Interpretacja indywidualna z dnia 22 marca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT2.4011.60.2024.2.KC

Możliwości rozliczenia się jako osoba samotnie wychowująca dziecko.

Interpretacja indywidualna

 – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

24 stycznia 2024 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości rozliczenia się jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Uzupełniła go Pani pismem z 24 stycznia 2024 r. (data wpływu 26 stycznia 2024 r.) oraz – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 22 lutego 2024 r. (data wpływu). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Jest Pani zatrudniona na umowę o pracę jako (...). Z tego tytułu osiąga Pani dochód w postaci comiesięcznego wynagrodzenia. Jednocześnie, prowadzi Pani jednoosobową działalność gospodarczą – (...). Rozlicza się Pani na zasadach ogólnych.

(...) 2024 r. przeszła Pani na zaopatrzenie emerytalne (...) – z tego tytułu osiągać będzie comiesięczne przychody – wynagrodzenie (emeryturę).

Suma powyższego dochodu przekroczy pierwszy próg podatkowy.

(...) 2022 r. zgodnie z sygn. akt sprawy (...) związek małżeński z A. A został rozwiązany.

Władza rodzicielska względem córek - B. A (...) oraz C. A (...) została pozostawiona obojgu rodzicom w systemie opieki naprzemiennej.

Zgodnie ze spisanym porozumieniem rodzicielskim z (...) 2022 r. (w obecności mediatora) – (...) ustalono u Matki Dziecka.

Od dnia rozwodu nie weszła Pani ponownie w formalny związek małżeński. W przypadającym czasie opieki naprzemiennej samodzielnie zajmuje się Pani córkami, bez wsparcia drugiego rodzica. Córki zameldowane są pod Pani adresem.

Młodsza córka, C. A (...), uczęszcza do przedszkola, starsza – B. A (...) do (...) Szkoły Podstawowej. W mieszkaniu posiadają własny pokój, wyposażony we wszystkie niezbędne meble, sprzęty, zabawki, książki, ubrania itp. Wszystkimi czynnościami rodzicielskimi zajmuje się Pani samodzielnie – odprowadzanie do i z przedszkola/szkoły, przygotowywanie posiłków, dbanie o higienę, zabawę, naukę, zapewnianie opieki medycznej, zakup leków, jedzenia, dbanie o kondycję fizyczną. Wszystko to wiąże się ze zwiększonymi nakładami finansowymi i czasowymi - na ww. rzeczy, czy aktywności musi Pani samodzielnie ponosić wydatki oraz włożyć większy wysiłek organizacyjny.

Obowiązki wychowawcze realizuje Pani oddzielnie od ojca dzieci, samodzielnie, bez współpracy i wsparcia, zabezpieczając wszelkie potrzeby bytowe.

Do tej pory rozliczała się Pani samodzielnie z uwagi na rozdzielność majątkową w czasie trwania ww. małżeństwa. Nie miała też Pani podwyższonych o emeryturę dochodów, co zmieniło się (...) 2024 r. stąd przedmiotowy wniosek.

W roku podatkowym (latach podatkowych), którego dotyczy przedmiotowy wniosek nie miały zastosowania przepisy: art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego lub ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego

W okresie, którego dotyczy wniosek, podlegała, podlega i będę Pani podlegać na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

Odpowiadając na pytanie Kiedy – proszę podać konkretną datę – uprawomocniło się orzeczenie sądu o rozwodzie między Panią a Pani byłym mężem wyjaśniła Pani, że zgodnie z załączonym odpisem wyroku orzeczenie jest prawomocne z dniem (…) 2022 r.

Zgodnie z zawartym (...) 2022 r. porozumieniem rodzicielskim o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej:

a)stosuje Pani wraz z ojcem dzieci opiekę naprzemienną, tj. stosuje pieczę nad małoletnimi dziećmi naprzemiennie w powtarzających się okresach o porównywalnym wymiarze czasowym - nie wychowując dzieci wspólnie,

b)świadczenie,zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, zostało ustalone dla Pani – kwota ta jest przeznaczona na opłacenie stałych wydatków córek takich jak opłaty w przedszkolu i szkole oraz wyżywienie w przedszkolu i szkole, których nie są w stanie rozgraniczyć na okres pobytu u każdego z rodziców.

W okresie, o którym mowa we wniosku, w stosunku do Pani bądź do Pani córek:

-nie miały/mają/będą miały zastosowania przepisy art. 30c (opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej podatkiem liniowym) lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (z wyjątkiem przepisów dotyczących najmu prywatnego) – w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

-nie miały/mają/będą miały zastosowania przepisy z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Pytania:

1)Czy w przedstawionym stanie faktycznym może Pani zostać uznana za osobę samotnie wychowującą małoletnie dziecko (dzieci) w rozumieniu art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za 2023 r. i lata następne, do chwili zmiany stanu faktycznego lub zmian w prawie podatkowym – w zakresie zasad korzystania z ww. ulgi?

2)Czy w przedstawionym stanie faktycznym ma Pani prawo do skorzystania z preferencyjnej formy opodatkowania przewidzianej w art. 6 ust. 4 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako osoba samotnie wychowująca małoletnią córkę (córki), tj. czy jest Pani uprawniona do tego, by w odniesieniu do Pani dochodów podatek został określony w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie, w odniesieniu do przytoczonego stanu faktycznego, w nawiązaniu do art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, spełnia Pani wszelkie przesłanki osoby samotnie wychowującej dziecko, co w konsekwencji uprawnia Panią do preferencyjnego opodatkowania dochodów.

Stanowisko to potwierdza poniższe orzecznictwo.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w uzasadnieniu wyroku z 16 października 2020 r., sygn. akt I SA/Łd 375/20 zaznaczył, że opieka naprzemienna została wprowadzona do Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w 2015 r. Na mocy ustawy z dnia 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz ustawy - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. poz. 1062), przepis art. 107 tego kodeksu zyskał brzmienie: Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom żyjącym w rozłączeniu, sąd opiekuńczy może ze względu na dobro dziecka określić sposób jej wykonywania i utrzymywania kontaktów z dzieckiem. Sąd pozostawia władzę rodzicielską obojgu rodzicom, jeżeli przedstawili zgodne z dobrem dziecka pisemne porozumienie o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, chyba że dobro dziecka wymaga innego rozstrzygnięcia (§ 1). W braku porozumienia, o którym mowa w § 1, sąd, uwzględniając prawo dziecka do wychowania przez oboje rodziców, rozstrzyga o sposobie wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka, jeżeli dobro dziecka za tym przemawia (§ 2). Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi wskazał, że przewidziane w § 1 porozumienie jest podstawą sprawowania przez oboje rodziców, którzy mają władzę rodzicielską, opieki naprzemiennej. Istotą tej opieki jest samotne wychowywanie dziecka przez każdego z rodziców w określonym w porozumieniu czasie. Polega ona na tym, że każde z rodziców opiekuje się dzieckiem samodzielnie, osobno, w wyznaczonym czasie, bez udziału drugiego z nich. Zdaniem Sądu, nie powinno budzić wątpliwości, że w ramach tak sprawowanej opieki każde z rodziców wychowuje dziecko samotnie, ma więc prawo do ulgi, o której mowa w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi wskazał również, że analogiczny pogląd w zbliżonym stanie faktycznym wyraził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 20 maja 2020 r., sygn. akt II FSK 383/20, gdzie stwierdzono, że „literalna, celowościowa i systemowa wykładania art. 6 ust. 4 u.p.d.o.f. prowadzi do wniosku, że określone w tym przepisie kryterium samotnego wychowywania dzieci jest spełnione również wtedy, gdy rozwiedziony rodzic wychowuje dzieci naprzemiennie z drugim rodzicem, tj. w odosobnieniu od drugiego rodzica dzieci oraz bez jego udziału wykonuje czynności stanowiące proces wychowania w innym miejscu i czasie niż drugi rodzic”.

Ponadto, jak stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 15 czerwca 2023 r., sygn. akt II FSK 42/21 – rozpatrując przedmiotową sprawę – oceniając znaczenie użytego w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pojęcia „osoby samotnie wychowującej dzieci” i mając na względzie wykładnię językową, historyczną i funkcjonalną, trzeba stwierdzić, że brzmienie art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, które obowiązywało w stanie prawnym pomiędzy 1 stycznia 2011 r., a 31 grudnia 2021 r., nie dawało podstaw do twierdzenia, że status osoby samotnie wychowującej dziecko został zastrzeżony jedynie dla jednego z rodziców, który wychowuje dziecko lub dzieci bez jakiegokolwiek udziału drugiego z rodziców. Przepis ten wskazywał tylko, że rodzic, chcący skorzystać z ulgi musiał „w roku podatkowym samotnie wychowywać dzieci”. Pojęcie samotnego wychowania dziecka, wiąże się przede wszystkim z samodzielnym pokrywaniem przez podatnika kosztów związanych w wychowaniem oraz utrzymaniem dziecka i osobistym, bezpośrednim dbaniem o jego rozwój fizyczny i emocjonalny. Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że w rozpoznawanej sprawie, rodzice nie wychowują i nie opiekują się dzieckiem „wspólnie” (tj. jednocześnie w tym samym czasie i miejscu), ale każde z nich odrębnie, w wyznaczonym i uzgodnionym czasie, bez udziału drugiego z rodziców. Obydwoje opiekują się dzieckiem i zaspokajają jego życiowe potrzeby, tworząc dziecku dom, warunki rozwoju w miejscu swojego zamieszkania. Zatem wychowywanie dziecka, realizowane jest przez każdego z rodziców „samotnie”, bez udziału drugiego z rodziców w określonym przedziale czasowym w obrębie każdego roku kalendarzowego, będącego z mocy art. 11 Ordynacji podatkowej także rokiem podatkowym. O wspólnym (będącym antonimem samotnego), wychowaniu dzieci, nie świadczy fakt powierzenia władzy rodzicielskiej wspólnie obojgu małżonkom. Odczytując zatem normę z art. 6 ust. 4 updof przez zapisy Konstytucji RP, jako konkretyzację jej zasad, odnoszących się do szczególnej ochrony rodzin, w tym rodzin niepełnych, analizowaną regulację należy odczytywać przez pryzmat trudnego społecznie zjawiska wychowywania dzieci w niepełnych rodzinach i wsparcia Państwa w ich wychowaniu. Tworząc ten przepis ustawodawca miał przede wszystkim na względzie dobro dzieci wychowujących się w rozbitych lub niepełnych rodzinach. Intencją ustawodawcy nie było wobec tego to, aby warunkiem skorzystania z preferencji podatkowych było wyeliminowanie jednego z rodziców z procesu wychowywania dzieci.

W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego przyjąć zatem należy, że w stanie prawnym obowiązującym do 31 grudnia 2021 r. ustawodawca nie zastrzegł w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, iż z ustanowionej tym przepisem ulgi podatkowej może korzystaćtylko jeden z rodziców. Należy mieć także świadomość, że zgodnie z art. 93 § 1, art. 95 § 1 oraz art. 97 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego władza rodzicielska, która obejmuje wychowanie dziecka, przysługuje obojgu rodzicom (dziecko ma prawo do wychowywania przez oboje rodziców) i każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania. Nieuprawniona jest zatem taka wykładnia art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.), która wyklucza spod jego działania jednego z rodziców wychowującego dziecko bez udziału drugiego rodzica, czyli samotnie. Inaczej mówiąc, prawidłowo dokonana wykładnia omawianego przepisu prowadzi do wniosku, że rodzic samotnie wychowujący dziecko (dzieci), w znaczeniu powyżej wskazanym, jest uprawniony do ulgi ustanowionej w tym przepisie, jeśli spełnia pozostałe warunki zwolnienia, które, co istotne, nie były w sprawie kwestią sporną.

Orzeczenia:

‒Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 16 października 2020 r., sygn. akt I SA/Łd 375/20,

‒Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 15 czerwca 2023 r., sygn. akt II FSK 42/21,

‒Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 12 stycznia 2021 r., sygn. akt I SA/Gd 785/20.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku, jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 6 ust. 4c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Od dochodów jednego rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem, osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

1)małoletnie,

2)pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

3)pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie

-podatek może być określony zgodnie z ust. 4d na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym.

Na podstawie art. 6 ust. 4d wskazanej ustawy:

W przypadku, o którym mowa w ust. 4c, podatek jest określany w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, przy czym do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w niniejszej ustawie.

Stosownie do art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 4d, nie ma zastosowania do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. z 2023 r. poz. 810 i 1565).

W świetle art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4d, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków, osoba samotnie wychowująca dziecko lub jej dziecko:

1)stosuje przepisy:

a)art. 30c lub

b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy

‒w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

2)podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Należy jednak wskazać, że przepis art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie może być odczytywany w ten sposób, że każda osoba mająca dzieci i znajdująca się w stanie wolnym, określonym w tym przepisie, jest osobą samotnie wychowującą dziecko.

Z istoty pojęcia „osoby samotnie wychowującej dziecko” wynika, że jest to osoba, która w określonej sytuacji, w określonym czasie zupełnie sama (bez udziału drugiej osoby) zajmuje się wychowywaniem dziecka, stale troszczy się o jego byt materialny i rozwój emocjonalny.

Przepis art. 6 ust. 4c ustawy wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się zarówno do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci (panna, kawaler, wdowa, wdowiec, rozwódka, rozwodnik), jak również do tego, że osoba ta musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców. Jest to więc taka osoba, która stale troszczy się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka, bez udziału (wsparcia) drugiej osoby.

Natomiast, kiedy każdy rodzic jest zaangażowany w proces wychowawczy dziecka oznacza, że w roku podatkowym dziecko wychowywane jest wspólnie przez oboje rodziców, a nie samotnie przez któregokolwiek z nich.

Przy wychowywaniu dziecka należy wziąć pod uwagę całokształt działań i czynności wykonywanych przez każdego z rodziców, w tym także tych o charakterze niewymiernym jak kształtowanie osobowości, światopoglądu, systemu wartości, postaw emocjonalnych. W sytuacji, gdy każdy z rodziców aktywnie uczestniczy w wychowywaniu dziecka – co przejawia się między innymi dzieleniem się wszelkimi obowiązkami związanymi z procesem wychowawczym dziecka, niezależnie od tego u kogo pod czyją w danym momencie roku podatkowego opieką dziecko przebywa – nie można mówić o samotnym wychowywaniu dziecka przez któregokolwiek z rodziców.

Ustawodawca w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawarł definicji pojęcia „wychowywać”, należy odwołać się zatem do jego definicji słownikowych. „Wychowywać” w słownikowym rozumieniu oznacza: zapewniając byt doprowadzić do osiągnięcia pełnego rozwoju psychicznego i fizycznego. Wychowywanie polega na stałym troszczeniu się o byt materialny dziecka oraz o jego rozwój emocjonalny. Wychowanie dziecka można określić jako kształtowanie osobowości dziecka poprzez kształtowanie jego samodzielności, obowiązkowości, rozwijanie predyspozycji intelektualnych i umiejętności praktycznych, kształtowanie światopoglądu, systemu wartości oraz postaw emocjonalnych.

W tym miejscu należy jednoznacznie podkreślić, że wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania, wynikającej z art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78 poz. 483 ze zm.), stanowiącego, że:

Każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie.

Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. Co więcej, zgodnie z konstrukcją i systematyką ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe stanowią wyjątek od generalnej zasady powszechności opodatkowania wyrażonej w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Stąd też, korzystanie z każdej preferencji podatkowej, wymaga spełnienia warunków określonych w przepisach je konstytuujących. Tak więc, przepisy regulujące prawo do preferencyjnego rozliczenia powinny być interpretowane ściśle; niedopuszczalna jest ich interpretacja rozszerzająca.

Dla zastosowania rozliczenia, o którym mowa w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych istotny jest m.in. warunek, że w trakcie roku podatkowego rzeczywiście samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców, wychowuje się dziecko, który wobec sytuacji przedstawionej we wniosku nie został spełniony. Preferencja ta uzależniona jest nie tylko od stanu cywilnego, ale przede wszystkim od faktycznego samotnego wychowywania dziecka. Jak już wskazano, wychowanie dziecka można określić jako kształtowanie osobowości dziecka poprzez kształtowanie jego samodzielności, obowiązkowości, rozwijanie predyspozycji intelektualnych i umiejętności praktycznych, kształtowanie światopoglądu i systemu wartości oraz postaw emocjonalnych. Natomiast w tym konkretnym przypadku fakt, że Pani wraz z byłym mężem, sprawujecie opiekę nad dziećmi, nie oznacza, że proces wychowawczy dzieci prowadzony jest tylko i wyłącznie przez Panią. Nie sposób uznać, że w przedstawionym przez Panią opisie sprawy – w tak zorganizowanym trybie wykonywania władzy rodzicielskiej (na podstawie zgodnego porozumienia z (...) 2022 r., w którym ustalili Państwo, że będziecie stosować opiekę naprzemienną) przez obojga rodziców – zachodzą dwa odrębne procesy wychowania, tj. osobny samotny proces przeprowadza matka w swoim czasie, gdy dziecko u niej zamieszkuje i przebywa z nią, a zupełnie inny proces wychowywania zachodzi podczas, gdy dziecko przebywa z ojcem. Wychowania dziecka nie da się „podzielić”, bowiem jest to ciągły i długotrwały rozwój, na który w tym przypadku składa się wspólna praca obojga rodziców. Dlatego też, okoliczność, że dwie osoby wychowują to samo dziecko w systemie opieki naprzemiennej – zgodnie z porozumieniem wyklucza możliwość uznania, że którakolwiek z tych osób wychowuje dziecko samotnie.

Z literalnego brzmienia art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że ww. preferencyjne opodatkowanie nie ma zastosowania do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci.

Zatem osoba, która wspólnie z drugim rodzicem wychowuje dziecko nie może skorzystać z rozliczenia w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko. Jedną z form wspólnego wychowywania dziecka jest tzw. opieka naprzemienną, w związku z którą kwotę świadczenia wychowawczego ustala się rodzicom dziecka w wysokości ustalonej w sposób wskazany w art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci.

Nie można zgodzić się z Pani stanowiskiem, zgodnie z którym spełnia Pani wszelkie przesłanki osoby samotnie wychowującej dziecko, co w konsekwencji uprawnia Panią do preferencyjnego opodatkowania dochodów.

Wyjaśnienia wymaga, że samodzielna opieka nad dzieckiem nie jest równoznaczna z samotną opieką. Fakt, że każdy z rodziców zajmuje się dzieckiem w ustalonym czasie, czyli samodzielnie i w tym czasie drugi rodzic nie uczestniczy w wychowaniu tego dziecka, nie oznacza że mamy do czynienia z samotnym wychowaniem dziecka.

W rodzinach pełnych również rodzice nie wychowują dzieci równocześnie. Nie zawsze bowiem opiekują się dzieckiem w tym samym miejscu i czasie. Podczas sprawowania opieki przez rodziców pozostających w związku małżeńskim (podobnie jak rodziców stanu wolnego) może zachodzić taka sytuacja, że w pewnym momencie dnia (a w szczególnych sytuacjach nawet w określonych dniach) dzieckiem zajmuje się tylko matka, innym razem tylko ojciec, jednakże w takiej sytuacji nie ma mowy o samotnym wychowywaniu dziecka przez któregokolwiek z rodziców.

Prawo do omawianej preferencji podatkowej przysługuje zatem jedynie temu z rodziców, czy opiekunów prawnych, który będąc osobą stanu wolnego faktycznie w roku podatkowym samotnie dziecko wychowuje, czyli sprawuje nad nim samodzielnie ciągłą opiekę, bez udziału drugiego rodzica w procesie wychowawczym.

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy, nie kwestionując Pani zaangażowania w proces wychowawczy dzieci, nie można Pani uznać za osobę samotnie wychowującą małoletnie dziecko (dzieci) w rozumieniu art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w 2023 r. i latach następnych.

W konsekwencji, nie ma Pani prawa do skorzystania z preferencyjnej formy opodatkowania przewidzianej w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako osoba samotnie wychowująca małoletnią córkę (córki) w rozliczeniu podatkowym za rok 2023 i lata następne.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Panią i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

•Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

•Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2023 r. poz. 1634; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

•w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

•w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.