Interpretacja indywidualna z dnia 6 czerwca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-2.4012.245.2024.1.RD

Prawo do odzyskania w całości lub w części kwoty podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług w związku z realizacją operacji.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

9 maja 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 9 maja 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odzyskania w całości lub w części kwoty podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług w związku z realizacją operacji pn. „(…)”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: podatek VAT). Gmina jest jednostką samorządu terytorialnego posiadającą osobowość prawną i obowiązana do realizowania zadań nałożonych przez ustawę z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2024 r. poz. 609), czyli tzw. zadań własnych Gminy, w zakresie których Gmina nie jest uznawana za podatnika podatku VAT oraz inne czynności wykonywane na podstawie umów cywilnoprawnych w zakresie, których Gmina jest podatnikiem podatku VAT.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, do zadań własnych Gminy należy zaspokojenie zbiorowych potrzeb wspólnoty, w tym m.in. kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami (pkt 9).

Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego otrzymała pomoc finansową ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020, poddziałania „Wsparcie dla rozwoju lokalnego w ramach inicjatywy LEADER” na realizację operacji pn.: „(…)”.

Przedmiotem projektu jest wyposażenie świetlicy w miejscowości (…) w (…). Głównym celem realizowanej operacji jest rozwój ogólnodostępnej i niekomercyjnej infrastruktury kulturalnej, poprzez zakup wyposażenia do świetlicy wiejskiej w miejscowości  (…) i utrzymania niekomercyjnego charakteru zakupionego wyposażenia.

Realizując ten projekt Gmina będzie realizowała zadania własne nałożone na nią ww. przepisami ustawy o samorządzie gminnym. Realizację operacji będzie nadzorował Urząd Gminy. Bezpośrednim beneficjentem projektu będzie wspólnota gminna, w szczególności mieszkańcy miejscowości (…).

Zakupione wyposażenie będzie ogólnodostępne i jak zakłada główny cel realizowanego projektu będzie one udostępniane nieodpłatnie, a więc nie będzie służyło działalności Gminy opodatkowanej podatkiem VAT. Tym samym Gmina nie będzie prowadziła sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT towarów ani usług związanych z realizowaną operacją, w szczególności nie będzie pobierała opłat za korzystanie z zakupionego wyposażenia, ani nie będzie osiągała z tego tytułu innych dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Gmina będzie wykorzystywała zakupione wyposażenie jedynie do czynności niepodlegających opodatkowaniu, gdyż będzie ono służyło lokalnej społeczności do celów rekreacyjnych, kulturalnych i integracyjnych.

Otrzymane kwoty dofinansowania z krajowych środków publicznych i środków pochodzących z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020, będą uwzględniały podatek VAT jako koszt kwalifikowany zgodnie z przepisami prawnymi określającymi zasady przyznawania tych środków. Gmina zamierza dołączyć do wniosku o płatność interpretacje indywidualną dotyczącą odliczenia lub zwrotu podatku VAT, ponieważ zamierza zaliczyć kwotę podatku VAT z realizowanego projektu do kosztów kwalifikowanych i otrzymać do nich dofinansowanie. W tym celu Gmina musi wykazać, iż podatek VAT nie będzie mógł być przez nią odzyskany w całości lub w części zarówno podczas realizowania operacji ani po jej zakończeniu. Tylko w takiej sytuacji Gmina może zaliczyć podatek VAT poniesiony na realizację projektu jako wydatek kwalifikowany.

Pytanie

Czy Gmina  (…) ponosząc wydatki w ramach projektu pn. „(…)” współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 będzie miała prawo do odzyskania w całości lub części kwoty podatku VAT naliczonego (w drodze odliczenia lub zwrotu tego podatku) wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług w związku z realizacją ww. projektu?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, nabycie towarów i usług w związku z realizacją projektu „(…)” (dalej: projekt lub operacja) nie daje mu w świetle art. 86 ust. 1, art. 87 ust. 1 oraz art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2024 r. poz. 361) (dalej: ustawa o VAT) prawa do odzyskania (w drodze odliczenia lub zwrotu) podatku VAT naliczonego w całości ani w części, zarówno w trakcie ponoszenia kosztów na projekt, jak i po jego zakończeniu, ponieważ realizacja operacji należy do zakresu zadań własnych Gminy ustalonych przepisami ustawy o samorządzie gminnym oraz Gmina nie będzie prowadziła sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT z wykorzystaniem zakupionego wyposażenia w ramach realizacji projektu pn. „(…)”.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, za podatników tego podatku uznaje się osoby prawne, jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie natomiast z ust. 6 tej regulacji, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem sądów administracyjnych, do organów władzy publicznej należy zaliczyć także jednostki samorządu terytorialnego, w tym gminy Jak przewiduje art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku VAT naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Kwotę podatku VAT naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług (art. 86 ust. 2 pkt. 1 lit. a ustawy o VAT). W świetle art. 87 ust. 1 ustawy o VAT , w przypadku gdy kwota podatku VAT naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku VAT należnego, podatnik na prawo do obniżenia o te różnicę kwoty podatku VAT należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Jak stanowi art. 88 ust. 4 ustawy o VAT, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7. Z powyższego wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego lub zwrotu różnicy podatku VAT przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany czynny podatnik VAT oraz, gdy towary i usługi, z nabyciem których podatek VAT został naliczony są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia lub zwrot podatku VAT naliczonego jest zatem związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku VAT należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Powyższe przepisy wykluczają zatem możliwość dokonania odliczenia lub zwrotu podatku VAT naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w sytuacji ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

W opisanym przypadku projekt dotyczy zakupu wyposażenia do miejsca integracji i lokalnej aktywności w miejscowości (…), realizowany jest w ramach tzw. zadań własnych Gminy nałożonych na nią przepisami ustawy o samorządzie gminny, gdyż będzie służył zaspakajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty gminnej. Zakupione wyposażenie nie będzie wykorzystywane do działalności opodatkowanej podatkiem VAT. Tym samym Gmina realizując opisany projekt nie będzie działała w charakterze podatnika VAT, ponieważ nabywanych towarów i usług niezbędnych do zrealizowania tego projektu nie będzie wykorzystywała do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT opodatkowanej podatkiem VAT.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami art. 86 ust. 1 ustawy o VAT Gminie nie będzie zatem przysługiwało prawo do odliczenia kwoty podatku VAT naliczonego - zarówno w trakcie ponoszenia kosztów na realizacje projektu jak i po jego zakończeniu. Gmina nie będzie również miała prawa do zwrotu kwoty różnicy tego podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1 ustawy. Nie zostanie bowiem spełniony warunek uprawniający do odliczenia lub zwrotu podatku VAT, tj. wykorzystywania towarów i usług nabywanych w związku z realizacją projektu do wykonywania czynności opodatkowanych. Mając na względzie obowiązujące przepisy ustawy o VAT oraz przedstawione zdarzenie przyszłe należy stwierdzić, że Gmina nie będzie miała prawa do odzyskania podatku VAT naliczonego w całości lub w części, zarówno w trakcie realizowania projektu jak i po jego zakończeniu.

Gminie nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków związanych z realizacją Projektu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361) zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy:

W myśl art. 87 ust. 1 ustawy:

Natomiast stosownie do art. 88 ust. 4 ustawy:

Jak wynika z cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na zakres prawa do odliczenia w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Należy zauważyć, że w myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Z powołanych przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Oznacza to, że w pozostałym zakresie, np. w zakresie zadań własnych nałożonych na gminę na podstawie odrębnych przepisów, jednostki samorządu terytorialnego nie występują jako podatnicy podatku VAT.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 609):

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 9 ustawy o samorządzie gminnym:

Z opisu sprawy wynika, że  Gmina jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Gmina jest jednostką samorządu terytorialnego posiadającą osobowość prawną i obowiązana do realizowania zadań nałożonych przez ustawę z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, czyli tzw. zadań własnych Gminy, w zakresie których Gmina nie jest uznawana za podatnika podatku VAT oraz inne czynności wykonywane na podstawie umów cywilnoprawnych w zakresie, których Gmina jest podatnikiem podatku VAT. Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego otrzymała pomoc finansową ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020, poddziałania „Wsparcie dla rozwoju lokalnego w ramach inicjatywy LEADER” na realizację operacji pn.: „(…)”.

Przedmiotem projektu jest wyposażenie świetlicy w miejscowości  (…) w (…). Głównym celem realizowanej operacji jest rozwój ogólnodostępnej i niekomercyjnej infrastruktury kulturalnej, poprzez zakup wyposażenia do świetlicy wiejskiej w miejscowości (…) i utrzymania niekomercyjnego charakteru zakupionego wyposażenia. Realizując ten projekt Gmina będzie realizowała zadania własne nałożone na nią ww. przepisami ustawy o samorządzie gminnym. Realizację operacji będzie nadzorował Urząd Gminy. Bezpośrednim beneficjentem projektu będzie wspólnota gminna, w szczególności mieszkańcy miejscowości (…). Zakupione wyposażenie będzie ogólnodostępne i jak zakłada główny cel realizowanego projektu będzie one udostępniane nieodpłatnie, a więc nie będzie służyło działalności Gminy opodatkowanej podatkiem VAT. Gmina nie będzie prowadziła sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT towarów ani usług związanych z realizowaną operacją, w szczególności nie będzie pobierała opłat za korzystanie z zakupionego wyposażenia, ani nie będzie osiągała z tego tytułu innych dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Gmina będzie wykorzystywała zakupione wyposażenie jedynie do czynności niepodlegających opodatkowaniu, gdyż będzie ono służyło lokalnej społeczności do celów rekreacyjnych, kulturalnych i integracyjnych.

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii czy przysługuje Państwu prawo do odzyskania w całości lub w części kwoty podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług w związku z realizacją operacji pn. „(…)”.

Jak wynika z powołanych przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku od towarów i usług w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W analizowanej sprawie warunki uprawniające do odliczenia podatku nie będą spełnione. Jak Państwo wskazali zakupione wyposażenie będzie ogólnodostępne i jak zakłada główny cel realizowanego projektu będzie one udostępniane nieodpłatnie, a więc nie będzie służyło działalności Gminy opodatkowanej podatkiem VAT. Gmina nie będzie prowadziła sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT towarów ani usług związanych z realizowaną operacją, w szczególności nie będzie pobierała opłat za korzystanie z zakupionego wyposażenia, ani nie będzie osiągała z tego tytułu innych dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Gmina będzie wykorzystywała zakupione wyposażenie jedynie do czynności niepodlegających opodatkowaniu, gdyż będzie ono służyło lokalnej społeczności do celów rekreacyjnych, kulturalnych i integracyjnych. Ponadto realizując ten projekt będą wykonywali Państwo zadania własne nałożone przepisami ustawy o samorządzie gminnym. Tym samym, nie są spełnione przesłanki z art. 86 ust. 1 ustawy uprawniające do odliczenia podatku naliczonego i Gmina nie będzie miała prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego ani w całości ani w części w związku z realizacją projektu pn. „(…)” zarówno w trakcie realizowania projektu jak i po jego zakończeniu. Gminie nie będzie również przysługiwało prawo do zwrotu podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

W związku z poniesionymi wydatkami, nie będziecie Państwo mieli również możliwości uzyskania zwrotu podatku na zasadach określonych w rozdziale 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2013 r. w sprawie miejsca świadczenia usług oraz zwrotu kwoty podatku naliczonego jednostce dokonującej nabycia (importu) towarów lub usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1008 ze zm.). Ewentualny zwrot na podstawie tych przepisów obwarowany jest pewnymi warunkami, które podatnik winien spełnić. Wśród warunków tych ustawodawca wymienia m.in. pochodzenie środków finansowych ze źródeł określonych w § 8 ust. 3 i 4 ww. Rozporządzenia, a w zakresie środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej podpisanie umowy o dofinansowanie przed dniem 1 maja 2004 r. Ponieważ nie spełniają Państwo tego warunku, nie będą mieli Państwo zatem możliwości ubiegania się o zwrot podatku VAT na podstawie przepisów rozdziału 4 cyt. Rozporządzenia.

Tym samym Państwa stanowisko należy uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Należy zauważyć, że pojęcie „kosztów kwalifikowalnych” nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowalnych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne Wnioskodawcy przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowalnym.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosujecie się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa  z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U.  z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).