Interpretacja
Interpretacja indywidualna z dnia 10 czerwca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDWL.4011.47.2024.1.JK
Obowiązki płatnika w związku z wypłatą uposażenia rodzinnego.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
4 czerwca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 3 czerwca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy obowiązków płatnika w związku z wypłatą uposażenia rodzinnego. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Pismem z dnia (...) A zwrócił się do Prezesa Sądu (...) o przyznanie uposażenia rodzinnego w trybie art. 102 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych (t.j. Dz.U. 2024.334) w związku ze śmiercią żony – sędziego w stanie spoczynku B.
Pismem z dnia (...) Prezes Sądu przyznał powyższe uposażenie A w wysokości (...) zł miesięcznie (brutto) z dniem (...). Powyższa data została ustalona w związku ze zbiegiem uprawnień do świadczeń emerytalnych oraz uposażenia rodzinnego. Uposażony w dniu śmierci żony – (...) pobierał świadczenie emerytalne. A oświadczył, że dokonuje wyboru uposażenia rodzinnego w trybie art. 102 § 4 ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych. ZUS zaprzestał wypłacania świadczeń emerytalnych z dniem (...) na podstawie decyzji z (...).
Do dnia włożenia wniosku uposażony A nie przedstawił dowodu – innej decyzji ZUS, z której wynikałby inny termin utraty prawa do świadczeń emerytalnych aniżeli wynikający z decyzji z (...). Jednocześnie A zakwestionował datę, od której ustalone zostało mu uposażenie rodzinne uznając, że terminem początkowym wypłaty winien być dzień (...) – dzień śmierci żony.
Pozwem z dnia (...) skierowanym przeciwko Sądowi domagał się zapłaty kwoty (...) zł tytułem uposażenia rodzinnego. Sąd Rejonowy wyrokiem z dnia (...) oddalił roszczenie uposażonego. Na skutek własnej apelacji – wyrokiem Sądu Okręgowego (...), uzyskał zasądzenie kwoty (...) zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie tytułem uposażenia rodzinnego.
W związku z prawomocnym rozstrzygnięciem sprawy Sąd dokonał wypłaty zasądzonej należności – uposażenia rodzinnego, dokonując potrącenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz składki zdrowotnej. Potrącenia składki zdrowotnej Sąd dokonał w związku z art. 66 ust. 1 pkt 16 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. 2024.146). Natomiast na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. 2024.226) dokonał potrącenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.
Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem sąd zasądzający świadczenia typu wynagrodzenie za pracę zasądza je w kwocie „brutto” czyli bez odliczeń, jednocześnie także bez konieczności zaznaczania tej okoliczności – por. wyrok z 06.2009 r., sygn. akt III ; uchwała SN z dnia 08.2001 r., sygn. akt (...). Tak też zostało zasądzone uposażenie rodzinne wyrokiem z dnia (...). Obowiązek dokonania odliczeń składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczki na podatek dochodowy obciąża Sąd jako płatnika uposażenia rodzinnego. Tym samym, od zasądzonej wyrokiem kwoty (...) zł została odjęta suma kwot: (...) zł (tytułem składki na ubezpieczenie zdrowotne) oraz (...) zł (tytułem zaliczki na podatek dochodowy – 32% w związku z przekroczeniem pierwszego progu podatkowego). Do wypłaty pozostała więc kwota (...) zł i ta kwota została przelana na rachunek bankowy wierzyciela – A.
Powyższą wypłatę uposażony zakwestionował domagając się w trybie postępowania egzekucyjnego wypłaty całej zasądzonej kwoty i negując konieczność dokonania wskazanych potrąceń.
Sąd nie uzyskał do dnia składania pisma zwrotu wpłaconej składki na ubezpieczenie zdrowotne, ani jakiejkolwiek informacji, że została ona pobrana niezgodnie z ustawą. Podobnie nie uzyskał zwrotu zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, ani informacji, że została ona potrącona niezasadnie.
Pytania
1)Czy uposażenie rodzinne, o którym mowa w art. 102 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych (t.j. Dz.U. 2024.334) pobierane w opisanym stanie faktycznym przez męża jako uprawnionego podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?
2)Czy Sąd prawidłowo potraktował zasądzoną kwotę uposażenia rodzinnego jako kwotę brutto i czy wobec powyższego prawidłowo zrealizował swój obowiązek jako płatnika zaliczki na poczet podatku dochodowego od osób fizycznych od zasądzonego na rzecz A uposażenia rodzinnego?
Państwa stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 1 uposażenie rodzinne, o jakim mowa w art. 102 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz.U. 2024.334 t.j.) podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Ponadto (...) – Sąd uważa, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem sąd zasądzający świadczenia typu wynagrodzenie za pracę zasądza je w kwocie „brutto” czyli bez odliczeń, jednocześnie także bez konieczności zaznaczania tej okoliczności – por. wyrok 06.2009 r., sygn. akt (...); uchwała z 08.2001 r., sygn. akt (...). Tym samym, obowiązek dokonania odliczeń składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczki na podatek dochodowy obciążał Sąd jako płatnika uposażenia rodzinnego. Wobec powyższego (...) – Sąd miał obowiązek od zasądzonej wyrokiem kwoty (...) zł odjąć sumę kwot: (...) zł (tytułem składki na ubezpieczenie zdrowotne) oraz (...) zł (tytułem zaliczki na podatek dochodowy). Do wypłaty przekazać pozostałą kwotę (...) zł i taką kwotę przekazał na rachunek bankowy wierzyciela – A.
Sąd nie uzyskał do dnia złożenia wniosku zwrotu wpłaconej składki na ubezpieczenie zdrowotne, ani jakiejkolwiek informacji, że została ona pobrana niezgodnie z ustawą. Podobnie nie uzyskał zwrotu zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, ani informacji, że została ona potrącona niezasadnie.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Na podstawie art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawierają pojęcia „brutto”. Dla celów analizy niniejszej sprawy przyjęto zatem za Państwem, że „brutto” oznacza kwotę przychodu bez odliczeń. Jak wskazano w opisie sprawy, tak też zostało zasądzone uposażenie rodzinne wyrokiem z dnia (...).
Stosownie do art. 102 § 1 ustawy z 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z 2024 r. poz. 334 ze zm.):
W razie śmierci sędziego albo sędziego w stanie spoczynku, członkom jego rodziny, spełniającym warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej w myśl przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, przysługuje uposażenie rodzinne w wysokości:
1)dla jednej osoby uprawnionej - 85%,
2)dla dwóch osób uprawnionych - 90%,
3)dla trzech lub więcej osób uprawnionych - 95%
-podstawy wymiaru.
Według art. 102 § 2 ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych:
Podstawę wymiaru uposażenia rodzinnego przysługującego rodzinie stanowi:
1)w przypadku rodziny zmarłego sędziego w stanie spoczynku - uposażenie, jakie przysługiwało w chwili śmierci zmarłemu sędziemu w stanie spoczynku, z zastrzeżeniem pkt 2;
2)w przypadku rodziny zmarłego sędziego albo zmarłego sędziego w stanie spoczynku przeniesionego na podstawie art. 100 § 1 - uposażenie, jakie przysługiwałoby mu w chwili śmierci zgodnie z art. 100 § 2.
Jak wynika z art. 102 § 3 ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych:
Do uposażenia, o którym mowa w § 1, stosuje się odpowiednio art. 100 § 3.
Art. 102 § 4 ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych stanowi, że:
W razie zbiegu prawa do uposażenia rodzinnego z prawem do emerytury lub renty, na wniosek uprawnionego, przysługuje albo uposażenie rodzinne, albo emerytura lub renta.
Przechodząc na grunt przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuję, że na mocy art. 10 ust. 1 pkt 1 tej ustawy:
Źródłem przychodu jest stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.
W myśl art. 12 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Przez emeryturę lub rentę rozumie się łączną kwotę świadczeń emerytalnych i rentowych, w tym kwoty emerytur kapitałowych wypłacanych na podstawie ustawy o emeryturach kapitałowych, wraz ze wzrostami i dodatkami, z wyłączeniem dodatków rodzinnych i pielęgnacyjnych oraz dodatków dla sierot zupełnych do rent rodzinnych; rentą lub rentą rodzinną jest również świadczenie pieniężne, o którym mowa w ustawie z dnia 8 lutego 2023 r. o świadczeniu pieniężnym przysługującym członkom rodziny funkcjonariuszy lub żołnierzy zawodowych, których śmierć nastąpiła w związku ze służbą albo podjęciem poza służbą czynności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia (Dz.U. poz. 658).
Jak wskazali Państwo w opisie sprawy Sądu przyznał uposażenie rodzinne w trybie art. 102 ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych, w związku ze śmiercią żony uposażonego – sędziego w stanie spoczynku.
W pojęciu „świadczenie rentowe”, którym posługuje się przepis art. 12 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy mieści się uposażenie rodzinne, o którym mowa w art. 102 ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych.
Przy czym, członkowie rodziny zmarłego sędziego albo sędziego w stanie spoczynku, którym wypłacane jest świadczenie rodzinne muszą spełniać warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej w myśl przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Zatem, uposażenie rodzinne, o którym mowa w art. 102 ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych – wypłacane członkom rodziny (mąż, żona, dzieci) zmarłego sędziego albo sędziego w stanie spoczynku spełniającym warunki wymagane do uzyskania renty rodzinnej w myśl przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, pełni więc funkcję renty rodzinnej.
Tym samym, uposażenie rodzinne jest „świadczeniem rentowym” – rentą (rentą rodzinną), o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 12 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlegającą opodatkowaniu według skali podatkowej.
Z dyspozycji art. 34 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że:
Organy rentowe są obowiązane jako płatnicy pobierać zaliczki miesięczne od wypłacanych bezpośrednio przez te organy emerytur i rent, świadczeń przedemerytalnych i zasiłków przedemerytalnych, nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych, zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego, rent strukturalnych, rent socjalnych oraz rodzicielskich świadczeń uzupełniających.
Artykuł 34 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że:
Zaliczki, z wyjątkiem zaliczek od zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego, za miesiące od stycznia do grudnia oblicza się w sposób określony w art. 32 ust. 2 albo 3.
Zgodnie z art. 34 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Organy rentowe są obowiązane sporządzić i przekazać roczne obliczenie podatku, według ustalonego wzoru, podatnikom uzyskującym dochód z emerytur i rent, rent strukturalnych, rent socjalnych, świadczeń przedemerytalnych, zasiłków przedemerytalnych, nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych i rodzicielskich świadczeń uzupełniających oraz urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika naczelnik urzędu skarbowego wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych naczelnik urzędu skarbowego wykonuje swoje zadania; obowiązek ten nie dotyczy podatników:
1)w stosunku do których ustał obowiązek poboru zaliczek;
2)którym zaliczki były ustalane w sposób określony w art. 32 ust. 3, chyba że podatnik przed końcem roku podatkowego złoży oświadczenie o rezygnacji z zamiaru opodatkowania jego dochodów w sposób określony w art. 6 ust. 2 albo 4d;
3)w stosunku do których, na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej, zwolniono organ rentowy w całości lub w części z obowiązku poboru zaliczek na podatek dochodowy;
4)którym nie pobierano zaliczek na podatek dochodowy stosownie do postanowień umów o unikaniu podwójnego opodatkowania;
5)którzy złożyli organowi rentowemu wniosek o niesporządzanie rocznego obliczenia podatku i nie wycofali go przed końcem roku podatkowego;
6)u których suma zaliczek pobranych w roku podatkowym przewyższa kwotę podatku obliczonego przez organ rentowy za ten rok;
7)którym przy obliczaniu zaliczki zastosowano pomniejszenie, o którym mowa w art. 31b ust. 3 pkt 2 lub 3.
Z treści art. 34 ust. 8 ustawy wynika, że:
W przypadku gdy organ rentowy nie jest obowiązany do dokonania rocznego obliczenia podatku, o którym mowa w ust. 7, sporządza imienną informację o wysokości uzyskanego dochodu, według ustalonego wzoru, i przekazuje podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania. Informację, o której mowa w zdaniu pierwszym, organ rentowy sporządza również w przypadku, gdy dokonuje wypłaty świadczeń określonych w art. 21 ust. 1 pkt 2, 75, 100, 148 i 152-154.
Na podstawie art. 34 ust. 9 ustawy:
Jeżeli podatnik poza dochodami uzyskanymi od organu rentowego:
1)nie uzyskał w roku podatkowym innych dochodów, z wyjątkiem określonych w art. 30-30c oraz art. 30e,
2)nie korzysta z odliczeń, z zastrzeżeniem ust. 10-10b,
3)nie korzysta z możliwości opodatkowania jego dochodów w sposób określony w art. 6 ust. 2 albo 4d,
4)nie uzyskał dochodów powodujących obliczenie należnego podatku w sposób określony w art. 27 ust. 8,
6)nie ma obowiązku doliczenia kwot uprzednio odliczonych,
-podatek wynikający z rozliczenia rocznego jest podatkiem należnym od podatnika za dany rok, chyba że właściwy organ wyda decyzję określającą wysokość zobowiązania podatkowego w innej wysokości.
W konsekwencji mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa stwierdzam, że uposażenie rodzinne, o którym mowa w art. 102 ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych, pobierane przez męża (jako uprawnionego) w związku ze śmiercią żony – sędziego w stanie spoczynku, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Jak wskazali Państwo w opisie sprawy, zgodnie z utrwalonym orzecznictwem sąd zasądzający świadczenia typu wynagrodzenie za pracę zasądza je w kwocie „brutto” czyli bez odliczeń, jednocześnie także bez konieczności zaznaczania tej okoliczności – por. wyrok 06.2009 r., sygn. akt (...); uchwała z 08.2001 r., sygn. akt (...). Tak też zostało zasądzone uposażenie rodzinne wyrokiem z (...).
Dlatego więc zasądzone świadczenie stanowi – dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych – przychód, Sąd zaś wypłacając wyżej wymienione świadczenie działa jako płatnik (organ rentowy), o którym mowa w art. 34 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Dlatego uznać należy, że prawidłowo zrealizowali Państwo swój obowiązek jako płatnika zaliczki na poczet podatku dochodowego od osób fizycznych od wypłaty zasądzonego uposażenia rodzinnego.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Ponadto, zwracam uwagę, iż analiza załączników dołączonych do wniosku nie mieści się w ramach określonych w art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.), zgodnie z którym:
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).
W związku z powyższym nie jestem uprawniony do oceny prawnej załączników dołączonych do wniosku.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy Ordynacja podatkowa. Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
