Interpretacja indywidualna z dnia 14 marca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB1-2.4010.684.2023.2.EJ

Dotyczy ustalenia: - czy dopłaty w formie podwyższenia kapitału zakładowego poprzez wniesienie skarbowych papierów wartościowych będą skutkowały dla Wnioskodawcy powstaniem przychodu opodatkowanego podatkiem dochodowym od osób prawnych, - co stanowić będzie przychód podatkowy Wnioskodawcy z tytułu sprzedaży obligacji przed terminem ich wykupu, - w którym momencie powstanie przychód podatkowy z tytułu naliczenia/wypłaty odsetek od obligacji oraz w jakim źródle przychodów należy go wykazać, - co stanowić będzie przychód podatkowy Wnioskodawcy z tytułu wykupu obligacji, - w jakim źródle przychodów powstanie przychód podatkowy Wnioskodawcy z tytułu sprzedaży lub wykupu obligacji, - czy w momencie sprzedaży obligacji, Wnioskodawca uprawniony będzie do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów nie tylko wartości nominalnej obligacji ale również agio (nadwyżki ceny emisyjnej obligacji nad ich wartością nominalną), - czy wydatki finansowane ze środków pochodzących ze sprzedaży obligacji skarbowych stanowić będą koszty uzyskania przychodów, - co stanowić będzie koszt uzyskania przychodów Wnioskodawcy z tytułu wykupu obligacji.

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

13 grudnia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 12 grudnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ustalenia:

- czy dopłaty w formie podwyższenia kapitału zakładowego poprzez wniesienie skarbowych papierów wartościowych będą skutkowały dla Wnioskodawcy powstaniem przychodu opodatkowanego podatkiem dochodowym od osób prawnych,

- co stanowić będzie przychód podatkowy Wnioskodawcy z tytułu sprzedaży obligacji przed terminem ich wykupu,

- w którym momencie powstanie przychód podatkowy z tytułu naliczenia/wypłaty odsetek od obligacji oraz w jakim źródle przychodów należy go wykazać,

- co stanowić będzie przychód podatkowy Wnioskodawcy z tytułu wykupu obligacji,

- w jakim źródle przychodów powstanie przychód podatkowy Wnioskodawcy z tytułu sprzedaży lub wykupu obligacji,

- czy w momencie sprzedaży obligacji, Wnioskodawca uprawniony będzie do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów nie tylko wartości nominalnej obligacji ale również agio (nadwyżki ceny emisyjnej obligacji nad ich wartością nominalną),

- czy wydatki finansowane ze środków pochodzących ze sprzedaży obligacji skarbowych stanowić będą koszty uzyskania przychodów,

- co stanowić będzie koszt uzyskania przychodów Wnioskodawcy z tytułu wykupu obligacji.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 25 stycznia 2024 r. (wpływ 29 stycznia 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego

(…) Spółka Akcyjna (dalej: „Wnioskodawca”, „Spółka”, „(...).”) jest jednoosobową spółką Skarbu Państwa. W maju 2017 r. Skarb Państwa dokonał połączenia (...). z (...) spółkami Skarbu Państwa (przez przejęcie) wraz z ich całym majątkiem ruchomym i nieruchomościami, realizując tym samym wcześniejszą decyzję o konsolidacji wybranych jednoosobowych spółek Skarbu Państwa będących w likwidacji.

(...) jest wyspecjalizowanym podmiotem finansowym, wyposażonym w kapitał inwestycyjny, wykorzystywany do realizacji przedsięwzięć z zakresu szeroko pojmowanej gospodarki morskiej, wodnej i żeglugi śródlądowej. Finansowy udział (...). w realizacji przedsięwzięć w tym zakresie opiera się w pełni na zasadach rynkowych, wykluczając udzielanie wsparcia stanowiącego niedozwoloną pomoc publiczną.

Wnioskodawca jest polskim rezydentem podatkowym o nieograniczonym obowiązku podatkowym.

Wnioskodawca otrzymał od swojego akcjonariusza, tj. Skarbu Państwa w drodze wkładu pieniężnego i niepieniężnego (aportu) na podwyższenie kapitału zakładowego, obligacje skarbowe (dalej: „obligacje”).

Obligacje są papierami wartościowymi w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi (Dz.U. z 2023 r., poz. 646).

Zgodnie z art. 95 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. z 2023 r., poz. 1270 ), „skarbowy papier wartościowy jest papierem wartościowym, w którym Skarb Państwa stwierdza, że jest dłużnikiem właściciela takiego papieru, i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia, które może mieć charakter pieniężny lub niepieniężny.”

Zgodnie z ust. 3 ww. przepisu „Skarbowe papiery wartościowe opiewające na świadczenia pieniężne mogą być emitowane lub wystawiane wyłącznie przez Ministra Finansów.”

Przedmiotem wkładu:

1)niepieniężnego (aportu) są wyemitowane przez Ministra Finansów o określonym terminie wykupu obligacje;

- zerokuponowe,

- o oprocentowaniu stałym,

- o oprocentowaniu zmiennym.

Obligatariusz w terminie wykupu otrzymuje sumę równą wartości nominalnej.

2)pieniężnego są:

- środki wpłacone na rachunek bankowy Wnioskodawcy,

- odsetki z oprocentowanych obligacji otrzymane przez Wnioskodawcę przed dniem powzięcia uchwały przez akcjonariusza w sprawie podwyższenia kapitału zakładowego.

Obligacje skarbowe z dyskontem (tzw. obligacje zerokuponowe), są emitowane z dyskontem w stosunku do ich wartości nominalnej. To oznacza, że ich cena emisyjna jest określona przez Ministra Finansów poniżej wartości nominalnej. Różnica pomiędzy wartością nominalną a niższą od niej ceną emisyjną jest nazywana dyskontem. W sensie ekonomicznym cena nabycia takich obligacji jest jej wartością nominalną pomniejszoną o należne w przyszłości oprocentowanie, a ich wykup według wartości nominalnej zawiera w sobie skapitalizowane oprocentowanie pod postacią dyskonta.

Obligacje z oprocentowaniem stałym, tj. na stałym poziomie w trakcie całego umownego okresu inwestycji. Oprocentowanie zostało z góry określone w liście emisyjnym danych obligacji skarbowych i nie zmienia się aż do dnia zakończenia inwestycji (zbycie albo wykup obligacji). Odsetki w ramach stałego oprocentowania są naliczane w określonych przedziałach czasowych (tzw. okres odsetkowy). Po zakończeniu okresu odsetkowego następuje wypłata odsetek.

Obligacje z oprocentowaniem zmiennym w trakcie okresu inwestycji. Oprocentowanie i jego zmiana zależy od wskaźników, na podstawie których ustala się stopę procentową dla kolejnych okresów odsetkowych.

Akcjonariusz Wnioskodawcy podjął uchwały o podwyższeniu kapitału zakładowego w dniach 1 lipca 2022 r. oraz 24 maja 2023 r.

Na dzień nabycia obligacji, tj. na dzień powzięcia uchwał w sprawie podwyższenia kapitału zakładowego została dokonana ich wycena w wartości rynkowej. Otrzymane przez Wnioskodawcę w formie wkładu obligacje przeznaczone zostały na pokrycie podwyższonego kapitału zakładowego Wnioskodawcy.

1)umowa z 1 lipca 2022 r.:

- wkładem niepieniężnym w postaci obligacji zerokuponowych,

- wkładem pieniężnym, tj. środków pieniężnych wpłaconych przez Skarb Państwa na rachunek bankowy Wnioskodawcy.

2)umowa z 24 maja 2023 r.:

- wkładem niepieniężnym w postaci obligacji zerokuponowych, obligacji o oprocentowaniu stałym i zmiennym,

- wkładem pieniężnym, tj. środków pieniężnych wpłaconych przez Skarb Państwa na rachunek bankowy Wnioskodawcy,

- wkładem pieniężnym pochodzącym ze środków otrzymanych przez Wnioskodawcę a będących odsetkami naliczonymi i wypłaconymi od oprocentowanych obligacji.

W związku z dokonaną wyceną obligacji na dzień ich nabycia, powstała dodatnia różnica pomiędzy wartością nabytych obligacji a wartością podwyższonego kapitału zakładowego, różnica ta, jako agio, zgodnie z zawartą w formie aktu notarialnego wolą akcjonariusza została odniesiona na kapitał zapasowy Wnioskodawcy.

W zamian za otrzymany wkład niepieniężny i pieniężny w formie obligacji/dopłat/naliczonych i wypłaconych odsetek od obligacji, Wnioskodawca wydał akcje w podwyższonym kapitale.

Nadwyżka ceny emisyjnej jednej imiennej, zwykłej akcji nad jej wartością nominalną stanowi agio, księgowane na kapitał zapasowy.

W związku z nabyciem (za akcje) przez Wnioskodawcę obligacji, poniesione zostały wydatki bezpośrednio związane z tymi transakcjami, w tym opłaty notarialne i opłaty sądowe. A w późniejszym okresie opłaty z tytułu prowadzenia rachunku powierniczego.

Obligacje mogą być przedmiotem obrotu, w tym sprzedaży. W związku z tym, w okresie kilku lat, część obligacji zostanie przez Wnioskodawcę sprzedana wg ich wartości rynkowej określonej w dacie sprzedaży. Obligacje, których Wnioskodawca nie sprzeda, zostaną wykupione przez Skarb Państwa wg ich wartości nominalnej.

Wraz z podwyższeniem kapitału zakładowego Wnioskodawcy, z Wnioskodawcą zostały podpisane dwie umowy inwestycyjne określające zasady wydatkowania oraz rozliczania otrzymanych środków pieniężnych z tytułu przyszłej sprzedaży przedmiotowych obligacji lub z tytułu ich wykupu (cele związane z rozbudową infrastruktury, dokapitalizowanie gotówkowe spółek z grupy, nabycie nieruchomości inwestycyjnych w celu ich późniejszego wniesienia w formie aportu (dokapitalizowanie rzeczowe) do spółek z grupy, udzielenie zabezpieczeń, udzielenie pożyczek).

Umowy inwestycyjne określają w szczególności:

1)szczegółowe przeznaczenie przyznanych skarbowych papierów wartościowych;

2)wartość przekazanych skarbowych papierów wartościowych;

3)termin i sposób rozliczenia skarbowych papierów wartościowych;

4)monitoring i tryb kontroli wykorzystania skarbowych papierów wartościowych.

Wnioskodawca zobowiązany jest do przedkładania rozliczeń z wykorzystania środków pozyskanych ze sprzedaży skarbowych papierów wartościowych.

Dla potrzeb rozliczenia podatku dochodowego od osób prawnych, Wnioskodawca ustali wynik podatkowy transakcji odpłatnego zbycia, tj. sprzedaży lub wykupu obligacji, poprzez określenie różnicy pomiędzy ceną zbycia (sprzedaży lub wykupu) danego papieru wartościowego, a kwotą wydatków na jego nabycie. Wynik podatkowy obliczony będzie dla każdej transakcji odpłatnego zbycia obligacji.

Taki sposób rozliczania dla celów podatku dochodowego od osób prawnych będzie zgodny z metodą stosowaną przez Wnioskodawcę dla potrzeb rachunkowości. Zgodnie z przepisami rachunkowymi, a w ślad za nimi zgodnie również z podejściem podatkowym, przychodem jest zysk ze zbycia poszczególnych papierów wartościowych, a kosztem jest strata na zbyciu poszczególnych papierów wartościowych. Dla celów rachunkowych na operacjach zbycia aktywów finansowych, tj. także papierów wartościowych, w rachunku zysków i strat prezentowany jest wynik na tych transakcjach, tzn. przychodem bądź kosztem jest wynik na odpłatnym zbyciu papierów wartościowych, jednocześnie w zakresie samej techniki księgowania na kontach do ewidencji operacji na papierach wartościowych Wnioskodawca wykorzystuje konta przychodowe i konta kosztowe.

W przypadku wystąpienia ujemnego wyniku podatkowego (straty) na zbyciu papierów wartościowych, Wnioskodawca uzna ten wynik jako koszt uzyskania przychodu, a w przypadku dodatniego wyniku podatkowego (dochodu) dokona jego opodatkowania - tak, jak to będzie ujęte w księgach rachunkowych Wnioskodawcy.

W konsekwencji, dla potrzeb ustalenia dochodu do opodatkowania (podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych), dojdzie do zsumowania wszystkich dochodów (zysków) lub strat powstałych w związku ze zbyciem poszczególnych papierów wartościowych (obligacji).

Wnioskodawca uzyskuje przychody podatkowe w źródłach przychodu: zyski kapitałowe oraz inne źródła przychodów.

Pytania

1. Czy dopłaty w formie podwyższenia kapitału zakładowego poprzez wniesienie skarbowych papierów wartościowych będą skutkowały dla Wnioskodawcy powstaniem przychodu opodatkowanego podatkiem dochodowym od osób prawnych?

2. Co stanowić będzie przychód podatkowy Wnioskodawcy z tytułu sprzedaży obligacji przed terminem ich wykupu?

3. W którym momencie powstanie przychód podatkowy z tytułu naliczenia/wypłaty odsetek od obligacji oraz w jakim źródle przychodów należy go wykazać?

4. Co stanowić będzie przychód podatkowy Wnioskodawcy z tytułu wykupu obligacji?

5. W jakim źródle przychodów powstanie przychód podatkowy Wnioskodawcy z tytułu sprzedaży lub wykupu obligacji?

6. Czy w momencie sprzedaży obligacji, Wnioskodawca uprawniony będzie do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów nie tylko wartości nominalnej obligacji ale również agio (nadwyżki ceny emisyjnej obligacji nad ich wartością nominalną)?

7. Czy wydatki finansowane ze środków pochodzących ze sprzedaży obligacji skarbowych stanowić będą koszty uzyskania przychodów?

8. Co stanowić będzie koszt uzyskania przychodów Wnioskodawcy z tytułu wykupu obligacji?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad 1

Zdaniem Wnioskodawcy, dopłaty w formie podwyższenia kapitału zakładowego poprzez wniesienie skarbowych papierów wartościowych nie będą skutkowały dla Wnioskodawcy powstaniem przychodu opodatkowanego podatkiem dochodowym od osób prawnych (dalej: „PDOP”).

Zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 4 ustawy o PDOP, do przychodów nie zalicza się przychodów otrzymanych na utworzenie lub powiększenie kapitału zakładowego, funduszu udziałowego albo funduszu założycielskiego, albo funduszu statutowego w banku państwowym, albo funduszu organizacyjnego ubezpieczyciela.

Podwyższenie kapitału zakładowego nie stanowi zatem przychodu po stronie spółki, do której wnosi się wkład, w tym niepieniężny.

Jednocześnie, w myśl art. 12 ust. 4 pkt 11 ustawy o PDOP, do przychodów nie zalicza się: dopłat wnoszonych do spółki, jeżeli ich wniesienie następuje w trybie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach, kwot i wartości stanowiących nadwyżkę ponad wartość nominalną udziałów (akcji), otrzymanych przy ich wydaniu i przekazanych na kapitał zapasowy, oraz w spółdzielniach i ich związkach - wartości wpisowego, przeznaczonych na fundusz zasobowy.

Na podstawie powyższego przepisu, przychodów nie stanowią również kwoty i wartości stanowiące nadwyżkę ponad wartość nominalną udziałów (akcji), otrzymanych przy ich wydaniu i przekazaniu na kapitał zapasowy.

W przedstawionym stanie faktycznym, podwyższenie kapitału zakładowego nastąpiło poprzez emisję jednej akcji o wartości nominalnej 100 zł.

W związku z różnicą powstałą między ceną emisyjną obligacji (wycena w wartości rynkowej) a wartością nominalną akcji powstała różnica (agio) została wniesiona na kapitał zapasowy.

W rezultacie, otrzymanie wkładu w formie obligacji skarbowych, zarówno w części skutkującej podwyższeniem kapitału zakładowego, jak i części, która wniesiona została na kapitał zapasowy, nie będzie stanowić przychodu opodatkowanego PDOP.

Stanowisko powyższe potwierdzają również interpretacje indywidualne np.:

- interpretacja indywidualna z 24 kwietnia 2023 r., Znak: 0111-KDIB1-3.4010.146.2023.1.IZ,

-interpretacja indywidualna z 24 października 2022 r., Znak: 0114-KDIP2-2.4010.61.2022.1.SP,

-interpretacja indywidualna z 14 grudnia 2021 r., Znak: 0111-KDIB1-2.4010.576.2021.1.AN,

-interpretacja indywidualna z 17 września 2021 r., Znak: 0111-KDIB1-3.4010.288.2021.3.PC.

W związku z powyższym, dopłaty w formie podwyższenia kapitału zakładowego poprzez wniesienie skarbowych papierów wartościowych nie będą skutkowały dla Wnioskodawcy powstaniem przychodu opodatkowanego PDOP.

Ad 2

Zdaniem Wnioskodawcy, przychodem podatkowym ze sprzedaży obligacji będzie wartość obligacji uzyskana na dzień ich sprzedaży, tj. wartość rynkowa.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o PDOP, przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe. Przepis art. 12 ust. 1 powołanej ustawy nie definiuje pojęcia przychodu, jednak zawarty w nim otwarty katalog przykładowych rodzajów przysporzeń stanowiących przychody pozwala na przyjęcie, że za przychody uznaje się przysporzenia o charakterze definitywnym (trwałe i bezzwrotne), które skutkują zwiększeniem aktywów lub zmniejszeniem pasywów podatnika, a nie zostały wyłączone na mocy przepisów art. 12 ust. 4 tej ustawy.

Zgodnie z art. 12 ust. 3 ustawy o PDOP, za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Natomiast zgodnie z art. 12 ust. 3a ustawy o PDOP, za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 3 uważa się, co do zasady, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień wystawienia faktury albo uregulowania należności.

Stosownie zaś do art. 14 ustawy o PDOP, przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy, praw majątkowych lub świadczenia usług jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie. Jeżeli jednak cena bez uzasadnionych przyczyn ekonomicznych znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy, praw lub usług, organ podatkowy określa ten przychód w wysokości wartości rynkowej.

Wartość rynkową praw majątkowych lub usług określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie prawami tego samego rodzaju, z uwzględnieniem w szczególności czasu i miejsca zbycia. Jeżeli wartość wyrażona w cenie określonej w umowie znacznie odbiega od wartości rynkowej praw, organ podatkowy wzywa strony umowy do zmiany tej wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej. W razie nieudzielenia odpowiedzi, niedokonania zmiany wartości lub niewskazania przyczyn, które uzasadniają podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej, organ podatkowy określa wartość z uwzględnieniem opinii biegłego. Jeżeli wartość określona w ten sposób odbiega co najmniej o 33% od wartości wyrażonej w cenie, koszty opinii biegłego ponosi zbywający (art. 14 ust. 2 i 3 tej ustawy).

Ad 3

Zdaniem Wnioskodawcy, odsetki od obligacji stanowią przychód z zysków kapitałowych, który powstaje w dacie ich otrzymania przez Wnioskodawcę, tj. w dniu uznania rachunku bankowego.

Od 1 stycznia 2018 r. przychody uzyskiwane przez podatników podatku dochodowego od osób prawnych nie łączą się w jeden strumień przychodów, lecz dzielą się na:

1.przychody z zysków kapitałowych, oraz

2.przychody z innych źródeł przychodów.

Katalog przychodów należących do zysków kapitałowych określa dodany z początkiem 2018 r. art. 7b ustawy o PDOP. Do przychodów tych należą m.in. przychody z papierów wartościowych (art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. b tej ustawy). Papierami wartościowymi są zaś m.in. obligacje (art. 3 pkt 1 lit. a ustawy o obrocie instrumentami finansowymi). Prowadzi to do wniosku, że odsetki od obligacji stanowią od 1 stycznia 2018 r. przychody z zysków kapitałowych. Wskazać jednocześnie należy, że art. 12 ust. 4 pkt 2 ustawy o PDOP stanowi, że do przychodów nie zalicza się kwot naliczonych, lecz nieotrzymanych odsetek od należności, w tym również od udzielonych pożyczek (kredytów). Odpowiednio kwoty otrzymanych odsetek stanowią przychody podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Powoduje to, że przychody z odsetek od obligacji stanowią przychody Wnioskodawcy w dniu ich otrzymania.

Aktualne w tym zakresie pozostają np.:

-interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 21 grudnia 2012 r., Znak: ILPB3/423-395/12-4/JG),

-interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 25 listopada 2014 r., Znak: IBPBI/1/423-27/14/JS.

Jak czytamy w drugiej z tych interpretacji: „w przepisach ustawy o pdop przewidziano szczególny tryb opodatkowania odsetek od należności i zobowiązań. Jak wynika bowiem z art. 12 ust. 4 pkt 2 ustawy o pdop, do przychodów nie zalicza się kwot naliczonych, lecz nie otrzymanych odsetek od należności, w tym również od udzielonych pożyczek. W konsekwencji - jako że odsetki od należności, w tym od udzielonych kredytów i pożyczek, naliczone, lecz nie otrzymane nie stanowią u wierzyciela przychodów - odsetki takie są przychodem w dacie ich faktycznego otrzymania. (...) Mając powyższe na uwadze, stwierdzić należy, że odsetki od obligacji będą stanowiły przychód Wnioskodawcy w dniu ich otrzymania (dniu zapłaty).”

Ad 4

Zdaniem Wnioskodawcy, jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego, obligacje, których Wnioskodawca nie sprzeda, zostaną wykupione przez Skarb Państwa wg ich wartości nominalnej.

W przypadku wykupu obligacji przez emitenta przychód z tytułu tej transakcji powstanie jedynie w wysokości wartości dyskonta, stanowiącego różnicę miedzy wartością nominalną obligacji a wydatkami poniesionymi na ich nabycie. Zauważyć również należy, iż istota obligacji polega na tym, że ich emitent (którym w przypadku obligacji skarbowych jest Skarb Państwa) co do zasady poprzez emisje uzyskuje od obligatariuszy określoną kwotę pieniężną, którą obowiązany jest zwrócić w oznaczonym terminie oraz zapłacić określoną kwotę lub procent za korzystanie z pieniędzy obligatariuszowi. Można zatem przyjąć, że charakter obligacji jest zbliżony do pożyczki, która w myśl art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2023 r. poz. 1610) stanowi umowę, na mocy której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. W konsekwencji, obligacje jako dłużne papiery wartościowe wykazujące duże podobieństwo do pożyczek, spełniają tożsamą funkcję w obrocie gospodarczym (tj. stosowane są jako instrument służący pozyskiwaniu finansowania), gdzie emitent papieru wartościowego postrzegany jest jako „pożyczkobiorca”, a obligatariusz jako „pożyczkodawca”. Tym samym do określania na gruncie przepisów ustawy o PDOP przychodów z wykupu obligacji, przez analogię stosować należy przepisy o rozpoznawaniu przychodów z pożyczek.

W myśl art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy o PDOP, do przychodów nie zalicza się otrzymanych lub zwróconych pożyczek (kredytów), w tym również uregulowanych w naturze, z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów). Ponadto, zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 2 ustawy o PDOP, do przychodów nie zalicza się również kwot naliczonych, lecz nieotrzymanych odsetek od należności, w tym również od udzielonych pożyczek (kredytów).

Na gruncie ustawy o PDOP, udzielenie pożyczki i późniejsza jej spłata pozostają zatem neutralne podatkowo i nie stanowią źródła przychodu dla pożyczkodawcy, ponieważ umowa pożyczki nakłada na pożyczającego obowiązek zwrotu tej samej ilości pieniędzy. Inaczej rzecz ujmując, kwota przenoszona w wykonaniu takiej umowy ma charakter zwrotny, nie stanowi dla podmiotu otrzymującego taką kwotę definitywnego przysporzenia majątkowego i z tego względu jest zdarzeniem nierodzącym konsekwencji na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie powstania przychodów i kosztów.

Neutralność pożyczek, jak również innych transakcji niemających cech definitywnego przysporzenia (w zakresie kwoty głównej) na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych, powoduje, iż również dla obligatariusza kwota wykupu uzyskana od emitenta (do wysokości „pożyczonej” wcześniej kwoty emitentowi obligacji, tj. w omawianej sprawie do wysokości wartości wydatków na nabycie obligacji) nie stanowi przychodu na gruncie ustawy o PDOP.

Zatem stwierdzić należy, iż w omawianej sprawie kwota wypłacona Wnioskodawcy przez Emitenta tytułem wykupu obligacji, do wysokości wydatków poniesionych na nabycie obligacji, nie będzie stanowić przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a zatem Wnioskodawca nie jest uprawniony również do rozpoznania kosztów uzyskania przychodów z tytułu wykupu obligacji.

Ad 5

Zdaniem Wnioskodawcy, przychód podatkowy Wnioskodawcy z tytułu sprzedaży lub wykupu obligacji powstanie w źródle przychodów „zyski kapitałowe”.

W myśl art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. b i e ustawy o PDOP, za przychody z zysków kapitałowych uważa się przychody z papierów wartościowych i pochodnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem pochodnych instrumentów finansowych służących zabezpieczeniu przychodów albo kosztów, niezaliczanych do zysków kapitałowych.

Podsumowując, przychód podatkowy Wnioskodawcy z tytułu sprzedaży lub wykupu obligacji powstanie w źródle przychodów „zyski kapitałowe”.

Pogląd zbieżny z powyższym wyrażony został m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 1 marca 2019 r., Znak: 0114-KDIP2-2.4010.669.2018.1.AG „(...) Przychody bądź koszty rozpoznane z ww. tytułu powinny, zdaniem organu, zostać zakwalifikowane do źródła przychodów z zysków kapitałowych, na podstawie art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. b u.p.d.o.p.”

Ad 6

Zdaniem Wnioskodawcy, za całkowity koszt uzyskania przychodu należy uznać wartość rynkową akcji, tj. wartość emisyjną (wartość nominalna powiększona o agio, tj. nadwyżkę ceny emisyjnej nad wartością nominalną).

W myśl art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. b ustawy o PDOP, za przychody z zysków kapitałowych uważa się przychody z papierów wartościowych i pochodnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem pochodnych instrumentów finansowych służących zabezpieczeniu przychodów albo kosztów, niezaliczanych do zysków kapitałowych.

Przychód ze zbycia obligacji stanowić zatem będzie przychód z zysków kapitałowych.

Jednocześnie, ustawa o PDOP nie wskazuje w jaki sposób należy określić koszty uzyskania przychodów. Na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o PDOP, za koszty uzyskania przychodów nie uważa się: wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia albo umorzenia tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 7e.

Stanowisko to potwierdzają również sądy i organy podatkowe. Kluczowym argumentem jest w tym przypadku zmiana art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy o PDOP, który to przepis określa wysokość przychodu po stronie podmiotu wnoszącego aport. Zgodnie z tym przepisem: „przychodami są (...) wartość wkładu określona w statucie lub umowie spółki, a w razie ich braku wartość wkładu określona w innym dokumencie o podobnym charakterze – w przypadku wniesienia do spółki albo spółdzielni wkładu niepieniężnego; jeżeli jednak wartość ta jest niższa od wartości rynkowej tego wkładu albo wartość wkładu nie została określona w statucie, umowie albo innym dokumencie o podobnym charakterze, przychodem jest wartość rynkowa takiego wkładu określona na dzień przeniesienia własności przedmiotu wkładu niepieniężnego; przepis art. 14 ust. 2 stosuje się odpowiednio.”

Stanowiska te potwierdza również orzecznictwo sądów i interpretacje organów podatkowych:

-wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 16 lutego 2022 r., sygn. II FSK 1427/19: „Zmiana ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, dotycząca przepisu art. 12 ust. 1 pkt 7 PDOPrU, w wyniku której przepis ten odwołuje się aktualnie do wartości wkładu nie niższej od wartości rynkowej powoduje, że również spółka przyjmująca wkład niepieniężny w przypadku późniejszego zbycia takiego przedmiotu wkładu może rozpoznać jako koszt zbycia, wartość emisyjną wydanych udziałów (akcji) w zamian za wniesiony wkład niepieniężny. W przypadku jednak zbycia składnika majątku wniesionego do spółki jako wkład niepieniężny, który został zaliczony do środków trwałych w spółce otrzymującej aport, koszt należy określić jako wartość początkową pomniejszoną o dokonane odpisy amortyzacyjne”;

- interpretacja indywidualna z 24 października 2022 r., Znak: 0114-KDIP2-2.4010.61.2022.1.SP, gdzie uznano za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy: „Stanowisko, zgodnie z którym do kosztów uzyskania przychodów przy zbyciu przedmiotu aportu, oprócz wartości nominalnej wydanych udziałów/akcji zaliczyć należy również wartość agio emisyjnego, zostało potwierdzone m.in. w wyroku NSA z 16 lutego 2022 r., sygn. II FSK 1427/19, w uzasadnieniu którego wskazano, iż zmiana ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, dotycząca przepisu art. 12 ust. 1 pkt 7 PDOPrU, w wyniku której przepis ten odwołuje się aktualnie do wartości wkładu nie niższej od wartości rynkowej powoduje, że również spółka przyjmująca wkład niepieniężny w przypadku późniejszego zbycia takiego przedmiotu wkładu może rozpoznać jako koszt zbycia, wartość emisyjną wydanych udziałów (akcji) w zamian za wniesiony wkład niepieniężny.”

Stanowisko powyższe potwierdzają również interpretacje indywidualne np.:

-interpretację DKIS z 17 września 2021 r., Znak: 0111-KDIB1-1.4010.293.2021.1.BS,

-interpretację DKIS z 11 marca 2021 r., Znak: 0111-KDIB1-2.4010.563.2020.1.SK,

-interpretację DKIS z 17 kwietnia 2020 r., Znak: 0111-KDIB1-2.4010.146.2020.1.AW.

W ocenie Wnioskodawcy, oprócz aspektów stricte językowych, o których mowa powyżej, w procesie interpretacji przepisów konieczne jest również zbadanie rezultatów wykładni w kontekście ekonomicznego sensu analizowanej sytuacji. Należy bowiem zauważyć, że przyjęcie jako kosztu uzyskania przychodów wyłącznie wartości nominalnej wydanych w zamian za aport akcji prowadziłoby w istocie do zanegowania celowości i gospodarczej efektywności instytucji. Opodatkowanie dochodu kalkulowanego w wysokości różnicy pomiędzy ceną sprzedaży skarbowych papierów wartościowych, a wartością nominalną wydanych w zamian za aport akcji skutkowałoby bowiem poważnym uszczupleniem dostępnej dla Wnioskodawcy puli środków pieniężnych (nominalnie dostępne byłoby w każdym przypadku wyłącznie 81 % wartości przekazanych skarbowych papierów wartościowych). Przyjęcie takiego stanowiska prowadziłoby zatem w prostej linii do tego, że realizowana w formie transferu skarbowych papierów wartościowych nigdy nie mogłaby spełnić swojej podstawowej roli do jakiej została powołana, tj. pokrycia określonej przez danego beneficjenta nadwyżki kosztów kwalifikowanych nad przychodami kwalifikowanymi. Co za tym idzie, omawiane rozwiązanie pozostawałoby nieproporcjonalnie mniej korzystne niż otrzymanie dotacji (zwolnionej z opodatkowania w oparciu o przepis art. 17 ust. 1 pkt 47 ustawy o PDOP). Mając na uwadze powyższe należy podkreślić, iż w ocenie Wnioskodawcy, obie formy powinny być z perspektywy prawa podatkowego traktowane równorzędnie, nie zaś konkurencyjnie. Intencją ustawodawcy wprowadzającego w życie regulacje nie było bowiem z pewnością wprowadzenie takich rozwiązań, które - będąc tożsame pod względem ekonomicznym – powodują istotnie odmienne skutki na gruncie przepisów podatkowych.

W kontekście powyższego Wnioskodawca stoi zatem na stanowisku, iż dochód ze sprzedaży skarbowych papierów wartościowych powinien być obliczony jako różnica pomiędzy ceną sprzedaży, a ich wartością rynkową (emisyjną) ustaloną na moment wniesienia do Spółki (wartość nominalna powiększona o agio emisyjne).

W związku z powyższym, w przypadku sprzedaży obligacji, dochód ze sprzedaży obligacji powinien być obliczony jako różnica pomiędzy ceną sprzedaży, a ich wartością rynkową (emisyjną) ustaloną na moment wniesienia do Spółki (wartość nominalna powiększona o agio emisyjne). Koszty uzyskania przychodów będą zatem w tym przypadku obejmowały nie tylko wartość nominalną akcji ale i również różnicę pomiędzy ceną emisyjną a wartością nominalną (tj. agio).

Ad 7

Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymanie przez Wnioskodawcę dopłaty w formie obligacji skarbowych na pokrycie podwyższonego kapitału zakładowego nie będzie skutkowało dla Spółki wyłączeniem wydatków z kosztów uzyskania przychodów.

W opinii Wnioskodawcy, wydatki finansowane ze środków pochodzących ze sprzedaży obligacji skarbowych stanowić będą koszty uzyskania przychodów na zasadach ogólnych, tj. z uwzględnieniem ograniczeń wynikających z art. 16 ust. 1 ustawy o PDOP.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o PDOP, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Ad 8

Zdaniem Wnioskodawcy, kosztem uzyskania przychodu Wnioskodawcy z tytułu wykupu obligacji będzie łączna wartość nominalna wydanych przez Wnioskodawcę akcji (łączna wartość nominalna wydanych przez Wnioskodawcę akcji odpowiadać będzie wartości z dokonanej wyceny obligacji będących przedmiotem wykupu) oraz wydatki związane z transakcją nabycia obligacji będących przedmiotem wykupu, w tym opłaty notarialne i opłaty sądowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o PDOP, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu. Powyższe oznacza, że wszystkie poniesione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie, są kosztami uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo skutkowym z osiąganymi przychodami.

Kosztami uzyskania przychodów są więc wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów.

Co do zasady podatnik ma więc możliwość ujęcia w kosztach uzyskania przychodów każdego wydatku, który spełnia następujące warunki:

- został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),

- jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

- pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

- poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

- został właściwie udokumentowany,

- nie znajduje się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Zatem do kosztów uzyskania przychodów podatnik ma prawo zaliczyć wszystkie koszty, zarówno te bezpośrednio, jak i pośrednio związane z przychodami, o ile zostały prawidłowo udokumentowane, za wyjątkiem kosztów ustawowo uznanych za niestanowiące kosztów uzyskania przychodów. Katalog wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, pomimo ich związku z przychodami i prowadzoną działalnością gospodarczą zawarty został w art. 16 ust. 1 ustawy o PDOP. Przepisem szczegółowo regulującym zasady zaliczania wydatków na nabycie papierów wartościowych, jakimi są obligacje do kosztów uzyskania przychodów, jest art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o PDOP.

Zgodnie z nim, do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodów z odpłatnego zbycia tych udziałów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia albo umorzenia tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 7e (w art. 16 ust. 7e ustawy postanowiono, że przepisu ust. 1 pkt 8 zdanie po średniku nie stosuje się przy zamianie jednostek uczestnictwa subfunduszu na jednostki uczestnictwa innego subfunduszu tego samego funduszu inwestycyjnego z wydzielonymi subfunduszami, dokonanej zgodnie z przepisami ustawy o funduszach inwestycyjnych).

Wydatki na nabycie obligacji są kosztem podatkowym; prawo do rozpoznania tego kosztu powstaje dopiero w momencie odpłatnego zbycia obligacji. Wydatki na nabycie obligacji nie stanowią kosztu uzyskania przychodów w momencie ich poniesienia, kosztem takim staną się natomiast w momencie odpłatnego zbycia tych obligacji.

Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. nie definiuje wydatków na nabycie, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o PDOP. Wobec braku definicji ustawowych, należy odwołać się do znaczenia tego sformułowanie w języku polskim, z którego wynika, że „wydatki na nabycie” to „suma, która ma być wydana” albo „suma wydana na coś” (Słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN). W konsekwencji przez „wydatki na nabycie” należy rozumieć wszelkie wydatki warunkujące nabycie obligacji, tj. wydatki bez których poniesienia nie byłoby możliwe ich skuteczne nabycie. Przepis art. 16 ust. 1 pkt 8 powołanej ustawy wprost przewiduje, że kosztem uzyskania przychodów mogą być „wydatki na nabycie” papierów wartościowych (w tym obligacji).

Powyższe oznacza, że wydatki na nabycie obligacji zasadniczo powinny obejmować wszystkie koszty efektywnie związane z ich nabyciem.

W ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. nie ma przepisów wprost określających zasady określania kosztów uzyskania przychodów w zakresie wykupu składników nabytych w formie wkładu niepieniężnego w innej formie niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana całość. Jak wynika z przedstawionego stanu faktycznego, w zamian za otrzymany wkład niepieniężny w formie obligacji, Wnioskodawca wyda akcje w podwyższonym kapitale zakładowym Wnioskodawcy, których łączna wartość nominalna odpowiadać będzie wartości obligacji wynikającej z wyceny obligacji. Jednocześnie w związku z nabyciem przez Wnioskodawcę obligacji, Wnioskodawca poniesie koszty związane z tą transakcją, w tym opłaty notarialne i opłaty sądowe.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowym aktem prawnym dotyczącym skarbowych papierów wartościowych jest ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1270 ze zm.). Zgodnie z art. 95 ust. 1 tej ustawy:

W ramach skarbowych papierów wartościowych wyróżnia się dwa podstawowe rodzaje papierów wartościowych: bony skarbowe i obligacje skarbowe.

Zgodnie z art. 99 ustawy o finansach publicznych:

Natomiast zgodnie z art. 100 ust. 1 ustawy o finansach publicznych:

Obligacje skarbowe mogą być oprocentowane w postaci dyskonta lub odsetek, natomiast bony skarbowe tylko w postaci dyskonta. Oprocentowanie w postaci odsetek może być stałe albo zmienne, a w postaci dyskonta - tylko stałe.

Bony skarbowe i obligacje skarbowe z dyskontem (tzw. obligacje zerokuponowe) polegają na tym, że są emitowane z dyskontem w stosunku do ich wartości nominalnej. To oznacza, że ich cena emisyjna jest określona przez Ministra Finansów poniżej wartości nominalnej. Różnica pomiędzy wartością nominalną a niższą od niej ceną emisyjną jest nazywana dyskontem. W sensie ekonomicznym cena nabycia takich bonów i obligacji jest jej wartością nominalną pomniejszoną o należne w przyszłości oprocentowanie, a ich wykup według wartości nominalnej zawiera w sobie skapitalizowane oprocentowanie pod postacią dyskonta.

Stałe oprocentowanie polega na tym, że nie zmienia się ono w trakcie całego umownego okresu inwestycji. Jest ono z góry określone w liście emisyjnym danych obligacji skarbowych i nie zmienia się aż do dnia zakończenia inwestycji (zbycie albo wykup obligacji). Odsetki w ramach stałego oprocentowania są naliczane w określonych przedziałach czasowych (tzw. okres odsetkowy). Po zakończeniu okresu odsetkowego następuje wypłata odsetek lub ich kapitalizacja.

Ad 1

Państwa wątpliwości budzi m.in. kwestia ustalenia, czy dopłaty w formie podwyższenia kapitału zakładowego poprzez wniesienie skarbowych papierów wartościowych będą skutkowały dla Wnioskodawcy powstaniem przychodu opodatkowanego podatkiem dochodowym od osób prawnych.

W tym miejscu wskazać należy, że zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2805 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”):

Jednocześnie w myśl art. 12 ust. 4 pkt 11 ustawy o CIT:

Z powyższych przepisów jednoznacznie wynika, że każde przysporzenie podatnika otrzymującego aport, niezależnie od tego czy przyjmuje ono formę transferu pojedynczych składników majątku, czy też przedsiębiorstwa/zorganizowanej części przedsiębiorstwa, a które zostanie następnie przeznaczone na powiększenie kapitałów Spółki, nie stanowi dla niej przychodu podatkowego.

W przypadku analizowanego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego podwyższenie kapitału zakładowego nastąpiło poprzez emisję jednej akcji o wartości nominalnej 100 zł.

W związku z różnicą powstałą między ceną emisyjną obligacji (wycena w wartości rynkowej) a wartością nominalną akcji powstała różnica (agio) została wniesiona na kapitał zapasowy.

W rezultacie, otrzymanie wkładu w formie obligacji skarbowych, zarówno w części skutkującej podwyższeniem kapitału zakładowego, jak i części, która odniesiona została na kapitał zapasowy, nie będzie stanowić przychodu opodatkowanego CIT.

Wobec powyższego Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 należało uznać za prawidłowe.

Ad 2

Przedmiotem Państwa wątpliwości jest kwestia ustalenia, co stanowić będzie przychód podatkowy Wnioskodawcy z tytułu sprzedaży obligacji przed terminem ich wykupu.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o CIT:

W myśl art. 12 ust. 3 ustawy o CIT:

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiuje ściśle pojęcia przychodu podatkowego. Ustawodawca ograniczył się w tym zakresie do wskazania w art. 12 ust. 1 ustawy o CIT przykładowych przysporzeń, zaliczanych do tej kategorii. Jednakże z treści art. 12 ustawy o CIT wynika, że pojęcie „przychodu” jest bardzo szerokie i obejmuje m.in. wszystkie otrzymane pieniądze z zastrzeżeniem wyjątków wskazanych w przepisach. 

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o CIT:

Jak stanowi natomiast art. 14 ust. 2 ustawy o CIT:

W myśl art. 14 ust. 3 ustawy o CIT:

Biorąc pod uwagę opis sprawy i powołane powyżej przepisy należy zgodzić się z Państwem, że przychodem podatkowym ze sprzedaży obligacji będzie wartość obligacji uzyskana na dzień ich sprzedaży, tj. wartość rynkowa.

Wobec powyższego Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 należało uznać za prawidłowe.

Ad 3

Przedmiotem Państwa wątpliwości jest również kwestia ustalenia, w którym momencie powstanie przychód podatkowy z tytułu naliczenia/wypłaty odsetek od obligacji oraz w jakim źródle przychodów należy go wykazać.

W tym miejscu należy wskazać, że ustawodawca w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych wydzielił odrębne źródło przychodów, tym samym zamieścił w niej katalog, w którym określił listę przychodów alokowanych do źródła przychodów z zysków kapitałowych.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o CIT:

W myśl art. 7 ust. 2 ustawy o CIT:

Należy zauważyć, że od 2018 r. w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych, przychody podatników zostały rozdzielone na dwa źródła:

- z zysków kapitałowych oraz

- z innych źródeł.

Istotą wprowadzonych zmian jest wyodrębnienie źródła przychodów w postaci zysków kapitałowych i oddzielenie dochodów uzyskiwanych z tego tytułu od pozostałych dochodów uzyskiwanych przez podatników podatku dochodowego od osób prawnych.

Zgodnie z art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. b i e ustawy o CIT:

Zauważyć należy, że przepis art. 7b ust. 1 ww. ustawy, zawiera zamknięty katalog przychodów, które należy zakwalifikować do przychodów z zysków kapitałowych. Wskazane zostały w nim konkretne transakcje gospodarcze kreujące przychód podatkowy z zysków kapitałowych, co oznacza, że wszelkie inne przychody niewymienione w tym przepisie nie będą zaliczane do tej kategorii przychodów.

Wobec powyższego wskazać należy, że zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 15 stycznia 2015 r. o obligacjach (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2244 ze zm.):

Powyższe również znajduje potwierdzenie w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 646 ze zm.).

Jak wynika z art. 3 pkt 1 lit. a ww. ustawy:

Przechodząc na grunt analizowanej sprawy zauważyć należy, że z przywołanego wcześniej art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. b ustawy o CIT, wynika wprost, że za przychody z zysków kapitałowych uważa się przychody z papierów wartościowych i pochodnych instrumentów finansowych.

Zatem przychody z tytułu odsetek od obligacji stanowią dla Spółki przychody z zysków kapitałowych, w myśl art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. b ustawy o CIT.

Odnosząc się z kolei do momentu powstania przychodu podatkowego z tytułu naliczenia/wypłaty odsetek od obligacji stwierdzić należy, że w przepisach ustawy o CIT przewidziano szczególny tryb opodatkowania odsetek od należności i zobowiązań. Jak wynika bowiem z art. 12 ust. 4 pkt 2 ustawy o CIT:

W konsekwencji - jako że odsetki od należności, w tym od udzielonych kredytów i pożyczek, naliczone, lecz nie otrzymane nie stanowią u wierzyciela przychodów - odsetki takie są przychodem w dacie ich faktycznego otrzymania.

Ze względu na fakt, że przepisy podatkowe nie definiują w szczególny sposób użytego słowa „otrzymanie”, w przypadku ewentualnych wątpliwości - można posłużyć się definicją słownikową (źródło: www.sjp.pl), zgodnie z którą słowo „otrzymać” oznacza:

1.zostać odbiorcą czegoś, dostać coś,

2.uzyskać, osiągnąć coś,

3.wyprodukować coś z czegoś.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, że odsetki od obligacji będą stanowiły przychód Wnioskodawcy w dniu ich otrzymania (dniu zapłaty).

Wobec powyższego Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 3 należało uznać za prawidłowe.

Ad 4

Przedmiotem Państwa wątpliwości jest kwestia ustalenia, co stanowić będzie przychód podatkowy Wnioskodawcy z tytułu wykupu obligacji.

Zwrócić należy uwagę na przepis art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o CIT, zgodnie z którym:

Z żadnego przepisu ustawy o CIT nie wynika, że w momencie wykupu obligacji przez emitenta przychodem obligatariusza są jedynie odsetki lub dyskonto.Ustawodawca jednoznacznie wskazuje, że jedną z form zbycia papierów wartościowych, a więc także obligacji, jest ich wykup przez emitenta.

W wyniku wykupu obligacji przez ich emitenta, dochodzi do realizacji praw z obligacji, tj. Wnioskodawca otrzymuje wartość nominalną obligacji, której element stanowi dyskonto.

Wobec powyższego, Wnioskodawca ustalając w przychodach powinien uwzględnić całą kwotę otrzymaną z tytułu realizacji prawa, jakim jest wierzytelność przysługująca wnioskodawcy jako obligatariuszowi wobec emitenta wynikająca ze zobowiązania emitenta do wykupu obligacji w ustalonym terminie.

Resumując stwierdzić należy, że w omawianej sprawie przychodem będzie cała kwota otrzymana z tytułu realizacji praw wypłacona Wnioskodawcy przez Emitenta, a nie wyłącznie dyskonto/odsetki.

Wobec powyższego Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 4 należało uznać za nieprawidłowe.

Ad 5

Przedmiotem Państwa wątpliwości jest również, kwestia ustalenia w jakim źródle przychodów powstanie przychód podatkowy Wnioskodawcy z tytułu sprzedaży lub wykupu obligacji.

Jak już wskazano, zgodnie z art. 7b ust. 1 pkt 6 lit. b i e ustawy o CIT, za przychody z zysków kapitałowych uważa się przychody z papierów wartościowych, w tym także ze zbycia papierów wartościowych. Obligacje są papierem wartościowym.

Zatem przychód z tytułu sprzedaży lub wykupu obligacji należy rozpoznać w ramach źródła przychodów jakim są zyski kapitałowe.

Wobec powyższego Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 5 należało uznać za prawidłowe.

Ad 6

Przedmiotem Państwa wątpliwości jest kwestia ustalenia, czy w momencie sprzedaży obligacji, Wnioskodawca uprawniony będzie do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów nie tylko wartości nominalnej obligacji ale również agio (nadwyżki ceny emisyjnej obligacji nad ich wartością nominalną).

Odnosząc się do Państwa wątpliwości, wskazać w pierwszej kolejności należy, że zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy o CIT:

Mając na uwadze powyższe przepisy prawa wskazać należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie precyzuje wprost zasad określania przez spółkę kapitałową wysokości kosztów uzyskania przychodów w przypadku odpłatnego zbywania przez taką spółkę składników majątku, niebędących środkami trwałymi lub wartościami niematerialnymi i prawnymi, wniesionych uprzednio do takiej spółki tytułem wkładu niepieniężnego (aportu), który nie stanowił przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Z uwagi jednak na fakt, iż czynność taka wywołuje po stronie spółki otrzymującej aport obowiązek wydania za taki wkład udziałów (akcji), wartość wydanych za aport udziałów (akcji) stanowi dla spółki kapitałowej „koszt nabycia” składników majątku będących przedmiotem aportu, który może być przez nią uznany jako koszt uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o CIT w przypadku odpłatnego zbycia tych składników majątku.

Zmiana ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, dotycząca przepisu art. 12 ust. 1 pkt 7, w wyniku której przepis ten odwołuje się aktualnie do wartości wkładu nie niższej od wartości rynkowej powoduje, że również spółka przyjmująca wkład niepieniężny w przypadku późniejszego zbycia takiego przedmiotu wkładu (w analizowanym przypadku obligacji) może rozpoznać jako koszt zbycia wartość emisyjną wydanych udziałów (akcji) w zamian za wniesiony wkład niepieniężny.

W związku z powyższym, w przypadku sprzedaży obligacji koszty uzyskania przychodów będą w tym przypadku obejmowały nie tylko wartość nominalną akcji ale i również różnicę pomiędzy ceną emisyjną a wartością nominalną (tj. agio). Zatem kosztem będzie wartość emisyjna wydanych akcji.

Wobec powyższego Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 6 należało uznać za prawidłowe.

Ad 7

Przedmiotem Państwa wątpliwości jest również, kwestia ustalenia czy wydatki finansowane ze środków pochodzących ze sprzedaży obligacji skarbowych stanowić będą koszty uzyskania przychodów.

Zastrzec należy, że niniejsza interpretacja nie rozstrzyga czy dany wydatek spełnia warunki uznania go za koszt uzyskania przychodów, bowiem nie tego dotyczą przedstawione przez Państwa wątpliwości, a wynikają one włącznie ze źródła finansowania wydatków.

Wydatki finansowane ze środków pochodzących ze sprzedaży obligacji skarbowych otrzymanych aportem od akcjonariusza mogą stanowić koszty uzyskania przychodów na zasadach ogólnych, tj. po spełnieniu przesłanek uprawniających zaliczenia danego wydatku do kosztów uzyskania przychodów, wynikających z przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w szczególności z art. 15 i art. 16 ustawy o CIT.

Okoliczność, że środki te pochodzą ze sprzedaży obligacji wniesionych na poczet kapitału zakładowego i zapasowego w ramach wkładu dokonanego przez akcjonariusza nie stanowią okoliczności wykluczającej z zaliczenia wydatku do kosztów uzyskania przychodów. Takie wyłącznie nie znajduje się w katalogu określonym w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.

Analiza danego wydatki powinna zostać przeprowadzona według ogólnych zasad zaliczania danego wydatku do kosztów uzyskania przychodów.

Wobec powyższego Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 7 należało uznać za prawidłowe.

Ad 8

Państwa wątpliwości budzi kwestia ustalenia, co stanowić będzie koszt uzyskania przychodów Wnioskodawcy z tytułu wykupu obligacji.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT:

Jak stanowi wcześniej cytowany art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy o CIT:

Z powyższego przepisu wynika, że wydatki na nabycie obligacji nie stanowią kosztów uzyskania przychodów, kosztem są one dopiero w momencie odpłatnego zbycia obligacji, w tym także z tytułu wykupu przez emitenta.

Zatem w sytuacji wykupu przez emitenta obligacji po stronie Spółki będzie istniało prawo do rozpoznania kosztów uzyskania przychodów w wysokości wydatków na ich nabycie lub objęcie.

Na gruncie analizowanej sprawy Spółka nabyła obligacje w ramach podwyższenia kapitału, a w zamian za otrzymany wkład niepieniężny zostały wydane akcje.

Zatem w analizowanym przypadku to wartość wydanych akcji będzie mogła stanowić kosztów uzyskania przychodu z tytuły wykupu przez emitenta obligacji.

Przy czym kosztem uzyskania przychodu z tytułu wykupu obligacji przez emitenta będzie wartość emisyjna akcji, czyli suma wartości nominalnej udziałów i agio (nadwyżki nad wartością nominalną). Zaznaczyć również należy, że istnieje pewne ograniczenie, ponieważ wartość ta nie może być większa niż wartość rynkowa przedmiotu aportu. Wartość rynkowa stanowi górną granicę, którą można uznać za koszt uzyskania przychodów w przypadku zbycia.

Nie można zgodzić się z Państwa stanowiskiem, że kosztem uzyskania przychodu z tytułu wykupi obligacji przez emitenta będzie wartość nominalna wydanych przez Wnioskodawcę akcji. Spółka będzie uprawiona do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wartość emisyjna (tj. wraz z powstałym na transakcji agio) wydanych akcji.

Nie ma podstaw, aby dokonywać różnicowania wysokości kosztów w przypadku zbycia obligacji i wykupu przez emitenta. Skoro w przypadku sprzedaży obligacji kosztem jest ich wartość emisyjna (tj. uwzględniająca agio), co znajduje odzwierciedlenie zarówno w Państwa stanowisku jak i w stanowisku Organu w zakresie pytania nr 6 to również w przypadku wykupu obligacji przez emitenta ta wartość będzie stanowić koszt uzyskania przychodów. Nie uzasadnionym byłoby stwierdzenie, że w przypadku sprzedaży obligacji na rynku wtórnym kosztem jest wartość emisyjna wydanych akcji, a w przypadku wykupu przez emitenta wartość nominalna wydanych akcji.

Ponadto wskazano, że z nabyciem (za akcje) przez Wnioskodawcę obligacji, poniesione zostały wydatki bezpośrednio związane z tymi transakcjami, w tym opłaty notarialne i opłaty sądowe, które również Wnioskodawca zamierza zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów z tytułu wykupu obligacji przez emitenta.

Z takim stanowiskiem nie sposób się zgodzić.

Wydatki związane z opłatami notarialnymi i sądowymi nie były związane z nabyciem obligacji, tylko z podwyższeniem kapitałów Spółki. A jak wcześniej wskazano, z tego tytułu, na podstawie art. 12 ust. 4 pkt 4 i pkt 11 ustawy o CIT, nie został rozpoznany przychód, a zatem Spółka nie jest uprawniona do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków dotyczących opłat notarialnych i opłaty sądowych. Koszty te nie dotyczą nabycia obligacji, zatem nie mogą stanowić kosztów z tytułu ich zbycia w postaci wykupu przez emitenta.

Wydatki na opłaty notarialne i sądowe jako bezpośrednio związane z podwyższeniem kapitałów Spółki, które nie powoduje powstania przychodu po stronie Spółki nie mogą zostać uznane za koszty uzyskania przychodów. Nie ma żadnych podstaw, aby wydatki te wiązać z wykupem obligacji przez emitenta.

Wobec powyższego Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 8 należało uznać za nieprawidłowe.

Podkreślić także należy, że przedmiotem niniejszej interpretacji nie jest też ocena prawidłowości ujmowania rozliczeń z tytułu sprzedaży lub wykupu obligacji (do czego odnoszą się pod koniec przedstawionego przez Państwa opisu sprawy), bowiem ta kwestia nie była przedmiotem sformułowanych przez Państwa pytań, a to one wyznaczają zakres przedmiotowy wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Odnosząc się do przywołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych wskazać należy, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego. Odnosząc się natomiast do przywołanych przez Państwa wyroków należy zaznaczyć, że orzeczenia sądowe są wiążące jedynie w sprawach, w których zapadły. Natomiast Organ, mimo że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkuje się wydanymi rozstrzygnięciami sądów i innych organów, to nie ma możliwości zastosowania ich wprost, ponieważ nie stanowią materialnego prawa podatkowego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).