Interpretacja indywidualna z dnia 23 maja 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL2-1.442.2020.11.KF

Skutki podatkowe związane z wypłatą wynagrodzenia pracownikom w postaci jednostek uczestnictwa funduszu inwestycyjnego w ramach przyjętej przez Towarzystwo polityki ustanawiającej zasady wynagradzania osób, do których zadań należą czynności istotnie wpływające na profil ryzyka towarzystwa lub zarządzanych funduszy inwestycyjnych.

Interpretacja indywidualna po wyroku sądu – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo:

1)ponownie rozpatruję sprawę Państwa wniosku z 7 maja 2020 r. o wydanie interpretacji indywidualnej – uwzględniam przy tym wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 19 marca 2021 r. sygn. akt I SA/Po 498/20 oraz wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 5 października 2023 r. sygn. akt II FSK 758/21; i

2)stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanych stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe w zakresie uznania, że po stronie Pracowników przychód powstanie wyłącznie w momencie umorzenia (spieniężenia) jednostek uczestnictwa oraz nieprawidłowe w zakresie kwalifikacji uzyskanego przychodu do przychodów z kapitałów pieniężnych.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

7 maja 2020 r. wpłynął Państwa wniosek z 7 maja 2020 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych związanych z wypłatą wynagrodzenia pracownikom w postaci jednostek uczestnictwa funduszu inwestycyjnego w ramach przyjętej przez Towarzystwo polityki ustanawiającej zasady wynagradzania osób, do których zadań należą czynności istotnie wpływające na profil ryzyka towarzystwa lub zarządzanych funduszy inwestycyjnych.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego

1. Działalność Towarzystwa oraz podmioty uprawnione do wynagrodzenia

(…) S.A. („Wnioskodawca” lub „Towarzystwo”) jest towarzystwem funduszy inwestycyjnych podlegającym przepisom Ustawy z 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (t.j. Dz. U. 2020 r., poz. 95; „UoFI”) oraz Rozporządzenia Ministra Finansów z 30 sierpnia 2016 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinna odpowiadać polityka wynagrodzeń w towarzystwie funduszy inwestycyjnych wydanego na podstawie art. 47a ust. 4 UoFI (Dz. U. z 2016 r., poz. 1487, „Rozporządzenie”).

W celu realizacji obowiązku ciążącego na znaczących towarzystwach funduszy inwestycyjnych w związku z brzmieniem § 2 w zw. z § 1 pkt 4 Rozporządzenia, Towarzystwo ustanowiło (…) (dalej łącznie: „Polityka”), które są jednymi z dokumentów regulujących zasady wynagrodzeń wypłacanych na rzecz osób, do zadań których należą czynności istotnie wpływające na profil ryzyka Towarzystwa lub zarządzanych funduszy inwestycyjnych.

Polityka ma na celu również transpozycję rafio legis Rozporządzenia na grunt obowiązujących w Towarzystwie regulacji, a w szczególności zapewnienie prawidłowego i skutecznego zarządzania ryzykiem i zapobieganie podejmowaniu ryzyka niezgodnego z profilami ryzyka, polityką inwestycyjną, strategiami inwestycyjnymi, statutami funduszy lub regulacjami wewnętrznymi Towarzystwa, jak również wspieranie realizacji strategii prowadzenia działalności Towarzystwa, oraz przeciwdziałanie powstawaniu konfliktów interesów.

W myśl obowiązującej Polityki obejmuje ona wynagrodzenia m.in.:

1)Członków Zarządu,

2)Prokurentów,

3)czy Zarządzających Funduszami – Członków Komitetu Inwestycyjnego,

(dalej łącznie – „Pracownicy” lub indywidualnie – „Pracownik”).

Zgodnie z wytycznymi określonymi w Rozporządzeniu, Polityka przewiduje, że wynagrodzenie Pracowników składa się z dwóch części – stałej (dalej: „wynagrodzenie stałe”) oraz zmiennej (dalej: „zmienne składniki wynagrodzenia” lub „wynagrodzenie zmienne”).

2. Wynagrodzenie stałe

Wynagrodzenie stałe nie jest związane z wynikami jednostki biznesowej, w której Pracownik jest zatrudniony czy całego Towarzystwa. Polityka wskazuje, że w przypadku gdy wynagrodzenie jest podzielone na składniki stałe i zmienne, stałe składniki powinny stanowić na tyle dużą część łącznej wysokości wynagrodzenia, aby było możliwe prowadzenie elastycznej polityki dotyczącej zmiennych składników wynagrodzenia uzależnionych od wyników, w tym zmniejszenie wysokości tych składników lub ich niewypłacenie.

Wnioskodawca wskazuje, że wynagrodzenie stałe nie jest przedmiotem niniejszego Wniosku.

3. Zmienne składniki wynagrodzenia

a) Wypłata wynagrodzenia w instrumentach finansowych

W związku z brzmieniem § 6 pkt 10 Rozporządzenia, Polityka nakłada obowiązek wypłaty osobom, do których zadań należą czynności istotnie wpływające na profil ryzyka Towarzystwa lub zarządzanych funduszy, co najmniej 50% zmiennych składników wynagrodzenia w formie określonych instrumentów finansowych.

Instrumentami tymi są jednostki uczestnictwa zarządzanych przez Towarzystwo funduszy inwestycyjnych, jednak Wnioskodawca nie wyklucza, że w przyszłości może dojść do wypłaty wynagrodzenia w postaci innych instrumentów przewidzianych w Rozporządzeniu, w szczególności certyfikatów inwestycyjnych. W związku z tą okolicznością Wnioskodawca na potrzeby Wniosku będzie pod terminem „jednostki uczestnictwa” rozumieć również inne instrumenty finansowe wskazane w § 6 pkt 10 Rozporządzenia. W konsekwencji również pod użytymi terminami, które dotyczą bezpośrednio jednostek uczestnictwa, należy rozumieć analogiczne terminy/instytucje, które dotyczą innych ww. instrumentów finansowych.

Zatem, w celu realizacji postanowień Rozporządzenia Polityka zawiera zapisy, które ustalają, że co najmniej 50% wynagrodzenia zmiennego jest wypłacana w formie jednostek uczestnictwa.

Ze względu na ww. przepis Rozporządzenia, cenę nabycia jednostek uczestnictwa płaci Towarzystwo.

Wypłacone zmienne składniki wynagrodzenia w formie instrumentów finansowych podlegają „okresowi wstrzymania”, w którym nie mogą być przedstawione do odkupienia. Aby zapewnić prawidłową realizację tego mechanizmu pomiędzy Towarzystwem a Pracownikami zawiązywane są umowy ograniczające możliwość odkupywania jednostek uczestnictwa. Pracownicy są również na podstawie Polityki zobowiązani do niepodejmowania działań mających na celu podważanie skutków stosowania Polityki, w tym m.in. do nieprzedstawienia do odkupienia jednostek uczestnictwa w sposób niezgodny z ww. umowami.

b) Wynagrodzenie zmienne w formie odroczonej oraz nieodroczonej

Przyznanie lub zmiana uprawnień do uzyskania wynagrodzenia zmiennego następuje raz w roku.

Zmienne składniki wynagrodzeń mogą być wypłacane częściowo z góry („składnik krótkoterminowy”), oraz muszą być przynajmniej częściowo odroczone (przyznane warunkowo, „składnik długoterminowy”). Składnik krótkoterminowy może być wypłacany bezpośrednio po przyznaniu, stanowiąc dla Pracowników nagrodę za wyniki osiągnięte w danym okresie naliczania. Składnik długoterminowy jest przyznawany Pracownikom w trakcie okresu odroczenia, tj. okresu, w którym prawo do wypłaty wynagrodzenia zmiennego po jego naliczeniu zostaje wstrzymane i jest wypłacane po jego upływie.

Zgodnie z zasadami przewidzianymi w Rozporządzeniu, Polityka określa, że nabycie przez osobę podlegającą Polityce praw do wypłaty co najmniej 40% wynagrodzenia zmiennego uzależnionego od wyników jest odroczone (składnik długoterminowy).

Okres wypłaty odroczonej części ustala się z uwzględnieniem okresu, na jaki fundusz został utworzony i rekomendowanego uczestnikowi przez Towarzystwo zakresu czasowego inwestycji w fundusz inwestycyjny oraz polityki umarzania a także charakteru i ryzyka działalności prowadzonej przez Wnioskodawcę, a w odpowiednich przypadkach również charakteru i ryzyka działalności prowadzonej przez dany fundusz, jak również obowiązków danej osoby.

Wypłata odroczonej części wynagrodzenia zmiennego następuje w trzech równych ratach, przy czym wypłata pierwszej raty może nastąpić po upływie 12 miesięcy od dnia ustalenia łącznej wysokości wynagrodzenia zmiennego uzależnionego od wyników, za dany rok rozliczeniowy. Przykładowo, w okresie odroczenia trwającym trzy lata uprawnienia do kolejnych trzecich części wynagrodzenia odroczonego są nabywane na koniec lat n+1, n+2 i n+3, gdzie „n” jest końcem okresu naliczenia.

Nabycie przez Pracownika praw do wypłaty odroczonej części wynagrodzenia zmiennego, w ramach poszczególnych rat, może nastąpić po dokonaniu każdorazowo przez Towarzystwo oceny pracy tej osoby, z uwzględnieniem ujawniających się w okresie odroczenia efektów pracy jednostki organizacyjnej, w której osoba była zatrudniona.

Polityka określa również szereg warunków negatywnych, tj. takich które nie mogą wystąpić, aby mogło dojść do wypłaty części odroczonej zmiennych składników wynagrodzenia (jak m.in. negatywny wynik finansowy Towarzystwa czy wykazywanie zachowań niezgodnych z etyką biznesową przez danego Pracownika czy grupę osób, w szczególności w przypadku sprzedaży nieodpowiednich produktów).

c) Kryteria dotyczące sytuacji finansowej Towarzystwa

Zmienne składniki wynagrodzenia uzależnione od wyników mogą być przyznawane lub wypłacane gdy:

-ich przyznanie lub wypłacenie nie ogranicza zdolności Towarzystwa do zwiększania jego kapitałów własnych,

-nie wpływa na stabilność tych kapitałów,

-nie zagrozi ciągłości lub stabilności prowadzenia przez Towarzystwo działalności oraz

-gdy są uzasadnione wynikami Towarzystwa lub wynikami funduszu, efektami pracy jednostki organizacyjnej, na rzecz której Pracownik wykonywał czynności, oraz efektami pracy tej danej osoby.

Polityka określa również, że w uzasadnionym przypadku wypłata lub przyznanie wynagrodzenia zmiennego może zostać zmniejszona lub zawieszona.

Ogólne wyniki Towarzystwa lub funduszy, przyjmowane do celów określenia wynagrodzenia zmiennego uzależnionego od wyników, powinny uwzględniać poziom ponoszonego ryzyka, a także opierać się na zbadanych sprawozdaniach finansowych za rok obrotowy Towarzystwa lub funduszu.

d) Kryteria mające wpływ na decyzję o przyznaniu zmiennych składników wynagrodzenia

Określenie wynagrodzenia zmiennego uzależnionego od wyników dla Pracownika odbywa się na podstawie oceny indywidualnych efektów pracy i oceny danej jednostki organizacyjnej w odniesieniu do ogólnych wyników Towarzystwa. Przy ocenie indywidualnych efektów pracy bierze się pod uwagę kryteria finansowe i niefinansowe.

W przypadku osób, które mają istotny wpływ na działalność funduszu, w tym na decyzje inwestycyjne dotyczące portfela inwestycyjnego funduszu, podstawą określenia wynagrodzenia zmiennego są również wyniki tego funduszu.

Ocena dokonywana jest przy zastosowaniu obowiązującego w Towarzystwie systemu ocen okresowych. Ocena wyników powinna być oparta o dane z co najmniej dwóch ostatnich lat obrotowych, tak aby faktyczna wypłata składników wynagrodzenia zależnych od wyników była rozłożona na okres uwzględniający cykl koniunkturalny oraz ryzyko wynikające z prowadzonej przez Towarzystwo działalności. Ocena wyników uwzględnia w szczególności:

a)czas trwania funduszu,

b)rekomendowany uczestnikowi przez Towarzystwo zakres czasowy inwestycji w fundusz inwestycyjny oraz politykę umarzania lub wykupywania certyfikatów inwestycyjnych, tytułów uczestnictwa lub praw uczestnictwa funduszu,

c)ryzyko związane z działalnością prowadzoną przez Wnioskodawcę lub fundusz.

4. Podsumowanie

Pracownicy Towarzystwa na podstawie przyjętej Polityki realizującej postanowienia Rozporządzenia, w zakresie w jakim mają wpływ na podejmowane decyzje inwestycyjne zarządzanych przez Towarzystwo funduszy oraz ze względu na szczególny charakter wykonywanych działań, są wynagradzani w formie hybrydowej polegającej na tym, że ich wynagrodzenie składa się z:

-wynagrodzenia stałego, niebędącego przedmiotem niniejszego Wniosku;

-zmiennych składników wynagrodzenia, w których co najmniej 50% stanowią jednostki uczestnictwa, a które to wynagrodzenie jest dodatkowo ograniczone czasowo poprzez przyjęcie odpowiednich okresów wstrzymania oraz odroczenia.

W pewnym uproszczeniu można wskazać, iż mechanizm wynagradzania Pracowników w formie instrumentów finansowych w ramach zmiennych składników wynagrodzenia składa się z trzech kluczowych momentów:

1)moment przyznania – w którym Pracownicy nabywają prawo do wypłaty instrumentów finansowych w przyszłości (po upływie okresu odroczenia);

2)moment wypłaty (wydania) – w którym Towarzystwo nabywa na rzecz Pracowników instrumenty finansowe, które nie mogą być jednak spieniężone do momentu upływu okresu wstrzymania, oraz

3)moment umorzenia (spieniężenia) – w którym Pracownicy nabywają prawo do przedstawienia instrumentów finansowych do odkupu lub umorzenia.

W konsekwencji Pracownicy Towarzystwa nie mają możliwości swobodnego dysponowania zmiennymi składnikami wynagrodzenia w postaci jednostek uczestnictwa bezpośrednio po ich wypłacie, ze względu na wskazane wyżej ograniczenia.

Z ostrożności Wnioskodawca zaznacza również, że w zakresie nieobjętym opisem stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego Polityka realizuje postanowienia Rozporządzenia.

Pytanie

Czy z tytułu wynagrodzenia wypłaconego w postaci jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych, certyfikatów inwestycyjnych lub innych określonych w § 6 pkt 10 Rozporządzenia instrumentów finansowych przychód u Pracowników powstaje wyłącznie w momencie umorzenia jednostek uczestnictwa, certyfikatów inwestycyjnych lub innych określonych w § 6 pkt 10 Rozporządzenia instrumentów finansowych, który winien zostać uznany za przychód z kapitałów pieniężnych oraz opodatkowany 19% stawką przewidzianą w art. 30a ust. 1 Ustawy o PIT?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, ze względu na brzmienie art. 17 ust. 1 pkt 5 w zw. z art. 10 ust. 4 Ustawy o PIT, u Pracowników, otrzymujących instrumenty finansowe objęte treścią niniejszego Wniosku, przychód powstaje wyłącznie w momencie umorzenia jednostek uczestnictwa, certyfikatów inwestycyjnych lub innych określonych w § 6 pkt 10 Rozporządzenia instrumentów finansowych, który winien zostać uznany za przychód z kapitałów pieniężnych oraz opodatkowany 19% stawką przewidzianą w art. 30a ust. 1 Ustawy o PIT.

Wnioskodawca uważa, że w momencie przyznania lub wypłaty jednostek uczestnictwa, certyfikatów inwestycyjnych lub innych określonych w § 6 pkt 10 Rozporządzenia instrumentów finansowych nie powstaje przychód podatkowy po stronie Pracowników.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

1. Obowiązek wypłaty części wynagrodzenia w postaci instrumentów finansowych

Na wstępie Wnioskodawca podkreśla, że jak zostało to przedstawione w opisie stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego, zasady wynagradzania osób mających wpływ na profil ryzyka towarzystwa funduszy inwestycyjnych lub osób zarządzających funduszami określone są w aktach powszechnie obowiązującego prawa, tj. przede wszystkim w Rozporządzeniu, wydanym na podstawie UoFI, która stanowi z kolei implementację do polskiego porządku prawnego Dyrektywy nr 61/2011 z 8 czerwca 2011 r. (tzw. Dyrektywa AIFMD) oraz Dyrektywy nr 91/2014 z 23 lipca 2014 r. (tzw. Dyrektywa UCITS V).

Ustanowienie Polityki przez Towarzystwo było w konsekwencji realizacją obowiązków wynikających z powyższych aktów prawnych. A zatem ustanowienie Polityki nie jest dobrowolnym aktem kształtowania zasad wypłaty wynagrodzenia Pracowników. Towarzystwo nie posiada możliwości odstąpienia od mechanizmu wypłaty zmiennych składników wynagrodzenia. Tym samym zasady wypłaty wynagrodzenia w części objętej Wnioskiem nie stanowią formy modyfikacji wynagradzania Pracowników określonych w Rozporządzeniu, która byłaby w jakimkolwiek stopniu uzależniona od swobodnej decyzji Towarzystwa.

Rozporządzenie wymusiło na towarzystwach funduszy inwestycyjnych wprowadzenie szczególnych zasad wynagradzania niektórych osób wykonujących zadania istotnie wpływające na profil ryzyka Towarzystwa lub zarządzanych funduszy inwestycyjnych.

Zastosowanie podzielonych składników wynagrodzenia należy zatem do obowiązków znaczących towarzystw funduszy inwestycyjnych. W związku z czym w celu realizacji postanowień Rozporządzenia, Towarzystwo musi dokonywać wypłat części zmiennych składników wynagrodzenia w formie jednostek uczestnictwa.

Przede wszystkim wypłata wynagrodzenia w formie jednostek uczestnictwa nie stanowi jakiejkolwiek formy motywacji Pracowników, której wprowadzenie byłoby pozostawione swobodnej woli Towarzystwa i/lub Pracowników.

W ocenie Towarzystwa zatem skutki podatkowe przyznania, wypłaty oraz umorzenia zmiennych składników wynagrodzenia w formie jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych, certyfikatów inwestycyjnych lub innych instrumentów wymienionych w § 6 pkt 10 Rozporządzenia nie mogą być interpretowane w oderwaniu od powyżej przedstawionej konkluzji.

2. Źródło uzyskania przychodów z tytułu zmiennych składników wynagrodzenia wypłacanych w formie jednostek uczestnictwa

Na podstawie art. 10 ust 1 pkt 7 Ustawy o PIT, jednym ze źródeł przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych (innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c; które nie są przedmiotem Wniosku).

Zgodnie natomiast z treścią art. 17 ust. 1 pkt 5 Ustawy o PIT, w ramach katalogu przychodów z kapitałów pieniężnych mieszczą się przychody z tytułu udziału w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 1c.

Art. 17 ust. 1c odnosi się do zamiany jednostek subfunduszy tego samego funduszu inwestycyjnego. W odniesieniu do takiej zamiany nie powstaje przychód podatkowy w PIT dokonanej w oparciu o przepisy UoFI – sytuacja taka nie jest przedmiotem niniejszego Wniosku.

Art. 10 ust. 4 Ustawy o PIT, który uzyskał moc obowiązującą od 1 stycznia 2018 r., przewiduje, że przychody z realizacji praw z papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 89 ze zm.; „ustawa o obrocie”), lub z pochodnych instrumentów finansowych, uzyskane w następstwie objęcia lub nabycia tych praw jako świadczenie w naturze lub nieodpłatne świadczenie, są zaliczane do tego źródła przychodów, w ramach którego to świadczenie w naturze lub nieodpłatne świadczenie zostało uzyskane.

Powyższa regulacja oznacza przykładowo, że uzyskanie przychodu z realizacji niektórych papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych otrzymanych jako część wynagrodzenia ze stosunku pracy powinna podlegać zaliczeniu do źródła przychodu związanego ze stosunkiem pracy oraz być opodatkowana w sposób odpowiedni dla przychodów z tego źródła.

Treść art. 10 ust. 4 Ustawy o PIT wyraźnie wskazuje jednak, że opodatkowanie w ramach danego źródła przychodów (innego niż przychód z kapitałów pieniężnych) ma zastosowanie wyłącznie do otrzymanych nieodpłatnie:

-papierów wartościowych zdefiniowanych w art. 3 pkt 1 lit. b ustawy o obrocie, lub

-pochodnych instrumentów finansowych.

Zgodnie z art. 3 pkt 1 lit. b ustawy o obrocie, do kategorii papierów wartościowych zaliczane są „inne zbywalne prawa majątkowe, które powstają w wyniku emisji, inkorporujące uprawnienie do nabycia lub objęcia papierów wartościowych określonych w lit. a, lub wykonywane poprzez dokonanie rozliczenia pieniężnego, odnoszące się do papierów wartościowych określonych w lit. a, walut, stóp procentowych, stóp zwrotu, towarów oraz innych wskaźników lub mierników (prawa pochodne)”.

Nie ma wątpliwości, że jednostki uczestnictwa ani certyfikaty inwestycyjne nie mieszczą się w kategorii papierów wartościowych, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b ustawy o obrocie. Instrumenty te nie inkorporują bowiem uprawnień do nabycia żadnych papierów wartościowych, w przypadku rozliczenia pieniężnego nie odnoszą się również do innych papierów wartościowych wskazanych w art. 3 pkt 1 lit. a ustawy o obrocie, ani do walut, stóp procentowych oraz innych mierników wskazanych w dalszej części definicji praw pochodnych ujętej w art. 3 pkt 1 lit. b ustawy o obrocie. W powyższym kontekście warto zwrócić uwagę, iż certyfikaty inwestycyjne spełniają definicję „papieru wartościowego” wskazaną w art. 3 pkt 1 lit. a ustawy o obrocie – do tej kategorii papierów wartościowych nie odnoszą się jednak opisane powyżej zasady ujęte w art. 10 ust. 4 Ustawy o PIT.

Natomiast w odniesieniu do definicji pochodnych instrumentów finansowych Ustawa o PIT w art. 5a pkt 13 wskazuje, że przez pochodne instrumenty finansowe należy rozumieć instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c-i ustawy o obrocie. Oznacza to, że definicja pochodnych instrumentów finansowych w rozumieniu przepisów Ustawy o PIT nie obejmuje m.in. tytułów uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania (zdefiniowanych w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. a ustawy o obrocie). Definicja tytułów uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania znajduje się w art. 3 pkt 3 ustawy o obrocie. Zgodnie z tym przepisem, tytułami uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania są wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego papiery wartościowe lub niebędące papierami wartościowymi instrumenty finansowe reprezentujące prawa majątkowe przysługujące uczestnikom instytucji wspólnego inwestowania, w tym w szczególności jednostki uczestnictwa funduszy inwestycyjnych.

Nie ulega ponadto wątpliwości, iż definicji pochodnych instrumentów finansowych nie spełniają również certyfikaty inwestycyjne, które stanowią papiery wartościowe w rozumieniu art. 3 pkt 1 lit. a ustawy o obrocie.

Z powyższego wynika, że w myśl przepisów Ustawy o PIT jednostki uczestnictwa oraz certyfikaty inwestycyjne nie są kwalifikowane jako:

-papiery wartościowe, o których mowa w art. 3 pkt 1 lit. b ustawy o obrocie,

-pochodne instrumenty finansowe.

Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że art. 10 ust. 4 Ustawy o PIT nie obejmuje swoim zakresem jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych ani certyfikatów inwestycyjnych.

W konsekwencji, wynagrodzenie wypłacane Pracownikom przez Wnioskodawcę w postaci jednostek uczestnictwa lub certyfikatów inwestycyjnych może być zakwalifikowane wyłącznie jako przychód z kapitałów pieniężnych w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 5 Ustawy o PIT.

W konsekwencji jedynie przychód z umorzenia jednostek uczestnictwa powinien zostać zakwalifikowany do źródeł przychodów z kapitałów pieniężnych na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 7 w zw. z art. 17 ust. 1 pkt 5 Ustawy o PIT oraz opodatkowany zryczałtowaną 19% stawką PIT zgodnie z art. 30a ust. 1 pkt 5 Ustawy o PIT.

3. Brak definitywnego przysporzenia u Pracowników w momencie wypłacenia im wynagrodzenia w formie jednostek uczestnictwa

Za przychód, w rozumieniu art 11 ust. 1 Ustawy o PIT, uznaje się otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze, wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Analiza powyższego przepisu prowadzi do wniosku, że dla rozpoznania przychodu konieczne jest łączne spełnienie dwóch warunków:

1)świadczenie musi mieć wymierną korzyść dla podatnika; oraz

2)podatnik musi tę korzyść (świadczenie) otrzymać.

Aby można było stwierdzić powstanie przychodu w rozumieniu art. 11 ust. 1 Ustawy o PIT, niezbędne jest ponadto ustalenie, że przysporzenie ma charakter definitywny, trwały oraz ostateczny, a podmiot który otrzymał dane przysporzenie może nim swobodnie dysponować.

Jak wskazano w opisie stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego, w pewnym uproszczeniu mechanizm wynagradzania Pracowników w formie instrumentów finansowych w ramach zmiennych składników wynagrodzenia składa się z trzech kluczowych momentów:

1)moment przyznania – w którym Pracownicy nabywają prawo do wypłaty instrumentów finansowych w przyszłości (po upływie okresu odroczenia),

2)moment wypłaty (wydania) – w którym Towarzystwo nabywa na rzecz Pracowników instrumenty finansowe, które nie mogą być jednak spieniężone do momentu upływu okresu wstrzymania, oraz

3)moment umorzenia (spieniężenia) – w którym Pracownicy nabywają prawo do przedstawienia instrumentów finansowych do odkupu lub umorzenia.

W konsekwencji Pracownicy Towarzystwa nie mają możliwości swobodnego dysponowania zmiennymi składnikami wynagrodzenia w postaci jednostek uczestnictwa bezpośrednio po ich wypłacie. W niniejszej sprawie brak jest zatem podstaw do twierdzenia, że przychód po stronie Pracowników powstaje w momencie przyznania lub wypłaty instrumentów finansowych, ponieważ definitywne i realne przysporzenie powstaje dopiero w momencie przedstawienia instrumentów do odkupu lub umorzenia, a nie na wcześniejszych etapach.

Warto zauważyć, iż ze względu na zmienność wartości ww. instrumentów finansowych, faktyczna wartość przysporzenia po stronie Pracownika będzie znana dopiero w momencie ich umorzenia. W praktyce w tym przypadku można założyć wystąpienie jednego z poniższych scenariuszy:

-Scenariusz I: wartość jednostek uczestnictwa w momencie ich umorzenia będzie wyższa od wartości tych instrumentów obliczonej na podstawie ostatniej znanej wyceny dokonanej przed momentem wypłaty instrumentów Pracownikowi (zwiększenie wartości jednostek uczestnictwa),

-Scenariusz II: wartość jednostek uczestnictwa w momencie ich umorzenia będzie niższa od wartości tych instrumentów obliczonej na podstawie ostatniej znanej wyceny dokonanej przed momentem wypłaty instrumentów Pracownikowi (zmniejszenie wartości jednostek uczestnictwa).

Nie można przy tym wykluczyć, że wypłacone jednostki uczestnictwa na moment przedstawienia ich do umorzenia będą posiadać znacznie niższą wartość od wartości potencjalnej jaką posiadały w dniu wypłaty (nawet bliską zeru). Może mieć to miejsce ze względu na szereg zmiennych, zarówno zależnych jak i niezależnych od Towarzystwa, Pracowników oraz zarządzanych przez Towarzystwo funduszy – np. w wyniku nietrafionych decyzji inwestycyjnych dotyczących aktywów funduszu inwestycyjnego lub w związku ze spadkiem efektywności inwestycji wynikającym z ogólnej sytuacji gospodarczej (np. kryzys finansowy, krach na giełdzie).

W celu osiągnięcia pożądanych rezultatów ustawodawca w drodze Rozporządzenia powiązał zatem wynagrodzenie określonych pracowników towarzystw funduszy inwestycyjnych właśnie z tą zmiennością. Pracownicy towarzystw funduszy inwestycyjnych po wypłaceniu im jednostek uczestnictwa, na podstawie znajdujących oparcie w przepisach Rozporządzenia umowach cywilnoprawnych zobowiązują się do tego, aby nie spieniężać wypłaconych instrumentów finansowych do momentu upływu odpowiednich okresów wstrzymania.

Uznanie zatem, że po stronie Pracowników Towarzystwa w momencie wypłaty instrumentów finansowych powstaje jakikolwiek przychód do opodatkowania prowadziłoby do opodatkowania wartości, której Pracownik nie uzyskał i nie uzyska do momentu umorzenia, to jest najwcześniej po upływie określonych okresów wstrzymania.

Należy zatem zwrócić uwagę, że wartość hipotetycznego świadczenia w postaci jednostek uczestnictwa może być niemożliwa do określenia. W szczególności przyjęcie ceny nabycia instrumentów finansowych poniesionej przez Towarzystwo nie może być uznane za prawidłową metodę określenia wartości nieodpłatnego świadczenia po stronie Pracownika. Wynika to z faktu, iż wydatek poniesiony przez Towarzystwo, ze względu na okres wstrzymania prawa do spieniężenia instrumentów finansowych, z założenia nigdy nie będzie odpowiadać realnemu przysporzeniu jakie w późniejszym okresie uzyska Pracownik.

Analogicznie, w ocenie Towarzystwa, zastosowanie którejkolwiek z metod określania wartości nieodpłatnych świadczeń ujętych w art. 11 ust. 2 i 2a Ustawy o PIT nie prowadzi do określenia realnej wartości przysporzenia po stronie Pracownika. Zatem, co do zasady, nie jest możliwe określenie wartości przysporzenia na dzień wypłaty instrumentów finansowych. Wartość tego przysporzenia jednak będzie mogła być definitywnie określona na dzień przedstawienia instrumentów finansowych do umorzenia. W konsekwencji, dopiero na dzień umorzenia powstanie u Pracowników ewentualny przychód na gruncie Ustawy o PIT.

4. Podwójne opodatkowanie tego samego świadczenia

Dodatkowo Towarzystwo wskazuje, że przyjęcie, iż w sytuacji wypłaty oraz umorzenia objętych treścią Wniosku instrumentów finansowych dochodzi do powstania przychodu:

-ze stosunku pracy (lub z działalności wykonywanej osobiście) w momencie ich wypłaty, oraz

-z kapitałów pieniężnych w momencie ich umorzenia,

prowadziłoby w efekcie do podwójnego opodatkowania tego samego świadczenia.

W ocenie Wnioskodawcy bowiem wypłata oraz umorzenie instrumentów finansowych nie mogą stanowić na gruncie prawa podatkowego dwóch odrębnych zdarzeń powodujących powstanie obowiązku podatkowego.

Jak zostało to jut wyżej wskazane, przyjęcie, że w momencie wypłaty analizowanych zmiennych składników wynagrodzenia dochodzi do powstania przychodu ze stosunku pracy (ewentualnie z działalności wykonywanej osobiście) oznacza w istocie, że opodatkowana jest hipotetyczna wartość świadczenia, które będzie stanowić przysporzenie dopiero w momencie umorzenia instrumentów finansowych.

Nie powinno przy tym budzić wątpliwości na gruncie regulacji Ustawy o PIT, że w momencie umorzenia tych instrumentów finansowych dochodzi do powstania przychodu z kapitałów pieniężnych (takie stanowisko podziela przy tym Wnioskodawca).

W konsekwencji powodowałoby to, że wynagrodzenie Pracownika byłoby opodatkowane ponownie, pomimo tego, że Pracownik już raz zapłacił daninę od hipotetycznej wartości związanej z rzekomym nieodpłatnym świadczeniem (chociaż nie przełożyło się ono na realne przysporzenie po jego stronie).

W ocenie Wnioskodawcy natomiast, takiej konsekwencji nie można przyjąć za prawidłową. Podwójne opodatkowanie tego samego świadczenia narusza bowiem zasadę równości, której emanacją jest m.in. równomierność opodatkowania wszystkich podatników. Oznacza ona m.in. opodatkowanie wszystkich podatników zasadniczo na takich samych zasadach. Naruszeniem tego byłoby natomiast podwójne opodatkowanie tego samego świadczenia otrzymanego przez podatnika – raz w momencie wypłaty instrumentów finansowych i kolejny raz w momencie ich umorzenia. W konsekwencji, przyjęcie takiego wniosku za prawidłowy byłoby niedozwolone.

Podobne stanowisko jest przy tym również przedstawiane w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego (K 6/02). Wskazuje się w nim, że podwójne opodatkowanie stoi w sprzeczności z zasadę równości oraz powszechności opodatkowania poprzez naruszenie dyrektyw zawartych w tej zasadzie dotyczących proporcjonalności oraz równomierności opodatkowania.

W ocenie Towarzystwa, przedstawione powyżej podwójne opodatkowanie wynagrodzenia wypłacanego w formie zmiennych składników doprowadziłoby właśnie do sytuacji niedopuszczalnej w świetle zasad wynikających z art. 2, art. 32 i art. 64 ust. 3 w zw. z art. 84 oraz art. 217 Konstytucji RP.

Powyższe twierdzenia znajdują oparcie również w rozstrzygnięciach Naczelnego Sądu Administracyjnego (np. II FSK 1725/14; II FSK 517/10; II FSK 111/12; II FSK 96/13; II FSK 347/12). Również te orzeczenia wskazują, że opodatkowanie jednego świadczenia dwukrotnie, narusza zasadę równości oraz powszechności opodatkowania. Chociaż orzeczenia te nie dotyczą bezpośrednio takiego samego stanu faktycznego jak sytuacja Wnioskodawcy, wnioski z nich wynikające, pozostają aktualne dla sytuacji Towarzystwa.

W konsekwencji, również z uwagi na powyżej przedstawiony argument, stanowisko Towarzystwa należy uznać za prawidłowe.

5. Rozliczenie zryczałtowanego podatku z tytułu przychodów z funduszy kapitałowych

Mając na uwadze wszystkie przedstawione powyżej argumenty, zdaniem Wnioskodawcy, przychody z tytułu otrzymywania przez Pracowników zmiennych składników wynagrodzenia w formie jednostek uczestnictwa mogą być kwalifikowane jedynie jako przychody z kapitałów pieniężnych i rozpoznawane w momencie umorzenia analizowanych instrumentów finansowych.

Podkreślić zatem należy, że przychody, o których mowa w art. 30a ust. 1 Ustawy o PIT podlegają na podstawie art. 41 ust. 4 tej ustawy obowiązkowi pobrania przez płatnika zryczałtowanego podatku dochodowego (w wysokości 19%). Płatnikiem w tym przypadku jest fundusz zarządzany przez Towarzystwo.

Zryczałtowany podatek ustalany jest od dochodu, stanowiącego różnicę między osiągniętym przychodem a poniesionymi kosztami uzyskania przychodów. Co do zasady zatem płatnik pomniejsza wypłatę z tytułu umorzenia jednostek uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych lub certyfikatów inwestycyjnych o podatek od dochodu ustalonego jako różnica pomiędzy uzyskanym przychodem a poniesionymi kosztami określonymi zgodnie z art. 22 ust 1 w zw. z art. 23 ust. 1 pkt 38 Ustawy o PIT.

W stanie faktycznym i zdarzeniu przyszłym będącym przedmiotem niniejszego wniosku, Pracownicy nie ponoszą osobiście ciężaru nabycia jednostek uczestnictwa (potencjalnego kosztu uzyskania przychodów). Koszt nabycia jednostek uczestnictwa ponoszony jest przez Towarzystwo jako integralny element zmiennych składników wynagrodzenia należnego Pracownikom. Obowiązek poniesienia ww. kosztu nabycia jednostek uczestnictwa czy certyfikatów inwestycyjnych spoczywa na Towarzystwie na podstawie § 6 pkt 10 Rozporządzenia. W związku z czym, Pracownicy nie są uprawnieni do rozpoznania ceny nabycia jednostek uczestnictwa jako kosztów uzyskania przychodów w momencie ich umorzenia.

6. Podsumowanie

Na podstawie powyższej analizy, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że umorzenie przez Pracowników jednostek uczestnictwa wypłaconych w ramach wynagrodzenia zgodnie z postanowieniami Polityki oraz Rozporządzenia podlega opodatkowaniu zryczałtowaną 19% stawką PIT jako przychody z kapitałów pieniężnych oraz nie znajdą do nich zastosowania postanowienia, obowiązującego od 1 stycznia 2018 r., art. 10 ust. 4 Ustawy o PIT.

Na funduszu, który wypłaca wynagrodzenie z tytułu odkupu jednostek uczestnictwa w celu ich umorzenia, w związku z powyższym będą ciążyć obowiązki płatnika zgodnie z zasadami ogólnymi, w szczególności art. 41 ust. 4 Ustawy o PIT.

Mając na uwadze powyżej przedstawione okoliczności faktyczne oraz obowiązujące przepisy prawa, Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie prawidłowości stanowiska zaprezentowanego w niniejszym Wniosku.

Co więcej, Towarzystwo wskazuje, że Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wydanym wyroku z dnia 13 listopada 2019 r. (sygn. akt III SA/Wa 698/19) zaprezentował argumentację w całości podzielającą stanowisko przedstawione przez Wnioskodawcę.

Interpretacja indywidualna

Rozpatrzyłem Państwa wniosek – 7 lipca 2020 r. wydałem interpretację indywidualną znak 0112-KDIL2-1.4011.422.2020.1.KF, w której uznałem Państwa stanowisko za prawidłowe w części dotyczącej określenia skutków podatkowych w momencie umorzenia jednostek uczestnictwa oraz nieprawidłowe w pozostałej części.

Interpretację doręczono Państwu 7 lipca 2020 r.

Skarga na interpretację indywidualną

5 sierpnia 2020 r. wnieśli Państwo (poprzez system ePUAP) skargę na tę interpretację do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu. Ponadto 7 sierpnia 2020 r. wpłynęła do mnie druga skarga (tożsama co do treści), nadana za pośrednictwem operatora pocztowego 5 sierpnia 2020 r.

Wnieśli Państwo o:

1)uchylenie interpretacji w zaskarżonej części – na podstawie art. 146 § 1 p.p.s.a.,

2)zasądzenie od Organu na rzecz Skarżącego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm prawem przepisanych – na podstawie art. 200 oraz art. 205 p.p.s.a.

Postępowanie przed sądami administracyjnymi

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu uchylił skarżoną interpretację – wyrokiem z 19 marca 2021 r. sygn. akt I SA/Po 498/20.

6 maja 2021 r. wniosłem skargę kasacyjną znak 0110-KWR2.4021.11.2021.2.AB od tego wyroku do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie – wyrokiem z 5 października 2023 r. sygn. akt II FSK 758/21 oddalił skargę kasacyjną.

Prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 19 marca 2021 r. sygn. akt I SA/Po 498/20 wpłynął do Organu 26 lutego 2024 r.

Ponowne rozpatrzenie wniosku – wykonanie wyroku

Zgodnie z art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.):

Wykonuję obowiązek, który wynika z tego przepisu, tj.:

•uwzględniam ocenę prawną i wskazania dotyczące postępowania, które wyraził Wojewódzki Sąd Administracyjny oraz Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w ww. wyrokach;

•ponownie rozpatruję Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej – stwierdzam, że stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe w zakresie uznania, że po stronie Pracowników przychód powstanie wyłącznie w momencie umorzenia (spieniężenia) jednostek uczestnictwa oraz nieprawidłowe w zakresie kwalifikacji uzyskanego przychodu do przychodów z kapitałów pieniężnych.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania. W myśl tej zasady, wyrażonej w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.

Katalog źródeł przychodów został określony przez ustawodawcę w art. 10 ust. 1 tej ustawy, wśród których wymienił przychody ze stosunku pracy (pkt 1) oraz działalność wykonywaną osobiście (pkt 2).

W myśl art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Użyty powyżej zwrot „w szczególności” oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wskazane jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Z kolei zgodnie z art. 13 pkt 7 ww. ustawy:

Na podmiotach dokonujących świadczeń z powyższych tytułów ciążą natomiast obowiązki płatnika.

I tak, w myśl art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Jak wynika natomiast z treści art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego wynika, że w celu realizacji obowiązku ciążącego na znaczących towarzystwach funduszy inwestycyjnych w związku z brzmieniem § 2 w zw. z § 1 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 30 sierpnia 2016 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinna odpowiadać polityka wynagrodzeń w towarzystwie funduszy inwestycyjnych wydanego na podstawie art. 47a ust. 4 ustawy o funduszach inwestycyjnych, Wnioskodawca ustanowił Politykę wynagrodzeń, regulującą zasady wynagrodzeń wypłacanych na rzecz osób, do zadań których należą czynności istotnie wpływające na profil ryzyka Towarzystwa lub zarządzanych funduszy inwestycyjnych. Polityka obejmuje wynagrodzenia m.in. Członków Zarządu, Prokurentów, czy Zarządzających Funduszami – Członków Komitetu Inwestycyjnego (zwanych łącznie Pracownikami). Pracownicy Towarzystwa, na podstawie przyjętej Polityki, wynagradzani są w formie hybrydowej polegającej na tym, ze ich wynagrodzenie składa się z:

-wynagrodzenia stałego, niebędącego przedmiotem niniejszego Wniosku, oraz

-zmiennych składników wynagrodzenia, w których co najmniej 50% stanowią jednostki uczestnictwa, a które to wynagrodzenie jest dodatkowo ograniczone czasowo poprzez przyjęcie odpowiednich okresów odroczenia oraz wstrzymania.

Jak wskazał Wnioskodawca, mechanizm wynagradzania Pracowników w formie instrumentów finansowych w ramach zmiennych składników wynagrodzenia składa się z trzech kluczowych momentów:

1)momentu przyznania – w którym Pracownicy nabywają prawo do wypłaty instrumentów finansowych w przyszłości (po upływie okresu odroczenia);

2)momentu wypłaty (wydania) – w którym Towarzystwo nabywa na rzecz Pracowników instrumenty finansowe, które nie mogą być jednak spieniężone do momentu upływu okresu wstrzymania, oraz

3)momentu umorzenia (spieniężenia) – w którym Pracownicy nabywają prawo do przedstawienia instrumentów finansowych do odkupu lub umorzenia.

Mając na uwadze powyższe okoliczności faktyczne i prawne należy uznać, że samo nabycie przez Pracowników prawa do wypłaty instrumentów finansowych w przyszłości (po upływie okresu odroczenia), nie może być traktowane w kategorii przychodu zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych. Samo otrzymanie prawa nie powoduje bowiem jeszcze żadnej korzyści po stronie otrzymujących je osób. Późniejsze otrzymanie jednostek uczestnictwa (po okresie odroczenia) związane jest bowiem ze spełnieniem określonych warunków. Zatem samo przyznanie prawa nie oznacza, że dany Pracownik z całą pewnością otrzyma jednostki uczestnictwa. Jak wskazano w opisie sprawy, Polityka zawiera szereg warunków negatywnych, które nie mogą wystąpić, aby mogło dojść do wypłaty odrodzonej części zmiennych składników wynagrodzenia. Zatem możliwa jest sytuacja, w której pomimo przyznania prawa do wypłaty jednostek uczestnictwa, w przyszłości do takiej wypłaty nie dojdzie.

Zatem w momencie przyznania po stronie Pracowników nie powstaje przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W odniesieniu natomiast do momentu wypłaty (wydania), w którym Towarzystwo nabywa na rzecz Pracowników instrumenty finansowe, należy wskazać, że dla powstania przychodu konieczne jest ustalenie, że dane przysporzenie ma definitywny charakter. „Definitywność” przychodu zakłada jego bezzwrotność, trwałość i ostateczność. Oznacza to, że wpłacone środki uznawane są za należne podmiotowi je otrzymującemu, który może nimi swobodnie dysponować. Nie można zatem uznać, że Pracownik w momencie wypłacenia mu jednostek uczestnictwa odnosi definitywne przysporzenie.

Jak wyjaśnił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z 19 marca 2021 r. sygn. akt I SA/Po 498/20:

Powyższe potwierdził również Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 5 października 2023 r. sygn. akt II FSK 758/21, wskazując, że:

W związku z powyższym w momencie wypłaty (wydania), w którym Towarzystwo nabywa na rzecz Pracowników instrumenty finansowe, po stronie Pracowników również nie dojdzie do powstania przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przychód po stronie Pracowników powstanie zatem dopiero w momencie umorzenia (spieniężenia) otrzymanych jednostek uczestnictwa. W tej części stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Przechodząc natomiast do kwestii określenia właściwego źródła przychodu w momencie umorzenia jednostek uczestnictwa, nie można zgodzić się z Wnioskodawcą, że Pracownik realizując prawo z jednostek uczestnictwa otrzymanych tytułem wynagrodzenia za pracę osiąga przychody z kapitałów pieniężnych.

Jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku sygn. akt II FSK 758/21:

O braku możliwości kwalifikacji przychodu z realizacji jednostek uczestnictwa do przychodów ze stosunku pracy na gruncie prawa podatkowego – w ocenie Sądu – nie przesądza treść art. 10 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem:

Jak wyjaśnił Naczelny Sąd Administracyjny:

Wobec tego, o kwalifikacji przychodów do danego źródła przychodu decyduje tytuł prawny ich uzyskania – w tym przypadku stosunek pracy. Uzyskanie przychodu z tytułu przedstawienia do odkupu bądź umorzenia jednostek uczestnictwa tytułem wynagrodzenia za pracę przesądza zatem o uznaniu takiego przychodu za przychód ze stosunku pracy, a nie z kapitałów pieniężnych. Analogicznie należy uznać, że powyższa argumentacja ma odpowiednie odniesienie do przychodów osiąganych z tytułu działalności wykonywanej osobiście (art. 13 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Podsumowując, mając na uwadze przedstawione stan faktyczny i zdarzenie przyszłe oraz uwzględniając stanowisko wyrażone w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 19 marca 2021 r. sygn. akt I SA/Po 498/20 oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego z 5 października 2023 r. sygn. akt II FSK 758/21 – przychód z tytułu wynagrodzenia wypłacanego w postaci jednostek uczestnictwa powstanie po stronie Pracowników wyłącznie w momencie ich zbycia na rzecz funduszu w celu umorzenia.

Ponadto – uwzględniając wskazania Naczelnego Sądu Administracyjnego – powyższy przychód Wnioskodawca powinien zaliczyć do odpowiedniego źródła przychodów w zależności od stosunku prawnego łączącego Go z danym Pracownikiem otrzymującym świadczenie. W przypadku osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę do przychodów ze stosunku pracy zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, natomiast w przypadku osób, które niezależnie od sposobu ich powoływania, należą do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych do przychodów z działalności wykonywanej osobiście na podstawie art. 13 pkt 7 ww. ustawy.

W związku z powyższym na Wnioskodawcy z tego tytułu będą ciążyły obowiązki płatnika, wynikające z art. 31 oraz art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

-stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz

-zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dniu wniesienia wniosku.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).