Interpretacja indywidualna z dnia 26 marca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-3.4012.50.2024.2.MKA

Uznanie transakcji cesji wierzytelności za czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

25 stycznia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 23 stycznia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy uznania transakcji cesji wierzytelności za czynności niepodlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest spółką posiadającą swoją siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zarejestrowaną jako czynny podatnik VAT i w myśl art. 3 ust. 1 ustawy CIT podlega obowiązkowi podatkowemu w Polsce od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania.

Wnioskodawca jest instytucją pożyczkową, zarejestrowaną w rejestrze prowadzonym przez Komisję Nadzoru Finansowego (KNF). Podstawowym przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest udzielanie kredytów konsumenckich w rozumieniu ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1028). Działalność Wnioskodawcy wiąże się z występowaniem ryzyka nieściągalności udzielonych pożyczek oraz odsetek i opłat wynikających z umowy pożyczki (ryzyko kredytowe), które obciąża wynik finansowy oraz prowadzi do utraty przychodów (odsetek, prowizji, innych opłat). Ryzyko to wiąże się także z utratą potencjalnych przyszłych przychodów, które mogłyby być osiągnięte z kolejnych umów pożyczek, które zostałyby udzielone, gdyby pożyczki, odsetki i opłaty były spłacane.

W związku ze stałym ryzykiem związanym z nieściągalnością wierzytelności pożyczkowych jakie towarzyszy działalności pożyczkowej Wnioskodawcy, jak również dostępnymi na rynku produktami finansowymi, których celem jest zabezpieczenie ryzyka nieściągalności określonych wierzytelności, Wnioskodawca rozważa zabezpieczenie powyższego ryzyka kredytowego, tj. ryzyka braku spłaty wierzytelności wynikających z udzielanych przez Wnioskodawcę pożyczek, odsetek oraz innych opłat wynikających z zawartych umów pożyczek. Wspomniane ryzyko miałoby być zabezpieczone poprzez zawieranie umów, których przedmiotem są instrumenty pochodne typu swap, w tym przypadku Swap Ryzyka Kredytowego (ang. Credit Default Swap, dalej: „CDS”). Umowa będzie zawarta między Wnioskodawcą a podmiotem przejmującym ryzyko niewypłacalności dłużników (dalej: „Przejmujący Ryzyko”). Przejmujący Ryzyko będzie spółką z siedzibą w Polsce, będącą polskim rezydentem podatkowym, w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy CIT. Przejmujący Ryzyko może być podmiotem powiązanym z Wnioskodawcą w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy CIT.

Skutkiem zawarcia CDS będzie przeniesienie przez Wnioskodawcę ryzyka niespłacalności pożyczek udzielonych przez Spółkę do Przejmującego Ryzyko, w zamian za ustalone wynagrodzenie (dalej: „Wynagrodzenie Stałe”) uiszczane przez Spółkę na rzecz Przejmującego Ryzyko. Umowa będzie dwustronnie zobowiązująca - w przypadku braku spłaty kwoty pożyczki w wyznaczonym terminie od dnia wymagalności określonego harmonogramem spłaty pożyczki lub od daty wypowiedzenia umowy (dalej: „Zdarzenie Kredytowe”), Spółka sceduje wierzytelności pożyczkowe na rzecz Przejmującego Ryzyko. Przejmujący Ryzyko zobowiązany będzie w ramach rozliczenia CDS do zapłaty na rzecz Wnioskodawcy wynagrodzenia (dalej: „Wynagrodzenie Zmienne”) stanowiącego cenę za przelew (cesję) wierzytelności pożyczkowych (w tym przede wszystkim kapitału pożyczek, prowizji, odsetek), w stosunku do których wystąpi Zdarzenie Kredytowe, a które podlegały transakcji CDS.

W wyniku realizacji zobowiązań nastąpi cesja wierzytelności przedstawionych przez Wnioskodawcę do rozliczenia w ramach Wynagrodzenia Zmiennego. Kwota oraz ilość wierzytelności, które zostaną przedstawione przez Wnioskodawcę do rozliczenia w ramach Wynagrodzenia Zmiennego nie jest znana na moment zawarcia poszczególnej transakcji - jest to ryzyko Przejmującego Ryzyko oraz istota transakcji typu SWAP.

Wynagrodzenie Stałe z tytułu zabezpieczenia ryzyka kredytowego będzie płacone przez Wnioskodawcę cyklicznie (w wynikających z umowy okresach rozliczeniowych). Wysokość Wynagrodzenia stałego będzie kalkulowana co do zasady, jako określony procent wartości zabezpieczanego portfela (może być też ono odniesione np. tylko do wartości kapitału pożyczek albo w inny sposób) z uwzględnieniem przewidywanej szkodliwości (tzn. ryzyka wystąpienia wierzytelności wątpliwych i nieściągalnych), portfela pożyczek objętych transakcją CDS. Wypłacone przez Wnioskodawcę Wynagrodzenie Stałe stanowić będzie wydatek faktycznie poniesiony przez Spółkę, który będzie również właściwie udokumentowany. Jednocześnie, Wynagrodzenie stałe wypłacane Przejmującemu Ryzyko w żadnym wypadku nie podlega zwrotowi na rzecz Spółki.

Wnioskodawca planuje zawierać z Przejmującym Ryzyko transakcje CDS cyklicznie na podstawie umowy ramowej (dalej: „Umowa CDS”). Przedmiotem każdej z transakcji cyklicznych (okresowych) będzie określony każdorazowo portfel wierzytelności wynikających z zawartych umów i udzielonych pożyczek. Spółka w określonym w Umowie CDS terminie będzie przekazywać Przejmującemu Ryzyko zestawienie pożyczek będących przedmiotem zabezpieczenia wraz z kalkulacją Wynagrodzenia Stałego oraz zestawienie niespłaconych kwot pożyczek za poprzedni okres rozliczeniowy.

Transakcją CDS będą zabezpieczane zasadniczo wierzytelności z zawartych umów pożyczek, które w chwili zawarcia transakcji CDS nie są przeterminowane, czyli tzw. dobry portfel (w odróżnieniu od wierzytelności wątpliwych i nieściągalnych), co pozwala ograniczyć ryzyko Przejmującego Ryzyko związane z ponadprzeciętną nieściągalnością poszczególnych wierzytelności, istotą transakcji jest zabezpieczenie całego portfela wierzytelności, który na moment zawierania transakcji posiada taką samą (lub podobną) jakość.

Dniem zawarcia transakcji CDS będzie dzień uzgodnienia warunków SWAP (tj. ustalenia zakresu zabezpieczanego portfela wierzytelności, Wynagrodzenia Stałego oraz sposobu kalkulacji Wynagrodzenia Zmiennego). Potwierdzenie zawarcia CDS określać będzie w szczególności datę zawarcia transakcji, kwotę ekspozycji (tj. wartość zabezpieczanego portfela) dzień rozpoczęcia i zakończenia zabezpieczenia (tj. termin, na który będzie określane które z zabezpieczanych wierzytelności wobec pożyczkobiorców zostały, nie zostały spłacone), kwotę Wynagrodzenia Stałego i datę jego zapłaty, a także sposób kalkulacji i termin Wynagrodzenia Zmiennego.

Korzyścią dla Spółki, jako strony wchodzącej w transakcję CDS będzie zabezpieczenie się przed ryzykiem braku spłaty udzielonych pożyczek. Zawarcie transakcji CDS daje większą pewność i stabilność prowadzenia przez Spółkę działalności w zakresie udzielania pożyczek, a w konsekwencji osiągania przychodów z tytułu przykładowo prowizji, odsetek lub innych opłat należnych z tytułu udzielonych pożyczek oraz zabezpieczenie przyszłego źródła przychodów poprzez odzyskanie środków pieniężnych umożliwiających Spółce udzielanie pożyczek kolejnym pożyczkobiorcom.

W związku z przedstawionym we wniosku zdarzeniem przyszłym, należy jednocześnie zaznaczyć, iż transakcja CDS należy do specyficznej kategorii stosunków kontraktowych stanowiących tzw. umowy nienazwane. Co istotne, w praktyce obrotu gospodarczego nie ma jednego modelu wykorzystywanego dla celów zawarcia umów zmierzających do zabezpieczenia ryzyka kredytowego (m.in. umów typu CDS). Z tej perspektywy, kwalifikacja transakcji powinna zostać dokonana przy uwzględnieniu zasadniczego celu leżącego u podstaw jej zawarcia, a więc uzyskania przez podmiot finansujący (Spółkę) zabezpieczenia na wypadek niewywiązania się dłużnika ze spłaty zadłużenia.

Na podstawie wskazanej kategorii transakcji, jedna ze stron w zamian za uzgodnione wynagrodzenie zgadza się na odkup (cesję) wierzytelności od innego podmiotu w zamian za określone w umowie wynagrodzenie w przypadku wystąpienia uzgodnionego w umowie zdarzenia (Zdarzenia Kredytowego). W praktyce gospodarczej zdarzeniem tym najczęściej jest niespłacenie zabezpieczonej wierzytelności przez dłużnika (np. kredytu lub pożyczki). Powyższy mechanizm powoduje, iż wynagrodzenie płatne podmiotowi oferującemu zabezpieczenie jest uzależnione od kwantyfikacji ryzyka wystąpienia braku spłaty kredytu/pożyczki - im ryzyko w tym zakresie jest wyższe, tym wyższe jest również wynagrodzenie, które nabywca usługi (Wnioskodawca) musi zapłacić podmiotowi zabezpieczającemu (Przejmującemu Ryzyko). Z ekonomicznego punktu widzenia efektem finalnym zawarcia przez Wnioskodawcę transakcji będzie więc przeniesienie ryzyka braku spłaty długu (pożyczki) z podmiotu, który udzielił kredytu/pożyczki (Wnioskodawca) na podmiot udzielający zabezpieczenia (Przejmujący Ryzyko).

Zabezpieczenie ryzyka działalności pożyczkowej i kredytowej poprzez zawieranie umów o charakterze zabezpieczającym jest bardzo często stosowaną praktyką przez krajowe oraz międzynarodowe instytucje finansowe. Dzięki ww. kategorii umów instytucje te (banki lub podmioty niebędące bankami udzielając pożyczek) mogą w bezpieczny sposób minimalizować ryzyko związane ze swoimi aktywami, a tym samym udzielać więcej pożyczek i kredytów. Dlatego też, przystąpienie przez Wnioskodawcę do transakcji CDS ma istotne znaczenie ekonomiczne i stanowić będzie formę zabezpieczenia prowadzenia działalności Spółki.

Pytanie (oznaczone we wniosku nr 6)

Czy w przypadku rozliczenia transakcji CDS poprzez cesję wierzytelności na rzecz Przejmującego Ryzyko, w zamian za Wynagrodzenie Zmienne, obowiązek podatkowy w VAT z tego tytułu nie powstanie i Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do wykazania tego rozliczenia w deklaracji VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

W przypadku rozliczenia transakcji CDS poprzez cesję wierzytelności na rzecz Przejmującego Ryzyko, w zamian za Wynagrodzenie Zmienne, obowiązek podatkowy w VAT z tego tytułu nie powstanie i Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do wykazania tego rozliczenia w deklaracji VAT.

Uzasadnienie własnego stanowiska Wnioskodawcy

Transakcja cesji wierzytelności własnych nie podlega opodatkowaniu VAT jako transakcja niestanowiąca ani odpłatnej dostawy towarów ani odpłatnego świadczenia usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT. Wierzytelności nie są towarami w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy VAT. Cesja wierzytelności nie stanowi więc dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy VAT. Cesja wierzytelności własnych nie stanowi także świadczenia usługi w rozumieniu art. 8 ustawy VAT, ponieważ jest ona jedynie przejawem wykonywania prawa własności w stosunku do wierzytelności powstałej z innego tytułu (w tym przypadku: z tytułu umowy pożyczki).

Zgodnie z treścią art. 509 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 „Kodeks cywilny” (t.j. Dz. U. z 2023 poz. 1610 ze zm.), wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Według art. 509 § 2 Kodeksu cywilnego, wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Istotą przelewu wierzytelności jest zatem umowa zawierana przez wierzyciela z osobą trzecią, na mocy której osoba ta nabywa od wierzyciela przysługującą mu wierzytelność. W wyniku przelewu wierzytelności prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności, przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie. Przeniesienie wierzytelności jest więc skutkiem rozporządzania wierzytelnością przez dotychczasowego wierzyciela i stanowi wykonanie przez niego przysługującego mu prawa własności, nie jest więc świadczeniem usług w myśl ustawy VAT.

Powyższe znajduje potwierdzenie w orzecznictwie sądowym, przykładowo w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 4 października 2011 r., sygn. I FSK 537/11, w którym Sąd uznał, iż: „Zbycie wierzytelności nie stanowi zatem świadczenia usługi, gdyż jest ono jedynie przejawem wykonania prawa własności w stosunku do wierzytelności powstałej z innego tytułu (dostawy towaru lub świadczenia usługi)”. Wobec powyższego, cesja wierzytelności z tytułu pożyczek przez Wnioskodawcę w ramach rozliczenia transakcji instrumentu pochodnego CDS, jako czynność wykonywania prawa własności, znajduje się poza zakresem przepisów ustawy VAT, w związku z czym nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT. Tym samym, w wyniku rozliczenia CDS i cesji wierzytelności nie powstanie obowiązek podatkowy w VAT i Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do wykazania tego rozliczenia w deklaracji VAT.

Powyższe znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach indywidualnych. Tytułem przykładu można podać interpretacje Dyrektora KIS z:

• 20 czerwca 2017 r. nr 0114-KDIP1-2.4012.155.2017.1.SM, czy
• 19 lutego 2019 r. nr 0114-KDIP1-2.4012.14.2019.1.IG.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy:

Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy:

Pod pojęciem usługi należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów w myśl art. 7 ustawy. Każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi zatem co do zasady usługę w rozumieniu ustawy, niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

• w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, nabywca jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
• świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, że oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. Przy czym z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 cyt. ustawy).

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi więc istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść dla świadczącego usługę. Zatem odpłatne świadczenie usług może zostać opodatkowane wtedy, gdy pomiędzy świadczącym usługę i jej beneficjentem istnieje stosunek prawny, w ramach którego spełniane są świadczenia wzajemne.

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (np. wyrok z 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise), przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego.

Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę, należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Zatem za czynność podlegającą opodatkowaniu VAT uważane mogą być takie sytuacje, w których:

• istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne,
• wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy,
• istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi,
• odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem,
• istnieje możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.

We wniosku wskazali Państwo, że są zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT i posiadają swoją siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Podstawowym przedmiotem Państwa działalności jako instytucji pożyczkowej, jest udzielanie kredytów konsumenckich. Państwa działalność wiąże się z występowaniem ryzyka nieściągalności udzielonych pożyczek oraz odsetek i opłat wynikających z umowy pożyczki (ryzyko kredytowe), które obciąża wynik finansowy oraz prowadzi do utraty przychodów (odsetek, prowizji, innych opłat).

W związku ze stałym ryzykiem związanym z nieściągalnością wierzytelności pożyczkowych, rozważają Państwo zabezpieczenie powyższego ryzyka kredytowego, tj. ryzyka braku spłaty wierzytelności wynikających z udzielanych pożyczek, odsetek oraz innych opłat wynikających z zawartych umów pożyczek. Ryzyko miałoby być zabezpieczone poprzez zawieranie umów, których przedmiotem są instrumenty pochodne typu swap, w tym przypadku Swap Ryzyka Kredytowego (CDS). Umowa będzie zawarta między Państwem a podmiotem przejmującym ryzyko niewypłacalności dłużników (Przejmujący Ryzyko). Przejmujący Ryzyko będzie spółką z siedzibą w Polsce.

Skutkiem zawarcia CDS będzie przeniesienie przez Państwa ryzyka niespłacalności udzielonych pożyczek do Przejmującego Ryzyko, w zamian za ustalone wynagrodzenie (Wynagrodzenie Stałe) płatne przez Państwa na rzecz Przejmującego Ryzyko. Umowa będzie dwustronnie zobowiązująca - w przypadku braku spłaty kwoty pożyczki w wyznaczonym terminie od dnia wymagalności określonego harmonogramem spłaty pożyczki lub od daty wypowiedzenia umowy (Zdarzenie Kredytowe), scedują Państwo wierzytelności pożyczkowe na rzecz Przejmującego Ryzyko. Przejmujący Ryzyko zobowiązany będzie do zapłaty na Państwa rzecz wynagrodzenia (Wynagrodzenie Zmienne) stanowiącego cenę za przelew (cesję) wierzytelności pożyczkowych (kapitału pożyczek, prowizji, odsetek), w stosunku do których wystąpi Zdarzenie Kredytowe, a które podlegały transakcji CDS. Kwota oraz ilość wierzytelności, które zostaną przedstawione przez Państwa do rozliczenia w ramach Wynagrodzenia Zmiennego nie jest znana na moment zawarcia poszczególnej transakcji - jest to ryzyko Przejmującego Ryzyko oraz istota transakcji typu SWAP.

Wynagrodzenie Stałe z tytułu zabezpieczenia ryzyka kredytowego będzie płacone przez Państwa cyklicznie (w wynikających z umowy okresach rozliczeniowych). Wysokość Wynagrodzenia stałego będzie kalkulowana jako określony procent wartości zabezpieczanego portfela z uwzględnieniem przewidywanej szkodliwości (tzn. ryzyka wystąpienia wierzytelności wątpliwych i nieściągalnych), portfela pożyczek objętych transakcją CDS. Jednocześnie Wynagrodzenie Stałe wypłacane Przejmującemu Ryzyko w żadnym wypadku nie podlega zwrotowi.

Planują Państwo zawierać z Przejmującym Ryzyko transakcje CDS cyklicznie na podstawie umowy ramowej (Umowa CDS). Przedmiotem każdej z transakcji cyklicznych (okresowych) będzie określony każdorazowo portfel wierzytelności wynikających z zawartych umów i udzielonych pożyczek. Będą Państwo w określonym w Umowie CDS terminie przekazywać Przejmującemu Ryzyko zestawienie pożyczek będących przedmiotem zabezpieczenia wraz z kalkulacją Wynagrodzenia Stałego oraz zestawienie niespłaconych kwot pożyczek za poprzedni okres rozliczeniowy.

Transakcją CDS będą zabezpieczane wierzytelności z zawartych umów pożyczek, które w chwili zawarcia transakcji CDS nie są przeterminowane, czyli tzw. dobry portfel (w odróżnieniu od wierzytelności wątpliwych i nieściągalnych), co pozwala ograniczyć ryzyko Przejmującego Ryzyko związane z nieściągalnością wierzytelności, istotą transakcji jest zabezpieczenie całego portfela wierzytelności, który na moment zawierania transakcji posiada taką samą (lub podobną) jakość.

Państwa wątpliwości dotyczą określenia, czy w przypadku rozliczenia transakcji CDS poprzez cesję wierzytelności na rzecz Przejmującego Ryzyko w zamian za Wynagrodzenie Zmienne, nie powstanie z tego tytułu obowiązek podatkowy i czy będą Państwo zobowiązani do wykazania tego rozliczenia w deklaracji VAT.

Odnosząc się do Państwa wątpliwości należy wskazać, że wierzytelność jest prawem majątkowym, które może być przedmiotem obrotu gospodarczego. Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2023 poz. 1610 ze zm.).

Podstawą do dokonania cesji wierzytelności jest przepis art. 509 ustawy Kodeks cywilny. Stosownie do treści art. 509 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego:

Z kolei zgodnie z art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego:

Przelew wierzytelności (cesja praw) jest więc umową cywilnoprawną zawieraną pomiędzy wierzycielem (zbywcą wierzytelności/cedentem) a osobą trzecią (nabywcą wierzytelności/cesjonariuszem), na podstawie której wierzyciel przenosi swoją wierzytelność wobec dłużnika na inny podmiot. W wyniku ww. czynności na nabywcę przechodzi ogół uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, który zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki wiązał go z dłużnikiem. Wierzytelność przechodzi na nabywcę w takim stanie, w jakim była w chwili zawarcia umowy o przelew, a więc ze wszystkimi związanymi z nią prawami i brakami (np. przedawnieniem). W przypadku sprzedaży wierzytelności własnej nie można zakładać, że czynność ta może być wykonywana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Czynność zbycia wierzytelności pozostaje poza zakresem opodatkowania jeżeli cesja (przelew) dotyczyła wierzytelności własnych i była przedmiotem prawnie skutecznej umowy.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawione okoliczności sprawy należy stwierdzić, że zbycie wierzytelności własnych w ramach rozliczenia transakcji CDS pozostaje poza zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Czynności polegające na zbyciu wierzytelności własnych nie można bowiem uznać za dostawę towaru, gdyż wierzytelność stanowi prawo majątkowe, które nie mieści się w dyspozycji art. 2 pkt 6 ustawy. Zbycie wierzytelności własnych nie stanowi również świadczenia usług, ponieważ jest ono jedynie przejawem wykonania prawa własności w stosunku do wierzytelności powstałej z innego tytułu (dostawy towaru lub świadczenia usługi).

W konsekwencji, transakcja, której przedmiotem jest zbycie wierzytelności własnych w ramach rozliczenia transakcji CDS nie wypełnia przesłanek wynikających z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, w związku z czym nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Tym samym, nie będą Państwo zobowiązani do wykazania tego rozliczenia w deklaracji VAT.

Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja rozstrzyga przedstawione zdarzenie przyszłe wyłącznie w zakresie podatku od towarów i usług. W zakresie podatku dochodowego od osób prawnych zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).