Interpretacja indywidualna z dnia 11 czerwca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL2-1.4011.420.2024.1.DJ

Obowiązki płatnika w związku z umorzeniem nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe w odniesieniu do stwierdzenia, że umorzone kwoty stanowią przychód z innych źródeł i nieprawidłowe w pozostałej części.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

21 maja 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 21 maja 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca (X), prowadzi czynności administracyjne na podstawie następujących ustaw: ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 901 z późn. zm.), ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 323), ustawa z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t. j. Dz. U. Nr 2023, poz. 1993).

W oparciu o każdą z tych ustaw, Wnioskodawca przyznaje stosowne świadczenia pieniężne (zasiłki z pomocy społecznej, świadczenia rodzinne, świadczenia z funduszu alimentacyjnego). W niektórych przypadkach świadczenia te okazują się jednak nienależne lub nienależnie pobrane przez beneficjentów. Wówczas to ustawy przewidują obowiązek zwrotu świadczenia nienależnie pobranego. Wnioskodawca wydaje wówczas decyzję administracyjną zobowiązującą do zwrotu nienależnie pobranego świadczenia. Sytuację taką przewiduje art. 98 ustawy o pomocy społecznej, art. 30 ustawy o świadczeniach rodzinnych, art. 23 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Natomiast możliwość umorzenia nienależnie pobranego świadczenia przewidują następujące normy ustawowe: art. 104 ust. 4 ustawy o pomocy społecznej, art. 30 ust. 9 ustawy o świadczeniach rodzinnych i art. 23 ust. 8 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. W każdym z tych przypadków ustawy upoważniają właściwy organ do umorzenia nienależnie pobranego świadczenia.

W dniu (…) stycznia 2024 roku Pani A. złożyła w X podanie o umorzenie kwoty nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie przypisane do zwrotu decyzją z dnia (…) stycznia 2024 r. Prośbę swą motywowała trudną sytuacją finansową i zdrowotną rodziny. Decyzją z dnia (…) lutego 2024 r. Kierownik X działając z upoważnienia Y na podstawie art. 30 ust. 9 ustawy o świadczeniach rodzinnych umorzył Pani A kwotę (…) zł stanowiącą nienależnie pobrane świadczenia rodzinne wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w wysokości (…) zł (wysokość obliczona na dzień wydawania decyzji, tj. (…) lutego 2024 r.). Podstawą do umorzenia stała się trudna sytuacja materialna oraz zdrowotna rodziny, w szczególności niedawno wykryta ciężka choroba, a następnie orzeczona niepełnosprawność syna. Decyzja o umorzeniu stała się prawomocna w dniu (…) marca 2024 roku.

Pytania

1)Czy umorzenie nienależnie pobranego świadczenia, na mocy ustawy o świadczeniach rodzinnych stanowi „inne źródła przychodu” (dla osoby dla której dokonano umorzenia), o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych?

2)Czy w związku z umorzeniem nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych oraz odsetek ustawowych za opóźnienie powstaje dla Wnioskodawcy jako płatnika obowiązek sporządzenia i wydania osobie, której umorzono nienależnie pobrane świadczenia rodzinne dokumentu PIT-11 potwierdzającego uzyskanie przychodu z tytułu nienależnie pobranych świadczeń oraz odsetek?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad. 1.

W ocenie Wnioskodawcy umorzenie nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych jest przychodem osoby wobec której zastosowano umorzenie.

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 z późn.zm.), w brzmieniu obowiązującym w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanie faktycznym, umorzenie nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych, na podstawie ustawy o świadczeniach rodzinnych stanowi przychód, w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy, podlegający opodatkowaniu.

Zgodnie z dyspozycją art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami (...), są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Na podstawie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Wolne od podatku dochodowego są świadczenia rodzinne wypłacone na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych (art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy). Przepisy ustawy o świadczeniach rodzinnych stanowiące podstawę wypłaty uprawnionym osobom świadczeń pieniężnych, przewidują tryb ich zwrotu, w sytuacji gdy świadczenia te okazały się nienależne. Jeśli jednak zachodzą przesłanki określone w przepisach tych ustaw, takie jak np. trudna sytuacja rodzinna, zdrowotna czy materialna, istnieje możliwość umorzenia bezpodstawnie pobranych świadczeń rodzinnych (art. 30 ust. 9 ustawy o świadczeniach rodzinnych).

Treść zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie daje jednak podstaw do stwierdzenia, iż umorzenie kwoty nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych mieści się w zakresie tej regulacji. Na podstawie tego przepisu wolne od podatku są bowiem „świadczenia rodzinne otrzymane na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych, dodatki rodzinne i pielęgnacyjne, zasiłki dla opiekunów otrzymane na podstawie przepisów o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów, świadczenia pieniężne otrzymane w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów, zasiłki porodowe otrzymane na podstawie odrębnych przepisów oraz świadczenie wychowawcze otrzymane na podstawie przepisów o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci". Ustawodawca poprzez użycie wyrazu „otrzymane” wykluczył ze zwolnienia świadczenie w postaci umorzenia nienależnie pobranych świadczeń.

Ad. 2.

Wnioskodawca jest zobligowany do sporządzenia informacji PIT-11 dla osoby, wobec której zastosowano umorzenie.

Osoba ta uzyskała przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, od którego Wnioskodawca nie miał obowiązku odprowadzania zaliczek w trakcie roku podatkowego. Jednakże, na podstawie art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, Wnioskodawca jest zobligowany do sporządzenia informacji PIT-11 za rok 2024 dla podatnika, któremu umorzono kwotę nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych i wykazania tam kwoty przychodu (…) zł (tj. (…) zł – nienależnie pobrane świadczenia rodzinne oraz (…) zł – odsetki ustawowe za opóźnienie).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.):

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Na postawie art. 20 ust. 1 tejże ustawy:

W myśl art. 42a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Jednakże, na mocy art. 21 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy:

Stosownie do art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 323):

W myśl art. 30 ust. 2 tejże ustawy:

Jak stanowi art. 30 ust. 2b ustawy:

Zgodnie z art. 30 ust. 8 ww. ustawy:

Na podstawie art. 30 ust. 9 ww. ustawy o świadczeniach rodzinnych:

Uregulowanie w przepisach o świadczeniach rodzinnych kwestii dotyczących umorzenia ww. kwot (tj. umorzenia nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych łącznie z odsetkami) świadczy o tym, że umorzenie takie jest rodzajem świadczenia pieniężnego otrzymanego i jako takie korzysta ze zwolnienia od podatku w myśl cytowanego art. 21 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem, w niniejszej sprawie w związku z umorzeniem nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych (wraz z odsetkami), osoba która otrzymała ww. świadczenia uzyskała przychód w rozumieniu art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Rzeczony przychód jednak zwolniony jest z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 8 tejże ustawy. Tym samym, na Państwu nie ciąży obowiązek sporządzenia informacji PIT-11 z tytułu dokonanych umorzeń.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).