Interpretacja indywidualna z dnia 18 czerwca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.276.2024.2.AKR

Skutki podatkowe zwrotu wkładu mieszkaniowego.

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części nieprawidłowe i w części prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych:

-opisanego stanu faktycznego dotyczącego zwrotu wkładu mieszkaniowego w części nabytej w drodze spadku jest nieprawidłowe,

-opisanego zdarzenia przyszłego dotyczącego zwrotu wkładu mieszkaniowego - będącego skutkiem rozliczenia lokalu z osobą, której wkład mieszkaniowy będzie zwrócony na podstawie innych przesłanek niż nabycie spadku, niepodlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn, w części dotyczącej wskazania zakresu przychodu podlegającego zwolnieniu jest nieprawidłowe, oraz prawidłowe w pozostałej części.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

14 marca 2024 r. złożyli Państwo wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zwrotu wkładu mieszkaniowego. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem złożonym 3 czerwca 2024 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Stan faktyczny

Na podstawie umowy o ustanowieniu spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego z 12 września 2003 r. Państwo … i … małżonkowie … nabyli lokal nr … przy ul. … w …. Pan … … zmarł 30 kwietnia 2014 r. Po jego śmierci Pani … … wraz z synem … … odrzucili spadek po mężu i ojcu … … aktem notarialnym w maju 2014 r. Według posiadanych przez Wnioskodawcę - Spółdzielnię Mieszkaniową dokumentów spadek po … … odziedziczyli: drugi syn … … oraz ewentualni zstępni Pana …, który odrzucił spadek po ojcu. Pani … … zmarła 10 października 2021 r. Na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego w … I Wydział Cywilny spadek po … … nabył w całości syn … ….. Postanowienie nie wymienia literalnie co w chodzi w masę spadkową po zmarłej, stwierdza natomiast, że całość spadku nabył syn … …. Przedmiotowy lokal został przekazany do Spółdzielni Mieszkaniowej 25 października 2022 r. przez Pana … …, celem rozliczenia odziedziczonego wkładu mieszkaniowego po zmarłej … …. 11 stycznia 2023 r. Spółdzielnia zbyła ww. lokal w drodze przetargu. Po potrąceniu wszystkich kosztów związanych ze zbyciem i eksploatacją lokalu, Spółdzielnia Mieszkaniowa rozliczyła wkład mieszkaniowy. 23 lutego 2023 r. wypłacono Panu … … kwotę 79 049,80 zł. Spółdzielnia Mieszkaniowa wystawiła Panu … … PIT-11, w którym uwzględniła powyższa kwotę w poz. 100. Kwota 79.049,80 zł została wypłacona Panu … … jako spadkobiercy, po zmarłej … …, zgodnie z postanowieniem Sądu.

Zdarzenie przyszłe

Spółdzielnia Mieszkaniowa planuje wypłatę - zwrot wkładu mieszkaniowego - będącego skutkiem rozliczenia lokalu z osobą, której wkład mieszkaniowy lub budowlany był zwrócony na podstawie innych przesłanek niż nabycie spadku. Spółdzielnia Mieszkaniowa zamierza wystawić PIT-11, uznając wypłaconą kwotę za przychód w myśl zapisów z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - „inne źródła”, która zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 50 ww. ustawy korzysta ze zwolnienia z opodatkowania. Wypłata wkładu może nastąpić w wyniku rozliczenia lokalu zbytego np. w drodze licytacji komorniczej z tytułu zaległości w opłatach. W takiej sytuacji wypłata pozostałej części wkładu nie będzie wiązała się z prawem spadkowym, a co za tym idzie nie będzie wypłacona spadkobiercom.

Pytania

1.Czy w związku z zaistniałą sytuacją przeszłą Spółdzielnia Mieszkaniowa powinna była wystawić PIT-11, uznając wypłaconą kwotę jako przychód w myśl zapisów z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - „inne źródła”, które zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 50 ww. ustawy korzystają ze zwolnienia z opodatkowania?

2.Czy w przypadku wypłaty - zwrotu wkładu mieszkaniowego - będącego skutkiem rozliczenia lokalu z osobą, której wkład mieszkaniowy będzie zwrócony na podstawie innych przesłanek niż nabycie spadku Spółdzielnia Mieszkaniowa powinna wystawić PIT-11, uznając wypłaconą kwotę za przychód w myśl zapisów z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy - „inne źródła", które zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 50 ww. ustawy korzystają ze zwolnienia z opodatkowania?

Państwa stanowisko w sprawie

Wnioskodawca uważa, że w związku z wypłaconym wkładem mieszkaniowym, Spółdzielnia Mieszkaniowa była zobowiązana do wystawienia PIT-11, ponieważ uznała wypłaconą kwotę za przychód w myśl zapisów z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - „inne źródła”.

Spółdzielnia Mieszkaniowa dokonując zwrotu wkładu mieszkaniowego - będącego skutkiem rozliczenia lokalu z osobą, której wkład mieszkaniowy wypłaci na podstawie innych przesłanek niż nabycie spadku, będzie zobowiązana do wystawienia PIT-11, uznając wypłaconą kwotę za przychód w rozumieniu zapisów z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy - „inne źródła”, które zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 50 ww. ustawy korzysta ze zwolnienia z opodatkowania.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części nieprawidłowe i w części prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ww. ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Stosownie do art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 50 ww. ustawy,

Na mocy art. 42a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Kwestię nabycia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego oraz warunków zwrotu wniesionego wkładu reguluje ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 558).

Stosownie do art. 4 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych:

Zgodnie z art. 4 ust. 3 ww. ustawy:

W myśl art. 9 ust. 3 ww. ustawy:

Zatem, ze spółdzielczym lokatorskim prawem do lokalu związany jest wkład mieszkaniowy, który członkowie spółdzielni są obowiązani wnieść w celu uczestniczenia w pokryciu kosztów budowy lokalu. Wykluczenie możliwości dziedziczenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego nie narusza jednak uprawnień spadkobierców do dziedziczenia wkładu mieszkaniowego związanego z takim prawem, którego wartość odpowiada wartości rynkowej lokalu po stosownych pomniejszeniach wynikających z art. 11 ust. 2¹ i ust. 2² ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 tej ustawy:

Stosownie do art. 11 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych:

Natomiast w myśl art. 11 ust. 2¹ ww. ustawy:

Na mocy art. 11 ust. 2² ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych:

W świetle powołanych przepisów, uznać należy, iż wypłacona kwota wkładu mieszkaniowego do wysokości uprzednio wniesionego wkładu do spółdzielni mieszkaniowej korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Natomiast nadwyżka pomiędzy uzyskanym z tytułu ww. wypłaty przychodem a wniesionym wkładem stanowi przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, określony w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. przychód z innych źródeł.

Stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 922 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. 2023 r. poz. 1610 ze zm.):

W myśl art. 922 § 2 ww. ustawy:

Z cytowanych przepisów wynika zasada dziedziczności praw majątkowych.

Z chwilą śmierci członka spółdzielni następuje swoiste przekształcenie przysługującego mu wkładu mieszkaniowego w prawo majątkowe, którego wartość odpowiada wartości rynkowej lokalu po stosownych pomniejszeniach wynikających z art. 11 ust. 2¹ i ust. 2² ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Wierzytelność ta wchodzi w skład masy spadkowej.

Przechodząc na grunt ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy zauważyć, że stosownie do – zacytowanego już wyżej – art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

Zgodnie natomiast z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1774 ze zm.):

Jeżeli zatem wkład mieszkaniowy – którego wartość odpowiada wartości rynkowej lokalu mieszkalnego (po zastosowaniu stosownych pomniejszeń) – wchodzi w skład masy spadkowej i podlega przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn, to – zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – nie podlega przepisom ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji, wypłata przez Wnioskodawcę - Spółdzielnię Mieszkaniową spadkobiercy wartości rynkowej lokalu w związku z rozliczeniem odziedziczonej przez niego wierzytelności z tytułu wkładu mieszkaniowego nie wywołuje żadnych skutków na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w związku z wypełnieniem dyspozycji art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wobec powyższego, na Spółdzielni Mieszkaniowej nie ciąży obowiązek sporządzenia informacji PIT-11, o której mowa w art. 42a ww. ustawy, w związku z wypłatą odziedziczonej wierzytelności z tytułu wkładu mieszkaniowego, odpowiadającej wartości rynkowej lokalu, po pomniejszeniach wynikających z art. 11 ust. 2² ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, gdyż stanowiła ona przedmiot opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Zatem, stanowisko w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego, że w związku z wypłaconym spadkobiercy wkładem mieszkaniowym Spółdzielnia Mieszkaniowa była zobowiązana do wystawienia PIT-11, ponieważ uznała wypłaconą kwotę za przychód w myśl zapisów z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - „inne źródła”, należało uznać za nieprawidłowe.

Natomiast w sytuacji dokonywania przez Spółdzielnię Mieszkaniową zwrotu wkładu mieszkaniowego - będącego skutkiem rozliczenia lokalu z osobą uprzednio go wnoszącą, kwota wypłaconego wkładu mieszkaniowego do wysokości uprzednio wniesionego wkładu do Spółdzielni korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Natomiast nadwyżka pomiędzy uzyskanym z tytułu tej wypłaty przychodem a wniesionym wkładem stanowi przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, określony w art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy. Spółdzielnia Mieszkaniowa zobowiązana jest do wystawienia informacji PIT-11, o której mowa w art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z tym stanowisko w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego dotyczące zwrotu wkładu mieszkaniowego przez Spółdzielnię Mieszkaniową - będącego skutkiem rozliczenia lokalu z osobą, której wkład mieszkaniowy wypłaci na podstawie innych przesłanek niż nabycie spadku, w którym stwierdzono, że Spółdzielnia Mieszkaniowa będzie zobowiązana do wystawienia PIT-11, uznając wypłaconą kwotę za przychód w rozumieniu zapisów z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy - „inne źródła”, należało uznać za prawidłowe. Natomiast nieprawidłowe jest wskazane w dalszej części stanowiska stwierdzenie, że kwota ta zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych korzysta ze zwolnienia z opodatkowania, ponieważ zwolnieniem na podstawie ww. przepisu objęta jest tylko kwota uprzednio wniesionego wkładu, a nie cała kwota zwróconego przez Spółdzielnię Mieszkaniową wkładu mieszkaniowego.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Państwo i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dniu wniesienia wniosku.

Organ podkreśla, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Państwo w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu opisu sprawy przedstawionego we wniosku, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).