Interpretacja indywidualna z dnia 4 czerwca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.160.2024.1.JSZ
Niepodleganie opodatkowaniu podatkiem VAT opłat z tytułu rozwiązania umowy zawartej na czas oznaczony.
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
5 marca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 1 marca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy niepodlegania opodatkowaniu podatkiem VAT opłat, z tytułu rozwiązania umowy zawartej na czas oznaczony, przedstawionych w modelach od 1 do 4 we wniosku. Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
... („Spółka”, „Wnioskodawca”) prowadzi działalność w zakresie handlu (...). Spółka posiada (...). Jest również podatnikiem podatku od towarów i usług.
(...)
W związku z powyższym Spółka w stosunku do umów zawartych po dniu wejścia w życie omawianej regulacji zamierza umieścić w treści umów zawieranych z klientami oraz w treści regulaminów stanowiących część integralną umów stosowne przepisy umożliwiające Spółce pokrycie jak najefektywniej strat ekonomicznych powstałych na skutek jednostronnego wypowiedzenia przez ww. klientów zawartych umów.
Poniżej przewidywane modele naliczania opłat pokrywających straty ekonomiczne:
1.Model 1.
W przypadku rozwiązania Umowy ze stałą ceną … przed upływem czasu oznaczonego, na który zawarta została Umowa, Klient zostanie zobowiązany uiścić opłatę jednorazową (...) za każdy miesiąc obowiązywania umowy, stanowiącą różnicę pomiędzy (...).
Powyższe wyliczenie opłaty jednorazowej odbywa się według wzoru: (...).
Pozostałe warunki naliczenia opłaty: (...).
2.Model 2.
W przypadku rozwiązania Umowy z upustem od ceny … przed upływem czasu oznaczonego, na który zawarta została Umowa, Klient zobowiązuje się uiścić opłatę jednorazową (...) stanowiącą różnicę pomiędzy (...).
Powyższe wyliczenie opłaty jednorazowej odbywa się według wzoru: (...).
Do opłaty jednorazowej nie wlicza się kosztów usługi ....
3.Model 3.
W przypadku rozwiązania Umowy z opłatą ... przed upływem czasu oznaczonego, na który zawarta została Umowa, Klient zobowiązuje się uiścić opłatę jednorazową stanowiącą równowartość [X] % sumy opłat ... jakie pozostały do zapłaty od dnia rozwiązania Umowy.
4.Model 4.
W przypadku rozwiązania Umowy z produktem przed upływem czasu oznaczonego, na który zawarta została Umowa, Klient zobowiązuje się uiścić opłatę jednorazową (...) stanowiącą równowartość udzielonej sumy bonusów (np. kod rabatowy/bon/kwota na opłacenie ...).
Powyższe wyliczenie opłaty jednorazowej odbywa się według wzoru: (...).
Pytania
Czy wartość opłaty wyliczona według 1 modelu powinna podlegać opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT?
Czy wartość opłaty wyliczona według 2 modelu powinna podlegać opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT?
Czy wartość opłaty wyliczona według 3 modelu powinna podlegać opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT?
Czy wartość opłaty wyliczona według 4 modelu powinna podlegać opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT?
Państwa stanowisko w sprawie
1.Model 1
W przypadku rozwiązania Umowy ze stałą ceną ... przed upływem czasu oznaczonego, na który zawarta została Umowa, Klient zostanie zobowiązany uiścić opłatę jednorazową (...) za każdy miesiąc obowiązywania umowy, stanowiącą różnicę pomiędzy (...).
Powyższe wyliczenie opłaty jednorazowej odbywa się według wzoru: (...).
(…)
Stanowisko Spółki
Według opinii Spółki przedmiotowa opłata nie powinna podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, z uwagi na fakt, że nie jest związana stricte z żadnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu, a stanowi jedynie pokrycie poniesionych przez Spółkę strat ekonomicznych w związku z zerwaniem przez klienta przedwcześnie umowy. Co istotne, jest to strata jaką Spółka poniosła na kontrakcie i stanowi różnicę pomiędzy (...).
Uzasadnienie
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają czynności wymienione w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku VAT, w szczególności odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, natomiast przez świadczenie usług na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy o VAT rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów rozumieniu art. 7 tej ustawy, w tym również:
1.przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2.zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3.świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu bądź nakazem wynikającym z mocy prawa.
Wśród czynności opodatkowanych podatkiem VAT nie zostały wymienione rekompensaty, zadośćuczynienia, odszkodowania czy kary umowne, co oznacza że ich nałożenie i zapłata co do zasady nie jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług. Takie stanowisko potwierdzają liczne interpretacje indywidualne.
Możliwa jest sytuacja, że odszkodowanie zostanie uznane za wynagrodzenie z tytułu dostaw towarów lub świadczenia usług i opodatkowane podatkiem VAT. Aby jednak dane świadczenie zostało uznane za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a beneficjentem i w zamian za wykonywane usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Co istotne powinien zachodzić bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazywanym wynagrodzeniem. Tym samym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (usługa), w którego przypadku istnieje konsument, tj. odbiorca odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. W celu ustalenia, czy dane świadczenie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, konieczne jest zatem rozstrzygnięcie ekwiwalentności realizowanego świadczenia.
A zatem, aby świadczenie jako usługa podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT, muszą zostać łącznie spełnione następujące warunki:
1.w następstwie zobowiązania, w którego wykonaniu usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia;
2.świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).
Według opinii Spółki opłata, która będzie naliczana przez Spółkę na podstawie… A contrario: brak straty skutkuje nie naliczeniem opłaty.
Zgodnie z Encyklopedią Zarządzania (https://mfiles.pl/pl/index.php/Strata) strata jest to zmniejszenie korzyści ekonomicznych, o określone wartości, w formie zmniejszenia wartości aktywów lub zwiększenia zobowiązań i rezerw, co prowadzi do zmniejszenia kapitału lub wzrostu jego niedoboru. W omawianym przypadku mamy niewątpliwie do czynienia ze stratą ekonomiczną polegającą na uszczupleniu korzyści jakie Spółka osiągnęłaby, gdyby klient nie zerwał umowy. Wysokość straty liczona jest za każdy miesiąc obowiązywania umowy i stanowi różnicę pomiędzy ceną gwarantowaną (stałą) wynikającą z umowy a ceną rynkową jaką Spółka osiągnie z tytułu odsprzedaży wcześniej zakontraktowanej już .... Naliczenie opłaty jednorazowej jest czynnością jednostronną , co istotne jest to świadczenie o charakterze kompensacyjnym, którego głównym celem jest wyrównanie szkody na skutek rozwiązania przez klienta umowy. A zatem przedmiotowa opłata nosi znamiona rekompensaty.
Oczywiście w praktyce występują rekompensaty będące wynagrodzeniem za powstrzymanie się strony transakcji od dokonania określonych czynności. Ustawodawca z pojęciem „świadczenia usług” zrównał każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów. Dodatkowo w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, aby rozwiać wątpliwości, ustawodawca wskazał, jakie czynności należy rozumieć także jako świadczenie usług. Wśród tych czynności znajduje się zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji. Przykładem może być tutaj rekompensata wypłacana w związku z przedterminowym rozwiązaniem umowy, która stanowić może wynagrodzenie wypłacane stronie za wyrażenie zgody na rozwiązanie umowy, będące w praktyce częścią czynszu należnego do końca umowy. Taka sytuacja była przedmiotem oceny Dyrektora KIS w ramach interpretacji z dnia 6 marca 2018 r., sygn. 0114-KD1P1-3.4012.33.2018.1.KC, gdzie organ podatkowy stwierdził, że tego rodzaju rekompensaty podlegają opodatkowaniu VAT. Powyższe rozumowanie nie ma jednak zastosowania w analizowanej sytuacji, bowiem opłata jednorazowa liczona przez Spółkę jest należna jedynie w sytuacji, gdy Spółka poniesie stratę, czynność ta oderwana jest od samego faktu powstrzymania się od dostaw ....
Jej warunkiem sine qua non jest powstanie straty ekonomicznej, brak ziszczenia się tego warunku skutkuje nie naliczeniem opłaty. Tym samym, trudno w omawianej sytuacji mówić o wynagrodzeniu należnym Spółce za powstrzymanie się od sprzedaży ....
2.Model 2
W przypadku rozwiązania Umowy z upustem od ceny ... przed upływem czasu oznaczonego, na który zawarta została Umowa, Klient zobowiązuje się uiścić opłatę jednorazową (...) stanowiącą różnicę pomiędzy (...).
Powyższe wyliczenie opłaty jednorazowej odbywa się według wzoru: (...).
Do opłaty jednorazowej nie wlicza się kosztów usługi ....
Stanowisko Spółki
Według opinii Spółki przedmiotowa opłata nie powinna podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, z uwagi na fakt, że nie jest związana stricte z żadnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu, a stanowi pokrycie poniesionych przez Spółkę strat ekonomicznych powstałych w związku z zerwaniem przez klienta przedwcześnie umowy.
Uzasadnienie
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają czynności wymienione w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku VAT, w szczególności odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, natomiast przez świadczenie usług na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy o VAT rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów rozumieniu art. 7 tej ustawy, w tym również:
1.przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2.zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3.świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu bądź nakazem wynikającym z mocy prawa.
Wśród czynności opodatkowanych podatkiem VAT nie zostały wymienione rekompensaty, zadośćuczynienia, odszkodowania czy kary umowne, co oznacza że ich nałożenie i zapłata co do zasady nie jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług. Takie stanowisko potwierdzają liczne interpretacje indywidualne.
Możliwa jest sytuacja, że odszkodowanie zostanie uznane za wynagrodzenie z tytułu dostaw towarów lub świadczenia usług i opodatkowane podatkiem VAT. Aby jednak dane świadczenie zostało uznane za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a beneficjentem i w zamian za wykonywane usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Co istotne powinien zachodzić bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazywanym wynagrodzeniem. Tym samym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (usługa), w którego przypadku istnieje konsument, tj. odbiorca odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. W celu ustalenia, czy dane świadczenie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, konieczne jest zatem rozstrzygnięcie ekwiwalentności realizowanego świadczenia.
A zatem, aby świadczenie jako usługa podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT, muszą zostać łącznie spełnione następujące warunki:
1.w następstwie zobowiązania, w którego wykonaniu usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia;
2.świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).
Według opinii Spółki opłata, która będzie naliczana przez Spółkę na podstawie … w istocie stanowi formę rekompensaty i należna jest w Spółce jedynie w sytuacji wykazania straty ekonomicznej, która jednocześnie warunkuje jej wysokość.
Zgodnie z Encyklopedią Zarządzania (https://mfiles.pl/pl/index.php/Strata) strata jest to zmniejszenie korzyści ekonomicznych, o określone wartości, w formie zmniejszenia wartości aktywów lub zwiększenia zobowiązań i rezerw, co prowadzi do zmniejszenia kapitału lub wzrostu jego niedoboru. W omawianym przypadku mamy niewątpliwie do czynienia ze stratą ekonomiczną polegającą na uszczupleniu korzyści jakie Spółka osiągnęłaby, gdyby klient nie zerwał umowy. Wysokość straty liczona jest za każdy miesiąc obowiązywania umowy i stanowi różnicę pomiędzy (...).
Naliczenie opłaty jednorazowej jest czynnością jednostronną, co istotne jest to świadczenie o charakterze kompensacyjnym, którego głównym celem jest wyrównanie szkody na skutek rozwiązania przez klienta umowy. A zatem przedmiotowa opłata nosi znamiona rekompensaty.
Oczywiście w praktyce występują rekompensaty będące wynagrodzeniem za powstrzymanie się strony transakcji od dokonania określonych czynności. Ustawodawca z pojęciem „świadczenia usług” zrównał każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów. Dodatkowo w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, aby rozwiać wątpliwości, ustawodawca wskazał, jakie czynności należy rozumieć także jako świadczenie usług. Wśród tych czynności znajduje się zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji. Przykładem może być tutaj rekompensata wypłacana w związku z przedterminowym rozwiązaniem umowy, która stanowić może wynagrodzenie wypłacane stronie za wyrażenie zgody na rozwiązanie umowy, będące w praktyce częścią czynszu należnego do końca umowy. Taka sytuacja była przedmiotem oceny Dyrektora KIS w ramach interpretacji z dnia 6 marca 2018 r., sygn. 0114-KD1P1-3.4012.33.2018.1.KC, gdzie organ podatkowy stwierdził, że tego rodzaju rekompensaty podlegają opodatkowaniu VAT. Powyższe rozumowanie nie ma jednak zastosowania w analizowanej sytuacji, bowiem opłata jednorazowa liczona przez Spółkę jest należna jedynie w sytuacji, gdy Spółka poniesie stratę, czynność ta oderwana jest od samego faktu powstrzymania się od dostaw .... Jej warunkiem sine qua non jest powstanie straty ekonomicznej, brak ziszczenia się tego warunku skutkuje nie naliczeniem opłaty.
Tym samym, trudno w omawianej sytuacji mówić o wynagrodzeniu należnym Spółce za powstrzymanie się od sprzedaży ....
3.Model 3
W przypadku rozwiązania Umowy z opłatą ... przed upływem czasu oznaczonego, na który zawarta została Umowa, Klient zobowiązuje się uiścić opłatę jednorazową stanowiącą równowartość [X] % sumy opłat ... jakie pozostały do zapłaty od dnia rozwiązania Umowy.
Stanowisko Spółki
Według opinii Spółki przedmiotowa opłata nie powinna podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, z uwagi na fakt, że nie jest związana stricte z żadnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu, a stanowi pokrycie poniesionych przez Spółkę strat ekonomicznych w związku z zerwaniem przez klienta przedwcześnie umowy.
Uzasadnienie
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają czynności wymienione w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku VAT, w szczególności odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, natomiast przez świadczenie usług na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy o VAT rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów rozumieniu art. 7 tej ustawy, w tym również:
1.przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2.zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3.świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu bądź nakazem wynikającym z mocy prawa.
Wśród czynności opodatkowanych podatkiem VAT nie zostały wymienione rekompensaty, zadośćuczynienia, odszkodowania czy kary umowne, co oznacza że ich nałożenie i zapłata co do zasady nie jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług. Takie stanowisko potwierdzają liczne interpretacje indywidualne.
Możliwa jest sytuacja, że odszkodowanie zostanie uznane za wynagrodzenie z tytułu dostaw towarów lub świadczenia usług i opodatkowane podatkiem VAT. Aby jednak dane świadczenie zostało uznane za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a beneficjentem i w zamian za wykonywane usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Co istotne powinien zachodzić bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazywanym wynagrodzeniem. Tym samym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (usługa), w którego przypadku istnieje konsument, tj. odbiorca odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. W celu ustalenia, czy dane świadczenie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, konieczne jest zatem rozstrzygnięcie ekwiwalentności realizowanego świadczenia.
A zatem, aby świadczenie jako usługa podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT, muszą zostać łącznie spełnione następujące warunki:
1.w następstwie zobowiązania, w którego wykonaniu usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia;
2.świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).
Według opinii Spółki opłata, która będzie naliczana przez Spółkę na podstawie … w istocie stanowi formę rekompensaty i należna jest w Spółce jedynie w sytuacji wykazania straty ekonomicznej, która jednocześnie warunkuje jej wysokość.
Zgodnie z Encyklopedią Zarządzania (https://mfiles.pl/pl/index.php/Strata) strata jest to zmniejszenie korzyści ekonomicznych, o określone wartości, w formie zmniejszenia wartości aktywów lub zwiększenia zobowiązań i rezerw, co prowadzi do zmniejszenia kapitału lub wzrostu jego niedoboru. W omawianym przypadku mamy niewątpliwie do czynienia ze stratą ekonomiczną polegającą na uszczupleniu korzyści jakie Spółka osiągnęłaby, gdyby klient nie zerwał umowy.
Wysokość straty stanowi wysokość opłaty jednorazowej stanowiącej równowartość [X] % sumy opłat ... jakie pozostały do zapłaty od dnia rozwiązania Umowy. A zatem naliczenie opłaty jednorazowej jest czynnością jednostronną. Co istotne jest to świadczenie o charakterze kompensacyjnym, którego głównym celem jest wyrównanie szkody na skutek rozwiązania przez klienta umowy. A zatem przedmiotowa opłata nosi znamiona rekompensaty.
Oczywiście w praktyce występują rekompensaty będące wynagrodzeniem za powstrzymanie się strony transakcji od dokonania określonych czynności. Ustawodawca z pojęciem „świadczenia usług” zrównał każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów. Dodatkowo w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, aby rozwiać wątpliwości, ustawodawca wskazał, jakie czynności należy rozumieć także jako świadczenie usług. Wśród tych czynności znajduje się zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji. Przykładem może być tutaj rekompensata wypłacana w związku z przedterminowym rozwiązaniem umowy, która stanowić może wynagrodzenie wypłacane stronie za wyrażenie zgody na rozwiązanie umowy, będące w praktyce częścią czynszu należnego do końca umowy. Taka sytuacja była przedmiotem oceny Dyrektora KIS w ramach interpretacji z dnia 6 marca 2018 r., sygn. 0114-KD1P1-3.4012.33.2018.1.KC, gdzie organ podatkowy stwierdził, że tego rodzaju rekompensaty podlegają opodatkowaniu VAT. Powyższe rozumowanie nie ma jednak zastosowania w analizowanej sytuacji, bowiem opłata jednorazowa liczona przez Spółkę stanowi równowartość [X] % sumy opłat ... jakie pozostały do zapłaty od dnia rozwiązania Umowy i jest należna jedynie w sytuacji, gdy Spółka poniesie stratę, czynność ta oderwana jest od samego faktu powstrzymania się od dostaw .... Jej warunkiem sine qua non jest powstanie straty ekonomicznej, brak ziszczenia się tego warunku skutkuje nie naliczeniem opłaty. Tym samym, trudno w omawianej sytuacji mówić o wynagrodzeniu należnym Spółce za powstrzymanie się od sprzedaży ....
4.Model 4
W przypadku rozwiązania Umowy z produktem przed upływem czasu oznaczonego, na który zawarta została Umowa, Klient zobowiązuje się uiścić opłatę jednorazową (...) stanowiącą równowartość udzielonej sumy bonusów (np. kod rabatowy/bon/kwota na opłacenie ...).
Powyższe wyliczenie opłaty jednorazowej odbywa się według wzoru: (...).
Stanowisko Spółki
Według opinii Spółki przedmiotowa opłata nie powinna podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, z uwagi na fakt, że nie jest związana stricte z żadnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu, a stanowi pokrycie poniesionych przez Spółkę strat ekonomicznych w związku z zerwaniem przez klienta przedwcześnie umowy.
Uzasadnienie
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają czynności wymienione w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku VAT, w szczególności odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, natomiast przez świadczenie usług na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy o VAT rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów rozumieniu art. 7 tej ustawy, w tym również:
1.przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2.zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3.świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu bądź nakazem wynikającym z mocy prawa.
Wśród czynności opodatkowanych podatkiem VAT nie zostały wymienione rekompensaty, zadośćuczynienia, odszkodowania czy kary umowne, co oznacza że ich nałożenie i zapłata co do zasady nie jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług. Takie stanowisko potwierdzają liczne interpretacje indywidualne.
Możliwa jest sytuacja, że odszkodowanie zostanie uznane za wynagrodzenie z tytułu dostaw towarów lub świadczenia usług i opodatkowane podatkiem VAT. Aby jednak dane świadczenie zostało uznane za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a beneficjentem i w zamian za wykonywane usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Powinien zachodzić bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazywanym wynagrodzeniem. Tym samym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (usługa), w którego przypadku istnieje konsument, tj. odbiorca odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. W celu ustalenia, czy dane świadczenie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, konieczne jest zatem rozstrzygnięcie ekwiwalentności realizowanego świadczenia. Aby świadczenie jako usługa podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT, muszą zostać łącznie spełnione następujące warunki:
1.w następstwie zobowiązania, w którego wykonaniu usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia;
2.świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).
Według opinii Spółki opłata, która będzie naliczana przez Spółkę na podstawie … w istocie stanowi formę rekompensaty i należna jest w Spółce jedynie w sytuacji wykazania straty ekonomicznej, która jednocześnie warunkuje jej wysokość.
Zgodnie z Encyklopedią Zarządzania (https://mfiles.pl/pl/index.php/Strata) strata jest to zmniejszenie korzyści ekonomicznych, o określone wartości, w formie zmniejszenia wartości aktywów lub zwiększenia zobowiązań i rezerw, co prowadzi do zmniejszenia kapitału lub wzrostu jego niedoboru. W omawianym przypadku mamy niewątpliwie do czynienia ze stratą ekonomiczną polegającą na uszczupleniu korzyści jakie Spółka osiągnęłaby, gdyby klient nie zerwał umowy. Wysokość straty stanowi równowartość udzielonych sumy bonusów (np. kod rabatowy/bon/kwota na opłacenie ... za każdy miesiąc obowiązywania umowy ). Naliczenie opłaty jednorazowej jest czynnością jednostronną. Należy również zauważyć, że jest to świadczenie o charakterze kompensacyjnym, którego głównym celem jest wyrównanie szkody na skutek rozwiązania przez klienta umowy. A zatem przedmiotowa opłata nosi znamiona rekompensaty.
Oczywiście w praktyce występują rekompensaty będące wynagrodzeniem za powstrzymanie się strony transakcji od dokonania określonych czynności. Ustawodawca z pojęciem „świadczenia usług” zrównał każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów. Dodatkowo w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, aby rozwiać wątpliwości, ustawodawca wskazał, jakie czynności należy rozumieć także jako świadczenie usług. Wśród tych czynności znajduje się zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji. Przykładem może być tutaj rekompensata wypłacana w związku z przedterminowym rozwiązaniem umowy, która stanowić może wynagrodzenie wypłacane stronie za wyrażenie zgody na rozwiązanie umowy, będące w praktyce częścią czynszu należnego do końca umowy. Taka sytuacja była przedmiotem oceny Dyrektora KIS w ramach interpretacji z dnia 6 marca 2018 r., sygn. 0114-KD1P1-3.4012.33.2018.1.KC, gdzie organ podatkowy stwierdził, że tego rodzaju rekompensaty podlegają opodatkowaniu VAT. Powyższe rozumowanie nie ma jednak zastosowania w analizowanej sytuacji, bowiem opłata jednorazowa liczona przez Spółkę stanowi równowartość udzielonych sumy bonusów i jest należna jedynie w sytuacji, gdy Spółka poniesie rzeczywiste koszty, czynność ta oderwana jest od samego faktu powstrzymania się od dostaw .... Jej warunkiem sine qua non jest powstanie straty ekonomicznej, brak ziszczenia się tego warunku skutkuje nie naliczeniem opłaty. Tym samym, trudno w omawianej sytuacji mówić o wynagrodzeniu należnym Spółce za powstrzymanie się od sprzedaży ....
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie ....
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Z kolei, stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3)świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Z treści przywołanego przepisu art. 8 ust. 1 ustawy wynika, że ustawodawca przyjął generalną zasadę, że usługami są wszelkie odpłatne świadczenia niebędące dostawą towarów. Stąd też należy stwierdzić, że definicja „świadczenia usług” ma charakter dopełniający definicję „dostawy towarów”. Jest ona wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach prowadzonej przez nich działalności gospodarczej.
Co do zasady, każde świadczenie niebędące dostawą towarów, polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Przy czym muszą być spełnione następujące warunki:
1)w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
2)świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).
Należy podkreślić, że oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby określona czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jako odpłatne świadczenie usług.
Dana czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.
Powyższe stanowisko potwierdza orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku C-16/93 z dnia 3 marca 1994 r. pomiędzy R. J. Tolsma v. Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden, Trybunał zauważył, że czynność „podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy”.
Odszkodowanie jest pojęciem niezdefiniowanym w ustawie o podatku od towarów i usług. Natomiast w świetle uregulowań zawartych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.) jest ono zapłatą za wyrządzone szkody, poniesione przez kogoś straty.
Z przepisów art. 361 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego wynika, że:
Zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
Jak wskazuje art. 363 § 1 Kodeksu cywilnego:
Naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu.
Zatem szkoda to każdy uszczerbek, który dotyka poszkodowanego, zarówno o charakterze majątkowym, jak i niemajątkowym.
Zagadnienie kar umownych regulują przepisy art. 483 § 1 Kodeksu cywilnego, który stanowi, że:
Można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna).
Przepis wprowadzający karę umowną ma charakter bezwzględnie obowiązujący. Kara umowna może obejmować trzy grupy zdarzeń, a mianowicie: niewykonanie zobowiązania, nienależyte wykonanie zobowiązania w ogólności oraz konkretne uchybienia w zakresie sposobu wykonania zobowiązania. Ma na celu „naprawienie szkody”, a więc należy uznać, że jest ona swoistą postacią odszkodowania.
(…)
Jak wynika z okoliczności sprawy – mając na uwadze …
Przedstawili Państwo przewidywane modele naliczania opłat pokrywających straty ekonomiczne:
1.Model opłaty jednorazowej w Umowach ze stałą ceną.
2.Model opłaty do Umów z upustem od ceny.
3.Model opłaty ustalany na podstawie Umów z opłatą ....
4.Model opłaty ustalany na podstawie Umów z produktem.
W tym miejscu przywołać należy art. 29a ust. 1 ustawy, zgodnie z którym:
Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
Jak stanowi art. 29a ust. 6 ustawy:
Podstawa opodatkowania obejmuje
1)podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;
2)koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.
Odnosząc się do kwestii zadanych we wniosku pytań należy zauważyć, że w stosunku do klientów – będących odbiorcą ... … – zamierzają Państwo pobierać opłatę na skutek jednostronnego wypowiedzenia przez ww. klientów zawartych umów na czas oznaczony. Opłaty te zostały wymienione w modelach od 1 do 4 we wniosku i – jak Państwo wskazali – mają na celu pokrycie jak najefektywniej strat ekonomicznych powstałych na skutek wypowiedzenia zawartych umów na czas oznaczony. Mając na uwadze przedstawione okoliczności sprawy oraz w szczególności art. 29a ust. 1 ustawy należy stwierdzić, że ww. opłaty będą miały bezpośredni wpływ na cenę z tytułu czynności dostarczania ... na rzecz ww. klientów. Konstrukcja umowy terminowej będzie wskazywała bowiem jednoznacznie, że kwota naliczanych ww. opłat, w przypadku przedterminowego rozwiązania umowy zawartej na czas oznaczony, będzie stanowiła dla Państwa zapłatę.
Rozwiązanie umowy przed terminem, przez ww. klienta, z jednej strony oznacza koniec wykonywania przez Państwa czynności objętych umową, a z drugiej strony nakłada na klienta obowiązek zapłaty kwot na pokrycie jak najefektywniej powstałych strat ekonomicznych. Kwota opłat, o których mowa we wniosku, stanowiąca Państwa roszczenie, będzie związana z czynnościami realizowanymi w okresie obowiązywania umowy. Roszczenie o zapłatę ww. kwot nie będzie miało charakteru odszkodowawczego, a będzie częścią należnego Państwu wynagrodzenia z tytułu dostarczania ....
W wyroku z dnia 22 listopada 2018 r., sygn. C-295/17 MEO – Serviços de Comunicações e Multimédia SA TSUE stwierdził, że: „(...) kwota należna z tytułu niezachowania minimalnego okresu obowiązywania stanowi wynagrodzenie za usługi świadczone przez MEO, niezależnie od tego, czy klient realizuje prawo do korzystania z rzeczonych usług aż do końca minimalnego okresu obowiązywania (pkt 48).
W odniesieniu do wymogu, aby zapłacone kwoty stanowiły rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę, należy podkreślić, że usługa, która ma być świadczona, oraz kwota, na którą ma być wystawiony klientowi rachunek w przypadku przedterminowego rozwiązania umowy w trakcie minimalnego okresu obowiązywania, zostały określone już w momencie zawarcia umowy (pkt 49).
Kwotę należną z tytułu niezachowania minimalnego okresu obowiązywania należy zatem postrzegać jako część łącznej ceny za świadczenie usług, podzielonej na miesięczne części, która w przypadku naruszenia obowiązku zapłaty staje się natychmiast wymagalna (pkt 50)”.
Ponadto TSUE w ww. wyroku sygn. C-295/17 wskazał, że „zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału pojęcia zawarte w przepisie prawa Unii, który nie zawiera żadnego wyraźnego odesłania do prawa państw członkowskich, powinny zasadniczo być interpretowane w całej Unii Europejskiej w sposób autonomiczny i jednolity (zob. podobnie wyrok z dnia 16 listopada 2017 r., Kozuba Premium Selection, C‑308/16, EU:C:2017:869, pkt 38 i przytoczone tam orzecznictwo) (pkt 67).
W związku z tym, jak zauważyła rzecznik generalna w pkt 34 opinii, do celów wykładni przepisów dyrektywy VAT nie ma znaczenia, czy kwota ta w prawie krajowym stanowi roszczenie o odszkodowanie z tytułu deliktu czy karę umowną ani czy jest ona określana jako odszkodowanie, rekompensata czy wynagrodzenie (pkt 68).
Ocena, czy płatność dokonywana jest w zamian za dostawę lub świadczenie usług, jest kwestią z zakresu prawa Unii, którą należy rozstrzygać odrębnie od oceny dokonywanej na mocy prawa krajowego (pkt 69).
W świetle powyższych rozważań na pytanie drugie należy odpowiedzieć, że okoliczność, że kwota ryczałtowa ma na celu zniechęcenie klienta do niezachowania minimalnego okresu obowiązywania oraz naprawienie szkód poniesionych przez podmiot gospodarczy na skutek niezachowania tego okresu, okoliczność, że wynagrodzenie otrzymywane przez osobę pośredniczącą w przypadku zawarcia umowy określającej minimalny okres obowiązywania może być wyższe od wynagrodzenia uzgodnionego w umowie, w której nie przewidziano takiego okresu, oraz okoliczność, że kwota, na którą został wystawiony rachunek, została zakwalifikowana w prawie krajowym jako kara umowna, nie mają decydującego znaczenia dla kwalifikacji określonej z góry w umowie o świadczenie usług kwoty, którą klient jest zobowiązany zapłacić w przypadku wcześniejszego jej rozwiązania” (pkt 70).
Z kolei w wyroku z dnia 11 czerwca 2020 r. w sprawie C-43/19 Vodafone Portugal – Comunicaçoes Pessoais TSUE wskazał w pkt 33: "W tym względzie Trybunał uznał, że ustaloną z góry kwotę otrzymywaną przez podmiot gospodarczy w przypadku przedterminowego rozwiązania przez jego klienta lub z przyczyn leżących po jego stronie umowy o świadczenie usług przewidującej minimalny okres związania umową, która to kwota odpowiada kwocie, jaką podmiot gospodarczy otrzymałby w pozostałej części tego okresu w braku takiego rozwiązania, należy uznać za wynagrodzenie za odpłatne świadczenie usług, które podlega jako takie VAT, nawet jeśli rozwiązanie to pociąga za sobą dezaktywację produktów i usług przewidzianych przez tę umowę przed upływem minimalnego okresu związania umową (zob. podobnie wyroki: z dnia 22 listopada 2018 r., MEO - Serviços de Comunicaçőes e Multimédia, C 295/17, EU:C:2018:942, pkt 12, 45, 57; a także z dnia 3 lipca 2019 r., UniCredit Leasing, C 242/18, EU:C:2019:558, pkt 70)".
Ponadto w ww. wyroku C-43/19 TSUE stwierdził w pkt 37-40: „Po pierwsze, Vodafone zobowiązuje się świadczyć swoim klientom usługi uzgodnione w zawartych z nimi umowach i na warunkach określonych w tych umowach. Po drugie klienci ci zobowiązują się płacić miesięczne opłaty przewidziane we wspomnianych umowach, a także w stosownym wypadku, należne kwoty w przypadku, gdy umowy te zostaną rozwiązane przed końcem okresu lojalności z przyczyn leżących po stronie klientów.
W tym kontekście, jak wyjaśnia sąd odsyłający, kwoty te odpowiadają odzyskaniu części kosztów związanych ze świadczeniem usług, jakie operator świadczył na rzecz klientów, i do których zwrotu klienci zobowiązali się w przypadku takiego rozwiązania.
W związku z tym, wspomniane kwoty należy uznać za stanowiące część ceny za usługę, którą usługodawca zobowiązał się świadczyć klientom i która stanowi część miesięcznych opłat, w przypadku gdy klienci nie przestrzegają okresu lojalności. W tych okolicznościach cel tych kwot jest podobny do celu miesięcznych opłat, które co do zasady byłyby wymagalne, jeżeli klienci nie skorzystaliby z korzyści handlowych, uzależnionych od przestrzegania tego okresu lojalności".
Ponadto w ww. wyroku C-43/19 TSUE stwierdził w pkt 50, że "z uwagi na ogół powyższych rozważań na przedstawione pytania prejudycjalne trzeba odpowiedzieć, iż art. 2 ust. 1 lit. c dyrektywy VAT należy interpretować w ten sposób, że kwoty otrzymane przez podmiot gospodarczy w przypadku przedterminowego rozwiązania z powodów leżących po stronie klienta umowy o świadczenie usług przewidującej przestrzeganie okresu lojalności (okresu związania umową) w zamian za przyznanie temu klientowi korzystnych warunków handlowych należy uznać za stanowiące wynagrodzenie za odpłatne świadczenie usług w rozumieniu tego przepisu".
W okolicznościach niniejszej sprawy zastosowane przez Państwa modele naliczenia opłat pokrywających straty ekonomiczne oparte są na wyliczeniu straty wynikającej z:
-obniżenia ceny stałej w stosunku do ceny giełdowej (model 1),
-zastosowania upustów w stosunku do ceny standardowej (model 2),
-zastosowania określonego % sumy opłat ... pozostałych do zapłaty od dnia rozwiązania umowy (model 3),
-udzielonej sumy bonusów (model 4).
Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że pomiędzy stronami została/zostanie zawarta umowa na określony czas na dostawę ....
W odniesieniu do modelu nr 1 kwota należności określona będzie w następujący sposób, mianowicie klient będzie płacił co do zasady stałą cenę, natomiast w przypadku jednostronnego rozwiązania przez klienta tej umowy będzie on zobowiązany do uiszczenia tzw. opłaty jednorazowej za każdy miesiąc obowiązywania umowy. Opłata ta zostanie wyliczona tak, że będzie stanowić różnicę pomiędzy ceną stałą wskazaną w umowie oraz ceną giełdową publikowaną na stronie ... pomnożoną przez średnie miesięczne zużycie Klienta wskazane na ostatniej fakturze.
Powyższe wskazuje jednoznacznie, że mamy do czynienia z wymianą świadczeń, bowiem pomiędzy stronami istnieje stosunek zobowiązaniowy (umowa), na podstawie którego jedna strona zobowiązuje się do dostarczenia ..., zaś druga do dokonania zapłaty z tego tytułu na zasadach określonych w tej umowie. W modelu nr 1 jest to zasadniczo stała cena ..., która w przypadku jednostronnego przedterminowego rozwiązania tej umowy przez klienta, zostaje powiększona i obejmuje także opłatę jednorazową za każdy miesiąc obowiązywania umowy, stanowiącą różnicę pomiędzy ceną stałą wskazaną w Umowie oraz ceną giełdową publikowaną na stronie ... pomnożoną przez średnie miesięczne zużycie Klienta wskazane na ostatniej fakturze.
Bezsprzecznie zatem dla klienta warunkiem płacenia pewnej określonej stałej ceny ... jest dotrzymanie terminu na jaki umowa została zawarta. W przypadku więc niedotrzymania przez klienta warunku tej umowy co do terminu na jaki została zawarta, cena ... ulega podwyższeniu. Zatem dla Państwa wszelkie płatności wynikające z tej umowy stanowią zapłatę za dostawy również z tej umowy wynikające.
Model nr 2 opisany we wniosku dotyczy Umów z upustem od ceny standardowej. W modelu tym w przypadku rozwiązania ww. Umowy przed upływem czasu oznaczonego, na który zawarta została Umowa, Klient zobowiązuje się uiścić opłatę jednorazową stanowiącą różnicę pomiędzy ceną standardową z aktualnej ..., od której sprzedawca udzielił upustu, oraz ceną z upustem pomnożoną przez zużycie Klienta w okresie stosowania ceny z upustem.
Wobec powyższego, w tym przypadku również mamy do czynienia z wzajemną wymianą świadczeń, bowiem pomiędzy stronami istnieje stosunek zobowiązaniowy (umowa), na podstawie którego jedna strona zobowiązuje się do dostarczenia ..., zaś druga do dokonania zapłaty z tego tytułu na zasadach określonych w tej umowie. W modelu nr 2 jest to cena ... z upustem, która w przypadku jednostronnego przedterminowego rozwiązania tej umowy przez klienta, zostaje powiększona i obejmuje także opłatę jednorazową stanowiącą różnicę pomiędzy ceną standardową z aktualnej ..., od której sprzedawca udzielił upustu, oraz ceną z upustem pomnożoną przez zużycie Klienta w okresie stosowania ceny z upustem.
Tym samym dla klienta warunkiem płacenia pewnej określonej ceny ... z upustem jest dotrzymanie terminu na jaki umowa została zawarta. W przypadku więc niedotrzymania przez klienta warunku tej umowy co do terminu na jaki została zawarta, cena ... ulega podwyższeniu. Zatem dla Państwa wszelkie płatności wynikające z tej umowy stanowią zapłatę za dostawy również z tej umowy wynikające.
Z kolei Model nr 3 opłaty ustalany jest na podstawie Umów z opłatą .... W przypadku rozwiązania Umowy z opłatą ... przed upływem czasu oznaczonego, na który zawarta została Umowa, Klient zobowiązuje się uiścić opłatę jednorazową stanowiącą równowartość [X] % sumy opłat ... jakie pozostały do zapłaty od dnia rozwiązania Umowy.
Zatem w sytuacji opisanej w Modelu nr 3 istnieje stosunek zobowiązaniowy wynikający z zawartej Umowy, w ramach którego dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Na podstawie zawartej Umowy Państwo zobowiązują się do dostarczenia ..., zaś druga strona do dokonania zapłaty z tego tytułu na zasadach określonych w tej umowie. W modelu nr 3 jest to cena ... z opłatą ..., która w przypadku jednostronnego przedterminowego rozwiązania tej umowy przez klienta, zostaje powiększona i obejmuje także opłatę jednorazową stanowiącą równowartość [X] % sumy opłat ... jakie pozostały do zapłaty od dnia rozwiązania Umowy.
Tym samym także w tym przypadku dla klienta warunkiem płacenia pewnej określonej ceny ... z opłatą ... jest dotrzymanie terminu na jaki umowa została zawarta. W przypadku więc niedotrzymania przez klienta warunku tej umowy co do terminu na jaki została zawarta, cena ... ulega podwyższeniu. Tym samym dla Państwa wszelkie płatności wynikające z tej umowy stanowią zapłatę za dostawy również z tej umowy wynikające.
Odnosząc się do Modelu nr 4 należy wskazać, że ten model opłaty ustalany jest na podstawie Umów z produktem. W przypadku rozwiązania Umowy z produktem przed upływem czasu oznaczonego, na który zawarta została Umowa, Klient zobowiązuje się uiścić opłatę jednorazową stanowiącą równowartość udzielonej sumy bonusów (np. kod rabatowy/bon/kwota na opłacenie ...).
Stwierdzić należy, że także w przypadku opisanym w Modelu nr 4 pomiędzy stronami istnieje stosunek zobowiązaniowy, w ramach którego Państwo w zamian za wynagrodzenie od Klienta zobowiązani jesteście do spełnienia na rzecz innego podmiotu określonego świadczenia, tj. dostarczenia .... W modelu nr 4 wynagrodzenie stanowi cena ... z produktem, która w przypadku jednostronnego przedterminowego rozwiązania tej umowy przez klienta, zostaje powiększona i obejmuje także opłatę jednorazową stanowiącą równowartość udzielonej sumy bonusów (np. kod rabatowy/bon/kwota na opłacenie ...).
W świetle powyższego w Modelu nr 4 dla klienta warunkiem płacenia pewnej określonej ceny ... z produktem jest dotrzymanie terminu na jaki umowa została zawarta. W przypadku więc niedotrzymania przez klienta warunku tej umowy co do terminu na jaki została zawarta, cena ... ulega podwyższeniu. Tym samym dla Państwa wszelkie płatności wynikające z tej umowy stanowią zapłatę za dostawy również z tej umowy wynikające.
Jednocześnie należy podkreślić, że sposób nazewnictwa należnych kwot (np. jako odszkodowanie czy rekompensata) nie ma dla sprawy znaczenia.
W związku z powyższym kwoty takie, pobierane w każdym z przedstawionych 4 modeli, w sytuacji przedterminowego rozwiązania przez klienta danej umowy zawartej na czas określony, nie mają charakteru odszkodowawczego lecz stanowią część ceny za dostawę ..., którą Państwo zobowiązali się dostarczyć klientom.
W konsekwencji, odnosząc powyższe stwierdzenia wynikające z orzecznictwa TSUE do przedmiotowej sprawy należy uznać, że opłaty – wymienione w modelach od 1 do 4 we wniosku, które – jak Państwo wskazali – mają na celu pokrycie jak najefektywniej strat ekonomicznych powstałych na skutek jednostronnego wypowiedzenia zawartych umów przez klientów na czas oznaczony –.... W konsekwencji ww. opłaty będą podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Tym samym Państwa stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Informuję, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – rozpatrzone.
Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. Okoliczność, iż opłaty wymienione w modelach od 1 do 4 we wniosku mają na celu pokrycie jak najefektywniej strat ekonomicznych powstałych na skutek jednostronnego wypowiedzenia przez klientów zawartych umów, przyjęto jako element opisu sprawy i nie była przedmiotem oceny. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swoją aktualność.
Zauważyć również należy, że w niniejszej interpretacji Organ nie dokonywał analizy sposobu wyliczenia opłat wymienionych w modelach od 1 do 4. Organ uprawniony do wydawania interpretacji indywidualnych przepisów prawa podatkowego może wyłącznie dokonywać oceny prawnej danego stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego dotyczącego wnioskodawcy, na gruncie przepisów prawa podatkowego. Zatem organ wydający interpretację indywidualną nie posiada umocowań prawnych do oceny poprawności wyliczenia wartości opłat według modeli od 1 do 4 wymienionych we wniosku.
Natomiast odnosząc się do powołanej przez Państwa we własnym stanowisku interpretacji indywidualnej należy wskazać, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych co oznacza, że należy je traktować indywidualnie.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).