Interpretacja indywidualna z dnia 23 maja 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-3.4012.285.2024.1.JG

Brak prawa do odliczenia podatku od towarów i usług od wydatków na realizację zadania.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

16 maja 2024 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku od towarów i usług od wydatków na realizację zadania pn. „(…)”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Miasto jest podatnikiem podatku od towarów i usług, zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny. Miasto w latach 2023-2024 r. zrealizowało inwestycję pod nazwą „(…)” (dalej: „Inwestycja” lub „Projekt”), współfinansowaną z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.

W ramach przedmiotowej Inwestycji doszło do wybudowania (...) (dalej: „Infrastruktura”) w miejscowości (…).

Celem Projektu jest (...). Wybudowana Infrastruktura (...). Realizując Projekt Wnioskodawca nabywał usługi i towary dotyczące budowy Infrastruktury. Na fakturach dokumentujących zakupy związane z realizacją Projektu Miasto zostało wskazane jako nabywca.

Miasto zrealizowało Inwestycję w ramach zadania własnego obejmującego zadania z zakresu kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych (art. 7 ust. 1 pkt 10 ustawy z ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym; t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 609 ze zm.).

Wybudowana w ramach Projektu (...). W związku z tak przyjętym sposobem wykorzystywania Infrastruktury, z jej udostępniania Miasto nie uzyskuje żadnego wynagrodzenia.

Miasto wskazuje, że towary i usługi nabyte w związku z realizacją Projektu nie stanowią przedmiotu dalszej sprzedaży w ramach dostawy towaru czy świadczenia usług. Korzystanie z Infrastruktury pozostaje bezpłatne i nieograniczone dla zainteresowanych podmiotów. Wydatki poniesione w ramach realizacji Projektu (dalej: „Wydatki”) służą wyłącznie działalności publicznej Gminy i zgodnie z założeniem Projektu wpływają (...).

Pytanie

Czy Miastu przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących Wydatki poniesione w związku z realizacją Projektu?

Państwa stanowisko w sprawie

Miastu nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących Wydatki poniesione w związku z realizacją Projektu.

Uzasadnienie

Uwagi ogólne

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z pewnymi zastrzeżeniami, które nie mają zastosowania w niniejszej sprawie. Dla oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia, w każdym przypadku istotne jest więc ustalenie, czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono VAT:

• zostały nabyte przez podatnika tego podatku (przesłanka podmiotowa) oraz
• pozostają w bezspornym związku z wykonywanymi przez niego czynnościami opodatkowanymi (przesłanka przedmiotowa).

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Miasto jako podatnik VAT w ramach ponoszenia Wydatków na Projekt

Odnosząc się do warunku nabywania towarów i usług przez podatnika, należy wskazać, że kwestia ta została uregulowana w art. 15 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody.

Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Natomiast w myśl art. 15 ust. 6 ustawy o VAT nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Kolejno, stosownie do art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Katalog zadań własnych gminy został określony w art. 7 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym.

Kryterium uznania jednostki samorządu terytorialnego za podatnika VAT jest więc charakter wykonywanych przez nią czynności, tj. dokonywanie czynności o charakterze publicznoprawnym wyłącza, co do zasady, te podmioty z kategorii podatników VAT, natomiast dokonywanie czynności cywilnoprawnych skutkuje zasadniczo uznaniem tych podmiotów za podatników, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu VAT.

Mając na uwadze powyższe należy uznać, że Miasto nabywając towary/usługi celem realizacji Projektu, nie nabywało ich do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT i tym samym nie działało w charakterze podatnika VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 tej ustawy. Wydatki na Projekt ponoszone były bowiem na realizację nieodpłatnych zadań użyteczności publicznej w zakresie spraw z zakresu kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych. Jak zostało wskazane, Miasto nie przewiduje wykorzystywania nabytych towarów i usług w ramach realizacji Projektu do świadczenia odpłatnych czynności, które potencjalnie mogłyby podlegać opodatkowaniu VAT po stronie Miasta i stanowiłyby działalność gospodarczą Miasta w rozumieniu ustawy o VAT, bowiem Miasto nieodpłatnie udostępnia Infrastrukturę na rzecz wszystkich zainteresowanych mieszkańców i turystów.

Wydatki na Projekt zostały poniesione, zdaniem Miasta wyłącznie w celu realizacji zadań własnych, poza działalnością gospodarczą Miasta, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, a tym samym nie zostanie spełniona pierwsza przesłanka warunkująca prawo do odliczenia VAT, stanowiąca o ponoszeniu wydatków przez podatnika tego podatku w ramach wykonywanej przez niego działalności gospodarczej.

Związek Wydatków na Projekt z działalnością opodatkowaną VAT

Drugim warunkiem wynikającym z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, niezbędnym do zastosowania prawa do odliczenia VAT naliczonego, jest związek ponoszonych wydatków z wykonywaniem czynności opodatkowanych VAT. Z literalnej interpretacji art. 86 ust. 1 ustawy o VAT bezpośrednio wynika, że odliczyć można podatek naliczony związany z transakcjami, których następstwem jest określenie podatku należnego. Tym samym, zasada ta wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Istnienie bezpośredniego związku między nabywanymi towarami i usługami a transakcjami opodatkowanymi podatnika jest traktowane jako niezbędny wymóg powstania prawa do odliczenia podatku w Dyrektywie VAT. Przepisy Rozdziału 1-4 Tytułu X Dyrektywy VAT (art. 167 i nast.) wprowadzają podstawową regułę wspólnego systemu podatku VAT, zgodnie z którą podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego ze sprzedażą opodatkowaną, natomiast prawo takie nie przysługuje w przypadku dokonywania transakcji zwolnionych lub nieopodatkowanych.

Jak wskazano powyżej, wybudowana w ramach Projektu Infrastruktura jest przez Miasto nieodpłatnie udostępniana na rzecz wszystkich zainteresowanych mieszkańców oraz turystów. Dodatkowo, z przedstawionego opisu stanu faktycznego wynika również, że Wydatki, które zostały poniesione w ramach realizacji Projektu miały na celu realizację zadań własnych Miasta z zakresu kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych.

Wobec powyższego, w omawianych okolicznościach, zdaniem Miasta, nie wystąpi związek przyczynowo-skutkowy, który decydowałby o prawie do odliczenia podatku związanego z Wydatkami dotyczącymi realizacji Projektu.

Podsumowując, w ocenie Miasta nie przysługuje Mu prawo do odliczenia VAT naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących poniesione w ramach Projektu Wydatki.

Podobne stanowisko zdaje się również potwierdzać jednolita linia orzecznicza organów skarbowych w zbliżonych stanach faktycznych. Tytułem przykładu Miasto przywołuje następujące interpretacje indywidualne Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej:

• interpretacja z 20 listopada 2023 r., sygn. 0112-KDIL3.4012.613.2023.1.AK: „Dodatkowo - jak Państwo wskazali - wykonana w ramach projektu infrastruktura turystyczno-rekreacyjna będzie przez cały okres jej użytkowania ogólnodostępna dla mieszkańców Gminy oraz turystów. Służyć będzie zaspokojeniu potrzeb społeczności lokalnej. Gmina nie będzie pobierała opłat za udostępnienie nowo powstałej ścieżki rowerowej. (...) Zatem, realizując projekt wskazany we wniosku Gmina nie działa w charakterze podatnika VAT, lecz działa w zakresie realizacji zadań własnych Gminy polegających na zaspokajaniu potrzeb mieszkańców. Z kolei towary i usługi związane z realizację tej operacji nie służą do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Tym samym, Gmina nie ma - na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy - prawa do odliczenia podatku naliczonego, zawartego w fakturach dokumentujących zakup towarów i usług związanych z realizacją przedmiotowego przedsięwzięcia, ani prawa do jego zwrotu - zgodnie z art. 87 ust. 1 ustawy.”;
• interpretacja z 7 lipca 2023 r., sygn. 0111-KDIB3-3.4012.182.2023.1.AW: „Jak wskazali Państwo w opisie stanu faktycznego celem projektu jest rozwój ogólnodostępnej i niekomercyjnej infrastruktury turystyczno-rekreacyjnej w Gminie (...). Biorąc pod uwagę treść przywołanych przepisów, w kontekście przedstawionego opisu stanu faktycznego oraz Państwa stanowiska należy stwierdzić, że nie będą Państwo uprawnieni w trybie art. 86 ust. 1 ustawy, do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zakupy dokonywane w związku z realizacją przedmiotowego projektu”;
• interpretacja z 13 czerwca 2023 r., sygn. 0112-KDIL3.4012.302.2023.1.NW: „W omawianej sprawie warunki uprawniające do odliczenia nie są spełnione, bowiem mimo iż Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, to jednak - jak Państwo wskazali - nowopowstała ścieżka rowerowa jest i pozostanie ogólnodostępna dla mieszkańców miejscowości (...) oraz mieszkańców Gminy i gości przyjezdnych spoza Gminy. (...). Tym samym zrealizowana operacja nie będzie w żaden sposób generowała dochodów cywilnoprawnych po stronie Gminy, które podlegałyby opodatkowaniu VAT. W związku z powyższym, ze względu na niespełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki, warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług, nie będą mieli Państwo - na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy - prawa do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach dokumentujących zakupy związane z realizacją przedmiotowego przedsięwzięcia.”

W świetle powyższego, Miastu nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących Wydatki na Projekt, w związku z tym, że efekty Projektu nie są wykorzystywane przez Miasto do czynności opodatkowanych VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361), zwanej dalej „ustawą”, zgodnie z którym:

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na zakres prawa do odliczenia w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady, status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

W świetle art. 15 ust. 6 ustawy:

Z powołanego przepisu wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami od towarów i usług, w związku z realizacją zadań, do których zostały powołane. Swoje zadania realizują bowiem jako podmioty prawa publicznego. Organy te, będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności. Działania o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Stosownie do art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 609):

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 10 ustawy o samorządzie gminnym:

Zatem, Gmina wykonując we własnym imieniu i na własny rachunek czynności spełniające definicję działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 ustawy, działa w charakterze podatnika podatku VAT. Natomiast zadania realizowane przez Gminę, wskazane w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, tj. zadania własne nałożone na gminę na podstawie odrębnych przepisów, nie stanowią działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Państwa wątpliwości dotyczą prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizowanym zadaniem pn. „(…)”.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, odliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W omawianej sprawie warunki uprawniające do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie będą spełnione, ponieważ – jak wynika z opisu sprawy – towary i usługi nabywane dla realizacji Projektu nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Jak wskazali Państwo we wniosku celem Projektu jest (...). Wybudowana Infrastruktura wpływa (...). Ponadto Miasto zrealizowało Inwestycję w ramach zadania własnego obejmującego zadania z zakresu kultury fizycznej i turystyki.

Zatem realizując przedstawiony Projekt, Miasto nie działała w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, lecz jako organ władzy publicznej, wykonując zadania własne nałożone przepisami ustawy o samorządzie gminnym.

W efekcie, ze względu na niespełnienie podstawowej przesłanki warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego wskazanej w art. 86 ust. 1 ustawy, jaką jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, Miasto nie ma prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego, w związku z zakupem towarów i usług związanych z realizacją projektu „(…)”.

Tym samym Państwa stanowisko uznaję za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).