Odpowiedź Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej na interpelację nr 293 w sprawie finansowania środowiskowych domów samopomocy i warsztatów terapii zajęciowej

Treść interpelacji:

Do mojego biura poselskiego zwracają się opiekunowie osób z niepełnosprawnościami zgłaszające problemy w sprawie finansowania i dowozu ich podopiecznych do środowiskowych domów samopomocy.

Środowiskowe domy samopomocy (ŚDS) oraz warsztaty terapii zajęciowej (WTZ) są placówkami o bardzo podobnym zakresie działania, ale mają różny poziom finansowania. WTZ mają wyższe środki przeznaczone na jednego uczestnika. Dlatego wskazane byłoby podniesienie dotacji dla ŚDS do takiej wysokości jaka przysługuje WTZ. Wymienione placówki są przeznaczone dla osób z zaburzeniami psychicznymi, które potrzebują pomocy w osiągnięciu i utrzymaniu zaradności oraz samodzielności życiowej.

Prowadzenie ŚDS jest dla gmin i powiatów zadaniem z zakresu administracji rządowej, na które otrzymują pieniądze z budżetu państwa, a zasady ich finansowania określają przepisy ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tj. Dz. U. z 2023 r. poz. 901 ze zm.). Zgodnie z nimi wysokość miesięcznej dotacji na jednego uczestnika zajęć w tej placówce wynosi nie mniej niż 250 proc. kryterium dochodowego obowiązującego w pomocy społecznej, czyli 1940 zł. Jednocześnie przepisy dają możliwość podniesienia tej kwoty i tak stało się w tym roku – dotacja została zwiększona do 290 proc. progu co daje 2250,40 zł na jedną osobę. Otrzymywane przez ŚDS środki finansowe nawet na obecnym poziomie są niewystarczające do zapewnienia prawidłowego funkcjonowania tych placówek. W efekcie placówki do niezbędnego minimum ograniczają zakres realizowanych działań, rezygnują z części zajęć rehabilitacyjnych, wiele usług realizują tylko przez część roku oraz przestają zapewniać transport osobom niepełnosprawnym na zajęcia, co jest tragedią dla większości rodzin, gdyż wiele z nich nie ma możliwości dowożenia swoich niepełnosprawnych podopiecznych indywidualnie do ŚDS, co wyklucza te osoby z życia społecznego. Dlatego ogromna prośba, aby transport do ŚDS był zagwarantowany obligatoryjnie i wynikał z ustawy. Niezbędne i w pełni uzasadnione jest zagwarantowanie zwiększonego finansowania na funkcjonowanie ŚDS w 2024 r. oraz w kolejnych latach, a wzorem powinny być tutaj rozwiązania obowiązujące w przypadku WTZ.