Wyrok WSA w Krakowie z dnia 22 maja 2024 r., sygn. III SA/Kr 161/24

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący S WSA Renata Czeluśniak Sędziowie WSA Ewa Michna (spr.) Asesor WSA Marta Kisielowska po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym w dniu 22 maja 2024 r. sprawy ze skargi B. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Nowym Sączu z dnia 26 listopada 2023 r., SKO-NP-4115-78/23 w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia pielęgnacyjnego I. uchyla zaskarżoną decyzję, II. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Nowym Sączu na rzecz skarżącej B. K. 480 zł (czterysta osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

Decyzją z dnia 3 lutego 2023 r., Burmistrz Miasta Gorlice odmówił skarżącej (B. K.) przyznania świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z opieką nad ojcem.

Organ ustalił, że skarżąca sprawowała opiekę nad niepełnosprawnym ojcem która to opieka, jak wynikało z treści wywiadu środowiskowego, ograniczała możliwość zatrudnienia. W związku z powyższym zachodził związek przyczynowy pomiędzy koniecznością sprawowania opieki nad osobą niepełnosprawną w znacznym stopniu, a niepodejmowaniem przez opiekuna zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej. Organ I instancji wskazał, że nie została spełniona jednak przesłanka określona art. 17 ust. 1b ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2023 r., poz. 390) – dalej "u.ś.r.", warunkująca otrzymanie wnioskowanego świadczenia, bowiem znaczny stopień niepełnosprawność osoby wymagającej opieki datował się od 19 października 2022 r.

W odwołaniu skarżąca podniosła zarzut naruszenia: art. 17 ust.1b u.ś.r., art. 7, art. 190 ust. 1 Konstytucji w zw. z art. 6 k.p.a. oraz art. 107 § 1 k.p.a.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Nowym Sączu, decyzją z 26 listopada 2023 r., utrzymało w mocy rozstrzygnięcie organu I instancji.

Zdaniem Kolegium, organ I instancji dokonał błędnej wykładni art. 17 ust. 1b u.ś.r. W aktualnej sytuacji prawnej nie było dopuszczalne oparcie decyzji odmawiającej przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie tej części przepisu art. 17 ust. 1b ustawy, której niekonstytucyjność stwierdził Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 21 października 2014 r., K 38/13. Przyjęcie przez organ I instancji, że stwierdzenie niekonstytucyjności przepisu nie przekładało się na ukształtowanie nowego stanu prawnego było sprzeczne z zasadami państwa prawa, które organy miały obowiązek wcielać w życie. Zatem w stosunku do opiekunów osób wymagających opieki, których niepełnosprawność powstała później niż określa to przepis art.17 ust.1b u.ś.r., kryterium momentu powstania niepełnosprawności, jako uniemożliwiające uzyskanie świadczenia pielęgnacyjnego, utraciło przymiot konstytucyjności. W odniesieniu do tych osób oceny spełnienia przesłanek niezbędnych dla przyznania świadczenia pielęgnacyjnego należało dokonywać z pominięciem tego kryterium. Tym samym okoliczność, że niepełnosprawność ojca skarżącej powstała gdy miał 53 lata, nie mogła stanowić samoistnej przesłanki do uznania, że osobie sprawującej opiekę nie przysługuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego.