VAT od darowizn i innych nieodpłatnych dostaw towarów

W codziennej rzeczywistości gospodarczej dość często i z różnych powodów dochodzi do nieodpłatnego wydania towarów (darowizny, przekazania na cele prywatne). W praktyce chodzi m.in. o cele promocyjne, charytatywne czy też ma to związek z planowanym zakończeniem działalności itp. W pewnych przypadkach darowizna czy nieodpłatne wydanie stają się tzw. czynnością zrównaną z dostawą towarów, czyli mają podobne skutki podatkowe co np. sprzedaż. W publikacji omawiamy na przykładach zasady opodatkowania tych przekazań.

Opodatkowaniu VAT podlegają również darowizny oraz inne nieodpłatne przekazania towarów. Jest tak, gdy zostaną spełnione warunki wskazane w art. 7 ust. 2–3 ustawy o VAT. Według tych przepisów przez dostawę towarów rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1) przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

2) wszelkie inne darowizny

– jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Warunkami opodatkowania nieodpłatnego wydania towarów są:

1) przeniesienie na nabywcę prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel, 

2) zaistnienie prawa do odliczenia w związku z uprzednim nabyciem towaru bądź jego wytworzeniem (w grę wchodzi także kwestia samego prawa do odliczenia w odniesieniu do części składowych, o czym w dalszej części). 

Bierze się pod uwagę zarówno nieodpłatne przekazanie towarów własnej produkcji, jak i przekazanie towarów nabytych uprzednio w kraju czy za granicą (WNT i import). 

Przekazanie na cele prywatne/osobiste majątku firmowego, od którego podatnik w przeszłości odliczył VAT z tytułu nabycia tego majątku, podlega opodatkowaniu VAT także po upływie okresu korekty (tak przykładowo TSUE w wyroku z 16 czerwca 2016 r. w sprawie C-229/15).