Wyszukaj po identyfikatorze keyboard_arrow_down
Wyszukiwanie po identyfikatorze Zamknij close
ZAMKNIJ close
account_circle Jesteś zalogowany jako:
ZAMKNIJ close
Powiadomienia
keyboard_arrow_up keyboard_arrow_down znajdź
removeA addA insert_drive_fileWEksportuj printDrukuj assignment add Do schowka
insert_drive_file

Interpretacja

Interpretacja indywidualna z dnia 18 czerwca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP2-1.4010.187.2024.2.DK

Dotyczy podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy Dział, który Wnioskodawca zamierza wydzielić do Spółki Nowo Zawiązanej będzie stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT oraz czy na moment wydzielenia do Nowo Zawiązanej Spółki Działu, Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do rozpoznania przychodu z tego tytułu na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o CIT.

Interpretacja indywidualna 

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

9 kwietnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z dnia 4 kwietnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy Dział, który Wnioskodawca zamierza wydzielić do Spółki Nowo Zawiązanej będzie stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT oraz czy na moment wydzielenia do Nowo Zawiązanej Spółki Działu, Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do rozpoznania przychodu z tego tytułu na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o CIT.

Uzupełnili go Państwo w odpowiedzi na wezwanie pismem z 21 maja 2024 r. (data wpływu 27 maja 2024 r.)

Treść wniosku jest następująca :

Opis stanu faktycznego

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych z siedzibą w Polsce, podlegającym w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu oraz czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej jako: „Wnioskodawca").

Wspólnikami Spółki są osoby fizyczne, tj. Ł.K. posiadający (…) udziałów o łącznej wartości (…), M.K. posiadająca (…) udziałów o łącznej wartości (…) oraz K.K. posiadający (…) udziałów o łącznej wartości (…) (dalej łącznie jako: "Wspólnicy"). Wspólnicy są rezydentami podatkowymi Rzeczpospolitej Polskiej.

Działalnością główną Spółki są roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych. Ponadto Spółka prowadzi działalność gospodarczą w zakresie wynajmu nieruchomości, w tym wynajmu dobowego.

Ze względu na różny charakter obu obszarów działalności (tj. w zakresie robót budowlanych i zarządzania nieruchomościami oraz w zakresie najmu dobowego nieruchomości) oraz chęć zabezpieczenia części majątku poprzez jego odseparowanie, Wnioskodawca rozważa dokonanie formalnego podziału Spółki.

W wyniku podziału przez wydzielenie powstaną dwie odrębne działalności - działalność w zakresie wznoszenia budynków mieszkalnych i niemieszkalnych oraz działalność najmu dobowego (Dział).

Wyżej wyodrębnione działalności, prowadzą działalność w oparciu o inne, niezależne od siebie modele biznesowe. Do każdej z działalności wykorzystywane są inne składniki majątku Spółki. Zatrudnieni w Spółce pracownicy są funkcjonalnie związani z jedną albo drugą działalnością. Prowadzenie działalności generują innego rodzaju ryzyka oraz koszty ich utrzymania. Każda z działalności posiada własne rachunki bankowe.

Celem gospodarczym planowanego podziału jest odseparowanie obu obszarów pozwalające na dywersyfikację ryzyka w odniesieniu do majątków dwóch odrębnych spółek. Po podziale, każda ze spółek będzie ponosić ryzyko gospodarcze ograniczone wyłącznie do odrębnych majątków.

W tym celu planowane jest dokonanie podziału Spółki przez wydzielenie z jej majątku zorganizowanej części przedsiębiorca (dalej: Dział) do nowoutworzonej w tym celu, w trakcie procedury podziału, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej jako: "Spółka Nowo Zawiązana"), w trybie art. 529 § 1 pkt 4 ustawy - Kodeks spółek handlowych. Udziały w Spółce Nowo Zawiązanej zostaną objęte przez dotychczasowych Wspólników. Spółka Nowo Zawiązana będzie rezydentem podatkowym Rzeczpospolitej Polski, podobnie jak wszyscy jej Wspólnicy.

Na skutek podziału przez wydzielenie, wszystkie składniki majątkowe i niemajątkowe związane z Działem wraz ze zobowiązaniami, zostaną wydzielone (przeniesione) do Spółki Nowo Zawiązanej.

W skład podlegającej wydzieleniu Działu wejdą składniki materialne i niematerialne, które obejmować będą w szczególności następujące składniki majątkowe i niemajątkowe funkcjonalnie związane z tą jednostką, tj. m.in.:

  • wierzytelności względem A. sp. z o.o. z siedzibą w (…) w zakresie kwoty (…) złotych, która została potwierdzona umową potrącenia z dnia (…) roku, zawierającą oświadczenie o uznaniu długu;
  • prawo własności do lokalu mieszkalnego (…),
  • prawo własności do lokalu mieszkalnego (…)
  • udział (…) w prawie własności nieruchomości położonej przy (…),
  • prawo własności do lokalu mieszkalnego nr (…)
  • prawo własności do lokalu mieszkalnego nr (…)
  • prawo własności do lokalu mieszkalnego nr (...) przy (…).

Należy podkreślić, że do Działu będą przyporządkowane określone składniki majątku, tj. Nieruchomość, należności, zobowiązania, środki pieniężne, itp., bezpośrednio związane z działalnością Działu, które umożliwiają prowadzenie działalności samodzielnie i w sposób niezależny od pozostałej części przedsiębiorstwa, tj.:

  • umowy najmu wraz ze wszelkimi wynikającymi z nich roszczeniami oraz zobowiązaniami;
  • pozostałe umowy gospodarcze wraz ze wszelkimi wynikającymi z nich rozliczeniami - w zakresie w jakim ich przeniesienie będzie możliwe na podstawie przepisów prawa oraz przepisów przedmiotowych umów;
  • elementy wyposażenia związane z Nieruchomością;
  • dedykowany rachunek bankowy wraz ze znajdującymi się na nim środkami pieniężnymi;
  • własność Nieruchomości;
  • prawa własności maszyn i sprzętów niezbędnych do świadczenia usług najmu dobowego;
  • należności i zobowiązania związane z działalnością najmu dobowego;
  • dokumentacja i know-how związane z świadczonymi usługami.

Ponadto, działalność i zakres funkcji pełnionych przez Dział jest opisana w regulaminie organizacyjnym oraz uchwale Zarządu, w świetle którego Dział ten stanowi samodzielną jednostkę organizacyjną.

Wspólnicy mają zamiar kontynuowania prowadzonej dotychczas przez Spółkę działalności gospodarczej dotyczącej dobowego wynajmu Nieruchomości w Spółce Nowo Zawiązanej, przy wykorzystaniu wyżej wymienionych składników majątkowych wchodzących w skład Działu.

Oba rodzaje prowadzonej obecnie przez Spółkę działalności nie są ze sobą bezpośrednio związane, a ich prowadzenie może odbywać się niezależnie.

Począwszy od dnia wydzielenia Spółka Nowo Zawiązana będzie miała pełną zdolność operacyjną do prowadzenia działalności w zakresie najmu Nieruchomości, w oparciu o składniki majątkowe i niemajątkowe, przynależące uprzednio do Działu. Tym samym, po dokonaniu planowanego podziału przez wydzielenie, w oparciu o pozostałe w Spółce składniki/majątek, będzie ona mogła kontynuować prowadzoną dotychczas działalność, natomiast majątek przekazany w drodze podziału Spółce Nowo Zawiązanej pozwoli jej na natychmiastowe podjęcie i prowadzenie działalności z zakresu wynajmu dobowego Nieruchomości jako niezależnej działalności.

Dział, funkcjonujący obecnie w strukturach Spółki, został wyodrębniony na płaszczyźnie finansowej, co przejawia się prowadzeniem ewidencji zdarzeń gospodarczych w sposób umożliwiający przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do Działu. W praktyce wyodrębnienie finansowe opiera się na: dysponowaniu własnymi zasobami finansowymi przez Dział, gromadzonymi na rachunku bankowym, wyodrębnieniu rachunkowym w postaci wyodrębnienia w księgach rachunkowych Spółki kont pozwalających na identyfikację kosztów i przychodów związanych z Działem. W ramach tej struktury majątek w tym należności i zobowiązania oraz zatrudnieni pracownicy jak i poszczególne stanowiska w ramach Spółki zostały odpowiednio przypisane do poszczególnych rodzajów działalności. Wchodzące w skład Działu składniki aktywów i pasywów są i będą wyodrębnione w ramach ewidencji rachunkowej Spółki.

Głównym celem planowanego podziału Spółki przez wydzielenie jest wdrożenie nowej strategii biznesowej, które zakłada rozdzielenie dwóch rodzajów działalności. Wdrożenie przedstawionej strategii zwiększyć ma efektywność zarówno podstawowej działalności Spółki, jak i działalności przenoszonej do Spółki Nowo Zawiązanej, tj. działalności w zakresie wynajmu dobowego Nieruchomości. Podział przez wydzielenie ma nastąpić z uwagi na inne cele niż podatkowe. Ani głównym, ani jednym z głównych celów podziału nie będzie uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

Pismem z dnia 21 maja 2024 r. doprecyzowali Państwo wniosek w następującym zakresie:

Wyodrębniony ze Spółki „Dział" będzie wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie na płaszczyźnie organizacyjnej, tj. będzie stanowił wyodrębniony zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo realizujące te zadania.

W ramach wyodrębnienia organizacyjnego Spółka będzie m.in. alokować do Działu umowy związane z jego działalnością oraz wynikających z nich praw i obowiązków, Dział będzie nazwany określoną nazwą (przyjętą w uchwale Zarządu). Zasoby majątkowe będą alokowane do zadań wykonywanych przez Dział.

Wyodrębniony ze Spółki „Dział" wyodrębniony zostanie w istniejącym przedsiębiorstwie na płaszczyźnie funkcjonalnej, tj. stanowi niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze. W tym celu zostanie podjęta uchwała Zarządu Spółki o wydzieleniu oraz szczegółowo określająca przedmiot działalności Działu. Zarząd przyjmie odrębny regulamin organizacyjny uwzględniający wewnętrzną samodzielność finansową, organizacyjną i funkcjonalną Działu, w tym określającą podstawy działania, zadania, zasady kierowania oraz przyjęcie własnej polityki rachunkowości dla Działu, jak również o przypisaniu do Działu pracowników, którzy są bezpośrednio związani z prowadzoną przez ten Dział działalnością i odpowiedzialni za realizację jego zadań. Treść regulaminu organizacyjnego wskazywać będzie, że Dział stanowi odrębną jednostkę organizacyjną Spółki, działalność Działu w strukturze koordynowana jest przez wyznaczonego pracownika Działu, Dział posiada własną wewnętrzną strukturę organizacyjną i nazwę, która zostanie zachowana po wydzieleniu Działu.

Część przedsiębiorstwa pozostająca w Spółce, będzie wyodrębniona w istniejącym przedsiębiorstwie na płaszczyźnie:

a)organizacyjnej, tj. pozostająca część będzie stanowiła wyodrębniony zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo realizujące te zadania;

b)finansowej, tj. pozostająca część będzie posiadała samodzielność finansową, pozwalającą na autonomiczne funkcjonowanie w obrocie gospodarczym oraz czy na podstawie prowadzonej przez Spółkę ewidencji księgowej możliwe będzie przyporządkowanie nie tylko przychodów i kosztów, ale również należności i zobowiązań do pozostałej w Spółce działalności, przez co możliwe będzie określenie wyniku finansowego;

c)funkcjonalnej, tj. pozostająca część będzie stanowiła niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze.

W wyniku podziału powstaną dwie odrębne działalności - działalność w zakresie wznoszenia budynków mieszkalnych i niemieszkalnych oraz działalność najmu dobowego (Dział). Wyodrębnione działalności, prowadzą działalność w oparciu o inne, niezależne od siebie modele biznesowe. Do części przedsiębiorstwa pozostającego w Spółce wykorzystywane są inne składniki majątku Spółki. Zatrudnieni w Spółce pracownicy, którzy pozostaną w pozostającej po wyodrębnieniu z istniejącego przedsiębiorstwa są funkcjonalnie związani z jedną albo drugą działalnością. Prowadzenie działalności generują innego rodzaju ryzyka oraz koszty ich utrzymania. Każda z działalności posiada własne rachunki bankowe.

Do części przedsiębiorstwa pozostającego w Spółce przyporządkowane będą określone składniki majątku, należności, zobowiązania, środki pieniężne, itp., bezpośrednio związane z jego działalnością, które umożliwiają prowadzenie działalności samodzielnie i w sposób niezależny od pozostałej części przedsiębiorstwa. Będą to m.in. umowy gospodarcze wraz ze wszelkimi wynikającymi z nich roszczeniami oraz zobowiązaniami, elementy wyposażenia, dedykowany rachunek bankowy wraz ze znajdującymi się na nim środkami pieniężnymi, prawa własności maszyn i sprzętów niezbędnych, dokumentacja i know-how związane z świadczonymi usługami.

Działalność pozostająca po wyodrębnieniu prowadzi działalność w oparciu o niezależny model biznesowy, do której wykorzystywane są inne składniki majątku Spółki, a także posiada własny rachunek bankowy. Zatrudnieni w Spółce pracownicy są funkcjonalnie związani z prowadzoną w ramach tej części przedsiębiorstwa działalnością. Prowadzenie działalności generuje innego rodzaju ryzyka oraz koszty ich utrzymania.

Dokumenty/akty wewnętrzne, które będą potwierdzały wyodrębnienie organizacyjne, finansowe i funkcjonalne, będącego przedmiotem planowanego wydzielenia, zespołu składników materialnych i niematerialnych w tym zobowiązań składających się na obszar „Dział" oraz pozostającego w Spółce Dzielonej obszaru działalności to: uchwała Zarządu Spółki o wydzieleniu danej części przedsiębiorstwa jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa oraz szczegółowo określającej przedmiot działalności zorganizowanej części przedsiębiorstw oraz odrębny regulamin organizacyjny uwzględniający wewnętrzną samodzielność finansową, organizacyjną i funkcjonalną, w tym określający podstawy działania, zadania, zasady kierowania oraz przyjęcie własnej polityki rachunkowości dla zorganizowanej części przedsiębiorstwa, jak również o przypisaniu do zorganizowanej części przedsiębiorstwa pracowników.

Począwszy od dnia wydzielenia Spółka będzie miała pełną zdolność operacyjną do prowadzenia działalności w zakresie najmu Nieruchomości, w oparciu o składniki majątkowe i niemajątkowe, przynależące uprzednio do Działu. Tym samym, po dokonaniu planowanego podziału przez wydzielenie, w oparciu o pozostałe w Spółce składniki/majątek, będzie ona mogła kontynuować prowadzoną dotychczas działalność, natomiast majątek przekazany w drodze podziału Spółce pozwoli jej na natychmiastowe podjęcie i prowadzenie działalności z zakresu wynajmu dobowego Nieruchomości jako niezależnej działalności.

Część przedsiębiorstwa pozostająca w Spółce, będzie wyodrębniona w istniejącym przedsiębiorstwie na płaszczyźnie:

a) organizacyjnej, tj. pozostająca część będzie stanowiła wyodrębniony zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo realizujące te zadania;

b) finansowej, tj. pozostająca część będzie posiadała samodzielność finansową, pozwalającą na autonomiczne funkcjonowanie w obrocie gospodarczym oraz czy na podstawie prowadzonej przez Spółkę ewidencji księgowej możliwe będzie przyporządkowanie nie tylko przychodów i kosztów, ale również należności i zobowiązań do pozostałej w Spółce działalności, przez co możliwe będzie określenie wyniku finansowego;

c) funkcjonalnej, tj. pozostająca część będzie stanowiła niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze.

i będzie mogła samodzielnie wykonywać zadania i prowadzić działalność bez udziału pozostałych struktur.

W ramach wydzielenia do Spółki nie zostanie przeniesiony pracownik/pracownicy.

Planowane wyodrębnienie będzie posiadało uzasadnienie ekonomiczne tj. głównym lub jednym z głównych celów tej czynności nie będzie uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania. Podział zostanie dokonany z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, a uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania nie jest celem (ani głównym, ani jednym z głównych jego celów). Działanie nie jest ukierunkowane na uzyskanie żadnej korzyści podatkowej.

Pytanie

1. Czy Dział, który Wnioskodawca zamierza wydzielić do Spółki Nowo Zawiązanej będzie stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT?

2. Czy na moment wydzielenia do Nowo Zawiązanej Spółki Działu, Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do rozpoznania przychodu z tego tytułu na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o CIT?

Państwa stanowisko w sprawie

Dział, który Wnioskodawca zamierza wydzielić do Spółki Nowo Zawiązanej będzie stanowić zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy z o CIT i Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do rozpoznania przychodu z tego tytułu na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o CIT.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy:

Uzasadnienie w zakresie Pytania 1

Zdaniem Wnioskodawcy, opisany we wniosku zespół składników materialnych i niematerialnych (tj. Dział) stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT.

Zgodnie z ww. przepisem ustawy o CIT przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania. Podstawowym wymogiem jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe obrotowe, a także czynnik ludzki (pracownicy). Finalnie zespół taki powinien być przeznaczony do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Ponadto, przy ocenie czy składniki majątku powinny być uznane za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 4a pkt 4 ustawy o CIT uwzględnić należy następujące okoliczności:

1) zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz

2) faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.

Wskazanej oceny należy dokonać na moment przeprowadzenia transakcji.

Wyodrębnienie organizacyjne

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze.

O wyodrębnieniu organizacyjnym można mówić, gdy ZCP stanowi odrębną jednostkę organizacyjną w strukturze przedsiębiorstwa, np. dział, wydział, oddział itp. Takie organizacyjne wydzielenie powinno być dokonane na podstawie statutu, regulaminu lub aktu o podobnym charakterze. Jednocześnie zgodnie ze stanowiskiem prezentowanym w aktualnej praktyce organów podatkowych, jak i w doktrynie prawa podatkowego wyodrębnienia organizacyjnego nie należy utożsamiać z wyodrębnieniem formalno-prawnym (jednostki organizacyjnej lub oddziału).

Działalność i zakres funkcji pełnionych przez Dział jest opisana w regulaminie organizacyjnym, w świetle którego Dział ten stanowi samodzielną jednostkę organizacyjną. Jednocześnie do Działu są przypisani pracownicy Spółki, bezpośrednio związani z prowadzoną przez ten Dział działalnością i odpowiedzialni za realizację jego zadań.

Wyodrębnienie finansowe

Wyodrębnienie finansowe oznacza sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zgodnie z linią interpretacyjną organów podatkowych wyodrębnienie finansowe oznacza sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Wyodrębnienie finansowe nie musi więc oznaczać samodzielności finansowej, w szczególności nie oznacza to konieczności prowadzenia odrębnej księgowości dla zorganizowanej części przedsiębiorstwa czy też samodzielnego sporządzania bilansu. W praktyce powyższe oznacza, że jeśli prowadzona jest ewidencja księgowa pozwalająca na wyodrębnienie przychodów i kosztów działalności realizowanej przez daną jednostkę w ramach działalności całego przedsiębiorstwa, jak również możliwe jest określenie należności, zobowiązań i innych pozycji bilansowych związanych z tą jednostką, to kryterium wyodrębnienia finansowego zostanie uznane za spełnione.

W konsekwencji Spółka obecnie jak i na dzień podziału będzie w stanie przeprowadzić niezależną od jej całościowych finansów analizę finansową działalności związanej z świadczonymi usługami.

O wyodrębnieniu finansowym Działu świadczą, zdaniem Wnioskodawcy, następujące elementy:

  • wydzielenie na poziomie kont analitycznych w ewidencji księgowej Spółki, co umożliwia prowadzenie odrębnej ewidencji,
  • księgi rachunkowe i ewidencja księgowa Spółki prowadzone są w sposób pozwalający na sporządzenie wewnętrznego bilansu oraz rachunku zysków i strat Działu,
  • na moment podziału Dział będzie posiadać własne środki pieniężne, zdeponowane na przypisanym Działowi rachunku bankowym Spółki.

Podsumowując, Dział jest wyodrębnione w ramach przedsiębiorstwa Wnioskodawcy na płaszczyźnie finansowej.

Wyodrębnienie funkcjonalne

Wyodrębnienie funkcjonalne należy natomiast rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona - obiektywnie oceniając - posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy.

Przechodząc na grunt opisanego stanu faktycznego zdaniem Wnioskodawcy wszystkie z powyższych warunków są spełnione w odniesieniu do Działu, tj. Dział stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT.

W ocenie Wnioskodawcy, w świetle opisu stanu faktycznego, spełnienie powyższej przesłanki jest bezsporne. Dział składa się bowiem z zespołu szeregu składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązań, które są ze sobą powiązane w sposób funkcjonalny, tj. tworzą całość z ekonomicznego punktu widzenia, która służy realizacji całkowicie odrębnych zadań gospodarczych.

Odrębność zadań gospodarczych realizowanych przez Dział wynika z:

  • odrębnej specyfiki tego obszaru działalności;
  • konieczności alokowania do Działu personelu posiadającego określony, ściśle związany z działalnością prowadzoną przez Dział, zakres obowiązków.

Wyodrębnienie funkcjonalne, w świetle wskazanej na wstępie definicji zorganizowanej części przedsiębiorstwa, oznacza przeznaczenie zespołu składników materialnych i niematerialnych do realizacji określonych zadań gospodarczych i posiadanie zdolności do funkcjonowania jako niezależne przedsiębiorstwo.

Wyodrębnienie funkcjonalne działalności w przedsiębiorstwie Wnioskodawcy ustanowione jest poprzez realizację zadań gospodarczych związanych z świadczeniem usług wynajmu dobowego, która jest niezależna od pozostałej działalności Spółki. Istniejący w ramach struktury Spółki Dział został wyposażony we wszystkie składniki majątkowe i niemajątkowe (w tym personel), które są funkcjonalnie związane z powierzonymi zadaniami, takimi jak działalność związana z wynajmem nieruchomości.

Uzasadnienie w zakresie Pytania 2

W myśl art. 529 § 1 k.s.h.:

Podział spółki może być dokonany:

1) przez przeniesienie całego majątku spółki dzielonej na inne spółki za udziały lub akcje spółki przejmującej, które obejmują wspólnicy spółki dzielonej (podział przez przejęcie);

2) przez zawiązanie nowych spółek, na które przechodzi cały majątek spółki dzielonej za udziały lub akcje nowych spółek (podział przez zawiązanie nowych spółek);

3) przez przeniesienie całego majątku spółki dzielonej na istniejącą i na nowo zawiązaną spółkę lub spółki (podział przez przejęcie i zawiązanie nowej spółki);

4) przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą spółkę lub na spółkę nowo zawiązaną (podział przez wydzielenie).

Przewidziany w art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych podział dokonany przez wydzielenie części majątku spółki dzielonej na istniejącą spółkę lub spółki nowo zawiązane powoduje przeniesienie prawa własności wydzielonych części majątku. Złożoność procedur związanych z podziałem spółki nie ma przy tym znaczenia. Istotny jest efekt końcowy - przeniesienie własności.

W świetle powyższych regulacji dokonany, na podstawie Kodeksu spółek handlowych, podział przez wydzielenie poszczególnych części majątku spółki dzielonej jest, na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, operacją obejmującą zdarzenia podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Zgodnie bowiem z art. 7 ust. 1 ustawy CIT, przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. W przypadkach, o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 24b, przedmiotem opodatkowania jest przychód.

Z kolei zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy CIT dochodem ze źródła przychodów, z zastrzeżeniem art. lic, art. Ili, art. 24a, art. 24b, art. 24ca, art. 24d i art. 24f, jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Stosownie do art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. m ustawy CIT, za przychody z zysków kapitałowych uważa się przychody z udziału w zyskach osób prawnych, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 1 pkt 4b, stanowiące przychody faktycznie uzyskanie z tego udziału, w tym przychody uzyskane w następstwie przekształceń, łączenia lub podziałów podmiotów, w tym: przychody osoby prawnej lub spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3, przejmującej w następstwie łączenia lub podziału majątek lub część majątku innej osoby prawnej lub spółki, przychody wspólnika spółki łączonej lub dzielonej, przychody spółki dzielonej.

Powołany przepis nie stanowi jednak podstawy powstania zobowiązania podatkowego, a jedynie wskazówkę, do jakiego rodzaju przychodów wskazane powyżej przychody powinny być zaklasyfikowane.

Samo powstanie ewentualnego przychodu reguluje art. 12 ustawy CIT. Jak bowiem wynika z art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy CIT, przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności w spółce podlegającej podziałowi, jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie majątek przejmowany na skutek podziału lub majątek pozostający w spółce, nie stanowią zorganizowanej części przedsiębiorstwa - wartość rynkowa składników majątkowych przeniesionych na spółki przejmujące lub nowo zawiązane ustalona na dzień poprzedzający dzień podziału lub wydzielenia, przy czym przepisy art. 14 ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio.

Zgodnie natomiast z art. 12 ust. 4 pkt 3h ustawy CIT do przychodów nie zalicza się w spółce podlegającej podziałowi, jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie majątek przejmowany na skutek podziału oraz majątek pozostający w spółce, stanowią zorganizowaną część przedsiębiorstwa - wartości rynkowej składników majątku przeniesionych na spółki przejmujące lub nowo zawiązane ustalonej na dzień podziału lub wydzielenia. W świetle powyższego, skonstatować zatem należy, iż ww. przepisy ustawy CIT odnoszą się do dwóch sytuacji, tj. do podziału spółki oraz podziału przez wydzielenie. 

W pierwszym przypadku wskazanych przepisów ustawodawca wskazuje, że przychód występuje w sytuacji, gdy majątek przejmowany nie stanowi zorganizowanej części przedsiębiorstwa, natomiast w drugim przypadku zawartym w tych przepisach prawodawca uznał, że przychód wystąpi w sytuacji, gdy majątek przejmowany lub majątek pozostający w spółce nie stanowi zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zatem, z wyłączeniem z przychodów mamy do czynienia wówczas, gdy obydwie części majątku stanowią zorganizowaną część przedsiębiorstwa. W konsekwencji wystąpienie przychodu, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy CIT, uzależnione jest od posiadania przez obydwie części przedsiębiorstwa podlegającego podziałowi przez wydzielenie atrybutu zorganizowanej części przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 4a pkt 4 ustawy CIT.

Zarówno zespół składników majątkowych przenoszony do Spółki Nowo Zawiązanej, jak i zespół składników majątkowych pozostający w Spółce stanowi ZCP, o którym mowa w art. 4a pkt 4 ustawy o CIT, to stronie Spółki, w związku z planowanym podziałem przez wydzielenie nie dojdzie do powstania przychodu, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o CIT. Dział utworzony i funkcjonujący na warunkach szczegółowo przedstawionych w opisie stanu faktycznego stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT natomiast podział Spółki w opisanym we wniosku zdarzeniu przyszłym nie będzie prowadził do powstania przychodu, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o CIT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zasady opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych spółki dzielonej przy podziale lub podziale przez wydzielenie regulują przepisy ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz.U. z 2023 r., poz. 2805 ze zm., zwaną „ustawa o CIT”).

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o CIT:

Przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. W przypadkach, o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 24b, przedmiotem opodatkowania jest przychód.

Stosownie do art. 7 ust. 2 ww. ustawy:

Dochodem ze źródła przychodów, z zastrzeżeniem art. 11c, art. 11i, art. 24a, art. 24b, art. 24ca, art. 24d i art. 24f, jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Zgodnie z treścią art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. m ustawy o CIT:

Za przychody z zysków kapitałowych uważa się przychody z udziału w zyskach osób prawnych, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 1 pkt 4b, stanowiące przychody faktycznie uzyskane z tego udziału, w tym przychody uzyskane w następstwie przekształceń, łączenia lub podziałów podmiotów, w tym:

  • przychody osoby prawnej lub spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3, przejmującej w następstwie łączenia lub podziału majątek lub część majątku innej osoby prawnej lub spółki,
  • przychody wspólnika spółki łączonej lub dzielonej,
  • przychody spółki dzielonej.

W rozumieniu art. 7b ust. 1a ww. ustawy:

Za przychody z zysków kapitałowych uważa się przychody uzyskane w następstwie przekształceń, łączenia lub podziału podmiotów.

Powołany powyżej przepis art. 7b nie stanowi podstawy powstania przychodu podatkowego. Jest on jedynie wskazówką, do jakiej grupy przychodów wskazane powyżej przychody powinny być zaliczone. Natomiast art. 12 ustawy o CIT reguluje samo powstanie ewentualnego przychodu.

Ustawa o CIT, nie zawiera definicji przychodu podatkowego. Ustawodawca ograniczył się w tym zakresie do wskazania w art. 12 ust. 1 ustawy o CIT, przykładowych przysporzeń, zaliczanych do tej kategorii.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o CIT:

Przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności:

1)otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe;

2)wartość otrzymanych rzeczy lub praw, a także wartość innych świadczeń w naturze, w tym wartość rzeczy i praw otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez samorządowe zakłady budżetowe i instytucje gospodarki budżetowej w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych oraz spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie.

Literalna wykładnia powołanego przepisu prowadzi do wniosku, że do przychodów podatkowych zalicza się takie przychody, które w danym momencie są trwałe, definitywne i bezwarunkowe. Nie będą to zatem jakiekolwiek przychody, lecz przychody, w stosunku do których podatnikowi przysługiwać będzie prawo do ich otrzymania i które stanowić będą jego trwałe przysporzenie majątkowe. W piśmiennictwie i judykaturze przychód podatkowy identyfikowany jest z trwałym przysporzeniem majątkowym zwiększającym wartość aktywów (zob. P. Małecki, M. Mazurkiewicz, CIT. Podatki i rachunkowość – Komentarz do art. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. LEX 2014). Podobny pogląd wyraził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 12 lutego 2013 r., sygn. akt II FSK 1248/11 stwierdzając, że z istoty podatku dochodowego wynika, że jest on ciężarem publicznoprawnym od przyrostu majątkowego (dochodu), a zatem przychodem jest ta wartość, która wchodząc do majątku podatnika może powiększyć jego aktywa.

Przychodem jest każda wartość wchodząca do majątku podatnika, powiększająca jego aktywa, o ile nie została wyłączona z przychodów podatkowych, na podstawie art. 12 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o CIT:

Przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności w spółce podlegającej podziałowi, jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie majątek przejmowany na skutek podziału lub majątek pozostający w spółce, nie stanowią zorganizowanej części przedsiębiorstwa - wartość rynkowa składników majątkowych przeniesionych na spółki przejmujące lub nowo zawiązane ustalona na dzień poprzedzający dzień podziału lub wydzielenia, przy czym przepisy art. 14 ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio.

Biorąc pod uwagę literalną treść art. 12 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy, stwierdzić należy, że wskazany przepis odnosi się do dwóch sytuacji, tj. podziału spółki oraz podziału przez wydzielenie. W pierwszym przypadku ustawodawca wskazuje, że przychód występuje w sytuacji gdy majątek przejmowany nie stanowi zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Natomiast, w przypadku podziału przez wydzielenie zgodnie z zamysłem ustawodawcy – w spółce podlegającej podziałowi przychód wystąpi w sytuacji, gdy majątek przejmowany lub majątek pozostający w spółce dzielonej nie stanowi zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Zatem, aby skorzystać z wyłączenia z przychodów, obydwie części majątku muszą stanowić zorganizowane części przedsiębiorstwa.

W myśl art. 12 ust. 4 pkt 3h ustawy o CIT:

Do przychodów nie zalicza się w spółce podlegającej podziałowi, jeżeli majątek przejmowany na skutek podziału, a przy podziale przez wydzielenie majątek przejmowany na skutek podziału oraz majątek pozostający w spółce, stanowią zorganizowaną część przedsiębiorstwa - wartości rynkowej składników majątku przeniesionych na spółki przejmujące lub nowo zawiązane ustalonej na dzień podziału lub wydzielenia.

Zgodnie z art. 12 ust. 13 ww. ustawy:

Przepisów ust. 4 pkt 3e-3h, 12 i pkt 25 lit. b oraz ust. 4d nie stosuje się w przypadkach, gdy głównym lub jednym z głównych celów połączenia spółek, podziału spółek, wymiany udziałów lub wniesienia wkładu niepieniężnego jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania.

W rozumieniu art. 12 ust. 14 ustawy o CIT:

Jeżeli połączenie spółek, podział spółek, wymiana udziałów lub wniesienie wkładu niepieniężnego nie zostały przeprowadzone z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, dla celów ust. 13 domniemywa się, że głównym lub jednym z głównych celów tych czynności jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania.

Na podstawie art. 12 ust. 15 ustawy o CIT:

Przepisy ust. 4 pkt 3e-3h, 12 i pkt 25 lit. b mają zastosowanie wyłącznie do spółek będących podatnikami, o których mowa w:

1) art. 3 ust. 1, przejmujących albo wnoszących w drodze wkładu niepieniężnego majątek spółek lub podmiotów mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo

2) art. 3 ust. 1, przejmujących albo wnoszących w drodze wkładu niepieniężnego majątek spółek podlegających w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego opodatkowaniu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, albo

3) art. 3 ust. 2, podlegających w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego opodatkowaniu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, przejmujących albo wnoszących w drodze wkładu niepieniężnego majątek spółek będących podatnikami, o których mowa w art. 3 ust. 1.

W myśl art. 12 ust. 16 ustawy o CIT:

Przepisy ust. 4 pkt 3e-3h, 12 i pkt 25 lit. b oraz ust. 4d stosuje się odpowiednio do podmiotów wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy.

Ad. 1

Zagadnienie podziału spółek jest uregulowane w tytule IV dziale II ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 18), zwanej dalej k.s.h.

W myśl art. 529 § 1 k.s.h.:

Podział może być dokonany:

1)przez przeniesienie całego majątku spółki dzielonej na inne spółki za udziały albo akcje spółki przejmującej, które obejmują wspólnicy spółki dzielonej (podział przez przejęcie);

2)przez zawiązanie nowych spółek, na które przechodzi cały majątek spółki dzielonej za udziały lub akcje nowych spółek, które obejmują wspólnicy spółki dzielonej (podział przez zawiązanie nowych spółek);

3)przez przeniesienie całego majątku spółki dzielonej na istniejącą i na nowo zawiązaną spółkę albo spółki za udziały lub akcje spółki albo spółek przejmujących i nowo zawiązanych, które obejmują wspólnicy spółki dzielonej (podział przez przejęcie i zawiązanie nowej spółki);

4)przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą spółkę lub nowo zawiązaną spółkę albo spółki za udziały lub akcje spółki albo spółek przejmujących, nowo zawiązanych lub spółki dzielonej, które obejmują wspólnicy spółki dzielonej (podział przez wydzielenie);

5)przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą lub nowo zawiązaną spółkę albo spółki za udziały lub akcje spółki albo spółek przejmujących lub nowo zawiązanych, które obejmuje spółka dzielona (podział przez wyodrębnienie).

Zgodnie z art. 529 § 2 k.s.h.:

Do podziału przez wydzielenie oraz podziału przez wyodrębnienie stosuje się przepisy o podziale spółek dotyczące odpowiednio spółki przejmującej lub spółki nowo zawiązanej. W przypadku podziału przez wyodrębnienie nie stosuje się przepisów art. 534 § 1 pkt 2, 3-5 i 8, art. 536 § 1, art. 537, art. 538 i art. 541 § 5.

Podział przez wydzielenie jest instytucją prawa handlowego będącą jedną z form restrukturyzacji, polegającą na rozdrobnieniu majątku spółki dzielonej, które polega na przekazaniu składników majątkowych (pasywów i aktywów) spółki dzielonej bez przeprowadzenia likwidacji, do spółek nowo tworzonych. Instytucję podziału spółek regulują przepisy art. 528-550 k.s.h.

Stosownie do art. 531 § 1 k.s.h.:

Spółki przejmujące lub spółki nowo zawiązane powstałe w związku z podziałem wstępują z dniem podziału albo z dniem wydzielenia albo z dniem wyodrębnienia w prawa i obowiązki spółki dzielonej, określone w planie podziału.

W myśl art. 531 § 2 k.s.h.:

Na spółkę przejmującą lub spółkę nowo zawiązaną powstałą w związku z podziałem przechodzą z dniem podziału albo z dniem wydzielenia albo z dniem wyodrębnienia w szczególności zezwolenia, koncesje oraz ulgi, pozostające w związku z przydzielonymi jej w planie podziału składnikami majątku spółki dzielonej, a które zostały przyznane spółce dzielonej, chyba że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji lub ulgi stanowi inaczej.

Zgodnie z art. 532 § 1 k.s.h.:

Do podziału spółki stosuje się przepis art. 441 § 3 oraz odpowiednio przepisy dotyczące powstania właściwej formy prawnej spółki przejmującej albo spółki nowo zawiązanej, z wyłączeniem przepisów o wkładach niepieniężnych, jeżeli przepisy niniejszego działu nie stanowią inaczej.

Cechą szczególną trybu podziału spółki wskazanego w art. 529 § 1 pkt 4 k.s.h. jest to, że spółka dzielona nie przestaje istnieć, nie traci swojej podmiotowości prawnej, a jedynie zmniejsza swój majątek o część, która jest przenoszona do istniejącego podmiotu (następuje tylko przeniesienie części majątku tej spółki na inną spółkę już istniejącą lub nowo zawiązaną). W takiej sytuacji ma miejsce sukcesja uniwersalna częściowa (art. 531 § 1 k.s.h.), tj. następstwo generalne dotyczące praw i obowiązków związanych z przenoszonymi składnikami majątku (określonymi w planie podziału). Zatem następstwo prawne, w zakresie, o którym mowa powyżej dotyczy tylko i wyłącznie określonej w planie podziału części przenoszonej na inny podmiot (sukcesja uniwersalna częściowa).

Zgodnie z art. 4a pkt 4 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 2805 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”),

ilekroć w ustawie jest mowa o zorganizowanej części przedsiębiorstwa – oznacza to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Jak wynika z cytowanego przepisu, status zorganizowanej części przedsiębiorstwa posiada tylko taka część mienia przedsiębiorstwa, która spełnia łącznie następujące warunki:

  • stanowi zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań),
  • jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniona w istniejącym przedsiębiorstwie,
  • jest przeznaczona do realizacji określonych zadań gospodarczych,
  • mogłaby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania gospodarcze.

Zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest zatem dowolnym zbiorem składników majątkowych (materialnych i niematerialnych) wchodzących w skład przedsiębiorstwa, ale wyodrębnionym organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie zespołem tych składników, zdolnym do bycia oddzielnym przedsiębiorstwem, samodzielnie realizującym określone zadania gospodarcze.

Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza.

Biorąc powyższe pod uwagę należy wskazać, że jednym z podstawowych elementów istnienia zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest to, aby stanowiła ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań).

Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

O wyodrębnieniu organizacyjnym można mówić, gdy zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowi odrębną jednostkę organizacyjną w strukturze tego przedsiębiorstwa, np. dział, wydział, oddział, itp. Takie organizacyjne wydzielenie powinno być dokonane na podstawie statutu, regulaminu lub aktu o podobnym charakterze.

Wyodrębnienie finansowe oznacza sytuację, gdy sposób prowadzenia ewidencji rachunkowej przedsiębiorstwa pozwala na przyporządkowanie majątku, przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa, a ściślej do realizowanych przez nie zadań gospodarczych. Nie należy jednak utożsamiać tego pojęcia z pełną samodzielnością finansową.

Wyodrębnienie funkcjonalne należy natomiast rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość, tj. obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa.

Kolejną cechą definiującą zorganizowaną część przedsiębiorstwa jest zdolność do bycia niezależnym przedsiębiorstwem samodzielnie realizującym określone zadania gospodarcze. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Aby zatem określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa (zgodnie z definicją zawartą w art. 4a pkt 4 ustawy o CIT), musi odznaczać się pełną odrębnością organizacyjną i finansową, z możliwością samodzielnego funkcjonowania w razie zaistnienia takiej potrzeby w obrocie gospodarczym. Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie całość).

Uznanie zespołu składników materialnych i niematerialnych za zorganizowaną część przedsiębiorstwa możliwe jest zatem w sytuacji jednoczesnego spełnienia wszystkich przesłanek określonych w powołanym przepisie.

Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu 4a pkt 4 ustawy.

Ponadto, przy ocenie czy składniki majątku powinny być uznane za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 4a pkt 4 ustawy uwzględnić należy następujące okoliczności:

  • zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz
  • faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.

Wskazanej oceny należy dokonać na moment przeprowadzenia podziału. Tym samym, w przypadku, gdy konieczne dla kontynuowania działalności gospodarczej jest angażowanie przez nabywcę innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub podejmowanie dodatkowych działań, brak jest możliwości stwierdzenia, że w danym przypadku zespół składników majątkowych stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że działalnością główną Spółki są roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych. Ponadto Spółka prowadzi działalność gospodarczą w zakresie wynajmu nieruchomości, w tym wynajmu dobowego. Ze względu na różny charakter obu obszarów działalności (tj. w zakresie robót budowlanych i zarządzania nieruchomościami oraz w zakresie najmu dobowego nieruchomości) oraz chęć zabezpieczenia części majątku poprzez jego odseparowanie, Wnioskodawca rozważa dokonanie formalnego podziału Spółki. W wyniku podziału przez wydzielenie powstaną dwie odrębne działalności - działalność w zakresie wznoszenia budynków mieszkalnych i niemieszkalnych oraz działalność najmu dobowego (Dział). Wyżej wyodrębnione działalności, prowadzą działalność w oparciu o inne, niezależne od siebie modele biznesowe. Do każdej z działalności wykorzystywane są inne składniki majątku Spółki. Zatrudnieni w Spółce pracownicy są funkcjonalnie związani z jedną albo drugą działalnością. Prowadzenie działalności generują innego rodzaju ryzyka oraz koszty ich utrzymania. Każda z działalności posiada własne rachunki bankowe.

Udziały w Spółce Nowo Zawiązanej zostaną objęte przez dotychczasowych Wspólników. Spółka Nowo Zawiązana będzie rezydentem podatkowym Rzeczpospolitej Polski, podobnie jak wszyscy jej Wspólnicy.

Na skutek podziału przez wydzielenie, wszystkie składniki majątkowe i niemajątkowe związane z Działem wraz ze zobowiązaniami, zostaną wydzielone (przeniesione) do Spółki Nowo Zawiązanej. W skład podlegającej wydzieleniu Działu wejdą składniki materialne i niematerialne, które obejmować będą w szczególności następujące składniki majątkowe i niemajątkowe funkcjonalnie związane z tą jednostką, tj. m.in.:

  • wierzytelności względem (…)
  • prawo własności do lokalu mieszkalnego (…)
  • prawo własności do lokalu mieszkalnego (…)
  • udział (…) w prawie własności nieruchomości położonej przy (…),
  • prawo własności do lokalu mieszkalnego nr (…)
  • prawo własności do lokalu mieszkalnego nr (…)
  • prawo własności do lokalu mieszkalnego nr (...) przy (…)

Do Działu będą przyporządkowane określone składniki majątku, tj. Nieruchomość, należności, zobowiązania, środki pieniężne, itp., bezpośrednio związane z działalnością Działu, które umożliwiają prowadzenie działalności samodzielnie i w sposób niezależny od pozostałej części przedsiębiorstwa, tj.:

  • umowy najmu wraz ze wszelkimi wynikającymi z nich roszczeniami oraz zobowiązaniami;
  • pozostałe umowy gospodarcze wraz ze wszelkimi wynikającymi z nich rozliczeniami - w zakresie w jakim ich przeniesienie będzie możliwe na podstawie przepisów prawa oraz przepisów przedmiotowych umów;
  • elementy wyposażenia związane z Nieruchomością;
  • dedykowany rachunek bankowy wraz ze znajdującymi się na nim środkami pieniężnymi;
  • własność Nieruchomości;
  • prawa własności maszyn i sprzętów niezbędnych do świadczenia usług najmu dobowego;
  • należności i zobowiązania związane z działalnością najmu dobowego;
  • dokumentacja i know-how związane z świadczonymi usługami.

Począwszy od dnia wydzielenia Spółka Nowo Zawiązana będzie miała pełną zdolność operacyjną do prowadzenia działalności w zakresie najmu Nieruchomości, w oparciu o składniki majątkowe i niemajątkowe, przynależące uprzednio do Działu. Tym samym, po dokonaniu planowanego podziału przez wydzielenie, w oparciu o pozostałe w Spółce składniki/majątek, będzie ona mogła kontynuować prowadzoną dotychczas działalność, natomiast majątek przekazany w drodze podziału Spółce Nowo Zawiązanej pozwoli jej na natychmiastowe podjęcie i prowadzenie działalności z zakresu wynajmu dobowego Nieruchomości jako niezależnej działalności.

Jak Państwo wskazali zostanie podjęta uchwała Zarządu Spółki o wydzieleniu oraz szczegółowo określająca przedmiot działalności Działu. Zarząd przyjmie odrębny regulamin organizacyjny uwzględniający wewnętrzną samodzielność finansową, organizacyjną i funkcjonalną Działu, w tym określającą podstawy działania, zadania, zasady kierowania oraz przyjęcie własnej polityki rachunkowości dla Działu, jak również o przypisaniu do Działu pracowników, którzy są bezpośrednio związani z prowadzoną przez ten Dział działalnością i odpowiedzialni za realizację jego zadań. Treść regulaminu organizacyjnego wskazywać będzie, że Dział stanowi odrębną jednostkę organizacyjną Spółki, działalność Działu w strukturze koordynowana jest przez wyznaczonego pracownika Działu, Dział posiada własną wewnętrzną strukturę organizacyjną i nazwę, która zostanie zachowana po wydzieleniu Działu.

Do części przedsiębiorstwa pozostającego w Spółce przyporządkowane będą określone składniki majątku, należności, zobowiązania, środki pieniężne, itp., bezpośrednio związane z jego działalnością, które umożliwiają prowadzenie działalności samodzielnie i w sposób niezależny od pozostałej części przedsiębiorstwa. Będą to m.in. umowy gospodarcze wraz ze wszelkimi wynikającymi z nich roszczeniami oraz zobowiązaniami, elementy wyposażenia, dedykowany rachunek bankowy wraz ze znajdującymi się na nim środkami pieniężnymi, prawa własności maszyn i sprzętów niezbędnych, dokumentacja i know-how związane z świadczonymi usługami.

Działalność pozostająca po wyodrębnieniu prowadzi działalność w oparciu o niezależny model biznesowy, do której wykorzystywane są inne składniki majątku Spółki, a także posiada własny rachunek bankowy. Zatrudnieni w Spółce pracownicy są funkcjonalnie związani z prowadzoną w ramach tej części przedsiębiorstwa działalnością. Prowadzenie działalności generuje innego rodzaju ryzyka oraz koszty ich utrzymania.

Państwa wątpliwości w zakresie pytania nr 1 dotyczą ustalenia czy wydzielana część przedsiębiorstwa „Dział” stanowić będzie zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o PDOP.

Odnosząc się do powyższych wątpliwości, wskazać należy, że jak już wyjaśniono, zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich jak o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa w momencie przekazania określonych składników majątkowych (na ile stanowią w nim w tym momencie, wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Przedstawione we wniosku okoliczności wskazują, że opisane zespoły składników materialnych i niematerialnych składające się na „Dział” cechują się wyodrębnieniem organizacyjnym, finansowym oraz funkcjonalnym i mogłyby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące przypisane mu zadania.

Jak Państwo wskazali w opisie sprawy, zespół składników materialnych i niematerialnych tworzący „Dział” stanowi niezależne zespoły składników majątkowych, wyodrębnione organizacyjnie uchwałą zarządu Spółki, przy pomocy których można prowadzić odrębną, niezależna i samodzielną działalność.

W świetle powyższego należy uznać, że przenoszona do nowo powstałej Spółki część Państwa przedsiębiorstwa spełnia warunek wyodrębnienia organizacyjnego przewidzianego dla uznania danego zespołu składników majątkowych za zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Zgodnie z przedstawionymi przez Państwa informacjami, spełniona jest również przesłanka wyodrębnienia finansowego wydzielonej działalności. Podali Państwo, że wyodrębnienie finansowe opiera się w szczególności na dysponowaniu własnymi zasobami finansowymi przez Dział, gromadzonymi na rachunku bankowym, wyodrębnieniu rachunkowym w postaci wyodrębnienia w księgach rachunkowych Spółki kont pozwalających na identyfikację kosztów i przychodów związanych z Działem. W ramach tej struktury majątek w tym należności i zobowiązania oraz zatrudnieni pracownicy jak i poszczególne stanowiska w ramach Państwa Spółki zostały odpowiednio przypisane do poszczególnych rodzajów działalności. Wchodzące w skład Działu składniki aktywów i pasywów są i będą wyodrębnione w ramach ewidencji rachunkowej Spółki.

Należy również uznać, że spełniony jest warunek wyodrębnienia funkcjonalnego działalności „Dział”. Wskazali Państwo, że Zarząd przyjmie odrębny regulamin organizacyjny uwzględniający wewnętrzną samodzielność finansową, organizacyjną i funkcjonalną Działu, w tym określającą podstawy działania, zadania, zasady kierowania oraz przyjęcie własnej polityki rachunkowości dla Działu, jak również o przypisaniu do Działu pracowników, którzy są bezpośrednio związani z prowadzoną przez ten Dział działalnością i odpowiedzialni za realizację jego zadań. Treść regulaminu organizacyjnego wskazywać będzie, że Dział stanowi odrębną jednostkę organizacyjną Spółki, działalność Działu w strukturze koordynowana jest przez wyznaczonego pracownika Działu, Dział posiada własną wewnętrzną strukturę organizacyjną i nazwę, która zostanie zachowana po wydzieleniu Działu.

Z wniosku wynika także, że Nabywca (nowo powstała Spółka) będą kontynuować działalność gospodarczą Spółki w obszarze wyodrębnionej działalności „Dział” jako niezależny podmiot.

Ponadto wskazali Państwo, że część przedsiębiorstwa pozostająca w Spółce, będzie wyodrębniona w istniejącym przedsiębiorstwie na płaszczyźnie:

a) organizacyjnej, tj. pozostająca część będzie stanowiła wyodrębniony zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo realizujące te zadania;

b) finansowej, tj. pozostająca część będzie posiadała samodzielność finansową, pozwalającą na autonomiczne funkcjonowanie w obrocie gospodarczym oraz czy na podstawie prowadzonej przez Spółkę ewidencji księgowej możliwe będzie przyporządkowanie nie tylko przychodów i kosztów, ale również należności i zobowiązań do pozostałej w Spółce działalności, przez co możliwe będzie określenie wyniku finansowego;

c) funkcjonalnej, tj. pozostająca część będzie stanowiła niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze.

Z uwagi na przedstawione okoliczności sprawy uznać należy, że opisane zespoły składników materialnych i niematerialnych wyodrębnionej działalności gospodarczej oraz działalności gospodarczej pozostającej w Spółce cechują się wyodrębnieniem organizacyjnym, finansowym oraz funkcjonalnym oraz posiadają zdolność funkcjonowania jako niezależne przedsiębiorstwa. Nabywca będzie mieć faktyczną możliwość kontynuowania działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji i przejawia zamiar kontynuowania tej działalności. Tak samo, Spółka będzie miała możliwość kontynuować działalność w oparciu o składniki w niej pozostające.

Podsumowując, wydzielana część przedsiębiorstwa „Dział" jak i część pozostająca w Spółce stanowić będą zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 4a pkt 4 ustawy o CIT.

Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

Ad. 2

Odnosząc się natomiast do Państwa wątpliwości w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych czy na moment wydzielenia do Nowo Zawiązanej Spółki Działu, nie będą Państwo zobowiązani do rozpoznania przychodu z tego tytułu na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 9 ustawy o CIT, wskazać należy, że skoro przedstawione przez Państwa okoliczności sprawy pozwalają na uznanie, że zarówno zespół składników majątkowych przenoszony do Spółki przejmującej jak i Pozostająca u Państwa działalność stanowią zorganizowaną cześć przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 4a pkt 4 ustawy o CIT, to po Państwa stronie, w związku z planowanym podziałem przez wydzielenie nie dojdzie do powstania przychodu, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 12 ust. 4 pkt 3h ustawy o CIT. Powyższe wynika wprost z literalnego brzmienia ww. przepisów.

Tym samym, stanowisko Spółki w zakresie pytania nr 2 należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

  • Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy Ordynacja podatkowa. Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i/lub zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

  • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…).Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).

close POTRZEBUJESZ POMOCY?
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00