Interpretacja indywidualna z dnia 22 maja 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL2-2.4011.167.2024.2.AA

Opodatkowanie dochodów małoletniego.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych:

-w części dotyczącej ustalenia daty naliczania odsetek od zobowiązania podatkowego – jest nieprawidłowe,

-w pozostałej części – jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

W dniu 21 lutego 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 20 lutego 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 9 maja 2024 r. (wpływ 9 maja 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W dniu (…).01.2022 roku zmarł AA, wspólnik spółki B Spółka Jawna. Wspólnik jako formę opodatkowania przychodów z działalności gospodarczej wybrał podatek liniowy. Zgodnie z zapisem umowy spółki w miejsce zmarłych wspólników wchodzą ich spadkobiercy. Jedynym spadkobiercą po zmarłym AA jest jego małoletnia córka CC. Córka odziedziczyła majątek po zmarłym ojcu na postawie ustawy (z dobrodziejstwem inwentarza), na tą okoliczność 25.07.2022 roku sporządzono akt poświadczenia dziedziczenia (Repertorium A. (…)). Przedstawiciel ustawowy małoletniej CC złożył dnia 19.08.2022 roku, zgodnie z art. 583 Kodeksu spółek handlowych, żądanie przekształcenia przez spadkobiercę spółki jawnej w spółkę komandytową.

Na powyższą okoliczność 25.08.2022 roku podpisano między Panią DD, czyli przedstawicielem ustawowym małoletniej spadkobierczyni a pozostałym wspólnikiem spółki jawnej porozumienie o przekształceniu spółki jawnej w komandytową, a także o działaniach mających na celu zapewnienie ciągłości funkcjonowania Spółki. W związku z powyższym do Sądu Rejonowego wpłynął wniosek o zezwolenie na dokonanie czynności prawnej przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem małoletniego dziecka CC. Sąd Rejonowy wydał 09.03.2023 roku postanowienie o wyrażeniu zgody na wstąpienie przez małoletnią CC do spółki B Spółka Jawna, a następnie jej przekształcenie w spółkę komandytową, w której małoletniej CC zostanie przyznany status komandytariusza, a jej odpowiedzialność zostanie ograniczona do wysokości sumy komandytowej, tj. kwoty 2.000 zł. Zarządzeniem z dnia 14.04.2023 roku Sędzia stwierdził, że orzeczenie jest prawomocne z dniem 17.03.2023 roku. Powyższe pismo przedstawiciel ustawowy otrzymał 09.05.2023 roku od pełnomocnika p. adwokat. Dnia 02.10.2023 roku przygotowano plan przekształcenia spółki, natomiast 24.11.2023 roku podpisano akt notarialny w sprawie przekształcenia spółki. Zgodnie z umową spółki komandytowej CC jest komandytariuszem Spółki i odpowiada za zobowiązania wobec wierzycieli do wysokości sumy komandytowej, tj. kwoty 2.000 zł i jest wolna od odpowiedzialności w granicach wartości wkładu wniesionego do Spółki. Wkład CC wynosi (…) zł. CC uczestniczy w zyskach oraz majątku spółki w wysokości 1%. Małoletnia pobiera także rentę rodzinną, która nie przekracza minimalnego wynagrodzenia za pracę. Do tej pory małoletnia nie miała wypłaconego zysku z tytułu bycia wspólnikiem w spółce. Nie rozliczyła się też z dochodu osiągniętego przez spółkę jawną od 23.01.2022 roku do 31.12.2022 roku, oraz od 01.01.2023 roku do 12.12.2023 roku. Złożono natomiast deklarację SD, w której wykazano odziedziczony udział w wysokości (…) zł.

Pytania

1.W jakiej formie będzie opodatkowany dochód małoletniej od 22.01.2022 roku, w związku z brakiem złożenia oświadczenie o formie opodatkowania?

2.Czy dochód z działalności pozarolniczej małoletniego dziecka będzie doliczany do dochodów matki?

3.W jakim zeznaniu rocznym należy wykazać rentę rodzinną po zmarłym ojcu?

4.Od jakiego terminu liczyć odsetki za zwłokę w zapłacie zobowiązania podatkowego, od dnia wpisu córki jako wspólnika, czyli 13.12.2023 roku, czy od wydania zarządzenia o prawomocności zgody Sądu Rejonowego na przystąpienie małoletniej do spółki, tj. od 14.04.2023 roku?

5.Czy składka zdrowotna może być odliczona od dochodu małoletniej?

Pani stanowisko w sprawie

W ocenie przedstawiciela ustawowego małoletniej – w odniesieniu do pytania nr 1 – dochód dziecka w związku z brakiem złożenia oświadczenia o formie opodatkowania będzie opodatkowany na zasadach ogólnych

W ocenie przedstawiciela ustawowego małoletniej – w odniesieniu do pytania nr 2 – zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dochód małoletniego dziecka nie będzie doliczany do dochodów matki.

W ocenie przedstawiciela ustawowego małoletniej – w odniesieniu do pytania nr 3 – rentę rodzinną należy wykazać w zeznaniu rocznym dziecka PIT-36.

W ocenie przedstawiciela ustawowego małoletniej – w odniesieniu do pytania nr 4 – odsetki za zwłokę w zapłacie zobowiązania podatkowego zostaną naliczone od momentu wpisu córki do Krajowego Rejestru Sądowego jako wspólnika spółki, tj. od dnia 13.12.2023 roku.

W ocenie przedstawiciela ustawowego małoletniej – w odniesieniu do pytania nr 5 – składka zdrowotna opłacona w 2024 roku, a która była należna lecz niezapłacona za rok 2022 oraz 2023, nie może być odliczona od dochodu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku, jest:

-nieprawidłowe – w części dotyczącej ustalenia daty naliczania odsetek od zobowiązania podatkowego,

-prawidłowe – w pozostałej części.

 Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 922 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 1610 ze zm.):

W myśl art. 922 § 2 Kodeksu cywilnego:

W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego:

Natomiast stosownie do art. 925 Kodeksu cywilnego:

W świetle cytowanych powyżej przepisów – spadek zostaje nabyty w drodze spadkobrania z dniem śmierci spadkodawcy. Nabycie spadku następuje automatycznie, z mocy ustawy. Od chwili otwarcia spadku spadkobiercy mogą samodzielnie objąć spadek we władanie. Orzeczenie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku potwierdza nabycie spadku przez spadkobierców i ma jedynie znaczenie deklaratoryjne.

Stąd, z dniem śmierci spadkodawcy małoletnia stała się właścicielem majątku po zmarłym ojcu, tj. nabyła udziały w spółce jawnej.

Zgodnie z art. 4 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 18 ze zm.):

W myśl art. 22 § 1 ustawy – Kodeks spółek handlowych:

Zgodnie z art. 5a pkt 26 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

W myśl natomiast art. 5a pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Dochody spółek niebędących osobami prawnymi nie stanowią odrębnego przedmiotu opodatkowania. Opodatkowaniu podlegają natomiast dochody poszczególnych wspólników takiej spółki. Sposób opodatkowania dochodu z udziału w spółce niebędącej osobą prawną uzależniony jest od cywilnoprawnego statusu danego wspólnika. Jeżeli wspólnikiem spółki niebędącej osobą prawną jest osoba fizyczna, to dochód z udziału w tej spółce będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Dlatego też, w przypadku prowadzenia działalności w formie spółki jawnej niebędącej podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych, podatnikiem podatku dochodowego nie jest spółka tylko poszczególni wspólnicy. Zatem na nich, a nie na spółce jawnej ciąży obowiązek podatkowy w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.

Stosownie do art. 5b ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zgodnie natomiast z art. 8 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stąd wielkość przychodów przypadających na podatnika (wspólnika spółki niebędącej osobą prawną) określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku. Taką samą zasadę należy zastosować przy określaniu kosztów uzyskania przychodów oraz ulg podatkowych związanych z prowadzoną przez tę spółkę działalnością gospodarczą.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W myśl natomiast art. 9a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zgodnie z art. 9a ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 42a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że (…) stycznia 2022 r. zmarł ojciec małoletniej, który był wspólnikiem spółki jawnej (dalej: Spółka), i jako formę opodatkowania przychodów z działalności gospodarczej wybrał podatek liniowy. Małoletnia jest jedynym spadkobiercą po zmarłym ojcu, co zostało 25 lipca 2022 r. potwierdzone aktem poświadczenia dziedziczenia. W dniu 19 sierpniu 2022 r. przedstawiciel ustawowy małoletniej złożył żądanie przekształcenia przez spadkobiercę Spółki w spółkę komandytową. Następnie 25 sierpnia 2022 r. podpisano między przedstawicielem ustawowym małoletniej spadkobierczyni a drugim wspólnikiem Spółki porozumienie o przekształceniu Spółki w spółkę komandytową, a także o działaniach mających na celu zapewnienie ciągłości funkcjonowania Spółki. W dniu 9 marca 2023 r. Sąd Rejonowy wydał postanowienie o wyrażeniu zgody na wstąpienie przez małoletnią do Spółki, a następnie jej przekształcenie w spółkę komandytową. Akt notarialny w sprawie przekształcenia Spółki podpisano 24 listopada 2023 r. Do tej pory małoletnia nie rozliczyła się z dochodów osiągniętych w ramach Spółki w okresie od 23 stycznia 2022 do 31 grudnia 2022 oraz od 1 stycznia 2023 do 12 grudnia 2023 r.

Ponieważ małoletnia – w związku z osiąganymi dochodami w ramach Spółki – nie złożyła oświadczenia o wyborze formy opodatkowania czy to w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, czy też podatku liniowego, dochód ten, zgodnie z art. 9a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Podsumowanie: dochód małoletniej z tytułu działalności gospodarczej w formie Spółki od 23 stycznia 2022 do 31 grudnia 2022 oraz od 1 stycznia 2023 do 12 grudnia 2023 r. będzie podlegał opodatkowaniu na zasadach ogólnych określonych w art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z kolei z wykładni gramatycznej ww. powołanego art. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że tylko dochody małoletnich dzieci z ich pracy, rent, stypendiów oraz dochody z przedmiotów oddanych im do swobodnego użytku podlegają opodatkowaniu na imię małoletniego dziecka, ponieważ są one wyłączone z zarządu majątkiem dziecka przez rodziców. Natomiast inne dochody podlegają doliczeniu do dochodów rodziców.

Ponieważ ustawa nie definiuje pojęcia „praca”, o którym mowa w ww. przepisie, należy odwołać się do wykładni językowej wskazanego pojęcia. Według słownika języka polskiego praca to świadoma, celowa działalność człowieka służąca zaspokajaniu potrzeb lub polegająca na wytwarzaniu dóbr, wykonywaniu czynności za wynagrodzenie; to dzieło, wytwór takiej działalności. Pracą, w znaczeniu powołanej definicji, są zatem wszelkie czynności, których celem jest wytworzenie dobra materialnego lub kulturalnego i to niezależnie od tego, czy są wykonywane w ramach obowiązków wynikających ze stosunku pracy, stosunku służbowego, czy też w ramach działalności gospodarczej.

Dlatego nieuzasadnione jest stawianie znaku równości między pojęciem „dochód z pracy”, o którym mowa w art. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a pojęciem „dochód ze stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy” z art. 12 ust. 1 tej ustawy. Pojęcie „pracy” należy więc rozumieć szerzej niż tylko jako pracę wykonywaną na podstawie stosunku pracy i stosunków pokrewnych. Zakresem analizowanego pojęcia objęte są także dochody małoletnich z innej ich pracy (aktywności), tj. np. z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Na podstawie powołanych przepisów prawa oraz przedstawionego we wniosku opisu sprawy stwierdzam, że dochody małoletniej z tytułu prowadzonej za pośrednictwem Spółki działalności gospodarczej mieszczą się w pojęciu „dochodów z pracy małoletnich dzieci”, a w konsekwencji przedstawiciel ustawowy małoletniej nie powinien doliczać tych dochodów do swoich dochodów. Jak już wskazałem, dochodów z pracy małoletnich dzieci nie dolicza się do dochodów rodziców, co wynika z art. 7 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Podsumowanie: dochód z działalności gospodarczej małoletniej nie powinien być doliczany do dochodów matki.

Odnosząc się natomiast do kwestii wykazania w zeznaniu rocznym renty rodzinnej po zmarłym ojcu, wyjaśniam, że – zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – rodzice do swoich dochodów nie mogą doliczyć dochodów z rent.

Zgodnie z art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Obowiązek rozliczenia dochodów małoletniego dziecka w odrębnym zeznaniu występuje zawsze, gdy dziecko osiągnie podlegające opodatkowaniu w Polsce dochody:

·z pracy (np. z działalności gospodarczej),

·z renty (np. renty rodzinnej),

·ze stypendiów,

·z przedmiotów oddanych mu do swobodnego użytku.

Ponadto wyjaśniam – ponieważ małoletnie dziecko nie ma pełnej zdolności do czynności prawnych, zeznanie podatkowe na imię dziecka obowiązani są sporządzić, podpisać i złożyć w urzędzie skarbowym jego przedstawiciele prawni, np. rodzice, opiekunowie prawni.

W tej sprawie małoletnia osiąga przychody zarówno z działalności gospodarczej (jako wspólnik Spółki), jak i z tytułu renty rodzinnej po zmarłym ojcu, dlatego osiągnięte dochody należy wykazać w zeznaniu PIT-36.

Podsumowanie: renta rodzinna winna zostać wykazana w zeznaniu PIT-36.

Odnosząc się natomiast do kwestii dotyczącej terminu, od jakiego należy liczyć odsetki stwierdzam, co następuje:

W myśl art. 51 § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.):

Stosownie do art. 51 § 2 ustawy – Ordynacja podatkowa:

Zgodnie z art. 53 § 1 ustawy – Ordynacja podatkowa:

W myśl art. 53 § 2 ustawy – Ordynacja podatkowa:

Stosownie do art. 53 § 3 ustawy – Ordynacja podatkowa:

Zgodnie z art. 53 § 4 ustawy – Ordynacja podatkowa:

W myśl natomiast art. 44 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zgodnie z art. 44 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Z kolei stosownie do art. 45 ust. 4 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W myśl art. 45 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Skoro otwarcie spadku następuje z chwilą śmierci spadkodawcy (tu: ojca małoletniej), to odsetki należy liczyć od dnia następującego po upływie terminu płatności zaliczek/podatku wynikającego z zeznania o wysokości dochodów.

Podsumowanie: odsetki za zwłokę w zapłacie zobowiązania podatkowego powinny być naliczone od dnia następującego po dniu upływu terminu płatności.

W odniesieniu do kwestii odliczenia składek na ubezpieczenia zdrowotne wskazuję, że na mocy art. 1 pkt 48 ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021, poz. 2105), przepis art. 27b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych został uchylony. Powyższa zmiana weszła w życie z 1 stycznia 2022 r.

Zatem począwszy od 2022 r. wyłącznie podatnicy prowadzący działalność gospodarczą, którzy opłacają składki w związku z prowadzeniem działalności, z której dochody/przychody są opodatkowane podatkiem liniowym, ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych lub kartą podatkową, mogą zmniejszyć odpowiednio dochód/przychód/podatek w formie karty podatkowej o część tych składek.

Osoby rozliczające swoje dochody według zasad ogólnych – skalą podatkową – nie są uprawnione do odliczania od dochodu lub podatku zapłaconej składki na ubezpieczenie zdrowotne. Nie przysługuje im zatem ulga z tytułu zapłacenia składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Ponieważ małoletnia z tytułu dochodów z działalności gospodarczej w formie Spółki podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych składka zdrowotna opłacona w 2024 roku, a która była należna, lecz niezapłacona za rok 2022 oraz rok 2023, nie podlega odliczeniu od dochodu małoletniej.

Podsumowanie: składka zdrowotna nie może zostać przez małoletnią odliczona od jej dochodu.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła, i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego . Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).