Interpretacja indywidualna z dnia 6 czerwca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDST2-1.4011.211.2024.2.KB
Zastosowanie 12% stawki zryczałtowanego podatku dochodowego od przychodów ewidencjonowanych dla usług sklasyfikowanych wg PKWiU 62.02 „Usługi związane z doradztwem w zakresie informatyki”.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
1 kwietnia 2024 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczący zryczałtowanego podatku dochodowego od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne w zakresie możliwości opodatkowania uzyskiwanych przychodów z tytułu świadczonych usług w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych według stawki 8,5%. Uzupełnił go Pan w odpowiedzi na wezwanie – w dniu 15 maja 2024 r. (data wpływu).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego
Jest Pan polskim rezydentem podatkowym, prowadzącym jednoosobową działalność gospodarczą (dalej: „Wnioskodawca” lub „Podatnik”). Niniejszy wniosek dotyczy zdarzenia przyszłego oraz zaistniałego stanu faktycznego. Wniosek dotyczy roku podatkowego 2023 i kolejnych. Prowadzi Pan działalność gospodarczą w rozumieniu art. 3 ustawy Prawo przedsiębiorców jako osoba fizyczna. Rok 2023 i lata kolejne planuje Pan rozliczać w oparciu o podatek ryczałtowy w wysokości 8,5% ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych określony w art. 12 ust. 1 pkt 5 lit. a ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Zakładana wysokość przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej nie przekracza i nie przekroczy kwoty 2 000 000 EURO.
Usługi, które Pan realizuje na podstawie umowy to:
a)doradztwo informatyczne i realizacja prac konfiguracyjnych w obszarze (...) oraz technologii powiązanych,
b)wsparcie w budowaniu zespołu doradztwa oraz wdrożeń w obszarze (...),
c)doradztwo informatyczne w opracowaniu nowych produktów oraz usług doradczych i wdrożeniowych w zakresie (...),
d)wsparcie w marketingu produktów i usług doradczych oferowanych przez klienta w zakresie (...),
e)wsparcie w sprzedaży projektów doradczych w zakresie (...).
Wszelkie wskazane powyżej zadania, które Pan realizuje dotyczą usług związanych z doradztwem w zakresie informatyki. W wyniku świadczonych usług wskazać należy, że doradza Pan w zakresie informatyki i to jest efektem ich świadczenia.
Podsumowując, charakter tych usług jest ściśle ukierunkowany na doradztwo w zakresie informatyki. Wskazany wyżej zakres opisanych prac nie stanowi usług związanych z szeroko rozumianym wytwarzaniem, rozwojem oraz implementacją oprogramowania, doradztwem w zakresie oprogramowania, a także doradztwem w zakresie sprzętu komputerowego.
Nie wyklucza Pan, że w roku podatkowym będzie świadczył usługi dla innych kontrahentów, jednakże zakres świadczonych usług, których dotyczy wniosek pozostanie tożsamy.
Zadecydował Pan o stosowaniu opodatkowania przychodów uzyskiwanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, tj. art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (tekst jedn.: Dz. U. z 2020 r. poz. 1905 z późn. zm., dalej: „Ustawa o ryczałcie”). W tym celu, zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o ryczałcie złożył Pan pisemne oświadczenie o wyborze opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.
Ośrodek Klasyfikacji i Nomenklatur Urzędu Statystycznego w Łodzi w piśmie z (...) 2024 r. o znaku (...) poinformował, że opisane we wniosku o interpretację podatkową czynności związane ze świadczeniem usług obejmujących:
a)doradztwo informatyczne i realizację prac konfiguracyjnych w obszarze (...) oraz technologii powiązanych,
b)wsparcie w budowaniu zespołu doradztwa oraz wdrożeń w obszarze (...),
c)doradztwo informatyczne w opracowaniu nowych produktów oraz usług doradczych i wdrożeniowych w zakresie (...),
d)wsparcie w marketingu produktów i usług doradczych oferowanych przez klienta w zakresie (...),
e)wsparcie w sprzedaży projektów doradczych w zakresie (...),
mieszczą się w grupowaniu PKWiU 62.02 „Usługi związane z doradztwem w zakresie informatyki”.
Nie uzyskał Pan i nie uzyska z tej działalności przychodów ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, odpowiadających czynnościom, które będzie wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy. Podkreśla Pan, że świadczone usługi nie są związane z doradztwem w zakresie sprzętu komputerowego PKWiU ex 62.02.10.0, nie są związane z oprogramowaniem PKWIU ex 62.01.1, nie są objęte grupowaniem „Oryginały oprogramowania komputerowego” (PKWiU 62.01.2, nie są związane z doradztwem w zakresie oprogramowania PKWiU ex 62.02, nie są związane z zarządzeniem siecią i systemami informatycznymi PKWiU 62.03.1.
Ilekroć w ustawie używa się oznaczenia „ex” przy symbolu danego grupowania PKWiU oznacza to, że zakres wyrobów lub usług jest węższy niż określony w tym grupowaniu – o czym stanowi art. 4 ust. 4 ustawy o ryczałcie. Oznaczenie „ex” dotyczy zatem tylko określonej usługi z danego grupowania. Umieszczenie tego dopisku przy konkretnym symbolu statystycznym ma na celu zawężenie stosowania przepisu tylko do tej nazwy grupowania. Natomiast Pana działalność GUS w wydanej opinii zaklasyfikował pod PKWiU 62.02 „Usługi związane z doradztwem w zakresie informatyki”. Na żadnym etapie świadczenia usług nie jest tworzone oprogramowanie, pisanie kodu lub analiza kodu oprogramowania, wobec czego nie świadczy Pan usług związanych z oprogramowaniem sklasyfikowanych pod PKWiU ex 62.01.1.
Miał i ma Pan prawo do stosowania formy opodatkowania – ryczałt ewidencjonowany zgodnie z art. 8 ustawy o podatku dochodowym w formie ryczałtu ewidencjonowanego, nie przekroczył Pan i nie przekroczy dochodu 2 000 000 euro.
W przypadku działalności wykonywanej w roku 2023 i latach kolejnych, zachowane zostaną warunki określone w art. 6 ust 4 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów ewidencjonowanych przez osoby fizyczne.
Uzupełnienie
Wskazał Pan, że pod pojęciem „(...)” należy rozumieć system informatyczny (...).
Jako „technologie powiązane”, których dotyczą świadczone przez Pana usługi, wskazał Pan technologie w postaci systemów informatycznych działające w środowisku informatycznym zleceniodawcy.
Wyjaśnił Pan, że „nowe produkty”, o których mowa w opisie sprawy dotyczą konfiguracji systemu informatycznego (...) w powiązaniu z systemami informatycznymi działającymi w środowisku informatycznym zleceniodawcy.
Doprecyzował Pan, że prace konfiguracyjne w obszarze (...) oraz technologii powiązanych obejmują różnorodne działania mające na celu dostosowanie systemu do specyficznych potrzeb biznesowych organizacji.
Jako kluczowe elementy tych prac wskazał Pan:
1)Konfigurację podstawowych modułów:
(...)
2)Dostosowanie interfejsu użytkownika:
(...)
3)Automatyzację procesów biznesowych:
(...)
4)Integrację z innymi systemami:
(...)
5)Dostosowanie do specyficznych procesów biznesowych:
(...)
6)Bezpieczeństwo i zgodność:
(...)
7)Raportowanie i analizy:
(...)
8)Szkolenia i wsparcie użytkowników:
(...)
Podsumowanie.
Prace konfiguracyjne w obszarze (...) są kluczowe dla pełnego wykorzystania potencjału systemu i jego integracji z istniejącymi procesami biznesowymi. Dzięki odpowiedniej konfiguracji organizacje mogą usprawnić operacje, zwiększyć efektywność i zadowolenie użytkowników. Podkreślił Pan, że czynności, które świadczy w ramach współpracy z Kontrahentem:
•nie są świadczone na żadnym etapie tworzenia oprogramowania,
•nie mają wpływu na przebieg procesu tworzenia oprogramowania,
•nie usprawniają działania oprogramowania.
Wskazał Pan szczegółową charakterystykę czynności oraz oczekiwanych efektów, które wchodzą w zakres świadczonych usług:
a)Doradztwo informatyczne i realizacja prac konfiguracyjnych w obszarze (...) oraz technologii powiązanych.
(...)
b)Wsparcie w budowaniu zespołu doradztwa oraz wdrożeń w obszarze (...).
(...)
c)Doradztwo informatyczne w opracowaniu nowych produktów oraz usług doradczych i wdrożeniowych w zakresie (...).
(...)
d)Wsparcie w marketingu produktów i usług doradczych oferowanych przez klienta w zakresie (...).
(...)
e)Wsparcie w sprzedaży projektów doradczych w zakresie (...).
(...)
Każdy z tych obszarów działań przyczynia się do kompleksowego wsparcia klientów w zakresie (...), prowadząc do optymalizacji procesów biznesowych, wzrostu efektywności operacyjnej i zwiększenia konkurencyjności na rynku.
Pytanie
Czy przychód osiągany w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej z tytułu usług obejmujących:
a)doradztwo informatyczne i realizację prac konfiguracyjnych w obszarze (...) oraz technologii powiązanych,
b)wsparcie w budowaniu zespołu doradztwa oraz wdrożeń w obszarze (...),
c)doradztwo informatyczne w opracowaniu nowych produktów oraz usług doradczych i wdrożeniowych w zakresie (...),
d)wsparcie w marketingu produktów i usług doradczych oferowanych przez klienta w zakresie (...),
e)wsparcie w sprzedaży projektów doradczych w zakresie (...),
które mieszczą się w grupowaniu PKWiU 62.02 „Usługi związane z doradztwem w zakresie informatyki” podlega opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych przy zastosowaniu stawki 8,5% zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 5 lit. a ustawy o ryczałcie?
Pana stanowisko w sprawie
Pana zdaniem, przychód osiągany w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej z tytułu usług obejmujących:
a)doradztwo informatyczne i realizację prac konfiguracyjnych w obszarze (...) oraz technologii powiązanych,
b)wsparcie w budowaniu zespołu doradztwa oraz wdrożeń w obszarze (...),
c)doradztwo informatyczne w opracowaniu nowych produktów oraz usług doradczych i wdrożeniowych w zakresie (...),
d)wsparcie w marketingu produktów i usług doradczych oferowanych przez klienta w zakresie (...),
e)wsparcie w sprzedaży projektów doradczych w zakresie (...),
które zostały zaklasyfikowane pod kodem PKWiU 62.02 „Usługi związane z doradztwem w zakresie informatyki” podlega opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych przy zastosowaniu stawki 8,5% zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 5 lit. a ustawy o ryczałcie.
Zgodnie z art. 1 pkt 1 oraz art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o ryczałcie, opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają przychody (dochody) osiągane przez osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą.
Na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy o ryczałcie, opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają przychody osób fizycznych z pozarolniczej działalności gospodarczej, o których mowa m.in. w art. 14 ustawy o PIT, tj. kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.
Jak zostało wskazane w art. 6 ust. 4 ustawy o ryczałcie, uprawnienie do skorzystania z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych przysługuje tym podatnikom, którzy w roku poprzedzającym rok podatkowy uzyskali przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej w wysokości nieprzekraczającej 2 000 000 euro. Dodatkowo, zgodnie z art. 8 ust. 2, utrata możliwości zastosowania ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych następuje w przypadku osiągnięcia przychodów w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej z tytułu sprzedaży towarów, wyrobów lub świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy odpowiadającym czynnościom, które podatnik wykonywał lub wykonuje w roku podatkowym w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy.
Na postawie art. 15 ust. 1 ustawy o ryczałcie, na podatnikach stosujących taką formę opodatkowania ciążą również obowiązki związane z prawidłowym prowadzeniem ewidencji przychodów odrębnie dla każdego roku podatkowego (dalej: „ewidencja przychodów”), wykazu środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych oraz posiadaniem i przechowywaniem dowodów zakupu towarów.
Cechą charakterystyczną formy opodatkowania jaką jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, jest uzależnienie wysokości stawki ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych od faktycznie wykonywanych przez podatnika czynności, podlegających klasyfikacji według PKWiU 2015.
W świetle art. 12 ust. 3 ustawy o ryczałcie, jeśli podatnik prowadzi działalność, z której przychody podlegają opodatkowaniu różnymi stawkami ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, ryczałt ustala się według stawki właściwej dla każdego z rodzajów prowadzonej działalności, pod warunkiem prowadzenia ewidencji przychodów w sposób umożliwiający określenie wysokości przychodów z każdego rodzaju działalności.
W świetle art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o ryczałcie, działalność usługowa została zdefiniowana jako pozarolnicza działalność gospodarcza, której przedmiotem są czynności zaliczane do usług zgodnie z klasyfikacją PKWiU 2015, z zastrzeżeniem definicji działalności gastronomicznej oraz działalności usługowej w zakresie handlu.
Artykuł 12 ust. 1 ustawy o ryczałcie wskazuje właściwe stawki ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych dla poszczególnych rodzajów usług sklasyfikowanych według PKWiU 2015. Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 5 lit. a ustawy o ryczałcie, stawka ryczałtu 8,5% znajdzie zastosowanie w stosunku do przychodów z działalności usługowej, w tym z działalności gastronomicznej w zakresie sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%, z zastrzeżeniem usług wskazanych w pkt 1-4 oraz 6-8 tego artykułu.
Z kolei w art. 12 ust. 1 pkt 2b lit. b (od 1 stycznia 2022 r.) ustawy o ryczałcie zostało wskazane, iż właściwą stawką ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych dla usług związanych z doradztwem w zakresie sprzętu komputerowego (PKWiU 62.02.10.0), związanych z oprogramowaniem (PKWiU ex 62.01.1), objętych grupowaniem „Oryginały oprogramowania komputerowego” (PKWiU 62.01.2), związanych z doradztwem w zakresie oprogramowania (PKWiU ex 62.02), w zakresie instalowania oprogramowania (PKWiU ex 62.09.20.0), związanych z zarządzaniem siecią i systemami informatycznymi (PKWiU 62.03.1) jest stawka 12% (od roku 2022 r.).
Ponadto art. 12 ust. 1 pkt 2 lit. h przewiduje stawkę 15% w przypadku świadczenia usług związanych z nadawaniem programów ogólnodostępnych i abonamentowych (PKWiU dział 60). Powyższy przepis nie wskazuje jednak na zastosowanie 12% (od roku 2022) oraz 15% stawki ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych do usług obejmujących:
a)doradztwo informatyczne i realizację prac konfiguracyjnych w obszarze (...) oraz technologii powiązanych,
b)wsparcie w budowaniu zespołu doradztwa oraz wdrożeń w obszarze (...),
c)doradztwo informatyczne w opracowaniu nowych produktów oraz usług doradczych i wdrożeniowych w zakresie (...),
d)wsparcie w marketingu produktów i usług doradczych oferowanych przez klienta w zakresie (...),
e)wsparcie w sprzedaży projektów doradczych w zakresie (...),
które zostały zaklasyfikowane pod kodem PKWiU 62.02 „Usługi związane z doradztwem w zakresie informatyki”. Trzeba zwrócić uwagę, iż na podstawie art. 4 ust. 4 ustawy o ryczałcie, ilekroć w ustawie pojawia się przedrostek „ex” przy symbolu danego grupowania PKWiU, należy to rozumieć jako zawężenie zakresu wyrobów lub usług w stosunku do ich określenia w tym grupowaniu. Oznacza to, że zastosowanie takiego symbolu przy danym kodzie statystycznym ma na celu zawężenie stosowania danego przepisu tylko do danego grupowania.
Konkludując powyższe, w stosunku do przychodów z Pana działalności, obejmujących:
a)doradztwo informatyczne i realizację prac konfiguracyjnych w obszarze (...) oraz technologii powiązanych,
b)wsparcie w budowaniu zespołu doradztwa oraz wdrożeń w obszarze (...),
c)doradztwo informatyczne w opracowaniu nowych produktów oraz usług doradczych i wdrożeniowych w zakresie (...),
d)wsparcie w marketingu produktów i usług doradczych oferowanych przez klienta w zakresie (...),
e)wsparcie w sprzedaży projektów doradczych w zakresie (...),
które zostały zaklasyfikowane pod kodem PKWiU 62.02 „Usługi związane z doradztwem w zakresie informatyki” nie powinna znaleźć zastosowania stawka ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych 12% (od roku 2022) oraz odpowiednio 15%, ponieważ usługi te nie mieszczą się w definicji usług związanych z doradztwem w zakresie sprzętu komputerowego (PKWiU 62.02.10.0), związanych z oprogramowaniem (PKWiU ex 62.01.1), objętych grupowaniem „Oryginały oprogramowania komputerowego” (PKWiU 62.01.2), związanych z doradztwem w zakresie oprogramowania (PKWiU ex 62.02), w zakresie instalowania oprogramowania (PKWiU ex 62.09.20.0), związanych z zarządzaniem siecią i systemami informatycznymi (PKWiU 62.03.1) oraz usług związanych z nadawaniem programów ogólnodostępnych i abonamentowych (PKWiU dział 60), oraz nie są usługami związanymi z oprogramowanie.
Ze względu na fakt, iż ustawa o ryczałcie nie przewiduje odrębnej stawki ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych dla przychodów osiągniętych z usług obejmujących:
a)doradztwo informatyczne i realizację prac konfiguracyjnych w obszarze (...) oraz technologii powiązanych,
b)wsparcie w budowaniu zespołu doradztwa oraz wdrożeń w obszarze (...),
c)doradztwo informatyczne w opracowaniu nowych produktów oraz usług doradczych i wdrożeniowych w zakresie (...),
d)wsparcie w marketingu produktów i usług doradczych oferowanych przez klienta w zakresie (...),
e)wsparcie w sprzedaży projektów doradczych w zakresie (...),
które zostały zaklasyfikowane pod kodem PKWiU 62.02 „Usługi związane z doradztwem w zakresie informatyki” zastosowanie znajdzie stawka ryczałtu 8,5%, jako właściwa dla przychodów z działalności usługowej, zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 5 lit. a ustawy o ryczałcie.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z postanowieniami art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 776):
Ustawa reguluje opodatkowanie zryczałtowanym podatkiem dochodowym niektórych przychodów (dochodów) osiąganych przez osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą.
Przy czym w myśl art. 4 ust. 1 pkt 1 i 12 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne:
Użyte w ustawie określenia oznaczają:
•działalność usługowa – pozarolniczą działalność gospodarczą, której przedmiotem są czynności zaliczone do usług zgodnie z Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług (PKWiU) wprowadzoną rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 4 września 2015 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) (Dz. U. poz. 1676, z 2017 r. poz. 2453, z 2018 r. poz. 2440, z 2019 r. poz. 2554 oraz z 2020 r. poz. 556), z zastrzeżeniem pkt 2 i 3.
•pozarolnicza działalność gospodarcza – pozarolniczą działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym.
Stosownie do treści art. 5a pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):
Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej – oznacza to działalność zarobkową:
a)wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
b)polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
c)polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych
–prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.
Z kolei, zgodnie z treścią art. 5b ust. 1 tej ustawy:
Za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
1)odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności;
2)są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez zlecającego te czynności;
3)wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.
Stosownie do art. 6 ust. 1 ww. ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne:
Opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają przychody osób fizycznych lub przedsiębiorstw w spadku z pozarolniczej działalności gospodarczej, o których mowa w art. 7a ust. 4 lub art. 14 ustawy o podatku dochodowym, z zastrzeżeniem ust. 1e i 1f, w tym również gdy działalność ta jest prowadzona w formie spółki cywilnej osób fizycznych, spółki cywilnej osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku lub spółki jawnej osób fizycznych, zwanych dalej „spółką”. Do przychodów przedsiębiorstwa w spadku nie stosuje się przepisu art. 12 ust. 10a.
W myśl art. 6 ust. 4 pkt 1 tej ustawy:
Podatnicy opłacają w roku podatkowym ryczałt od przychodów ewidencjonowanych z działalności wymienionej w ust. 1, jeżeli w roku poprzedzającym rok podatkowy:
a)uzyskali przychody z tej działalności, prowadzonej wyłącznie samodzielnie, w wysokości nieprzekraczającej 2 000 000 euro, lub
b)uzyskali przychody wyłącznie z działalności prowadzonej w formie spółki, a suma przychodów wspólników spółki z tej działalności nie przekroczyła kwoty 2 000 000 euro.
Natomiast zgodnie z treścią art. 6 ust. 4 pkt 2 cytowanej ustawy:
Podatnicy opłacają w roku podatkowym ryczałt od przychodów ewidencjonowanych z działalności wymienionej w ust. 1, jeżeli rozpoczną wykonywanie działalności w roku podatkowym i nie korzystają z opodatkowania w formie karty podatkowej – bez względu na wysokość przychodów.
Ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne przewiduje również wyłączenia z tej formy opodatkowania.
Zgodnie z art. 8 ust. 1 tej ustawy:
Opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, z zastrzeżeniem art. 6 ust. 1b, nie stosuje się do podatników:
1)opłacających podatek w formie karty podatkowej na zasadach określonych w rozdziale 3;
2)korzystających, na podstawie odrębnych przepisów, z okresowego zwolnienia od podatku dochodowego;
3)osiągających w całości lub w części przychody z tytułu:
a)prowadzenia aptek,
b)(uchylona)
c)działalności w zakresie kupna i sprzedaży wartości dewizowych,
d)(uchylona)
e)(uchylona)
f)działalności w zakresie handlu częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych;
4)wytwarzających wyroby opodatkowane podatkiem akcyzowym, na podstawie odrębnych przepisów, z wyjątkiem wytwarzania energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii;
5)podejmujących wykonywanie działalności w roku podatkowym po zmianie działalności wykonywanej:
a)samodzielnie na działalność prowadzoną w formie spółki z małżonkiem,
b)w formie spółki z małżonkiem na działalność prowadzoną samodzielnie przez jednego lub każdego z małżonków,
c)samodzielnie przez małżonka na działalność prowadzoną samodzielnie przez drugiego małżonka
–jeżeli małżonek lub małżonkowie przed zmianą opłacali z tytułu prowadzenia tej działalności podatek dochodowy na ogólnych zasadach.
Ponadto w art. 8 ust. 2 ww. ustawy wskazano:
Jeżeli podatnik prowadzący działalność samodzielnie lub w formie spółki, który wybrał opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, uzyska z tej działalności przychody ze sprzedaży towarów handlowych lub wyrobów lub ze świadczenia usług na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, odpowiadających czynnościom, które podatnik lub co najmniej jeden ze wspólników:
1)wykonywał w roku poprzedzającym rok podatkowy lub
2)wykonywał lub wykonuje w roku podatkowym
–w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy, podatnik ten traci w roku podatkowym prawo do opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych i, poczynając od dnia uzyskania tego przychodu do końca roku podatkowego, opłaca podatek dochodowy na ogólnych zasadach.
Jednocześnie należy wskazać, że warunkiem skorzystania ze zryczałtowanej formy opodatkowania jest złożenie oświadczenia o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
Sporządzone na piśmie oświadczenie o wyborze opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych na dany rok podatkowy podatnik składa naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku przedsiębiorstwa w spadku - według ostatniego miejsca zamieszkania zmarłego przedsiębiorcy, do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osiągnął pierwszy przychód z tego tytułu w roku podatkowym, albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód osiągnął w grudniu roku podatkowego.
Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług, wprowadzona rozporządzeniem Rady Ministrów z 4 września 2015 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) (Dz. U. z 2015 r. poz. 1676 ze zm.), pod pojęciem usług rozumie:
–wszelkie czynności świadczone na rzecz jednostek gospodarczych prowadzących działalność o charakterze produkcyjnym, nietworzące bezpośrednio nowych dóbr materialnych - usługi na rzecz produkcji;
–wszelkie czynności świadczone na rzecz jednostek gospodarki narodowej oraz na rzecz ludności, przeznaczone dla celów konsumpcji indywidualnej, zbiorowej i ogólnospołecznej.
Zgodnie z zasadami metodycznymi Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług, każdą usługę należy zaliczyć do odpowiedniego grupowania, zgodnie z jej charakterem, niezależnie od symbolu, pod którym został zakwalifikowany wykonujący usługę podmiot gospodarczy w Krajowym Rejestrze Urzędowym Podmiotów Gospodarki Narodowej.
Zauważyć należy, że wysokość stawki ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, uzyskanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, zależy wyłącznie od faktycznego rodzaju świadczonych w ramach tej działalności usług. Wobec tego, dla zastosowania właściwej stawki ryczałtu do przychodów uzyskanych z prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej konieczne jest każdorazowe przypisanie rodzaju wykonywanych czynności do określonego grupowania PKWiU. Przy czym klasyfikacji tej do określonego symbolu PKWiU dokonuje sam podatnik. Kwestii tej nie regulują przepisy prawa podatkowego, a tylko te przepisy, zgodnie z art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.), mogą być przedmiotem interpretacji indywidualnej.
Stawki ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych zostały określone w art. 12 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.
Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2b lit. b oraz art. 12 ust. 1 pkt 5 lit. a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne:
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi:
–12% przychodów ze świadczenia usług związanych z doradztwem w zakresie sprzętu komputerowego (PKWiU 62.02.10.0), związanych z oprogramowaniem (PKWiU ex 62.01.1), objętych grupowaniem „Oryginały oprogramowania komputerowego” (PKWiU 62.01.2), związanych z doradztwem w zakresie oprogramowania (PKWiU ex 62.02), w zakresie instalowania oprogramowania (PKWiU ex 62.09.20.0), związanych z zarządzaniem siecią i systemami informatycznymi (PKWiU 62.03.1);
–8,5% przychodów z działalności usługowej, w tym przychodów z działalności gastronomicznej w zakresie sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%, z zastrzeżeniem pkt 1-4 oraz 6-8.
W tym miejscu wyjaśnić należy, że ilekroć w ustawie używa się oznaczenia „ex” przy symbolu danego grupowania PKWiU oznacza to, że zakres wyrobów lub usług jest węższy niż określony w tym grupowaniu – o czym stanowi art. 4 ust. 4 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Oznaczenie „ex” dotyczy zatem tylko określonej usługi z danego grupowania. Umieszczenie tego dopisku przy konkretnym symbolu statystycznym ma na celu zawężenie stosowania przepisu tylko do tej nazwy grupowania.
Jak wynika z przedstawionego we wniosku opisu sprawy, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej świadczy Pan usługi sklasyfikowane w grupowaniu PKWiU 62.02 – „Usługi związane z doradztwem w zakresie informatyki”.
Usługi, które Pan realizuje na podstawie umowy to:
a)doradztwo informatyczne i realizacja prac konfiguracyjnych w obszarze (...) oraz technologii powiązanych,
b)wsparcie w budowaniu zespołu doradztwa oraz wdrożeń w obszarze (...),
c)doradztwo informatyczne w opracowaniu nowych produktów oraz usług doradczych i wdrożeniowych w zakresie (...),
d)wsparcie w marketingu produktów i usług doradczych oferowanych przez klienta w zakresie (...),
e)wsparcie w sprzedaży projektów doradczych w zakresie (...).
Dokonując analizy będących przedmiotem wniosku ww. usług, w pierwszej kolejności należy mieć na uwadze Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług (PKWiU) wprowadzoną rozporządzeniem Rady Ministrów z 4 września 2015 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) oraz wyjaśnienia Głównego Urzędu Statystycznego do PKWiU z 2015 r.
Zgodnie z wyjaśnieniami GUS w klasie PKWiU 62.02 mieszczą się „Usługi związane z doradztwem w zakresie informatyki”. Klasa ta obejmuje grupowania:
•62.02.10.0 „Usługi związane z doradztwem w zakresie sprzętu komputerowego”;
•62.02.20.0 „Usługi związane z doradztwem w zakresie oprogramowania komputerowego”;
•62.02.30.0 „Usługi pomocy technicznej w zakresie technologii informatycznych i sprzętu komputerowego”.
Należy zauważyć, że grupowanie PKWiU 62.02.10.0 „Usługi związane z doradztwem w zakresie sprzętu komputerowego” obejmuje:
–usługi związane z doradztwem lub opiniowaniem przez specjalistę technologii informatycznych dotyczące sprzętu komputerowego, takie jak: doradztwo w sprawach dotyczących wymagań odnośnie sprzętu komputerowego i zaopatrzenia w sprzęt komputerowy,
–usługi w zakresie dostarczania certyfikatów dotyczących sprzętu komputerowego,
–usługi łączące ocenę potrzeb związanych z systemem komputerowym, doradzanie w zakresie zakupu oprogramowania i sprzętu komputerowego oraz umieszczenia nowego systemu na miejscu,
–usługi w zakresie integracji systemów komputerowych, tj. analiza aktualnego systemu komputerowego klienta, obecne i przyszłe wymagania odnośnie zakupu nowego sprzętu i oprogramowania oraz integracja nowych i starych elementów systemu w celu stworzenia nowego zintegrowanego systemu.
Grupowanie PKWiU 62.02.20.0 „Usługi związane z doradztwem w zakresie oprogramowania komputerowego” obejmuje:
–usługi związane z doradztwem lub opiniowaniem przez ekspertów spraw w zakresie systemów informatycznych i oprogramowania, takie jak:
•doradztwo dotyczące oprogramowania w zakresie wymagań i zaopatrzenia,
•systemy zabezpieczające.
Natomiast grupowanie 62.02.30.0 „Usługi pomocy technicznej w zakresie technologii informatycznych i sprzętu komputerowego” obejmuje:
usługi pomocy technicznej mające na celu rozwiązanie problemów klienta w zakresie technologii informatycznych i sprzętu komputerowego, takie jak:
–udzielanie pomocy klientowi w uruchamianiu i usuwaniu usterek w oprogramowaniu,
–usługi zastępowania nowszą wersją oprogramowania,
–udzielanie pomocy klientowi w użytkowaniu i usuwaniu usterek sprzętu komputerowego, włączając testowanie podstawowego oprogramowania oraz naprawę sprzętu informatycznego,
–udzielanie pomocy technicznej w przenoszeniu systemu komputerowego klienta na nowe miejsce,
–udzielanie pomocy klientowi w użytkowaniu i usuwaniu usterek dla kombinacji sprzęt komputerowy i oprogramowanie,
–udzielanie pomocy technicznej w celu rozwiązania problemów klienta związanych z użytkowaniem systemu komputerowego, tj. usługi w zakresie kontroli lub oceny działania komputera, włączając usługi w zakresie kontroli, oceny i dokumentowania serwera, sieci lub technologii dla elementów, wydajności lub bezpieczeństwa.
Jak wynika z wcześniej cytowanych przepisów ustawodawca określił stawkę ryczałtu w wysokości 12% m.in. dla usług objętych klasą 62.02, ale wyłącznie tych, które są związane z doradztwem w zakresie oprogramowania. Przy czym przepis ten nie odwołuje się ani do bezpośredniego, ani pośredniego związku z doradztwem w zakresie oprogramowania. W tej regulacji nie ma też mowy o usługach związanych z doradztwem w zakresie programowania (doradztwem w zakresie tworzenia czy dodawania nowych kodów źródłowych programów komputerowych), a związanych z doradztwem w zakresie oprogramowania.
Zgodnie bowiem z wykładnią literalną słowo „związany z” oznacza „dotyczy czegoś, mający związek z czymś lub kimś”. Tym samym usługi związane z doradztwem w zakresie oprogramowania to usługi, które dotyczą doradztwa w zakresie oprogramowania, przy czym sformułowanie „doradztwo w zakresie oprogramowania” ma tu znaczenie szersze niż „doradztwo w zakresie programowania”.
W tym miejscu wskazać należy, że ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, nie zawiera definicji oprogramowania. W tym celu – mając na względzie, że ustawa dla ustalenia właściwej stawki podatku, odsyła do właściwej klasyfikacji statystycznej – należy posłużyć się definicją Oprogramowania zawartą w zeszycie metodologicznym Głównego Urzędu Statystycznego „Zeszyt metodologiczny. Wskaźnik społeczeństwa informacyjnego. Badania wykorzystania technologii informacyjno-komunikacyjnych”. Zgodnie z zawartą tam definicją Oprogramowanie (Software) to – całość instrukcji i procedur (programów) oraz powiązanych z nimi danych umożliwiających komputerom i innym programowalnym urządzeniom wykonywanie określonych funkcji. Oprogramowanie jest często rozumiane jako synonim terminu program komputerowy, chociaż ma nieco szersze znaczenie – obejmuje także programy wykorzystywane przez inne urządzenia. Do oprogramowania zalicza się systemy operacyjne, programy użytkowe (aplikacje), programy do tworzenia programów, programy sterujące działaniem różnych urządzeń (od telewizorów i innego sprzętu elektronicznego, kalkulatorów, przez telefony komórkowe, do podzespołów komputerowych np. nagrywarek DVD) – tzw. firmware, a także różnego rodzaju programy wykorzystywane przez urządzenia i systemy sieciowe, telekomunikacyjne, itp.
Analiza powołanych przepisów prawa, jak również wyjaśnień Głównego Urzędu Statystycznego do PKWiU 2015, w kontekście przedstawionego opisu sprawy, w szczególności zakresu świadczonych usług, prowadzi do stwierdzenia, że świadczone przez Pana usługi, mieszczące się w klasie PKWiU 62.02, mają związek z doradztwem w zakresie oprogramowania. W ramach działalności świadczy Pan bowiem m.in. usługi doradztwa informatycznego w opracowaniu nowych produktów oraz usług doradczych i wdrożeniowych w zakresie systemu informatycznego (...), poprzez realizację prac konfiguracyjnych w obszarze systemu informatycznego (...) oraz technologii powiązanych. Ponadto w zakres wykonywanych przez Pana czynności wchodzi analiza istniejących rozwiązań w systemach informatycznych klientów oraz integracji (...) z innymi systemami i narzędziami, np. (...), systemami księgowymi.
Zauważyć trzeba, że świadczone przez Pana usługi polegające na: doradztwie informatycznym i realizacji prac konfiguracyjnych, wsparciu w budowaniu zespołu doradztwa oraz wdrożeń, doradztwie informatycznym w opracowaniu nowych produktów oraz usług doradczych i wdrożeniowych, wsparciu w marketingu produktów i usług doradczych, wsparciu w sprzedaży projektów doradczych, dotyczą systemu informatycznego (...), który jako produkt firmy (...) (jak sama nazwa wskazuje) – w świetle powołanej definicji – stanowi niewątpliwie oprogramowanie. Skoro zatem Pana usługi skupiają się na doradztwie (co wynika z ich opisu oraz podanej klasyfikacji) i jednocześnie dotyczą oprogramowania – systemu informatycznego (...) , uznać należy, że stanowią one usługi związane z doradztwem w zakresie oprogramowania.
Związek świadczonych przez Pana usług doradczych z oprogramowaniem widoczny jest również w opisanych efektach Pana usług. Przykładowo efektem Pana prac jest funkcjonujący system (...) dostosowany do potrzeb klienta, innowacyjne produkty i usługi w zakresie (...), zwiększona oferta dla klientów, dopasowana do ich aktualnych potrzeb, wyższa jakość usług wdrożeniowych i doradczych, większe zainteresowanie ofertą (...). Wskazał Pan również, że każdy z obszarów Pana działań przyczynia się do kompleksowego wsparcia klientów w zakresie (...), prowadząc do optymalizacji procesów biznesowych, wzrostu efektywności operacyjnej i zwiększenia konkurencyjności na rynku.
Uwzględniając powyższe, przychody uzyskiwane przez Pana ze świadczenia w ramach działalności gospodarczej opisanych usług, mieszczących się w klasie PKWiU 62.02 „Usługi związane z doradztwem w zakresie informatyki”, jako że koncentrują się na doradztwie dot. systemu (...) (oprogramowaniu), tj. stanowią usługi związane z doradztwem w zakresie oprogramowania, podlegają opodatkowaniu 12% stawką ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, określoną w art. 12 ust. 1 pkt 2b lit. b ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, a nie – jak wynika z Pana stanowiska – stawką 8,5%.
Zatem Pana stanowisko jest nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy:
•stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia, oraz
•zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Interpretacja indywidualna stanowi rozstrzygnięcie tylko i wyłącznie w zakresie objętym pytaniem dotyczącym ustalenia stawki ryczałtu w zakresie opisanych usług. A zatem, nie odnosi się do innych kwestii zawartych w opisie sprawy oraz własnym stanowisku, które nie były przedmiotem zapytania.
Interpretacja została wydana przy założeniu, że poprawnie zakwalifikował Pan świadczone usługi do odpowiedniego klasyfikowania PKWiU. Interpretacja nie rozstrzyga o prawidłowości tej klasyfikacji (zasady formalnego przyporządkowania towaru lub usługi do grupowania statystycznego nie są przepisami prawa podatkowego).
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny/zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym/zdarzeniem przyszłym podanym przez wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.
Przy wydawaniu niniejszej interpretacji tutejszy organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny/zdarzenie przyszłe jest zgodny ze stanem rzeczywistym. W ramach postępowania o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego organ nie przeprowadza postępowania dowodowego, lecz opiera się jedynie na stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym przedstawionym we wniosku. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
•Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
–w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
–w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).