów i usług, przez Wnioskodawczynię?

2.Czy dokonanie czynności, których skutkiem będzie wyprowadzenie nieruchomości z działalności gospodarczej Wnioskodawczyni oraz wprowadzenie tej nieruchomości do majątku odrębnego Małżonka Wnioskodawczyni, będące następstwem podziału majątku wspólnego Małżonków, będzie stanowiło czynność podlegającą opodatkowaniu, na podstawie ustawy o podatku od towarów i usług?

3.Jeżeli odpowiedź na pytanie nr 2 jest twierdząca to czy dokonanie czynności, których skutkiem będzie wyprowadzenie nieruchomości z działalności gospodarczej Wnioskodawczyni oraz wprowadzenie tej nieruchomości do majątku odrębnego Małżonka Wnioskodawczyni, będące następstwem podziału majątku wspólnego Małżonków, będzie korzystało ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, jeżeli podział majątku nastąpi po 1 sierpnia 2024 r.?

Pani stanowisko w sprawie

Ad 1.

Zdaniem Wnioskodawczyni, dokonanie czynności, których skutkiem będzie wyprowadzenie nieruchomości z działalności gospodarczej Wnioskodawczyni oraz wprowadzenie tej nieruchomości do majątku odrębnego Małżonka Wnioskodawczyni, będące następstwem podziału majątku wspólnego Małżonków, będzie powodowało konieczność dokonania korekty podatku naliczonego, na podstawie art. 91 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (Dz.U.2023.1570 t.j., ze zm. dalej „Ustawa o VAT”), w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zasady dotyczące sposobu i terminu dokonywania korekt podatku naliczonego oraz podmiotu zobowiązanego do ich dokonania zostały określone w art. 91 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 91 ust. 1 ustawy o VAT, po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-10a lub 10c-10g, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6, 10, 10a lub 10c-10g lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.

W myśl art. 91 ust. 2 ustawy o VAT, w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów – w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów – jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.

Jak stanowi art. 91 ust. 3 ustawy o VAT korekty, o której mowa w ust. 1 i 2 art. 91 ustawy, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty, a w przypadku zakończenia działalności gospodarczej – w deklaracji podatkowej za ostatni okres rozliczeniowy.

Zgodnie z art. 91 ust. 4 ustawy o VAT, w przypadku gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 2, nastąpi sprzedaż towarów lub usług, o których mowa w ust. 2, lub towary te zostaną opodatkowane zgodnie z art. 14, uważa się, że te towary lub usługi są nadal wykorzystywane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty.

W myśl art. 91 ust. 5 ustawy o VAT, w przypadku, o którym mowa w ust. 4, korekta powinna być dokonana jednorazowo w odniesieniu do całego pozostałego okresu korekty. Korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła sprzedaż, a w przypadku opodatkowania towarów zgodnie z art. 14 – w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym w stosunku do tych towarów powstał obowiązek podatkowy.

Jak stanowi art. 91 ust. 6 ustawy o VAT w przypadku gdy towary lub usługi, o których mowa w ust. 4, zostaną:

1)opodatkowane – w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane z czynnościami opodatkowanymi;

2)zwolnione od podatku lub nie podlegały opodatkowaniu – w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane wyłącznie z czynnościami zwolnionymi od podatku lub niepodlegającymi opodatkowaniu.

Zgodnie z art. 91 ust. 7 ustawy o VAT, przepisy ust. 1-6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.

W myśl art. 91 ust. 7a ustawy o VAT, w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 2 zdanie pierwsze i drugie oraz ust. 3. Korekty tej dokonuje się przy każdej kolejnej zmianie prawa do odliczeń, jeżeli zmiana ta następuje w okresie korekty.

Zgodnie z wskazanymi powyżej przepisami, Wnioskodawczyni będzie zobowiązana do dokonania korekty podatku naliczonego, bowiem w okresie korekty, o którym mowa w art. 91 ustawy o podatku od towarów i usług, nieruchomość przestanie służyć Jej działalności gospodarczej, zostanie z niej wyprowadzona i przekazana do majątku odrębnego Małżonka Wnioskodawczyni.

Ad 2.

Zdaniem Wnioskodawczyni, dokonanie czynności, których skutkiem będzie wyprowadzenie nieruchomości z działalności gospodarczej Wnioskodawczyni oraz wprowadzenie tej nieruchomości do majątku odrębnego Małżonka Wnioskodawczyni, będące następstwem podziału majątku wspólnego Małżonków, nie będzie stanowiło czynności podlegającej opodatkowaniu na podstawie ustawy o podatku od towarów i usług.

W myśl art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U.2023.2809 t.j., ze zm., dalej „k.r.o.”), z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Jak stanowi art. 46 k.r.o., zamieszczony w dziale III „Małżeńskie ustroje majątkowe”, rozdziale I „Ustawowy ustrój majątkowy” ustawy, w sprawach nieunormowanych w artykułach poprzedzających od chwili ustania wspólności ustawowej do majątku, który był nią objęty, jak również do podziału tego majątku, stosuje się odpowiednio przepisy o wspólności majątku spadkowego i o dziale spadku. W związku z powyższym zgodnie z art. 1037 Kodeksu cywilnego, podział majątku wspólnego może nastąpić bądź na mocy umowy między małżonkami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek z nich (Dz.U.2023.1610 t.j. ze zm.).

W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Jak stanowi art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1)przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

2)wszelkie inne darowizny

– jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy o VAT, przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Zdaniem Wnioskodawczyni, czynności, których efektem będzie przeniesienie nieruchomości z działalności prowadzonej przez Wnioskodawczynię do majątku prywatnego Małżonka Wnioskodawczyni nie stanowi w ogóle dostawy towarów, w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Takie stanowisko zajął Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w wyroku z dnia 25 maja 2021 r., sygn. I SA/Bd 171/21. Zgodnie ze stanowiskiem sądu administracyjnego: „Art. 7 ust. 2 u.p.t.u. nie ma zastosowania do małżonków będących we wspólności majątkowej (wspólność ustawowa), ponieważ nie występuje tu przeniesienie wspólnego majątku z jednego podatnika na drugiego. W takiej sytuacji na gruncie u.p.t.u. nie mamy do czynienia z dwoma podmiotami (w relacjach między nimi), z których jeden dokonuje nieodpłatnego świadczenia, a drugi z tego nieodpłatnego świadczenia korzysta. Nie ma znaczenia fakt, że małżonkowie prowadzą oddzielne działalności gospodarcze i każdy jest podatnikiem VAT, bowiem każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym”.

Uzasadniając wskazane powyżej stanowisko sąd administracyjny uznał, że: „Wspólność ustawowa obejmuje wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna, którą charakteryzuje to, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Wspólność ta, jest wspólnością masy majątkowej, to znaczy obejmuje cały zbiór praw majątkowych takich jak własność i inne prawa rzeczowe czy wierzytelności. Pomimo trwania wspólności każdy z małżonków ma zarówno prawo do udziału i rozporządzania tak całym majątkiem wspólnym, jak i w odniesieniu do poszczególnych składników majątku wspólnego. Wspólność majątkowa małżeńska nie jest bowiem samodzielnym i niezależnym od małżonków bytem, który realizuje swoje własne uprawnienia do określonych lub wszystkich składników tego mienia. Podmiotami uprawnionymi do dysponowania i zarządzania całym mieniem są zawsze małżonkowie tworzący wspólność majątkową małżeńską. Z powyższego wynika, że prowadzenie przez małżonków odrębnych działalności gospodarczych nie ma wpływu na uprawnienie do dysponowania i zarządzania majątkiem.

Analogicznie skoro w niniejszej sprawie nie ma możliwości zapłaty za towar między małżonkami, to też nie ma możliwości przeniesienia własności towaru. Dlatego też błędne jest stanowisko organu w zakresie wykładni art. 7 ust. 2 u.p.t.u. Zdaniem Sądu, art. 7 ust. 2 u.p.t.u. nie ma zastosowania do małżonków będących we wspólności majątkowej (wspólność ustawowa), ponieważ nie występuje tu przeniesienie wspólnego majątku z jednego podatnika na drugiego. W takiej sytuacji na gruncie u.p.t.u. nie mamy do czynienia z dwoma podmiotami (w relacjach między nimi), z których jeden dokonuje nieodpłatnego świadczenia, a drugi z tego nieodpłatnego świadczenia korzysta. Nie ma znaczenia fakt, że małżonkowie prowadzą oddzielne działalności gospodarcze i każdy jest podatnikiem VAT, bowiem każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym. W ocenie Sądu, w sytuacji, gdy między małżonkami istnieje ustawowa wspólność majątkowa, wszelkie transakcje, jakie zawierane są między małżonkami prowadzącymi odrębnie działalność gospodarczą, nie mogą mieć charakteru odpłatnego. Nie można ich również uznać jako nieodpłatne przeniesienie towaru, albowiem małżonkowie nie mogą wyodrębnić udziałów, którymi mogliby niezależnie rozporządzać. W związku z tym należało uznać, że opisana w zdarzeniu przyszłym czynność między małżonkami nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż po pierwsze nie stanowi odpłatnej dostawy towarów, po drugie nie stanowi nieodpłatnego przekazania towarów należących do przedsiębiorstwa, jak trafnie podniesiono w skardze.

W tym stanie rzeczy autonomia prawa podatkowego nie stoi na przeszkodzie by uznać, że przesunięcie towarów z działalności gospodarczej jednego małżonka do działalności gospodarczej drugiego małżonka, dokonywane w ramach tych działalności, gdy małżonków łączy wspólność majątkowa istniejąca na podstawie przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, nie stanowi odpłatnej ani też nieodpłatnej dostawy towarów i nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT”.

Podobne stanowisko zajął Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 4 kwietnia 2018 r., sygn. I FSK 887/16. Zgodnie z tezami wskazanego orzeczenia: „W sytuacji, gdy pomiędzy małżonkami istnieje ustawowa wspólność majątkowa, wszelkie transakcje, jakie zawierane są pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębnie działalność gospodarczą nie mogą mieć charakteru odpłatnego. W takim przypadku nie jest możliwe uregulowanie należności pomiędzy małżonkami. Jeden z małżonków nie może dokonać wypłaty wynagrodzenia drugiemu z małżonków środkami pieniężnymi objętymi wspólnością ustawową za składniki majątku wchodzące w skład wspólności ustawowej”.

„Autonomia prawa podatkowego nie stoi na przeszkodzie by uznać, że przesunięcie towarów z działalności gospodarczej męża do działalności gospodarczej małżonki, dokonywane w ramach tych działalności, gdy małżonków łączy wspólność majątkowa istniejąca na podstawie przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, nie stanowi odpłatnej dostawy towarów i nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. W zdarzeniu przyszłym nie ma bowiem możliwości wypłaty wynagrodzenia, nie będzie miało miejsce żadne przysporzenie, nie dojdzie do wzrostu »zasobów« męża podatniczki. Aby można było określić daną czynność za odpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 u.p.t.u., konieczne jest w świetle art. 7 ust. 1 u.p.t.u. przeniesienie za odpłatnością na nabywcę prawa do rozporządzenia towarami jak właściciel. Jeśli w zdarzeniu przyszłym opisanym we wniosku o wydanie interpretacji takie wynagrodzenie nie wystąpi, brak jest podstaw do traktowania tego rodzaju czynności za dostawę towarów”.

Również w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 11 grudnia 2018 r., sygn. I SA/Gd 939/18 podkreślono, że: „W sytuacji, gdy pomiędzy małżonkami istnieje ustawowa wspólność majątkowa, wszelkie transakcje, jakie zawierane są pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności gospodarcze nie mogą mieć charakteru odpłatnego. Nie można ich również uznać jako nieodpłatne przeniesienie towaru, albowiem małżonkowie nie mogą wyodrębnić udziałów, którymi mogliby niezależnie rozporządzać”.

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawczyni, czynności, których skutkiem będzie przeniesienie składnika majątku (nieruchomości) z przedsiębiorstwa Wnioskodawczyni do majątku prywatnego Małżonka Wnioskodawczyni nie będzie można uznać za dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 u.p.t.u., bowiem nie nastąpi przeniesienie prawa do rozporządzania nieruchomością jak właściciel. Czynność ta nie będzie stanowiła również dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 2 u.p.t.u., ponieważ zgodnie ze wskazanymi powyżej orzeczeniami sądów administracyjnych nie ma zastosowania do małżonków będących we wspólności majątkowej, a wszelkie transakcje, jakie zawierane są między małżonkami, nie mogą mieć charakteru odpłatnego niezależnie od tego czy małżonkowie prowadzą działalność gospodarczą.

Ad 3.

Przyjmując założenie, że podział majątku w sposób wskazany w opisie stanu faktycznego, tj. wycofanie nieruchomości z działalności gospodarczej Wnioskodawczyni oraz przeniesienie tej nieruchomości do majątku prywatnego Małżonka Wnioskodawczyni, stanowi dostawę towarów w rozumieniu ustawy o VAT, zdaniem Wnioskodawczyni dokonanie czynności, których skutkiem będzie wyprowadzenie nieruchomości z działalności gospodarczej Wnioskodawczyni oraz wprowadzenie tej nieruchomości do majątku odrębnego Małżonka Wnioskodawczyni, będące następstwem podziału majątku wspólnego Małżonków, będzie korzystało ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, jeżeli podział majątku nastąpi po 1 sierpnia 2024 r.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 1 wskazanej ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Ponadto, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Stosownie do ust. 2 przywołanego powyżej przepisu, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a)dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b)pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

W myśl art. 2 ust. 14 ustawy o VAT, przez pierwsze zasiedlenie należy rozumieć oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

a)wybudowaniu lub

b)ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Przenosząc powyższe przepisy na stan faktyczny występujący u Wnioskodawczyni, przyjmując założenie, że podział majątku w sposób wskazany w opisie stanu faktycznego, tj. wycofanie nieruchomości z działalności gospodarczej Wnioskodawczyni oraz przeniesienie tej nieruchomości do majątku prywatnego Małżonka Wnioskodawczyni, stanowi dostawę towarów w rozumieniu ustawy o VAT, czynności te będą korzystały ze zwolnienia z podatku od towarów i usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, bowiem w okresie od nabycia nieruchomości przez Małżonków do przeniesienia własności nieruchomości (po 1 sierpnia 2024 r.) minie okres wynoszący ponad 2 lata od oddania do użytkowania nieruchomości pierwszym nabywcom (Wnioskodawczyni i Jej Małżonkowi) po ich wybudowaniu. Jednocześnie, wydatki poniesione przez Małżonków na ulepszenie nieruchomości, w stosunku do których mieli prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, nie przekroczyły 30% wartości początkowej nieruchomości. W związku z powyższym, nie została spełniona przesłanka określona w art. 2 ust. 14 lit. b ustawy o VAT, która mogłaby spowodować, że okres 2 lat, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. b ustawy o VAT, rozpocząłby się po dacie 1 sierpnia 2022 r.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest:

‒nieprawidłowe w części dotyczącej braku podlegania opodatkowaniu podatkiem VAT wycofania Nieruchomości do majątku odrębnego Małżonka w wyniku podziału majątku wspólnego (pytanie oznaczone we wniosku nr 2),

‒prawidłowe w części dotyczącej zwolnienia od podatku VAT wycofania nieruchomości do majątku odrębnego Małżonka na podstawie podziału majątku wspólnego, jeżeli podział majątku nastąpi po 1 sierpnia 2024 r. (pytanie oznaczone we wniosku nr 3),

‒prawidłowe w części dotyczącej obowiązku dokonania korekty odliczonego podatku naliczonego VAT od nabycia nieruchomości po wycofaniu nieruchomości do majątku odrębnego Małżonka na podstawie podziału majątku wspólnego (pytanie oznaczone we wniosku nr 1).

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361), zwanej dalej ustawą:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Dostawa towarów mieści się w definicji sprzedaży określonej w art. 2 pkt 22 ustawy. Zgodnie z tym przepisem:

Ustawa o podatku od towarów i usług posługuje się w odniesieniu do dostawy towarów sformułowaniem „przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel” (art. 7 ust. 1 ustawy), a towarami – zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy – co do zasady są:

Takie zdefiniowanie konstytutywnego aspektu dostawy towarów, odwołując się do ekonomicznego władztwa nad rzeczą sprawia, że przedmiotem opodatkowania może być nie tylko sprzedaż czy zamiana rzeczy jako fizycznie wyodrębnionych dóbr materialnych, ale również inne transakcje wywierające, z ekonomicznego punktu widzenia, podobne skutki.

Co należy rozumieć przez „przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel”, określił Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-320/88. W orzeczeniu tym stwierdził, że dla uznania danej czynności za opodatkowaną dostawę towarów, nie ma znaczenia to, czy dochodzi do przeniesienia własności według prawa właściwego dla danego kraju. Regulacja ta ma zastosowanie do każdego przeniesienia prawa do rozporządzania towarem na inny podmiot, które to przeniesienie skutkuje tym, że strona ta uzyskuje de facto możliwość korzystania z rzeczy tak jak właściciel, nawet jeżeli nie wiąże się to z przeniesieniem własności. W tym orzeczeniu, odnosząc się do dostawy towarów, Trybunał posłużył się terminem przeniesienia „własności w sensie ekonomicznym”, podkreślając tym samym uniezależnienie opodatkowania od przeniesienia własności towarów. Oznacza to więc, że na gruncie przedmiotowego przepisu kluczowym elementem jest przeniesienie, w istocie rzeczy, praktycznej kontroli nad rzeczą i możliwości dysponowania nią.

Innymi słowy pojęcie „przeniesienie prawa do rozporządzania jak właściciel” dotyczy tego rodzaju czynności, która daje otrzymującemu towar prawo do postępowania z nim jak właściciel. Chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności, zatem zwrotu „prawo do rozporządzania jak właściciel” nie można interpretować jako „prawa własności”. Idąc dalej należy wskazać, że czynności przejścia własności ekonomicznej nie musi towarzyszyć przejście własności w sensie prawnym, bowiem „dostawa towarów” nie ogranicza się wyłącznie do prawa własności rzeczy.

Należy więc uznać, że dostawa towarów powinna podlegać ocenie przede wszystkim z punktu widzenia swoich aspektów ekonomicznych, mniejsze zaś znaczenie mają jej skutki o charakterze cywilnoprawnym, występujące na gruncie prawa cywilnego.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.

Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte – w przypadku dostawy towarów w art. 7 ust. 2 ustawy.

Stosownie do art. 7 ust. 2 ustawy:

Jak wynika z powyższych uregulowań, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, w tym także wszelkie inne darowizny, z którymi wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych.

Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego, to nieodpłatne przekazanie (w tym także darowizna) tych towarów pozostaje poza zakresem opodatkowania (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania), bez względu na cel, na który zostały one przekazane (darowane).

Analizując treść art. 7 ust. 2 ustawy, warto odwołać się do orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który wielokrotnie wypowiadał się w kwestii opodatkowania nieodpłatnych świadczeń. W wyroku z dnia 27 czerwca 1989 r. w sprawie C‑50/88 (Heinz Küchne) Trybunał stwierdził, że ze wspólnym systemem podatku od wartości dodanej spójne jest nieopodatkowanie amortyzacji aktywów przedsiębiorstwa w odniesieniu do ich prywatnego użytku w przypadku, gdy VAT od tych towarów nie podlegał odliczeniu, przy jednoczesnym opodatkowaniu wydatków ponoszonych na utrzymanie i używanie towarów, w odniesieniu do których podatnik jest uprawniony do odliczenia podatku. Rozwiązanie to pozwala zarówno uniknąć podwójnego opodatkowania samych towarów, jak i braku opodatkowania ostatecznej konsumpcji. Również w orzeczeniu z dnia 25 maja 1993 r. w sprawie C-193/91 (Gerhard Mohsche) oraz w orzeczeniu z dnia 17 maja 2001 r. w połączonych sprawach C-193/91 (Hans- Georg Fisher) i C-323/99 (Klaus Brandenstein) Trybunał wskazał, że nieodpłatne świadczenia mogą być opodatkowane wyłącznie w takim zakresie, w jakim podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia podatku naliczonego.

Nie każda jednak czynność, która stanowi dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Określona czynność będzie opodatkowana VAT, jeśli zostanie wykonana przez podatnika, a więc osobę prowadzącą działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:

Według art. 15 ust. 2 ustawy:

W świetle powyższego stwierdzić należy, że każdy kto dokonuje czynności dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, powinien być uznany, co do zasady, za podatnika podatku od towarów i usług.

Należy wyjaśnić, że prawo dopuszcza, aby własność tej samej rzeczy przysługiwała niepodzielnie kilku osobom. Na tym polega współwłasność w świetle art. 195 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.). Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się – jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji – przepisy odnoszące się do własności.

Zgodnie z art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego:

Natomiast, ustrój majątkowy małżeński, definiowany jako sytuacja prawna małżonka wobec majątku drugiego małżonka, regulują przepisy ustawy z 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.).

W świetle art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

W myśl art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Stosownie do art. 36 § 1 oraz § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Jak stanowi art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

Ponadto w myśl art. 47 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Z opisu sprawy wynika, że prowadzi Pani jednoosobową działalność gospodarczą. Pozostaje Pani w związku małżeńskim. Pani Małżonek nie prowadzi działalności gospodarczej. Pozostaje Pani z Małżonkiem we współwłasności majątkowej małżeńskiej. Wraz z Małżonkiem zamierza Pani dokonać podziału majątku wspólnego.

W skład majątku wspólnego wchodzi między innymi nieruchomość stanowiąca lokal mieszkalny, który jest wykorzystywany w prowadzonej przez Panią jednoosobowej działalności gospodarczej od 1 sierpnia 2022 r. Nieruchomość była wprowadzona do ewidencji środków trwałych w wymienionej wyżej działalności. Nieruchomość została nabyta od polskiej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (dewelopera) do majątku wspólnego Pani i Małżonka 24 czerwca 2022 r. Nieruchomość została nabyta w tzw. stanie deweloperskim, w związku z czym Pani oraz Małżonek byli pierwszymi użytkownikami tej nieruchomości. W umowie zakupu nieruchomości, sporządzonej w formie aktu notarialnego wskazane zostało, że nieruchomość zostaje nabyta:

a)do majątku wspólnego Pani oraz Jej Małżonka oraz,

b)w ramach prowadzonej przez Panią jednoosobowej działalności gospodarczej.

Skorzystała Pani z prawa do odliczenia podatku naliczonego na podstawie faktur zaliczkowych wystawionych przez sprzedającą spółkę.

W związku z planowanym podziałem majątku wspólnego własność nieruchomości ma przypaść Pani Małżonkowi. W związku z powyższym nieruchomość przestanie być częścią majątku Pani firmy.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy Pani wątpliwości dotyczą podlegania opodatkowaniu podatkiem VAT czynności, której skutkiem będzie wyprowadzenie nieruchomości (lokalu mieszkalnego) z Pani działalności gospodarczej oraz wprowadzenie tej nieruchomości do majątku odrębnego Pani Małżonka, będące następstwem podziału Państwa majątku wspólnego.

Dokonując analizy powołanych wyżej regulacji prawnych w odniesieniu do przedstawionych przez Panią okoliczności sprawy należy podkreślić, że powołane wyżej przepisy art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy nie definiują małżonków jako odrębnej kategorii podatników. Tym samym na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług małżonkowie nie są uznawani za jeden podmiot podatkowy, bowiem każdy z nich, wykonując samodzielnie czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jest odrębnym podatnikiem tego podatku. Podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu. Co więcej autonomiczność prawa podatkowego wyklucza możliwość takiej interpretacji jego przepisów, która zakładałaby, że wspólność majątkowa istniejąca między małżonkami na podstawie przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, ma wpływ na zakres ich praw i obowiązków jako podatników podatku od towarów i usług. Niezależnie od istniejących stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami, w transakcjach zawieranych pomiędzy nimi mamy do czynienia z wykonywaniem czynności opodatkowanych pomiędzy dwoma odrębnymi podmiotami. Zatem transakcje dokonywane pomiędzy nimi stanowią dostawę towarów lub świadczenie usług, które to czynności podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jak wynika z przedstawionych przez Panią informacji, będąc w związku małżeńskim nabyła Pani w 2022 r. lokal mieszkalny. Został on nabyty i wykorzystywany wyłącznie w Pani działalności gospodarczej. Nabycie ww. nieruchomości w postaci lokalu mieszkalnego zostało udokumentowane fakturami zaliczkowymi. Odliczyła Pani podatek VAT od nabycia tego lokalu. Lokal ten był wykorzystywany w Pani działalności od momentu nabycia, tj. od roku 2022 i znajduje się w ewidencji środków trwałych tej działalności. Planuje Pani wraz z Małżonkiem podział majątku wspólnego, w wyniku którego przedmiotowy lokal mieszkalny otrzyma Pani Małżonek.

Z przedstawionych okoliczności wynika, że zakupiony lokal mieszkalny był nabyty w ramach Pani działalności gospodarczej (jako jednego z małżonków) w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Tym samym, z tytułu przekazania przedmiotowego lokalu mieszkalnego do majątku odrębnego Małżonka, będzie Pani działała jako podatnik w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy.

Zatem czynność przeniesienia lokalu mieszkalnego z Pani przedsiębiorstwa do majątku Męża, będzie stanowiła dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Jak wynika z treści wniosku – nabycie lokalu mieszkalnego zostało potwierdzone fakturami zaliczkowymi, podatek naliczony z tytułu nabycia ww. lokalu został przez Panią odliczony. Tym samym spełnione zostały przesłanki zawarte w art. 7 ust. 2 ustawy, tj. jest Pani podatnikiem podatku od towarów i usług, a przedmiotem nieodpłatnego przekazania jest towar, przy nabyciu którego przysługiwało Pani prawo do odliczenia podatku naliczonego i z którego to prawa Pani skorzystała.

Podsumowując, stwierdzić należy, że dokonanie czynności, których skutkiem będzie wyprowadzenie nieruchomości (lokalu mieszkalnego) z Pani działalności gospodarczej oraz wprowadzenie tej nieruchomości do majątku odrębnego Pani Małżonka, będące następstwem podziału majątku wspólnego Małżonków, będzie stanowiło czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Tym samym, Pani stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2 jest nieprawidłowe.

Wątpliwości Pani dotyczą również kwestii zwolnienia od podatku VAT czynności, których skutkiem będzie wyprowadzenie nieruchomości (lokalu mieszkalnego) z Pani działalności gospodarczej oraz wprowadzenie tej nieruchomości do majątku odrębnego Pani Małżonka, będące następstwem podziału majątku wspólnego Małżonków, jeżeli podział majątku nastąpi po 1 sierpnia 2024 r.

W art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca przewidział zwolnienie od podatku VAT dla dostawy budynków, budowli lub ich części spełniających określone w tym przepisie warunki.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:

Z powyższego przepisu wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest – co do zasady – zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zatem, dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części istotnym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

W myśl art. 2 pkt 14 ustawy:

W przypadku, gdy po wybudowaniu budynek lub jego część jest wykorzystywany, w tym używany na potrzeby własnej działalności, okoliczność ta powoduje, że ma już miejsce pierwsze zasiedlenie tego obiektu.

W przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:

Prawo do zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, przysługuje wówczas, gdy w stosunku do obiektów, będących przedmiotem sprzedaży, nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego oraz dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ulepszenie tych obiektów, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Zatem jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a stanie się bezzasadne.

Jeżeli nie zostały spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i 10a ustawy, przeanalizowania wymaga możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika (kilka dni, miesięcy czy lat) – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Z powołanego przepisu wynika, że dla zastosowania zwolnienia od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

·towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania;

·przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie może przysługiwać dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Analiza przepisów regulujących wyżej wskazane prawo do zwolnienia od podatku dostawy budynków, budowli lub ich części, prowadzi do konkluzji, że w odniesieniu do tych towarów może wystąpić jedna z kilku podstaw do zastosowania zwolnienia od tego podatku. Istotne jest wobec tego każdorazowe kompleksowe zbadanie okoliczności towarzyszących dostawie ww. obiektów. Stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna. W efekcie podatnik uprawniony jest do zastosowania ww. preferencji, gdy charakter świadczonych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.

W celu ustalenia, czy w przedmiotowej sprawie dla dostawy nieruchomości (lokalu mieszkalnego) zastosowanie znajdzie zwolnienie od podatku od towarów i usług, czy opodatkowanie podatkiem VAT, należy określić, czy doszło do pierwszego zasiedlenia lokalu mieszkalnego i jaki czas upłynął od tego momentu.

Z opisu sprawy wynika, że lokal mieszkalny został oddany do użytkowania po raz pierwszy w 2022 r. Od 1 sierpnia 2022 r. lokal ten jest wykorzystywany w Pani działalności gospodarczej. Od wprowadzenia przedmiotowego lokalu do ewidencji środków trwałych do podziału majątku, jeśli podział majątku nastąpi po 1 sierpnia 2024 r. upłyną dwa lata. Nie poniosła Pani wraz z Małżonkiem wydatków na ulepszenie lokalu mieszkalnego o wartości przekraczającej 30% jego wartości początkowej, od których przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W konsekwencji powyższego, dla czynności dostawy nieruchomości – lokalu mieszkalnego (będącej skutkiem wyprowadzenia tego lokalu mieszkalnego z Pani działalności gospodarczej oraz wprowadzenie tej nieruchomości do majątku odrębnego Pani Małżonka, będące następstwem podziału majątku wspólnego Małżonków), zastosowanie znajdzie zwolnienie od podatku od towarów i usług określone w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, jeżeli czynność ta nastąpi po 1 sierpnia 2024 r.

Tym samym, Pani stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 3 jest prawidłowe.

Odnosząc się natomiast do kwestii obowiązku dokonania korekty odliczonego podatku naliczonego od nabycia lokalu mieszkalnego po wycofaniu tego lokalu do majątku odrębnego Pani Małżonka na podstawie poddziału majątku wspólnego należy wskazać, że w myśl art. 86 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Zasady dotyczące sposobu i terminu dokonywania korekt podatku naliczonego zostały określone w art. 91 ustawy.

Zgodnie z art. 91 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 91 ust. 2 ustawy:

Przepis art. 91 ust. 3 ustawy stanowi, że:

Stosownie do art. 91 ust. 4 ustawy:

Według art. 91 ust. 5 ustawy:

Na podstawie art. 91 ust. 6 ustawy:

Jak stanowi art. 91 ust. 7 ustawy:

Zgodnie z art. 91 ust. 7a ustawy:

W myśl art. 91 ust. 7b ustawy:

Stosownie do art. 91 ust. 7c ustawy:

Przepis art. 91 ust. 7d ustawy stanowi, że:

Na podstawie art. 91 ust. 8 ustawy:

Podatnik jest zobowiązany, dokonać korekty podatku naliczonego w sytuacji, gdy zmienia się przeznaczenie środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych, podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych nabywcy (np. ze związanych z czynnościami niedającymi prawa do odliczenia na związane z czynnościami opodatkowanymi lub na odwrót, lub podatnik dokonał odliczenia podatku naliczonego w wyższej lub niższej wartości niż wyliczona na dany rok).

Ponadto, przepis art. 91 ust. 5 ustawy, wprowadza szczególny przypadek dokonywania korekt w sytuacji, gdy podatnik w okresie trwania korekty cząstkowej – tj. w okresie 10 lat w przypadku nieruchomości – zbywa dany środek trwały.

W takich sytuacjach – zbycia środków trwałych – przyjmuje się fikcję prawną, że zbyte składniki majątku służą nadal działalności opodatkowanej lub nadal działalności zwolnionej, aż do końca okresu korekty. Korekty za wszystkie pozostałe okresy dokonuje się w deklaracji za miesiąc, w którym dokonano sprzedaży.

Jeśli transakcja zbycia środka trwałego została opodatkowana, wówczas przyjmuje się, że przez cały pozostały do korekty okres towar ten bądź usługa służy w całości transakcjom dającym prawo do odliczenia. Natomiast jeśli sprzedaż była zwolniona lub nie podlegała opodatkowaniu, wówczas przyjmuje się, że zbywany środek trwały służy czynnościom niedającym prawa do odliczenia.

Jak wynika z okoliczności sprawy, lokal mieszkalny został wprowadzony do ewidencji środków trwałych w Pani działalności gospodarczej. Odliczyła Pani podatek naliczony od wydatków związanych z jej nabyciem. Wyprowadzenie lokalu mieszkalnego z Pani działalności gospodarczej − jak wynika z odpowiedzi na pytanie nr 3 – jeśli podział majątku wspólnego nastąpi po 1 sierpnia 2024 r. będzie czynnością zwolnioną z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, co oznacza, że dojdzie do zmiany jej przeznaczenia. Ponadto, jak wynika z przedstawionego we wniosku opisu sprawy, do przekazania dojdzie przed upływem 10 lat od oddania lokalu mieszkalnego do użytkowania.

Zatem, będzie Pani zobowiązana do dokonania korekty podatku naliczonego na zasadach wynikających z art. 91 ustawy. Z tytułu zmiany przeznaczenia przekazywanego lokalu mieszkalnego, będzie Pani zobligowana do skorygowania podatku naliczonego w deklaracji podatkowej składanej za okres rozliczeniowy, w którym nastąpi przekazanie na cele osobiste Pani Małżonka lokalu mieszkalnego. Korekty tej należy dokonać jednorazowo w odniesieniu do całego pozostałego okresu (art. 91 ust. 4 ustawy).

Podsumowując, stwierdzić należy, że dokonanie czynności, których skutkiem będzie wyprowadzenie nieruchomości (lokalu mieszkalnego) z Pani działalności gospodarczej oraz wprowadzenie tej nieruchomości do majątku odrębnego Pani Małżonka, będące następstwem podziału majątku wspólnego Małżonków, będzie powodowało konieczność dokonania przez Panią korekty podatku naliczonego na podstawie art. 91 ustawy.

Tym samym, Pani stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej:

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Pani ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) podanym przez Panią w złożonym wniosku. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku zdarzenia przyszłego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Jednocześnie należy zauważyć, że powołane przez Panią wyroki sądów administracyjnych wydane zostały w indywidualnych sprawach osadzonych w konkretnych stanach faktycznych i tylko do nich się zawężają, w związku z tym nie mają mocy powszechnie obowiązującego prawa.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).