Jak rozliczyć faktury od australijskiej firmy w przypadku, gdy nabywca jest czynnym podatnikiem VAT

Podatnikami VAT z tytułu dostaw towarów oraz świadczenia usług są co do zasady sprzedawcy (dostawcy towarów oraz usługodawcy). Nie jest to jednak zasada bezwzględnie obowiązująca. W przypadkach określonych przepisami art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy o VAT podatnikami z tytułu dostaw towarów oraz świadczenia usług mogą być również nabywcy (w ramach tzw. mechanizmu odwrotnego obciążenia).

Dotyczy to m.in. importu usług. Importem usług ustawodawca nazywa sytuację, w której dochodzi do świadczenia usług, z tytułu których podatnikiem jest usługobiorca (art. 2 pkt 9 ustawy o VAT), a więc gdy - w niewielkim uproszczeniu - podatnik posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju (względnie osoba prawna niebędąca podatnikiem mająca siedzibę działalności gospodarczej na terytorium kraju) nabywa usługi od podatnika nieposiadającego siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski (art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT). Aby wystąpił import usług, miejsce świadczenia nabywanej przez podatnika od podatnika zagranicznego usługi musi znajdować się na terytorium Polski (tylko bowiem wówczas dochodzi do świadczenia podlegającej opodatkowaniu w Polsce usługi - art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT).

Warunki wystąpienia importu usług są w obu wskazanych sytuacjach spełnione, tj. polski podatnik (czyli podatnik posiadający siedzibę działalności gospodarczej na terytorium kraju) nabył usługę, której miejsce świadczenia znajduje się na terytorium Polski (na podstawie art. 28b ust. 1 ustawy o VAT, który stanowi, że miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej), od australijskiej firmy, która nie posiada stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski.

Dlatego też w obu wskazanych przypadkach obowiązany jest Pan do rozpoznania importu usług oraz wykazania go wraz z podatkiem należnym w polach K_27 i K_28 części ewidencyjnej i uwzględnienia go w polach P_27 i P_28 części deklaracyjnej pliku JPK_VAT. Jest tak również w pierwszej ze wskazanych sytuacji mimo, że naliczyła podatek VAT i wystawiła fakturę zawierającą ten podatek. Nie jest to bowiem okoliczność wyłączająca wystąpienie u Pana importu usług.

Okoliczność ta ma znaczenie tylko dla wysokości podstawy opodatkowania, tj. kwoty, od której obowiązany jest Pan naliczyć podatek VAT należny. Należy bowiem zauważyć, że podstawą opodatkowania jest (także w przypadku importu usług) wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej. W konsekwencji:

1) w pierwszej ze wskazanych sytuacji podstawę opodatkowania z tytułu importu usług stanowi kwota zawierająca naliczony przez Canva podatek VAT,

2) w drugiej ze wskazanych sytuacji podstawę opodatkowania z tytułu importu usług stanowi kwota bez podatku VAT naliczonego przez Canva.

W obu przypadkach podatek należny z tytułu importu usług stanowi jednocześnie kwotę podatku naliczonego (art. 86 ust. 2 pkt 4 lit. b ustawy o VAT). Kwota ta może zostać przez Pana odliczona na zasadach ogólnych, o ile nabywane od Canva usługi będą przez Pana wykorzystywane do wykonywania czynności dających prawo do odliczenia, w szczególności do wykonywania czynności opodatkowanych. W takim przypadku import usług w obu wskazanych przypadkach należy również wykazać w polach K_40 i K_41 albo K_42 i K_43 części ewidencyjnej oraz uwzględnić w polach P_40 i P_41 albo P_42 i P_43 części deklaracyjnej pliku JPK_VAT (nie wchodzi natomiast w grę odliczenie przez Pana podatku VAT naliczonego przez Canva).

Tomasz Krywan

doradca podatkowy, specjalista w zakresie prawa podatkowego. Autor wielu praktycznych odpowiedzi na pytania z zakresu prawa podatkowego i licznych publikacji na ten temat