Interpretacja indywidualna z dnia 26 marca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-2.4015.144.2023.3.MM

Skoro opisana we wniosku czynność nie stanowiła umowy darowizny, to otrzymana kwota nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

29 listopada 2023  r. wpłynął Pani wniosek z 28 listopada 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych otrzymania od matki środków pieniężnych na jej utrzymanie.

Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwania – pismami z 5 lutego 2024 r. (data wpływu 5 lutego 2024 r. i 22 marca 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Dnia 21 kwietnia 2022 r. otrzymała Pani na swoje konto środki pieniężne w wysokości 90.071 zł od swojej matki S.R. Celem przekazania tych środków pieniężnych było utrzymanie Pani matki S.R. Pani matka jest chora na demencję starczą i przebywa w DPS. Otrzymane przelewem środki wykorzystywane są na potrzeby Pani matki oraz wolą Pani matki jest aby w chwili jej śmierci wykorzystać te pieniądze na wszelkie koszty związane z pogrzebem.

Środki te nie były wykorzystywane do Pani celów i w rzeczywistości nie stanowiły majątku na Pani cel.

W uzupełnieniu wniosku wyjaśniła Pani, że otrzymane środki od matki nie są darowizną, którą może Pani wydatkować swobodnie na swoją rzecz, ale przelane na Pani rachunek środki są wydatkowana wyłącznie na rzecz Pani matki.

Ponadto wskazała Pani, że środki w kwocie 45.000 zł stanowiące własność Pani matki obecnie są zdeponowane na Pani rachunku bankowym jednak w Pani ocenie nie stanowią one darowizny dokonanej na Pani rzecz. Nie mają one charakteru darowizny, albowiem nie wydatkowała ich Pani na swój własny cel, a jedynie ma je zdeponowane na swoim rachunku bankowym, a wszelkie potrzeby Pani mamy zaspokajane są z tychże środków.

Na mocy postanowienia z dnia … 2023 r. w sprawie Sądu Rejonowego w … sygn. akt … została Pani ustanowiona kuratorem dla niepełnosprawnej swojej matki S.R. Pani matka na zaawansowaną postać demencji starczej. Kontakt logiczny z Pani matką obecnie nie jest możliwy. Jako kurator pokrywa Pani wszelkie zobowiązania Pani matki, która obecnie przebywa DPS … . DPS pobiera opłaty za pobyt matki w placówce. Jest Pani zobowiązana dopłacać do pobytu w DPS S.R. ze środków otrzymanych od matki, które są zdeponowane na Pani rachunku bankowym. Na mocy umowy z … 2023 r. z Dyrektorem … Ośrodka Pomocy Społecznej do 15 dnia każdego miesiąca jest Pani zobowiązana dopłacać 500 zł miesięcznie. Co też regularnie Pani czyni i na tę okoliczność załącza Pani dowody wpłaty.

Dodatkowo z uwagi na wysokie koszty opłat za DPS zmuszona jest Pani opłacać wszelkie zobowiązania Pani matki, tj. opłaty za jej nieruchomość znajdującą się na ul. … gdzie miesięczny czynsz wynosi 625,78 zł. Na ten cel przeznacza Pani właśnie środki z rachunku pochodzące od Pani matki. Przed pobytem w DPS stan zdrowia Pani matki był na tyle poważny, że wymagała ona pomocy także w postaci opiekunki z MOPS-u gdzie co miesiąc na ten cel ze środków matki ale zdeponowanych na Pani rachunku bankowym płaciła Pani np. w maju 2023 r. kwotę 384,75 zł. Opłata za usługi opiekuńcze była regulowana przez kilkanaście miesięcy w ratach miesięcznych w zależności od ilości godzin faktycznie sprawowanej opieki. Na ten cel były przeznaczane środki Pani matki zdeponowane na Pani rachunku bankowym. Dodatkowo podczas pobytu w DPS kupuje Pani matce środki higieniczne w postaci dopłat do pieluchomajtek czy zakup podkładów. Przykładowo w październiku 2023 r. wydała Pani prawie 50 zł ze środków Pani matki zdeponowanych na Pani rachunku bankowym, której jest Pani kuratorem, a w grudniu 2023 r. prawie 62,50 zł, w styczniu 2024 r. zapłaciła Pani na ten cel 45,50 zł. Zakup leków dla matki także jest finansowany przez Panią ze środków zdeponowanych na Pani rachunku bankowym, tj. w styczniu 2024 r. wydała Pani na ten cel 72,41 zł, w październiku 2023 r. zakup leku … zapłaciła Pani 257,98 zł co także sfinansowała Pani ze środków Pani matki zdeponowanych na Pani rachunku bankowym, zaś w grudniu 2023 r. ten sam lek dla matki kosztował 127,99 zł. W styczniu 2024 r. na zakup leków, żelaza, podkładów, dopłat do pampersów wydała Pani 148,27 zł także ze środków Pani matki zdeponowanych na Pani rachunku bankowym. Zdarzały się dopłaty w kasie DPS po 301,79 zł miesięcznie na środki higieniczne, pampersy, podkłady, chusteczki, leki. Dodatkowo odwiedza Pani matkę w DPS i codziennie z tych środków robi Pani jej także zakupy żywieniowe zgodnie z jej wolą i upodobaniami. Wcześniej przed pobytem matki w DPS z tych środków przygotowywała Pani matce śniadania, obiady czy kolacje, które przynosiła jej Pani do domu. Z tych też środków od lat już opłaca Pani matce polisę Życie w … gdzie opłata co 3 miesiące wynosi 89,34 zł. Mieszkanie matki jest ogrzewane choć nikt w nim nie mieszka gdzie koszt opłat za CO wynosi ok 559 zł miesięcznie. Zgodnie z ostatnimi interpretacjami nie można zakręcić kaloryferów w mieszkaniu, by nie generować kosztów ogrzewania. Także w imieniu Pani matki reguluje Pani wszelkie jej zobowiązania. Pani matka S.R. korzysta też z usług telekomunikacyjnych w … gdzie co miesiąc reguluje Pani jej zobowiązania w kwocie 69 zł.

Zatem kwota 45.000 zł jest faktycznie wydatkowana na zaspokajanie bieżących potrzeb Pani matki opiekuńczych, żywieniowych, mieszkaniowych. Zatem skoro nie otrzymała Pani od matki żadnej korzyści majątkowej tylko pieniądze są wydatkowane wyłącznie na zaspokojenie jej bieżących potrzeb zatem w takim stanie rzeczy nie stanowią one darowizny poczynionej na Pani rzecz. W żadnej mierze nie przeznaczyła Pani tych środków na swoje potrzeby osobiste, zatem nie otrzymała ich jako darowizny w sensie prawnym. Owszem środki są na Pani rachunku jednak jako kurator przeznacza je Pani wyłącznie na zaspokojenie potrzeb Pani matki - podopiecznej S.R. Zgodnie z orzeczeniem Sądu Rejonowego w … ustanowiona jest Pani jej kuratorem dla osoby niepełnosprawnej i zobowiązana do opieki nad matką. Pozostałą kwotę środków zamierza Pani nadal przeznaczać na te same potrzeby S.R., a także jeśli takowe pozostaną na organizację ewentualnego pochówku Pani matki oraz postawienia jej pomnika zgodnie z jej wytycznymi na wskazanym przez nią cmentarzu i formie przez nią nakazanej.

W Pani ocenie środki przelane na Pani rachunek bankowy nie stanowią darowizny w sensie prawnym, albowiem w żadnej mierze nie wpłynęły na zwiększenie Pani majątku osobistego. Z tych środków zakupuje Pani jedynie rzeczy i opłaca usługi niezbędne w opiece nad Pani matką S.R. zgodnie z jej wolą. Środki pomimo, że są na Pani rachunku bankowym to nadal taktuje je Pani jakoby były środki Pani matki i z nich zaspokaja Pani jej wszelkie potrzeby mieszkaniowe, opiekuńcze, lecznicze czy żywieniowe wyłącznie S.R.

Pytanie

Czy otrzymane środki pieniężne, które zostały przelane na Pani konto typu „darowizna”, należy zgłosić do opodatkowania w Urzędzie Skarbowym?

Pani stanowisko w sprawie

Pani zdaniem, środki w kwocie 45.000 zł przesłane na Pani konto nie stanowią darowizny zatem nie trzeba zgłaszać ich do opodatkowania w urzędzie skarbowym.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1774 ze zm.):

Na podstawie art. 1 ust. 2 ww. ustawy:

Biorąc powyższe pod uwagę, stwierdzić należy, że ustawa o podatku od spadków i darowizn ściśle określa granice przedmiotu opodatkowania, tj. nabycie według określonych tytułów, wyczerpująco wymieniając tytuły, na podstawie których nabycie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Powyższy katalog czynności ujęty w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn ma charakter zamknięty. Zatem, opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlega tylko nabycie i to takie, które zostało w nim wymienione w sposób wyraźny.

Jednym z takich tytułów, na podstawie którego dochodzi do nabycia jest darowizna.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie definiuje pojęcia „darowizna”, dlatego w tym zakresie odwołać się należy do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.).

Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego:

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli przez obdarowanego o przyjęciu darowizny. Należy zaznaczyć, że ustawodawca nie wymaga żadnej szczególnej formy oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Stosownie do treści art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego:

Daną czynność można zatem uznać za darowiznę, jeśli posiada cechy tegoż zobowiązania, tzn. gdy zostanie złożone oświadczenie darczyńcy o przekazaniu darowizny oraz oświadczenie obdarowanego o jej przyjęciu, a ponadto czynność ta musi polegać na nieodpłatnym świadczeniu darczyńcy (kosztem jego majątku) na rzecz obdarowanego.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że otrzymała Pani do matki środki pieniężne w celu przeznaczenia ich na finansowanie kosztów utrzymania Pani matki, która przebywa w domu pomocy społecznej oraz przyszłych kosztów związanych z jej pogrzebem. Ze względu na niepełnosprawność matki została Pani ustanowiona jej kuratorem. Nie wykorzystuje Pani otrzymanych środków na własne cele. Ponadto w uzupełnieniu wniosku wskazała Pani, że otrzymane środki pieniężne od matki nie są darowizną.

Mając zatem na uwadze powyższe informacje, należy stwierdzić, że w analizowanym przypadku nie miała miejsca żadna z czynności określonych w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn; w szczególności nie doszło do nabycia tytułem umowy darowizny. Wskazała Pani bowiem, że środki, które przekazała Pani matka nie stanowią darowizny oraz że nie wykorzystuje ich Pani do własnych celów, lecz zgodnie z wolą Pani matki na jej potrzeby.

Skoro więc opisana we wniosku czynność nie stanowiła umowy darowizny, to w świetle katalogu określonego w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, otrzymane środki pieniężne nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Zatem nie ma Pani obowiązku zgłaszać do właściwego urzędu skarbowego otrzymanej od matki kwoty 90.071 zł, tj. zarówno wydatkowanych już na potrzeby matki środków jak i pozostałej kwoty.

Końcowo informujemy, że Organ interpretacyjny nie jest uprawniony by rozstrzygać, czy dana czynność stanowi darowiznę. Definicja darowizny zawarta jest w przepisach Kodeksu cywilnego, do interpretacji których Organ nie jest uprawniony. Wydając niniejszą interpretację oparliśmy się na opisie stanu faktycznego przedstawionym w treści wniosku i Pani wskazaniach, że opisane we wniosku środki pieniężne otrzymane od matki nie są darowizną.

Dodatkowe informacje

Do uzupełnienia wniosku dołączyła Pani plik dokumentów. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest zobowiązany ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawcę i jego stanowiskiem. Postępowanie w sprawie wydawania interpretacji indywidualnych, z uwagi na przedmiot i charakter wydawanych w jego toku rozstrzygnięć, jest postępowaniem szczególnym, odrębnym, do którego nie mają bezpośredniego zastosowania inne (poza wskazanymi w ustawie) przepisy Ordynacji podatkowej. W szczególności nie jest postępowaniem dowodowym, które może być prowadzone w toku kontroli podatkowej czy postępowania podatkowego lub czynności sprawdzających. Organ wydający interpretację indywidualną nie może więc zbadać w sensie merytorycznym „sprawy podatkowej” wynikającej z przytoczonego we wniosku zdarzenia, lecz jedynie pozytywnie lub negatywnie ocenić, z przytoczeniem przepisów prawa podatkowego, czy stanowisko pytającego zawarte we wniosku, odnoszące się do regulacji przepisów prawa podatkowego jest słuszne i znajduje oparcie w okolicznościach przedstawionego zdarzenia. Organ wydający interpretację przepisów prawa podatkowego nie może bowiem prowadzić postępowania ani podejmować rozstrzygnięć zastrzeżonych dla innego trybu orzekania, w tym postępowaniu kontrolnym, czy podatkowym prowadzonym w oparciu o konkretną dokumentację. Tego rodzaju kompetencje posiada naczelnik właściwego urzędu skarbowego.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w ... Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).