Interpretacja indywidualna z dnia 5 kwietnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL3.4012.72.2024.1.NS
Brak obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego w oparciu o art. 89b ustawy, a tym samym uprawnienie do zwiększenia kwoty podatku naliczonego o skorygowaną wcześniej kwotę podatku naliczonego.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
30 stycznia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 19 stycznia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego w oparciu o art. 89b ustawy, a tym samym uprawnienia do zwiększenia kwoty podatku naliczonego o skorygowaną wcześniej kwotę podatku naliczonego.
Uzupełnili go Państwo pismem z 27 marca 2024 r. (wpływ 28 marca 2024 r.) oraz pismem z 3 kwietnia 2024 r. (wpływ 3 kwietnia 2024 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Dnia (…) czerwca 2021 r. Podatnik podpisał umowę o wykonanie robót budowlanych z Przedsiębiorstwem działającym w formie Spółki Akcyjnej.
W dniu (…) sierpnia 2023 r. Kontrahent wystawił fakturę za wykonane roboty budowlane z terminem płatności (…) września 2023 r.
Ponieważ roboty te nie zostały wykonane w terminie oraz nieterminowo usunięte zostały usterki to Podatnik obciążył S.A. karami umownymi, wynikającymi z tejże umowy (paragraf (...) umowy z (…) czerwca 2021 r. o treści „Wykonawca wyraża zgodę na dokonywanie przez Zamawiającego potrąceń kwot z tytułu kar umownych z faktur Wykonawcy”).
Naliczenie kar zostało udokumentowane notami obciążeniowymi, wystawionymi (…) listopada 2023 r., które zostały przekazane Kontrahentowi (Wierzycielowi).
Następnie dokonano potrącenia przez oświadczenie złożone Kontrahentowi, co w przedstawionym stanie faktycznym miało miejsce (…) i (…) listopada 2023 r.
W ten sposób cała należność z wystawionej faktury za roboty budowlane została zapłacona przez potrącenie z wzajemnych wierzytelności z tytułu naliczonych kar umownych przed upływem 90 dni, liczonych od dnia, w którym upłynął termin płatności określony w każdej z wystawionych faktur.
Według Podatnika korekta podatku naliczonego jest związana z istnieniem długu, który nie został uregulowany (brak zapłaty faktury), a w zaistniałym stanie faktycznym zapłata faktury została dokonana przez potrącenie wzajemnych wierzytelności i z chwilą dokonania potrącenia, o czym Kontrahent został powiadomiony.
Kontrahent nie uznał potrącenia, a Podatnik nie ma wiedzy czy skorzystał on z korekty podatku należnego.
Podjęte próby polubownego rozstrzygnięcia sprawy zakończyły się niepowodzeniem. Wszystko wskazuje na to, że strony będą dochodziły swoich roszczeń na drodze sądowej.
Podatnik uważa, że w takiej sytuacji brak jest podstaw faktycznych i prawnych do dokonania korekty podatku naliczonego.
Jednak z ostrożności Podatnik dokonał korekty podatku naliczonego w rozliczeniu za grudzień 2023 r. i oddał odliczony wcześniej z faktury od Kontrahenta podatek VAT.
Pytania (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu do wniosku z 27 marca 2024 r. – wpływ 28 marca 2024 r.)
1.Czy w opisanym stanie faktycznym Podatnik był zobowiązany do dokonania korekty podatku naliczonego w oparciu o art. 89b ustawy o VAT?
2.Czy w związku z opisaną w stanie faktycznym dokonaną „z ostrożności” korektą Podatnik byłby uprawniony do zwiększenia kwoty podatku naliczonego o skorygowaną wcześniej kwotę podatku naliczonego?
Państwa stanowisko w sprawie
Zdaniem Podatnika, instytucja potrącenia jest równoważnym sposobem spełnienia świadczenia (zapłaty).
Regulacje dotyczące potrącenia wzajemnych wierzytelności zawierają przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121 z późn. zm.).
Zgodnie z art. 498 § 1 ww. ustawy, gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości, oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym.
Wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej (§ 2 cyt. artykułu).
Potrącenie dokonuje się przez oświadczenie złożone drugiej stronie, co w przedstawionym stanie faktycznym miało miejsce (…) i (…) listopada 2023 r. Do potrącenia nie jest wymagana zgoda drugiej strony. Do potrącenia dochodzi bowiem wskutek jednostronnego oświadczenia.
Jak prezentuje to NSA w wyroku z 3 lutego 2017 r., sygn. akt I FSK 1100/15 „Z chwilą dojścia tego oświadczenia do drugiej strony następuje całkowite lub częściowe umorzenie wierzytelności. Okoliczność, że wierzytelność nadająca się do potrącenia jest sporna, nie stoi na przeszkodzie przedstawieniu jej do potrącenia. Sam fakt, że druga strona kwestionując zasadność potrącenia występuje na drogę sądową z powództwem o swoje roszczenie nie oznacza, że do potrącenia nie doszło. Zasadność dokonanego potrącenia zostanie bowiem w takiej sytuacji rozstrzygnięta w prawomocnym orzeczeniu sądu. Dopóki brak takiego rozstrzygnięcia dopóty potrącenie wywiera skutek prawny, a skutkiem tym jest umorzenie wierzytelności. Nie ma, zatem uzasadnienia stanowisko organu, że wobec braku uznania potrącenia przez wierzyciela nie można uznać należności za uregulowaną w rozumieniu art. 89b ustawy o VAT”.
Zdaniem sądu oznacza to zatem, że fakt zapłaty faktur przez potrącenie został wykazany, a wobec tego brak jest podstaw w tej sytuacji do dokonywania korekty podatku VAT na podstawie art. 89b ustawy o VAT.
Podatnik uważa, że w takiej sytuacji brak jest podstaw faktycznych i prawnych do dokonania korekty podatku naliczonego.
Ponadto, pismem z 3 kwietnia 2024 r. (wpływ 3 kwietnia 2024 r.) doprecyzowali Państwo własne stanowisko o następujące informacje:
1.Podatnik uważa, że w opisywanym stanie faktycznym brak jest podstaw faktycznych i prawnych do dokonania korekty podatku naliczonego, a więc Podatnik nie był zobowiązany do korekty tego podatku w trybie art. 89b ustawy VAT (co z ostrożności uczynił).
2.Mając na uwadze tezę, że opisane wierzytelności można uznać za uregulowane w drodze potrącenia, Podatnik byłby uprawniony do powtórnej korekty podatku naliczonego – tym razem jego zwiększenia, a więc odwrócenia skutków zastosowania zapisów art. 89b ustawy VAT w pierwotnej korekcie podatku naliczonego, dokonanego jak określono w stanie faktycznym z „ostrożności”.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361), zwanej dalej ustawą.
Zgodnie z treścią ww. przepisu:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a) nabycia towarów i usług,
b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Z treści cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.
Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.
Podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Według art. 88 ust. 3a ustawy:
Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy:
1) sprzedaż została udokumentowana fakturami lub fakturami korygującymi:
a) wystawionymi przez podmiot nieistniejący,
b) (uchylona)
2) transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku;
3) (uchylony)
4) wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne:
a) stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane – w części dotyczącej tych czynności,
b) podają kwoty niezgodne z rzeczywistością – w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością,
c) potwierdzają czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i 83 Kodeksu cywilnego – w części dotyczącej tych czynności;
5) faktury, faktury korygujące wystawione przez nabywcę zgodnie z odrębnymi przepisami nie zostały zaakceptowane przez sprzedającego;
6) (uchylony)
7) wystawiono faktury, w których została wykazana kwota podatku w stosunku do czynności opodatkowanych, dla których nie wykazuje się kwoty podatku na fakturze – w części dotyczącej tych czynności.
Jak stanowi art. 88 ust. 4 ustawy:
Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.
Należy również podkreślić, że prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane, ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możliwość wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami. Decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia ma zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi.
Zgodnie z art. 89b ustawy – w brzmieniu obowiązującym od 1 października 2021 r.:
1. W przypadku nieuregulowania należności wynikającej z faktury dokumentującej dostawę towarów lub świadczenie usług na terytorium kraju w terminie 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze, dłużnik jest obowiązany do korekty odliczonej kwoty podatku wynikającej z tej faktury, w rozliczeniu za okres, w którym upłynął 90 dzień od dnia upływu terminu płatności określonego w umowie lub na fakturze.
1a. Przepisu ust. 1 nie stosuje się, jeżeli dłużnik uregulował należność najpóźniej w ostatnim dniu okresu rozliczeniowego, w którym upłynął 90 dzień od dnia upływu terminu płatności tej należności.
1b. (uchylony)
2. W przypadku częściowego uregulowania należności w terminie 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze, korekta dotyczy podatku naliczonego przypadającego na nieuregulowaną część należności. Przepis ust. 1a stosuje się odpowiednio.
3. (uchylony)
4. W przypadku uregulowania należności po dokonaniu korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik ma prawo do zwiększenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym należność uregulowano, o kwotę podatku, o której mowa w ust. 1. W przypadku częściowego uregulowania należności podatek naliczony może zostać zwiększony w odniesieniu do tej części.
5. (uchylony)
6. (uchylony).
Przepis art. 89b ust. 1 ustawy nakłada obowiązek skorygowania podatku naliczonego w przypadku nieuregulowania należności przez dłużnika w określonej sytuacji. Należy wskazać, że termin „uregulowanie”, którym posługuje się ustawodawca w powołanych powyżej przepisach jest pojęciem szerokim, obejmującym wszelkie typy rozliczeń, takich jak: gotówka, czek gotówkowy, dowód wpłaty na rachunek bankowy, polecenie przelewu, polecenie zapłaty, czek rozrachunkowy, akredytywa, weksel własny, weksel trasowany, okresowe rozliczenia saldami, rozliczenia planowe, karta płatnicza, potrącenie (kompensata). Przez termin „uregulowanie”, o którym mowa w powołanych wyżej przepisach, należy więc rozumieć każdą dopuszczalną prawnie formę efektywnego spełnienia świadczenia, skutkującego wygaśnięciem zobowiązania.
Zgodnie z powyższym, przepis art. 89b ust. 4 ustawy określa prawo do odliczenia podatku naliczonego w przypadku, kiedy należność wynikająca z faktury zostanie uregulowana w terminie późniejszym niż w ostatnim dniu okresu rozliczeniowego, w którym upłynął 90 dzień od dnia upływu terminu płatności wynikającego z faktury. Natomiast w sytuacji częściowego uregulowania należności, podatek naliczony może zostać zwiększony w odniesieniu do tej części, która została uregulowana w rozliczeniu za okres, w którym należność ta została uregulowana.
Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego PWN, „uregulować” znaczy m.in. „uiścić jakąś należność”. Z kolei, „uiścić – uiszczać” oznacza „uregulować należność za coś”. Natomiast „uiszczać” zgodnie z powyższym słownikiem, oznacza „wywiązać się z jakiegoś zobowiązania finansowego”. W konsekwencji, należy uznać, że „uregulować”, oznacza spełnić świadczenie skutkujące wywiązaniem się z zobowiązania finansowego, a w konsekwencji oznacza wygaśnięcie zobowiązania.
Należy wyjaśnić, iż skorzystanie z „ulgi na złe długi” przez wierzyciela i skorygowanie przez niego podatku należnego, musi się wiązać z obowiązkiem w zakresie korekty podatku naliczonego przez dłużnika. W ten sposób zapewniona jest neutralność podatku od towarów i usług, stanowiąca jego cechę konstrukcyjną. Ponieważ skorzystanie przez wierzyciela z „ulgi na złe długi” powoduje, że konstrukcyjnie przestaje „istnieć” podatek należny, który został skorygowany. Przestaje więc faktycznie „istnieć” także podatek naliczony, który można by odliczyć. Konsekwencją zatem zaistnienia po stronie wierzyciela prawa do skorygowania podatku należnego w przypadku wierzytelności nieściągalnych, jest wynikający z art. 89b ust. 1 ustawy obowiązek pomniejszenia przez dłużnika podatku naliczonego podlegającego odliczeniu.
Z opisu sprawy wynika, że podpisali Państwo umowę o wykonanie robót budowlanych z Przedsiębiorstwem działającym w formie Spółki Akcyjnej. W dniu (…) sierpnia 2023 r. Kontrahent wystawił fakturę za wykonane roboty budowlane z terminem płatności (…) września 2023 r. Ponieważ roboty te nie zostały wykonane w terminie oraz nieterminowo usunięte zostały usterki, to obciążyli Państwo Spółkę Akcyjną karami umownymi, wynikającymi z tejże umowy (paragraf (...) umowy z (…) czerwca 2021 r. o treści „Wykonawca wyraża zgodę na dokonywanie przez Zamawiającego potrąceń kwot z tytułu kar umownych z faktur Wykonawcy”). Naliczenie kar zostało udokumentowane notami obciążeniowymi, wystawionymi (…) listopada 2023 r., które zostały przekazane Kontrahentowi (Wierzycielowi). Następnie dokonano potrącenia przez oświadczenie złożone Kontrahentowi, co w przedstawionym stanie faktycznym miało miejsce (…) i (…) listopada 2023 r. W ten sposób cała należność z wystawionej faktury za roboty budowlane została zapłacona przez potrącenie z wzajemnych wierzytelności z tytułu naliczonych kar umownych przed upływem 90 dni, liczonych od dnia, w którym upłynął termin płatności określony w każdej z wystawionych faktur. Państwa zdaniem, korekta podatku naliczonego jest związana z istnieniem długu, który nie został uregulowany (brak zapłaty faktury), a w zaistniałym stanie faktycznym zapłata faktury została dokonana przez potrącenie wzajemnych wierzytelności i z chwilą dokonania potrącenia, o czym Kontrahent został powiadomiony. Kontrahent nie uznał potrącenia, a Państwo nie mają wiedzy czy skorzystał on z korekty podatku należnego. Podjęte próby polubownego rozstrzygnięcia sprawy zakończyły się niepowodzeniem. Wszystko wskazuje na to, że strony będą dochodziły swoich roszczeń na drodze sądowej. Uważają Państwo, że w takiej sytuacji brak jest podstaw faktycznych i prawnych do dokonania korekty podatku naliczonego. Jednak z ostrożności dokonali Państwo korekty podatku naliczonego w rozliczeniu za grudzień 2023 r. i oddali Państwo odliczony wcześniej z faktury od Kontrahenta podatek VAT.
Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy w opisanym stanie faktycznym Podatnik był zobowiązany do dokonania korekty podatku naliczonego w oparciu o art. 89b ustawy oraz czy w związku z dokonaną „z ostrożności” korektą Podatnik byłby uprawniony do zwiększenia kwoty podatku naliczonego o skorygowaną wcześniej kwotę podatku naliczonego.
W tym miejscu wskazać należy, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęcia kara umowna.
Zagadnienie dotyczące kar umownych regulują natomiast przepisy Działu II ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.), dalej zwanej Kodeks cywilnym – „Skutki niewykonania zobowiązań”.
Zgodnie z art. 483 § 1 Kodeksu cywilnego:
Można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna).
Przepis art. 483 Kodeksu cywilnego jest bezwzględnie obowiązującym przepisem prawa, tzn. kary umowne mogą być wyłącznie sankcją za niewykonanie lub niewłaściwe wykonanie zobowiązań niepieniężnych.
Z cytowanego wyżej art. 483 § 1 Kodeksu cywilnego wynika, że kara umowna jest dodatkowym zastrzeżeniem umownym, wprowadzanym do umowy w ramach swobody kontraktowania, mającym na celu wzmocnienie skuteczności więzi powstałej między stronami w wyniku zawartej przez nie umowy i służy realnemu wykonaniu zobowiązań (wyrok SN z 8 sierpnia 2008 r., sygn. akt V CSK 85/08). Przewidziany umową obowiązek zapłaty kary umownej ma w stosunku do zasadniczego obowiązku dłużnika, wynikającego z tej umowy, charakter uboczny (akcesoryjny).
Zastrzeżenie kary umownej można zatem traktować jako formę uproszczoną redakcji warunków umowy, która pozwala na przyjęcie przez strony, że wypadki niewykonania lub nienależytego wykonania umowy, stanowią jednocześnie podstawę do domagania się zapłaty kary umownej.
Zauważyć należy, że zasada swobody umów zapisana jest w art. 3531 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym:
Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.
Strony mogą dowolnie ustalać stosunki cywilnoprawne, jednakże postanowienia umów nie mogą pozostawać w sprzeczności z innymi przepisami prawa, do stosowania których strony są zobowiązane.
Zgodnie art. 498 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego:
Gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wierzytelności niższej.
Z kolei w myśl art. 499 Kodeksu cywilnego:
Potrącenia dokonywa się przez oświadczenie złożone drugiej stronie. Oświadczenie ma moc wsteczną od chwili, kiedy potrącenie stało się możliwe.
Z ww. przepisów wynika, że wygaśnięcie zobowiązania przez potrącenie wierzytelności, czyli kompensację należności, następuje wtedy, gdy dwa podmioty są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, a obie wierzytelności są wymagalne. Oznacza to, że potrącenie wierzytelności jest jedną z form wygaśnięcia zobowiązania w wyniku wykonania świadczenia poprzez umorzenie wzajemnych wierzytelności między stronami. Wygaśnięcie zobowiązania przez potrącenie (kompensata wierzytelności) następuje wówczas, gdy jedna strona jest w stosunku do drugiej dłużnikiem i jednocześnie wierzycielem, tj. ma zarówno wierzytelności, jak i zobowiązania względem drugiej strony. Potrącenie zatem stanowi formę wzajemnej zapłaty za istniejące pomiędzy stronami zobowiązania, co pozwala na traktowanie jej na równi z zapłatą.
Przepis art. 60 Kodeksu cywilnego stanowi, że:
Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, wola osoby dokonującej czynności prawnej może być wyrażona przez każde zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny, w tym również przez ujawnienie tej woli w postaci elektronicznej (oświadczenie woli).
Natomiast w myśl art. 61 Kodeksu cywilnego:
§ 1. Oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią. Odwołanie takiego oświadczenia jest skuteczne, jeżeli doszło jednocześnie z tym oświadczeniem lub wcześniej.
§ 2. Oświadczenie woli wyrażone w postaci elektronicznej jest złożone innej osobie z chwilą, gdy wprowadzono je do środka komunikacji elektronicznej w taki sposób, żeby osoba ta mogła zapoznać się z jego treścią.
Z kolei stosownie do art. 6471 Kodeksu cywilnego:
§ 1. Inwestor odpowiada solidarnie z wykonawcą (generalnym wykonawcą) za zapłatę wynagrodzenia należnego podwykonawcy z tytułu wykonanych przez niego robót budowlanych, których szczegółowy przedmiot został zgłoszony inwestorowi przez wykonawcę lub podwykonawcę przed przystąpieniem do wykonywania tych robót, chyba że w ciągu trzydziestu dni od dnia doręczenia inwestorowi zgłoszenia inwestor złożył podwykonawcy i wykonawcy sprzeciw wobec wykonywania tych robót przez podwykonawcę.
§ 2. Zgłoszenie, o którym mowa w § 1, nie jest wymagane, jeżeli inwestor i wykonawca określili w umowie, zawartej w formie pisemnej pod rygorem nieważności, szczegółowy przedmiot robót budowlanych wykonywanych przez oznaczonego podwykonawcę.
§ 3. Inwestor ponosi odpowiedzialność za zapłatę podwykonawcy wynagrodzenia w wysokości ustalonej w umowie między podwykonawcą a wykonawcą, chyba że ta wysokość przekracza wysokość wynagrodzenia należnego wykonawcy za roboty budowlane, których szczegółowy przedmiot wynika odpowiednio ze zgłoszenia albo z umowy, o których mowa w § 1 albo 2. W takim przypadku odpowiedzialność inwestora za zapłatę podwykonawcy wynagrodzenia jest ograniczona do wysokości wynagrodzenia należnego wykonawcy za roboty budowlane, których szczegółowy przedmiot wynika odpowiednio ze zgłoszenia albo z umowy, o których mowa w § 1 albo 2.
§ 4. Zgłoszenie oraz sprzeciw, o których mowa w § 1, wymagają zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności.
§ 5. Przepisy § 1-4 stosuje się odpowiednio do solidarnej odpowiedzialności inwestora, wykonawcy i podwykonawcy, który zawarł umowę z dalszym podwykonawcą, za zapłatę wynagrodzenia dalszemu podwykonawcy.
§ 6. Postanowienia umowne sprzeczne z treścią § 1-5 są nieważne.
Z analizowanej sprawy wynika, że obciążyli Państwo Kontrahenta karami umownymi, wynikającymi z umowy (paragraf (...) umowy z (…) czerwca 2021 r. o treści „Wykonawca wyraża zgodę na dokonywanie przez Zamawiającego potrąceń kwot z tytułu kar umownych z faktur Wykonawcy”). Zatem, podpisanie przedmiotowej umowy w tym zakresie oznacza akceptację, że Kontrahent może nie otrzymać za wykonane roboty pełnego wynagrodzenia, bo zostanie ono pomniejszone o kary umowne przysługujące Państwu.
Wobec tego, mając na uwadze powyższe oraz powołane przepisy, należy wskazać, że w związku z potrąceniem całości wierzytelności pieniężnej wobec Kontrahenta o zapłatę za wykonanie robót budowlanych z wierzytelnością wobec Państwa z tytułu naliczonych kar umownych nastąpiło wygaśnięcie Państwa zobowiązania, a tym samym miało miejsce uregulowanie należności, o którym mowa w art. 89b ust. 4 ustawy.
Podsumowując, w opisanym stanie faktycznym nie byli Państwo zobowiązani do dokonania korekty podatku naliczonego w oparciu o art. 89b ustawy. Tym samym, w obecnej sytuacji, w związku z dokonaną „ z ostrożności” korektą są Państwo uprawnieni do zwiększenia kwoty podatku naliczonego o skorygowaną wcześniej kwotę podatku naliczonego, przy spełnieniu jednocześnie warunków wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy i niewystąpieniu wyłączeń przewidzianych w art. 88 ustawy.
Wobec powyższego, Państwa stanowisko w zakresie pytań oznaczonych we wniosku nr 1 i nr 2 uznałem za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Ponadto, zauważyć należy, że w myśl art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej:
Składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.
Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym. Ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. Zatem, należy zaznaczyć, że wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie stanu faktycznego. W konsekwencji w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).