Interpretacja indywidualna z dnia 6 czerwca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-1.4012.177.2024.2.AR

Brak możliwości zastosowania zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy dla usług świadczonych przez Wnioskodawcę.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług w zakresiemożliwości zastosowania zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy dla usług świadczonych przez Panią jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

18 marca 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 12 marca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości zastosowania zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy dla usług świadczonych przez Panią. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 29 maja 2024 r. (wpływ 3 czerwca 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Działalność gospodarczą prowadzi Pani od (…) 2019 r.

Główny kod działalności to: 68.31.Z Pośrednictwo w obrocie nieruchomościami.

Obecnie korzysta Pani ze zwolnienia wg art. 113 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zajmuje się Pani kompleksową obsługą klientów w całości procesu sprzedażowego (…). Działa Pani na podstawie umowy o współpracę, która wiąże Panią z kontrahentem.

Obsługa klienta (…) polega w Pani przypadku na przygotowaniu dokumentów dotyczących inwestycji, a wymaganych przez bank: prospekt informacyjny, dokumenty urzędowe (pozwolenia na budowę) i geodezyjne (wypis, wyrys) o inwestycji, wypełnienie oświadczenia inwestora zastępczego na formularzach danego banku, wyjaśnianie wzmianek w księdze wieczystej, a w razie potrzeby udzielanie dodatkowych wyjaśnień na zapytania analityków bankowych dot. inwestycji.

Działa Pani we własnym imieniu i na własny rachunek. W ramach działalności gospodarczej ma Pani zawartą umowę o współpracy z firmą z branży deweloperskiej, dla której sprzedaje Pani lokale. Ta firma (deweloper) ma zawartą umowę o współpracy z pośrednikiem finansowym (spółka A). Jeśli klient zainteresowany kupnem lokalu z oferty dewelopera, którego Pani przekaże pośrednikowi finansowemu, skorzysta z jego usług w zakresie wnioskowania o kredyt hipoteczny, wówczas Pani otrzymuje od dewelopera prowizję za skuteczne polecenie usług pośrednika finansowego. Klient podpisuje umowę kredytową z bankiem, Pani nie przedstawia ofert banków.

Pani działanie polega na przekazywaniu danych klientów kupujących zainteresowanych kupnem nieruchomości finansowanych kredytem pośrednikowi finansowemu, który ma w swojej ofercie oferty różnych banków. Klient sam zgłasza się, jeśli jest zainteresowany kupnem nieruchomości. Natomiast Pani dokłada dalej wszelkich starań, aby klient zainteresowany kupnem lokalu (o ile planuje finansowanie zakupu kredytem) skorzystał z usług rekomendowanego pośrednika finansowego. Pani starania ograniczają się do nakłonienia klienta, aby ten skorzystał z usług wskazanego pośrednika finansowego. Nie ma Pani wpływu na treść umów, nie negocjuje ich Pani oraz nie podejmuje dodatkowych działań, aby dopasować oferty do stron umowy.

Umowę klient zawiera z bankiem z oferty tego pośrednika. Pani działania polegają na skojarzeniu stron, tj. klienta kupującego lokal z pośrednikiem finansowym. Przekazuje Pani stronom dane kontaktowe (telefon, mail). Czynności, które Pani wykonuje zmierzają do zmian prawnych (zmiana właściciela nieruchomości lokalowej po jej wybudowaniu z dewelopera na kupującego lokal) oraz finansowych (zapłata ceny na rzecz dewelopera, finansowanie zakupu lokalu z kredytu hipotecznego przez kupującego lokal, zaciągnięcie zobowiązania kredytowego przez Nabywcę lokalu, hipoteka jako zabezpieczenie).

W praktyce wygląda to następująco: Zgłasza się do Pani klient zainteresowany kupnem lokalu. Jeśli finansowanie ma nastąpić z kredytu hipotecznego, wówczas poleca Pani usługi wskazanego przez dewelopera pośrednika finansowego. Przekazuje Pani dane kontaktowe do pośrednika i zachwala Pani jego kompetencje, natomiast nie przedstawia Pani oferty kredytowej. Gdy klient wyrazi zgodę, to przekazuje Pani jego dane kontaktowe pośrednikowi finansowemu – ten zaś przedstawia ofertę banków ze swojej oferty i omawia z klientem szczegóły oferty kredytowej. W momencie, gdy klient zdecyduje się na ofertę wybranego banku, podpisuje umowę kredytową. Po Pani stronie jest następnie skompletowanie dokumentów wymaganych przez bank, o ile dotyczą inwestycji.

W żaden sposób nie doradza Pani w wyborze formy finansowania, pokazuje Pani tyko, że jest możliwość skorzystania z takiej opcji finansowania.

Z tym konkretnym pośrednikiem Pani kontrahent ma podpisaną umowę o świadczenie usług. Czynności te świadczy Pani zarówno na rzecz podmiotów będących osobami prawnymi, jak i osobami fizycznymi.

W przypadku sprzedaży nieruchomości klient wyraża zgodę na przekazanie informacji do ww. pośrednika finansowego. Prawo do podjęcia decyzji o zawarciu umowy z klientem, który został przez Panią wskazany, należy wyłącznie do instytucji finansowej lub banku w zakresie pożyczki lub kredytu i nie jest ograniczone. Nie jest Pani uprawniona do zawierania umów, przyjmowania należności pieniężnych lub składania jakichkolwiek oświadczeń woli w imieniu pośrednika finansowego, instytucji finansowej lub banku.

Otrzymuje Pani wynagrodzenie w formie prowizji od umów wyłącznie zawartych i aktywowanych przez pośrednika finansowego, która jest wypłacana do kontrahenta, z którym ma Pani zawartą umowę o współpracy. Kontrahent, na podstawie danych uzyskanych od pośrednika finansowego wypłaca Pani należną prowizję. Jest to wynagrodzenie umowne od dewelopera – kwota (PLN) liczona od sztuki.

Pani usługi nie obejmują czynności, o których mowa w art. 43 ust. 15 z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), tj. czynności ściągania długów, w tym factoringu, usługi doradztwa bądź usługi w zakresie leasingu.

Doprecyzowanie i uzupełnienie opisu sprawy

1.Na pytanie: „Czy zakresem Pani wniosku objęte są czynności polegające na nakłanianiu klienta, aby skorzystał z usług wskazanego pośrednika finansowego, a następnie przekazywaniu klientowi danych kontaktowych do pośrednika finansowego i odwrotnie, z które kontrahent wypłaca Pani prowizję? Jeśli nie, to wykonanie dokładnie jakich czynności i na czyją rzecz objęte jest zakresem Pani wniosku, tj. jakich dokładnie usług dotyczy Pani wniosek?” odpowiedziała Pani:

Tak, nakłania Pani klienta, aby skorzystał z usług wskazanego pośrednika finansowego i przekazuje mu Pani dane kontaktowe do pośrednika, a pośrednikowi dane klienta (po uprzednim uzyskaniu jego zgody).

2.Za świadczenie usług objętych wnioskiem otrzymuje Pani wynagrodzenie prowizyjne od dewelopera, a ten z kolei otrzymuje wynagrodzenie od pośrednika finansowego. Wynika to z faktu, że umowa o współpracy jest zawarta pomiędzy deweloperem a pośrednikiem finansowym, a Pani ma zawartą umowę z deweloperem.

3.Na pytanie: „Czy czynności, za które otrzymuje Pani wynagrodzenie, wykonuje Pani we własnym imieniu i na własny rachunek, czy w imieniu i na rachunek pośrednika finansowego, czy kontrahenta?” odpowiedziała Pani:

Tak, prowadzi Pani działalność we własnym imieniu i na własny rachunek.

4.Na pytanie: „Czy aktywnie poszukuje Pani klientów zainteresowanych usługami oferowanymi przez pośrednika finansowego, „który ma w swojej ofercie oferty różnych banków”? W jaki sposób?” wskazała Pani, że:

Aktywnie poszukuje Pani klientów zainteresowanych zakupem nieruchomości od dewelopera, a jeśli planują oni finansowanie zakupu kredytem, wówczas nakłania Pani klienta, aby skorzystał z usług wskazanego pośrednika finansowego i przekazuje mu Pani dane kontaktowe do pośrednika, a pośrednikowi przekazuje Pani dane klienta (po uprzednim uzyskaniu jego zgody).

5.Na pytania o treści: „Wskazała Pani w pierwszej kolejności, że: „polecam usługi wskazanego przez dewelopera pośrednika finansowego” a następnie, że: „nie przedstawiam oferty kredytowej”.

Prosimy więc o:

a)wyjaśnienie co Pani rozumie pod pojęciem „polecam usługi”?

b)czy „polecanie usług” pośrednika finansowego polega po Pani stronie wyłącznie na nakłanianiu klienta, aby skorzystał z usług wskazanego pośrednika finansowego, a następnie przekazywaniu klientowi danych kontaktowych do pośrednika finansowego i odwrotnie? Jeśli nie, to prosimy o dokładne wskazanie zakresu czynności, które zgodnie z zawartą z kontrahentem umową, jest Pani zobowiązana wykonać, za które otrzymuje Pani wynagrodzenie” odpowiedziała Pani:

a)Rekomenduje Pani kwalifikacje, doradztwo i skuteczność działania wskazanego pośrednika finansowego w pozyskiwaniu kredytów hipotecznych. Nie przedstawia Pani oferty kredytowej, tym zajmuje się pośrednik finansowy.

b)Pani usługi sprowadzają się do polecenia usług pośrednika finansowego, a potem skompletowania dokumentacji wymaganej przez banki kredytujące – wyłącznie w zakresie dotyczącym sprzedawanej nieruchomości, czyli nie kompletuje Pani dokumentów związanych z klientem i jego dochodami. W umowie o współpracy z deweloperem mowa jest o wynagrodzeniu „za skuteczne polecenie i doprowadzenie do zawarcia (…) umowy kredytowej z doradcą finansowym (…)”, a do Pani obowiązków należy dodatkowo „obsługa klienta (…)”.

6.Gromadzi Pani dane potencjalnych klientów, z zachowaniem wszelkich przepisów dotyczących ochrony danych osobowych, zainteresowanych zakupem nieruchomości od dewelopera, w tym również tych, którzy chcą finansować lub finansują zakup nieruchomości z kredytu hipotecznego i korzystają z usług wskazanego pośrednika finansowego.

7.Na pytanie: „Czy dokonuje Pani analizy osób zainteresowanych zakupem produktów pośrednika finansowego pod kątem ich zdolności finansowej?” wskazała Pani, że: 

Nie

8.Na pytanie: „Czy poza czynnościami wskazanymi w opisie sprawy, tj. nakłanianiu klienta, aby skorzystał z usług wskazanego pośrednika finansowego, a następnie przekazywaniu klientowi danych kontaktowych do pośrednika finansowego i odwrotnie oraz kompletowania dokumentów wymaganych przez bank wykonuje Pani jakiekolwiek inne czynności (niewskazane w opisie sprawy) w celu doprowadzenia do zawarcia przez strony umowy kredytu? Jeśli tak, to prosimy o ich wskazanie” odpowiedziała Pani:

Nie.

9.Na pytanie: „Czy w związku nakłanianiem klienta, aby skorzystał z usług wskazanego pośrednika finansowego, a następnie przekazywaniem klientowi danych kontaktowych do pośrednika finansowego i odwrotnie podejmuje Pani jakie formalności administracyjne związane z zawarciem umowy kredytowej? Jeśli tak, to jakie są to czynności i czy czynności te ograniczają się wyłącznie do dopełnienia formalności administracyjnych związanych z umową (np. wyłącznie do udostępniania informacji stronom transakcji finansowej, kompletowanie dokumentów itp.)?” wskazała Pani, że:

Nie wykonuje Pani żadnych innych czynności, niż te które zostały już opisane we wniosku i niniejszym piśmie.

10.Na pytanie: „Czy uczestniczy Pani w załatwianiu jakichkolwiek formalności potrzebnych do zawarcia umowy przez zainteresowane strony, tj. klienta i pośrednika finansowego? Jeśli tak, to jakich dokładnie dokonuje Pani działań w tym zakresie?” wskazała Pani, że:

Zgłasza Pani dane klienta poprzez formularz online na stronie www pośrednika finansowego, podając jego imię i nazwisko, e-mail i telefon.

11.Pani działania są niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę kredytową – jest Pani osobą, która informuje potencjalnego nabywcę jako pierwsza o możliwości finansowania zakupu nieruchomości przez bank. Kojarzy Pani strony i kompletuje dokumenty wymagane przez bank, a wszystko to dostarcza Pani pośrednikowi finansowemu do dalszego przeprocesowania z klientem i bankiem.

12.Na pytanie: „Czy podejmuje Pani jakieś dodatkowe działania mające na celu dopasowanie oferty do stron umowy kredytowej? Jeśli tak – prosimy opisać” odpowiedziała Pani:

Nie.

13.Na pytanie: „Czy ma Pani wpływ na treść zawieranych umów kredytowych?” odpowiedziała Pani:

Tylko w takim zakresie, aby harmonogram płatności za nabywaną przez klienta nieruchomość był spójny z warunkową decyzją kredytową co do wysokości poszczególnych transz (np. wysokość wkładu własnego) i terminów płatności tych transz.

14.Na pytanie: „Czy negocjuje Pani warunki umów kredytowych?” odpowiedziała Pani:

Nie.

15.Na pytanie: „Na czym dokładnie polega „skompletowanie przez Panią dokumentów wymaganych przez bank”? Prosimy wskazać, jakie dokładnie czynności są wykonywane przez Panią w ramach tej czynności” odpowiedziała Pani:

W skład dokumentów kompletowanych przez Panią w imieniu dewelopera na potrzeby procedury kredytowej kupującego wchodzą:

·umowa rezerwacyjna (…),

·standard wykończenia (…),

·oświadczenie inwestora zastępczego (…).

16.Na pytanie: „Na czyją rzecz dokonuje Pani „skompletowania dokumentów wymaganych przez bank”? Czy na rzecz klienta, pośrednika finansowego, czy kontrahenta?” wskazała Pani, że:

Skompletowane dokumenty przekazuje Pani Nabywcy lokalu oraz równocześnie współpracującemu z deweloperem pośrednikowi finansowemu.

17.Na pytanie: „Czy za „skompletowanie dokumentów wymaganych przez bank” otrzymuje Pani wynagrodzenie prowizyjne od kontrahenta” wskazała Pani:

Wynagrodzenie, jakie Pani otrzymuje od dewelopera obejmuje m.in. „obsługę klienta (…)”, co polega właśnie na kompletowaniu dokumentów wymaganych przez bank kredytujący klienta w zakresie dotyczącym sprzedającego i nabywanej nieruchomości. Dokumenty te przekazuje Pani pośrednikowi finansowemu, a ten z kolei do banku.

Pytanie (ostatecznie sformułowane w piśmie z 29 maja 2024 r.)

Czy świadcząc usługi pośrednictwa finansowego, nie bezpośrednio do instytucji finansowej, a do pośrednika, może Pani korzystać ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług o zwolnieniu z VAT?

Pani stanowisko w sprawie (ostatecznie przedstawione w piśmie z 29 maja 2024 r.)

Dla czynności opisanych w części G, pośrednictwa finansowego, uważa Pani, że może zastosować art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług o zwolnieniu z VAT.

Dla zwolnienia przedmiotowego świadczenia usług finansowych z opodatkowania VAT nie ma znaczenia, na rzecz jakiego podmiotu są te usługi świadczone. Wszystko zależy od sposobu zakwalifikowania danej usługi.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług zwolnieniu z VAT podlegają usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku w zakresie możliwości zastosowania zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy dla usług świadczonych przez Panią jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361), zwanej dalej ustawą:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Natomiast stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług stawki obniżone lub zwolnienie od podatku.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy:

Powołany wyżej przepis art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, jest efektem implementacji do krajowego porządku prawnego przepisu art. 135 ust. 1 lit. b) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L z 2006 r. Nr 347, str. 1, ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady, w myśl którego państwa członkowskie zwalniają udzielanie kredytów i pośrednictwo kredytowe, oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę.

Z kolei w myśl art. 43 ust. 15 ustawy:

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Pani wątpliwości dotyczą ustalenia, czy świadcząc usługi pośrednictwa finansowego – świadczone nie bezpośrednio do instytucji finansowej, a do pośrednika – może Pani korzystać ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.

W celu ustalenia, czy świadczone przez Panią usługi korzystają ze zwolnienia od podatku, uwzględnić należy orzecznictwo TSUE dotyczące usług finansowych (w tym usług stanowiących element usług finansowych).

Istotne w tym zakresie są orzeczenia TSUE: z 5 czerwca 1997 r. w sprawie C-2/95 Sparekassernes Datacenter (SDC) przeciwko Skatteministeriet; z 13 grudnia 2001 r. w sprawie C-235/00 Commissioners of Customs & Excise v CSC Financial Services Ltd. oraz z 28 lipca 2011 r. w sprawie C-350/10 Nordea Pankki Suomi Oyj.

W wyroku w sprawie C-2/95 Sparekassernes Datacenter (SDC) przeciwko Skatteministeriet dotyczącym zwolnień przedmiotowych na gruncie wspólnego systemu VAT, TSUE wskazał cechy charakterystyczne usługi finansowej w kontekście ustalenia warunków stosowania zwolnienia dla konkretnych podtypów usług finansowych wymienionych w art. 13 (B) B(d) pkt 3 i 5 VI Dyrektywy (obecnie art. 135 ust. 1 lit. d i lit. f Dyrektywy 2006/112/WE Rady). Sprawa dotyczyła usług świadczonych przez SDC (stowarzyszenie) przede wszystkim na rzecz banków oraz innych jednostek podłączonych do jego systemu informatycznego. SDC świadczyło usługi przetwarzania danych związanych z transakcjami prowadzonymi przez jego klientów, a także pewnych usług związanych ze sprawami administracyjnymi swoich członków. Trybunał orzekł, że ani sposób wykonywania usług, ani charakter prawny usługodawcy, ani nawet brak bezpośredniej umowy podmiotu wykonującego usługi z ostatecznym odbiorcą nie wykluczają zastosowania zwolnień, o których mowa w art. 13 (B) (D) pkt 3 i 5 VI Dyrektywy, pod warunkiem, że usługi świadczone przez dany podmiot są przez klienta Banku postrzegane jako element otrzymanej usługi finansowej.

Ponadto, aby świadczone usługi korzystały ze zwolnienia powinny stosownie do orzecznictwa TSUE dotyczyć specyficznych i istotnych elementów związanych z daną usługą finansową. Należy też wskazać, że TSUE w ww. orzeczeniu dodał, że:

Podobne stanowisko zostało przedstawione przez Trybunał w orzeczeniu z 13 grudnia 2001 r. w sprawie C-235/00 Commissioners of Customs & Excise v CSC Financial Services Ltd.

W wyroku tym TSUE stwierdził, że:

Poza tym w wyroku w sprawie C-350/10 Nordea Pankki Suomi Oyj, TSUE wskazał że:

Z analizy ww. orzeczeń wynika więc, że ze zwolnienia będą korzystać usługi stanowiące element usług finansowych, jeżeli:

·z ogólnego punktu widzenia stanowią osobną całość,

·obejmują funkcje charakterystyczne dla usługi zwolnionej,

·świadczone usługi muszą pociągać za sobą zmiany w sytuacji prawnej i finansowej zainteresowanych podmiotów.

Z kolei w orzeczeniu z 26 maja 2016 r. w sprawie C-607/14 Bookit, Ltd v Commissioners for Her Majesty's Revenue and Customs, TSUE podkreślił, że:

Ponadto odnosząc się do Pani wątpliwości należy zauważyć, że w celu dokonania prawidłowej kwalifikacji czynności objętych zakresem zadanego pytania pod kątem określenia skutków podatkowych, rozważenia wymaga kwestia tzw. świadczeń złożonych.

I tak, zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), całe świadczenie złożone podlega takim regulacjom opodatkowania VAT, jakie dotyczą świadczenia głównego. Oznacza to, że opodatkowanie świadczeń pomocniczych, składających się na świadczenie złożone, podlega takim samym zasadom opodatkowania, jakim podlega świadczenie główne.

I tak, zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), całe świadczenie złożone podlega takim regulacjom opodatkowania VAT, jakie dotyczą świadczenia głównego. Oznacza to, że opodatkowanie świadczeń pomocniczych, składających się na świadczenie złożone, podlega takim samym zasadom opodatkowania, jakim podlega świadczenie główne.

Pogląd taki został ukształtowany w orzeczeniu TSUE w sprawie C-349/96 Card Protection Plan Ltd (CPP) v Commissioners of Customs & Excise, w którym Trybunał stwierdził, że:

Podobnie TSUE wskazał w orzeczeniu w sprawie C-41/04 Levob Verzekeringen BV and OV Bank NV v Staatssecretaris van Financiën.

Na usługę złożoną składa się więc kombinacja różnych czynności, prowadzących do realizacji określonego celu – do wykonania świadczenia głównego, na które składają się różne czynności pomocnicze. Natomiast, czynność należy uznać za pomocniczą, jeśli nie stanowi ona celu samego w sobie, lecz jest środkiem do pełnego zrealizowania lub wykorzystania usługi zasadniczej. Pojedyncza czynność traktowana jest zatem jak element usługi złożonej wówczas, jeżeli cel świadczenia czynności pomocniczej jest zdeterminowany przez usługę główną oraz nie można wykonać lub wykorzystać bez czynności pomocniczej usługi głównej.

Co do zasady każde świadczenie dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług powinno być traktowane jako odrębne i niezależne, jednak w sytuacji gdy jedna usługa obejmuje z ekonomicznego punktu widzenia kilka świadczeń, usługa ta nie powinna być sztucznie dzielona dla celów podatkowych. Zatem z ekonomicznego punktu widzenia usługi nie powinny być dzielone dla celów podatkowych wówczas, gdy tworzyć będą jedną usługę kompleksową, obejmującą kilka świadczeń pomocniczych. Jeżeli jednak w skład świadczonej usługi wchodzić będą czynności, które nie służą wyłącznie wykonaniu czynności głównej, zasadniczej, lecz mogą mieć również charakter samoistny, to wówczas nie ma podstaw dla traktowania ich jako elementu usługi złożonej.

Zatem świadczenie złożone ma miejsce wówczas, gdy relacja poszczególnych czynności (świadczeń) wykonywanych na rzecz jednego nabywcy dzieli je na świadczenie podstawowe i świadczenia pomocnicze – tzn. takie, które umożliwiają skorzystanie ze świadczenia podstawowego (lub są niezbędne dla możliwości skorzystania ze świadczenia podstawowego). Jeżeli jednak świadczenia te można rozdzielić tak, że nie zmieni to ich charakteru, ani wartości z punktu widzenia nabywcy – wówczas świadczenia takie powinny być traktowane jako dwa (lub więcej) niezależnie opodatkowane świadczenia.

W przedmiotowej sprawie każda czynność wymieniona przez Panią w opisie sprawy – wykonywana na rzecz dewelopera – stanowić będzie element jednej usługi. Jak wynika z opisu sprawy, «Pani usługi sprowadzają się do polecenia usług pośrednika finansowego, a potem skompletowania dokumentacji wymaganej przez banki kredytujące – wyłącznie w zakresie dotyczącym sprzedawanej nieruchomości, czyli nie kompletuje Pani dokumentów związanych z klientem i jego dochodami. W umowie o współpracy z deweloperem mowa jest o wynagrodzeniu „za skuteczne polecenie i doprowadzenie do zawarcia (…) umowy kredytowej z doradcą finansowym (…)”, a do Pani obowiązków należy dodatkowo „obsługa klienta (…)”».

Ponadto przedmiotowe czynności należy postrzegać jako niezbędne dla realizacji usług finansowych. Jednakże analiza przepisów określających zwolnienie z opodatkowania podatkiem od towarów i usług musi być przedmiotem ścisłej interpretacji. Zatem sama okoliczność, że czynności (usługi) te będą niezbędne do realizacji usług finansowych, nie pozwala stwierdzić, że wskazane przez Panią usługi korzystają ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Wykonywane przez Panią czynności – jakkolwiek związane z usługami finansowymi – same w sobie jednak takimi usługami nie są. Nie uczestniczy Pani w sposób szczególny i istotny w zmianach prawnych i finansowych konkretyzujących przeniesienie własności środków pieniężnych i pozwalających, zgodnie z orzecznictwem Trybunału, uznać je za transakcje dotyczące udzielania kredytów zwolnionych od podatku VAT.

Mając na uwadze ww. przepisy prawa należy stwierdzić, że wykonując ww. czynności wskazane w opisie sprawy nie udziela Pani kredytów ani pożyczek pieniężnych, wskazanych w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.

Ponadto z przedstawionych okoliczności sprawy nie wynika, aby świadcząc ww. usługi, przyjmowała Pani odpowiedzialność, w odniesieniu do realizacji przekształceń prawnych i finansowych, cechującą istnienie transakcji udzielania kredytu zwolnionej od podatku VAT.

Brak jest również podstaw do twierdzenia, że świadczone przez Panią ww. usługi mieszczą się w pojęciu usług pośrednictwa w świadczeniu usług wymienionych art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy. Wykonując wymienione w opisie sprawy usługi nie pośredniczy Pani w realizacji udzielania kredytów.

Mając na uwadze wykładnię zwolnień przewidzianych w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy oraz w art. 135 ust. 1 lit. b) Dyrektywy 2006/112/WE Rady, konieczne jest zdefiniowanie pojęcia „usług pośrednictwa”. W związku z tym, że ani ustawa o podatku od towarów i usług, ani Dyrektywa 112 nie definiują tego pojęcia, w celu określenia, jakie czynności należy rozumieć pod pojęciem usług pośrednictwa, należy oprzeć się na wykładni językowej, wspieranej przy tym orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego (Wydawnictwo Naukowe PWN, wersja internetowa: http://sjp.pwn.pl), przez pośrednictwo należy rozumieć działalność osoby trzeciej mającą na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakichś spraw dotyczących obu stron. Równorzędnie, przez pośrednictwo rozumie się kojarzenie kontrahentów w transakcjach handlowych, a więc załatwianie dla zarobku różnego rodzaju transakcji handlowych między dwiema stronami, uczestniczenie w zawieraniu takich transakcji. W tym zakresie stwierdzić należy, że wykonywane przez podmiot wszelkie czynności zmierzające do zawarcia między dwiema różnymi stronami transakcji handlowych można uznać za pośrednictwo.

Z kolei z doktrynalnego punktu widzenia cechą charakterystyczną pośrednictwa odróżniającą ten stosunek od innych umów jest fakt, że przyczyną zawarcia bezpośrednio lub pośrednio umowy są działania pośrednika. Innymi słowy przez umowę o pośrednictwo należałoby rozumieć taki stosunek prawny istniejący pomiędzy dwiema stronami, z których jedna (pośrednik) otrzymuje zlecenie od drugiej, aby doprowadzić do wymiany gospodarczej świadczeń z osobą trzecią, przy czym znalezienie kontrahenta ma stanowić bezpośredni i decydujący rezultat starań pośrednika. Bezpośrednim celem aktywności pośrednika jest wywołanie skutku prawnego, polegającego na wprowadzeniu zleceniodawcy (podmiotu zastępowanego) w stosunek umowny z osobą trzecią.

W celu rozstrzygnięcia, co w świetle przepisów prawa podatkowego należy rozumieć pod pojęciem „pośrednictwa” warto odnieść się do wyroku z 21 czerwca 2007 r. w sprawie C-453/05 Volker Ludwig v Finanzamt Luckenwalde, w którym TSUE stwierdził, że pojęcie pośrednictwa:

Z kolei w uzasadnieniu w sprawie Commissioners of Customs & Excise v CSC Financial Services Ltd. (wyrok TSUE z 13 grudnia 2001 r. w sprawie C-235/00), która to spółka świadczyła usługi typu call center na rzecz instytucji finansowych, Trybunał podjął się próby konstruowania definicji samego pośrednictwa. Pośrednikiem jest więc podmiot niebędący żadną ze stron umowy, ale świadczący usługę na rzecz strony w zamian za wynagrodzenie. W skład usługi wchodzić może zwłaszcza prowadzenie negocjacji. Celem pośrednictwa jest natomiast uczynienie wszystkiego co niezbędne, by dwie strony zawarły umowę. Z kolei nie może być mowy o pośrednictwie wówczas, gdy jedna ze stron umowy zleca tylko podwykonawcy część czynności faktycznych.

W kwestii znaczenia słowa „negocjacje”, w kontekście art. 13 cześć B lit. d pkt 5 Dyrektywy 2006/112/WE Rady, TSUE w ww. wyroku wskazał, że:

W konsekwencji, w świetle orzecznictwa TSUE „usługa pośrednictwa” powinna mieć następujące cechy:

-pośrednik nie jest stroną umowy dotyczącej produktu finansowego i jego działalność różni się od typowych świadczeń umownych wykonywanych przez strony tych umów,

-strona transakcji finansowej wypłaca pośrednikowi wynagrodzenie za świadczoną przez niego usługę pośrednictwa,

-celem działań pośrednika jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, by dwie strony zawarły umowę (a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy),

-czynności pośrednika nie ograniczają się do dopełnienia formalności administracyjnych związanych z umową (nie może to być np. wyłącznie udostępnianie informacji stronom transakcji finansowej).

Analiza przedstawionych okoliczności sprawy w kontekście powołanych przepisów prawa prowadzi do wniosku, że skoro:

·czynności, jakie Pani wykonuje – jak Pani wskazała – polegają na nakłanianiu przez Panią klienta, aby skorzystał on z usług wskazanego pośrednika finansowego i przekazaniu klientowi danych kontaktowych do pośrednika, a pośrednikowi danych klienta (dane klienta zgłasza Pani poprzez formularz online na stronie pośrednika finansowego, podając jego imię i nazwisko, e-mail i telefon);

·świadczone przez Panią usługi sprowadzają się do polecenia usług pośrednika finansowego, a potem skompletowania dokumentacji wymaganej przez banki kredytujące wyłącznie w zakresie dotyczącym sprzedawanej nieruchomości (nie kompletuje Pani dokumentów związanych z klientem i jego dochodami);

·poza czynnościami wskazanymi w opisie sprawy, tj. nakłanianie klienta, aby skorzystał z usług wskazanego pośrednika finansowego, a następnie przekazywanie klientowi danych kontaktowych do pośrednika finansowego i odwrotnie, oraz kompletowanie dokumentów wymaganych przez bank, nie wykonuje Pani jakichkolwiek innych czynności (niewskazanych w opisie sprawy) w celu doprowadzenia do zawarcia przez strony umowy kredytu;

·w umowie o współpracy z deweloperem wskazane jest, że wynagrodzenie otrzymuje Pani „za skuteczne polecenie i doprowadzenie do zawarcia (…) umowy kredytowej z doradcą finansowym (…)”, a do Pani obowiązków należy dodatkowo „obsługa klienta (…)”;

·ww. wynagrodzenie prowizyjne otrzymuje Pani od dewelopera, a ten z kolei otrzymuje wynagrodzenie od pośrednika finansowego – umowa o współpracy jest zawarta pomiędzy deweloperem a pośrednikiem finansowym, a Pani ma zawartą umowę z deweloperem. Otrzymuje Pani od dewelopera prowizję za skuteczne polecenie usług pośrednika finansowego;

·nie przedstawia Pani oferty kredytowej, tym zajmuje się pośrednik finansowy. Rekomenduje Pani jedynie kwalifikacje, doradztwo i skuteczność działania wskazanego pośrednika finansowego w pozyskiwaniu kredytów hipotecznych;

·nie dokonuje Pani analizy osób zainteresowanych zakupem produktów pośrednika finansowego pod kątem ich zdolności finansowej;

·nie ma Pani wpływu na treść umów, nie negocjuje Pani umów, ani nie podejmuje Pani jakichkolwiek dodatkowych działań mających na celu dopasowanie oferty do stron umowy kredytowej;

·nie jest Pani uprawniona do zawierania umów, przyjmowania należności pieniężnych lub składania jakichkolwiek oświadczeń woli w imieniu pośrednika finansowego, instytucji finansowej lub banku

– to świadczone przez Panią na rzecz dewelopera ww. usługi nie mogą być zakwalifikowane jako usługi pośrednictwa finansowego w zakresie udzielania kredytu.

Pani działalność ogranicza się do czynności technicznych, czyli – jak Pani sama wskazała – do przedstawienia klientowi możliwości skorzystania z opcji finansowania zakupu nieruchomości przez pośrednika finansowego, przekazania klientowi danych kontaktowych do pośrednika finansowego (który to przedstawia ofertę banków ze swojej oferty i omawia z klientem szczegóły oferty kredytowej) oraz skompletowania dokumentacji wymaganej przez banki kredytujące w zakresie dotyczącym sprzedawanej nieruchomości (nie kompletuje Pani dokumentów związanych z klientem i jego dochodami).

Ponadto, wynagrodzenie, które Pani otrzymuje za wykonywanie ww. czynności otrzymuje Pani od dewelopera, a nie od pośrednika finansowego – w ramach działalności gospodarczej ma Pani zawartą umowę o współpracy z firmą z branży deweloperskiej, dla której sprzedaje Pani lokale. Z kolei deweloper ma zawartą umowę o współpracy z pośrednikiem finansowym. To deweloper, a nie strona transakcji finansowej wypłaca Pani wynagrodzenie, tj. prowizję za skuteczne polecenie usług pośrednika finansowego. Zatem, nie jest Pani stroną umowy dotyczącej produktu finansowego.

Dodatkowo, zauważyć należy, że z opisu sprawy nie wynika również, że do Pani zadań należy poszukiwanie klienta zainteresowanego ofertą kredytową pośrednika finansowego. Jak Pani bowiem sama wskazała – „Zgłasza się do Pani klient zainteresowany kupnem lokalu. Jeśli finansowanie ma nastąpić z kredytu hipotecznego, wówczas poleca Pani usługi wskazanego przez dewelopera pośrednika finansowego”.

Zatem, świadczone przez Panią usługi polegające na: nakłanianiu klienta, aby skorzystał z usług wskazanego pośrednika finansowego, przekazywaniu klientowi danych kontaktowych do pośrednika finansowego a pośrednikowi danych klienta oraz kompletowaniu dokumentacji wymaganej przez banki kredytujące w zakresie dotyczącym sprzedawanej nieruchomości, nie wypełniają wskazanych wyżej istotnych elementów dla usługi pośrednictwa. Brak jest bowiem elementów przemawiających za uznaniem tego typu usług za „odrębną działalność pośrednictwa, której celem zasadniczym jest czynienie wszystkiego co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę”.

W konsekwencji, opisane przez Panią usługi polegające na: nakłanianiu klienta, aby skorzystał z usług wskazanego pośrednika finansowego, przekazywaniu klientowi danych kontaktowych do pośrednika finansowego a pośrednikowi danych klienta oraz kompletowaniu dokumentacji wymaganej przez banki kredytujące w zakresie dotyczącym sprzedawanej nieruchomości, nie mieszczą się w zakresie „pośrednictwa” w świadczeniu usług finansowych, i tym samym nie mogą korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.

Podsumowanie

Świadcząc usługi wskazane w opisie sprawy nie może Pani korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na mocy art. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy. Usługi będące przedmiotem wniosku bowiem, tj. czynności wykonywane przez Panią polegające na: nakłanianiu klienta, aby skorzystał z usług wskazanego pośrednika finansowego, przekazywaniu klientowi danych kontaktowych do pośrednika finansowego a pośrednikowi danych klienta oraz kompletowaniu dokumentacji wymaganej przez banki kredytujące w zakresie dotyczącym sprzedawanej nieruchomości, nie mieszczą się w zakresie „pośrednictwa” w świadczeniu usług finansowych.

Pani stanowisko uznałem za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej:

Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Panią w złożonym wniosku.

W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).