Interpretacja indywidualna z dnia 9 kwietnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-1.4012.91.2024.2.AKA

Opodatkowanie podatkiem VAT dostawy w trybie licytacji komorniczej działki nr 1/1.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

7 lutego 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 7 lutego 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania podatkiem VAT dostawy w trybie licytacji komorniczej działki nr 1/1.

Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 18 marca 2024 r. (wpływ 18 marca 2024 r.) oraz pismem z 18 marca 2024 r. (wpływ 20 marca 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Jako Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w (…) Wnioskodawczyni prowadzi egzekucję z nieruchomości stanowiącej działkę nr ewidencyjny 1/1, obręb (…) o powierzchni 0,2496 ha, dla której Sąd Rejonowy w (…) Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi Księgę Wieczystą nr (…), z rozpoczętą budową położonej w (…), gmina (…), powiat (…), z wniosku wierzyciela A. sp. z o.o., którego reprezentuje pełnomocnik (…), należącej do Dłużnika B. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, NIP: (…), REGON (…), KRS: (…).

Dla działki nr 1/1 w obrębie (…) została (…) wydana przez Wójta Gminy (…) decyzja o warunkach zabudowy nr (…) ustalająca warunki zabudowy dla inwestycji obejmującej budowę dwóch budynków mieszkalnych jednorodzinnych wolnostojących wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną. Nieruchomość nie jest ogrodzona ogrodzeniem trwałym. Na teren działki wprowadzone jest przyłącze wodociągowe. Teren działki jest umiarkowanie zróżnicowany, porośnięty trawą, chwastami i drzewami, nieuporządkowany, stanowi teren budowy.

Na terenie działki rozpoczęto budowę dwóch dwurodzinnych budynków mieszkalnych. Wykonano ławy fundamentowe pod oba budynki. Według uzyskanych informacji dla inwestycji nie wydano pozwolenia na budowę. Teren budowy jest prowizorycznie ogrodzony. Dojazd bezpośredni do nieruchomości prywatną drogą wewnętrzną o nawierzchni gruntowej. Rozpoczęta budowa nie jest ujawniona w księdze wieczystej prowadzonej dla nieruchomości gruntowej, ani w ewidencji gruntów starostwa powiatowego.

Ustalono, że podstawą nabycia prawa własności przedmiotowej nieruchomości jest umowa sprzedaży z (…).

Dłużnik B. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest spółką prawa handlowego, REGON (…), NIP: (…), KRS: (…). Jest zarejestrowany jako czynny podatnik podatku VAT od (…) Dłużnik nabył nieruchomość aktem notarialnym nr (…) dot. Nieruchomości gruntowej położonej w miejscowości (…), gmina (…), powiat (…), dla której Sąd Rejonowy w (…) Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o numerze KW (…) i według Urzędu Skarbowego nabycie nie było opodatkowane podatkiem od towarów i usług, co będzie podlegało sprawdzeniu przez ten urząd skarbowy.

Zgodnie z treścią umowy o roboty budowlane zawartej w formie aktu notarialnego,  będącej tytułem egzekucyjnym w prowadzonym postępowaniu egzekucyjnym, zawarto oświadczenie, że: „Inwestor (czytaj właściciel) prowadzi działalność deweloperską  i zamierza zrealizować inwestycję polegającą na budowie budynków mieszkalnych oraz jednorodzinnych, a następnie sprzedaży przedmiotowych budynków mieszkalnych na rzecz swoich klientów”, „Strony zamierzają rozpocząć współpracę w ramach projektu prowadzonego przez Inwestora pod nazwą (…), zlokalizowanego w miejscowości (…), pow. (…), na działce gruntu o numerze ewidencyjnym nr 1/1, 1/2 oraz nr 1/3 polegającego na budowie (…) budynków mieszkalnych, zgodnie z dokumentacją projektową”, „Wykonawca zobowiązał się do realizacji poszczególnych etapów Robót zgodnie z Harmonogramem Robót, w tym do rozpoczęcia Robót w terminie: (…) oraz zakończenia całości Robót (ostatniego z etapów): (…)”.

Data nabycia nieruchomości przez Dłużnika: (…), czyli po zarejestrowaniu jako czynny podatnik podatku VAT. W dniu nabycia Dłużnik prowadził działalność wg PKD 68 10 Z Kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek. Sprawdzenie statusu podmiotu w VAT przy pomocy Portalu Podatkowego MF wykazało, że właściciel nieruchomości jest zarejestrowany jako podatnik VAT. Dłużnik obecnie nie odbiera korespondencji pod wskazanym adresem (ostatnio odebrał korespondencję w (…).

Celem ustalenia kwestii, czy w przypadku sprzedaży licytacyjnej przedmiotowej nieruchomości istnieje obowiązek zapłaty podatku VAT, Komornik skierował do Dłużnika zapytania, które nie doprowadziło do ustalenia powyższych informacji.

Sprzedaż wyżej opisanej nieruchomości w toku postępowania egzekucyjnego w drodze licytacji publicznej będzie obciążona podatkiem od towarów i usług.

Art. 18 ustawy o VAT nakłada na komornika sądowego obowiązek działania jako płatnik w przypadku wykonywania przez niego czynności egzekucyjnych w rozumieniu Kodeksu postępowania cywilnego. Jednak obowiązki płatnika urzeczywistniają się wyłącznie wtedy, gdy sam dłużnik byłby zobowiązany do zapłacenia podatku należnego od danej transakcji.  Z kolei zgodnie z przepisami ustawy o podatku VAT opodatkowaniu VAT podlegają te czynności, w przypadku których spełniony został zarówno podmiotowy, jak i przedmiotowy zakres opodatkowania, tzn. zaistniała czynność określona jako opodatkowana, która została wykonana przez podmiot mający cechę podatnika. Z kolei ust. 21 wskazanego przepisy stanowi, że jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 9-10a, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione.

W przedmiotowej sprawie nieruchomość Dłużnik nabył jako osoba prawna – spółka prawa handlowego w drodze umowy sprzedaży. Zweryfikowany na Portalu Podatkowym status podmiotu wskazuje, że jest on zarejestrowany jako podatnik VAT. Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium RP. W myśl art. 2 pkt 6 ustawy o VAT przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energie. Przez dostawę towarów należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Tym samym, trzeba przyjąć, że w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, zbycie nieruchomości gruntowej traktowane jest jako czynność odpłatna dostawy towarów. Przez tereny budowlane rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Przedmiotowa nieruchomość posiada rozpoczętą budowę, jednak bez uzyskania pozwolenia na budowę. Z powyższego wynika, że zwolnienie przysługuje względem takiej dostawy, której przedmiotem jest grunt niezabudowany i jednocześnie o przeznaczeniu innym niż budowlane. Ze zwolnienia od podatku będzie zatem korzystać sprzedaż działki niezabudowanej, która nie jest klasyfikowana jako działka budowlana, a więc sprzedaż gruntów o charakterze rolnym, leśnym, itp.

W związku z tym, że ustawa o VAT nie precyzuje o jakie tereny przeznaczone pod zabudowę chodzi, przyjąć należy, że pojęcie „tereny przeznaczone pod zabudowę” obejmuje obszary, na których przewidziane są różne formy zabudowy, począwszy od zabudowy mieszkaniowej, przez tereny zabudowy techniczno-produkcyjnej, aż po tereny zabudowy zagrodowej włącznie. O przeznaczeniu nieruchomości stanowią akty prawa miejscowego: miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego jako źródła prawa miejscowego, a w przypadku jego braku – decyzja o warunkach zabudowy, jako akt indywidualny prawa administracyjnego.

Przedmiotowa nieruchomość według ewidencji gruntów i księgi wieczystej to nieruchomość niezabudowana, leśna. Jednak zgodnie z warunkami zabudowy posiada ona przeznaczenie budowlane. Pkt 1 decyzji o warunkach zabudowy – „Inwestycja obejmuje budowę dwóch budynków mieszkalnych jednorodzinnych wolnostojących wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną”.

W związku z powyższym, zbycie takiej nieruchomości podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług ze względu na podmiot, jak również przeznaczenie pod budowę budynków mieszkalnych z przeznaczeniem na sprzedaż.

Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego

Na pytanie: „Czy od wydatków ponoszonych przez Dłużnika na planowaną na działce nr 1/1 inwestycję przysługiwało mu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego?” Wnioskodawczyni wskazała, że nie ma takiej wiedzy. Brak tych informacji jest wynikiem podjętych udokumentowanych działań. Z dłużnikiem brak jest kontaktu i nie udziela on żądanych informacji.

Na pytanie: „Czy znajdujące się na działce nr 1/1 przyłącze wodociągowe stanowi budowlę w świetle ustawy z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 682 ze zm.)?”, Wnioskodawczyni wskazała, że przyłącze jest częścią sieci, która jest budowlą.

Na pytanie: „Czy ww. przyłącze wodociągowe jest własnością Dłużnika, czy należy do przedsiębiorstwa wodociągowego?” Wnioskodawczyni wskazała, że przyłącze jest doprowadzone do granicy działki, to raczej jest własnością przedsiębiorstwa wodociągowego.

Pytanie

Czy sprzedaż egzekucyjna przedmiotowej nieruchomości w drodze licytacji publicznej będzie obciążona podatkiem od towarów i usług?

Pani stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawczyni, sprzedaż wyżej opisanej nieruchomości w toku postępowania egzekucyjnego w drodze licytacji publicznej będzie obciążona podatkiem od towarów i usług.

Art. 18 ustawy o VAT nakłada na komornika sądowego obowiązek działania jako płatnik w przypadku wykonywania przez niego czynności egzekucyjnych w rozumieniu Kodeksu postępowania cywilnego. Jednak obowiązki płatnika urzeczywistniają się wyłącznie wtedy, gdy sam dłużnik byłby zobowiązany do zapłacenia podatku należnego od danej transakcji.  Z kolei zgodnie z przepisami ustawy o podatku VAT opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają czynności, w przypadku których spełniony został zarówno podmiotowy,  jak i przedmiotowy zakres opodatkowania, tzn. zaistniała czynność określona jako opodatkowana, która została wykonana przez podmiot mający cechę podatnika.

Z kolei art. 21 wskazanego przepisu, stanowi, że jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 9-10a, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione.

W przedmiotowej sprawie nieruchomość Dłużnik nabył jako osoba prawna – spółka prawa handlowego w drodze umowy sprzedaży. Zweryfikowany na Portalu Podatkowym status podmiotu wykazuje, że jest on zarejestrowany jako podatnik VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium RP.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Przez dostawę towarów należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Tym samym, trzeba przyjąć, że w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, zbycie nieruchomości gruntowej traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów. Przez tereny budowlane rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Przedmiotowa nieruchomość posiada rozpoczętą budowę, jednak bez uzyskania pozwolenia na budowę. Z powyższego wynika, że zwolnienie przysługuje względem takiej dostawy, której przedmiotem jest grunt niezabudowany i jednocześnie o przeznaczeniu innym niż budowlane. Ze zwolnienia od podatku będzie zatem korzystać sprzedaż działki niezabudowanej, która nie jest klasyfikowana jako działka budowlana, a więc sprzedaż gruntów o charakterze rolnym leśnym, itp.

W związku z tym, że ustawa o VAT nie precyzuje o jakie tereny przeznaczone pod zabudowę chodzi, przyjąć należy, że pojęcie „tereny przeznaczone pod zabudowę” obejmuje obszary, na których przewidziane są różne formy zabudowy, począwszy od zabudowy mieszkaniowej, przez tereny zabudowy techniczno-produkcyjnej, aż po tereny zabudowy zagrodowej włącznie.

O przeznaczeniu nieruchomości stanowi akt prawa miejscowego: miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego jako źródło prawa miejscowego, a w przypadku jego braku – decyzja o warunkach zabudowy jako akt indywidualny prawa administracyjnego. Przedmiotowa nieruchomość według ewidencji gruntów i księgi wieczystej to nieruchomość niezabudowana, leśna. Jednak zgodnie z warunkami zabudowy posiada ona przeznaczenie budowlane. Pkt 1 decyzji o warunkach zabudowy: „Inwestycja obejmuje budowę dwóch budynków mieszkalnych jednorodzinnych wolnostojących wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną”.

W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawczyni, zbycie takiej nieruchomości podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług ze względu na podmiot, jak również przeznaczenie pod budowę budynków mieszkalnych z przeznaczeniem na sprzedaż.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361) – zwanej dalej „ustawą”:

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.), zgodnie z którym:

Przepis art. 18 ustawy wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika,  a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą mającą miejsce w ramach egzekucji.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik; w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

Tym samym komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz do uwzględnienia w trakcie sprzedaży towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy,

W świetle art. 2 pkt 6 ustawy:

W świetle przedstawionych powyżej przepisów, zarówno grunty, jak i budynki i budowle spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy. Tym samym, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, zbycie nieruchomości stanowi dostawę towarów.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem był podatnikiem podatku od towarów i usług.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy:

Działalność gospodarcza – zgodnie z treścią art. 15 ust. 2 ustawy:

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W świetle powyższych przepisów stwierdzić należy, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Odnosząc regulacje zawarte w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy do art. 18 ustawy wskazać należy, że w przypadku, gdy dłużnik – właściciel nieruchomości – jest podatnikiem podatku VAT, wówczas komornik jest płatnikiem podatku VAT z tytułu dostawy tej nieruchomości.

Należy zaznaczyć, że sprzedaż składników wykorzystywanych w działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z przedstawionych przez Panią okoliczności sprawy wynika, że dłużna spółka jest spółką prawa handlowego, zarejestrowaną jako czynny podatnik podatku VAT. Dłużnik nabył działkę (…). W dniu nabycia Dłużnik prowadził działalność gospodarczą – Kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek. Nabycie nieruchomości nie było opodatkowane podatkiem od towarów i usług. Nie posiada Pani wiedzy, czy od wydatków ponoszonych przez Dłużnika na planowaną na działce inwestycję Dłużnikowi przysługiwało prawo do odliczenia. Brak tych informacji jest wynikiem podjętych udokumentowanych działań.

Wątpliwości Pani dotyczą kwestii, czy sprzedaż egzekucyjna nieruchomości – działki nr 1/1 – będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

Pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dlapotrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Mając na uwadze powyższy opis sprawy oraz fakt, że dłużnikiem jest spółka z o.o., która w momencie nabycia przedmiotowej nieruchomości była czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT stwierdzić należy, że w sprawie dojdzie do sprzedaży majątku należącego do przedsiębiorstwa dłużnika. Zatem przy dostawie nieruchomości (działki nr 1/1) dłużnik będzie podatnikiem podatku, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącym działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, ponieważ sprzedaż będzie dotyczyła składników majątku przedsiębiorstwa dłużnika.

W konsekwencji, dostawa nieruchomości (działki nr 1/1) w drodze egzekucji komorniczej będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Jak wskazała Pani w opisie sprawy, na teren działki wprowadzone jest przyłącze wodociągowe. Przyłącze jest częścią sieci, która jest budowlą i raczej jest własnością przedsiębiorstwa wodociągowego. Przyłącze jest doprowadzone do granicy działki.

Zgodnie z art. 49 § 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. ustawy Kodeks cywilny (t. j. Dz. U z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):

W przypadku, gdy przyłącze wodociągowe stanowi własność przedsiębiorstwa wodociągowego, w sprawie nie zaistnieje jednocześnie dostawa sieci stanowiącej część przedsiębiorstwa wodociągowego w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy wraz z dostawą własności gruntu.

W opisanej sytuacji ww. naniesienie w postaci sieci nie wpływa na ustalenie opodatkowania analizowanej transakcji, tym bardziej, że doprowadzone jest tylko do granicy sprzedawanej działki, a więc nie przebiega przez jej teren. Zatem przedmiotem dostawy będzie jedynie grunt.

Należy wskazać, że dokonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może być opodatkowana albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług zwolnienie od podatku.

Zastosowanie zwolnienia od podatku, jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.

Zakres i zasady zwolnienia dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy:

Powyższe oznacza, że zwolnienie przysługuje względem takiej dostawy, której przedmiotem jest grunt niezabudowany i jednocześnie o przeznaczeniu innym niż budowlane. Zatem ze zwolnienia od podatku korzystać będą dostawy gruntów o charakterze rolnym, leśnym, itp.

Art. 2 pkt 33 ww. ustawy stanowi, że:

Z przytoczonych przepisów wynika, że przeznaczenie określonego gruntu należy oceniać wyłącznie w oparciu o istniejący plan zagospodarowania przestrzennego oraz wydane decyzje o warunkach zabudowy nieruchomości.

O przeznaczeniu nieruchomości stanowią akty prawa miejscowego, tj. miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego - jako źródło prawa miejscowego, a w przypadku jego braku decyzja o warunkach zabudowy - jako akt indywidualny prawa administracyjnego.

W konsekwencji, generalnie opodatkowane podatkiem VAT są dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe zabudowane i niezabudowane, przy czym  w przypadku tych ostatnich opodatkowane są wyłącznie te, których przedmiotem są tereny budowlane, czyli tereny przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu - zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, dla których nie obowiązuje plan zagospodarowania przestrzennego oraz nie wydano decyzji o warunkach zabudowy – są zwolnione od podatku VAT.

W sprawie ustaliła Pani, że na terenie działki nr 1/1 rozpoczęto budowę dwóch dwurodzinnych budynków mieszkalnych. Wykonano ławy fundamentowe pod oba budynki. Dla działki została wydana decyzja o warunkach zabudowy ustalająca warunki zabudowy dla inwestycji obejmującej budowę dwóch budynków mieszkalnych jednorodzinnych wolnostojących wraz z niezbędną infrastrukturą.

Należy zauważyć, że ustawa o podatku od towarów i usług oraz przepisy wykonawcze do niej nie definiują pojęć „budynku, budowli lub ich części”. Zatem w celu dokonania interpretacji przedmiotowej kwestii, należy odwołać się do ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2023 r. poz. 682 ze zm.), zwanej dalej Prawem budowlanym, które szczegółowo normuje znaczenie tych pojęć.

I tak, na mocy art. 3 pkt 1, pkt 2 i pkt 3 Prawa budowlanego:

W tym miejscu wskazać należy, że jak zauważył Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 12 lipca 2012 r. w sprawie C-326/11 J.J. Komen en Zonen Beheer Heerhugowaard BV:

Ponadto, zgodnie z orzeczeniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z 28 kwietnia 2015 r. sygn. III SA/Wa 3006/14:

Zatem w przypadku, gdy przedmiotem dostawy jest nieruchomość zabudowana niedokończoną inwestycją budowlaną, która w myśl przepisów Prawa budowlanego nie wypełnia definicji budynku, budowli lub ich części, dla potrzeb klasyfikacji prawnopodatkowej taki teren, w części na której znajduje się ten obiekt, należy traktować jako niezabudowany teren budowlany.

Odnosząc się do przedstawionego opisu sprawy na gruncie powołanych przepisów stwierdzić należy, że planowaną dostawę działki nr 1/1 z rozpoczętą budową dwóch dwurodzinnych budynków mieszkalnych (tj. wykonano ławy fundamentowe pod oba budynki) należy, jak dowiedziono wyżej, traktować jako sprzedaż terenu budowlanego. W odniesieniu do obiektu znajdującego się na gruncie na dzień sprzedaży, przedmiotem dostawy będzie niedokończona inwestycja budowlana, która w myśl przepisów Prawa budowlanego nie wypełnia definicji budynku, gdyż nie jest zadaszona, oraz nie nosi cech budowli. Zatem dla potrzeb klasyfikacji prawnopodatkowej przedmiotem sprzedaży jest grunt niezabudowany.

Tak więc do dostawy tego gruntu niezabudowanego nie znajdzie zastosowania zwolnienie od podatku przewidziane w ww. art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, gdyż jest to teren budowlany w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy.

Należy zauważyć, że jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku sprzedaży nieruchomości na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, to należy przeanalizować możliwość zastosowania zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika (kilka dni, miesięcy czy lat) – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Jak wskazano wyżej, aby zastosować zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

1.towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,

2.przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Analiza przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, regulujących wyżej wskazane prawo do zwolnienia od podatku dostaw nieruchomości i ruchomości prowadzi do wniosku, że w odniesieniu do tych towarów może wystąpić jedna z ww. podstaw do zastosowania zwolnienia od tego podatku. Istotne jest wobec tego każdorazowe kompleksowe zbadanie okoliczności towarzyszących danej dostawie. Zauważyć bowiem należy, że stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna. W efekcie, podatnik uprawniony jest do zastosowania ww. preferencji, gdy charakter dokonywanych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Zaznaczenia wymaga przy tym, że NSA w wyroku z 28 lutego 2013 r., sygn. akt I FSK 627/12 wskazał, że:

W wyroku, na który powołuje się Naczelny Sąd Administracyjny, Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej stwierdził, że ze zwolnienia z VAT nie będzie korzystać dostawa towarów, w stosunku do których podatnik nie odliczył VAT naliczonego z powodów innych niż ściśle określone w art. 136 Dyrektywy 2006/112/WE. Tym samym, przepis art. 136 Dyrektywy 2006/112/WE wskazuje, że w przypadkach, w których przy nabyciu towaru VAT w ogóle nie wystąpił, nie można uznać, że mamy do czynienia z brakiem prawa do odliczenia podatku VAT.

Powyższe oznacza, że zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, nie może mieć zastosowania do zbycia towaru przez podatnika, jeżeli transakcja sprzedaży, w wyniku której nabył on wcześniej ten towar nie była opodatkowana podatkiem od towarów i usług.

Z uwagi na okoliczność, że nabycie działki nr 1/1 nie nastąpiło w ramach czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT (nabycie nie było opodatkowane podatkiem VAT), nie można uznać, że Dłużnikowi nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT, skoro dostawa nie była objęta tym podatkiem. W takiej sytuacji nie można mówić, że Dłużnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu nieruchomości, lub że takie prawo nie przysługiwało.

Zatem w rozpatrywanej sprawie dla dostawy opisanej we wniosku nieruchomości (działki nr 1/1) nie znajdzie zastosowania również zwolnienie od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, gdyż nie zostanie spełniony jeden z warunków określonych w tym przepisie, niezbędny do zastosowania zwolnienia.

W konsekwencji, sprzedaż przez Panią działki nr 1/1 w ramach licytacji komorniczej, która nie będzie korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 i pkt 9 ustawy, będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT z zastosowaniem właściwej stawki podatku VAT.

W związku z tym Pani stanowisko uznaję za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Nadmieniam, że załączniki dołączone do wniosku nie podlegały analizie i weryfikacji w ramach wydawanej interpretacji.

Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywa się ze stanem faktycznym (zdarzeniem przyszłym) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pani sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i musi się Pani zastosować do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).