Wyrok NSA z dnia 7 czerwca 2023 r., sygn. I OSK 519/20

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Zygmunt Zgierski Sędziowie: Sędzia NSA Maciej Dybowski Sędzia NSA Piotr Przybysz (spr.) Protokolant asystent sędziego Marek Szwed-Lipiński po rozpoznaniu w dniu 7 czerwca 2023 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Uniwersytetu [...] w [...] od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 30 lipca 2019 r.,sygn. akt I SA/Wa 964/19 w sprawie ze skargi Uniwersytetu [...] w [...] na decyzję Ministra Inwestycji i Rozwoju z dnia 22 lutego 2019 r. nr DO.2.6610.42.2018.AK w przedmiocie umorzenia postępowania oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 30 lipca 2019 r., sygn. akt I SA/Wa 964/19, po rozpoznaniu sprawy ze skargi Uniwersytetu [...] w K. na decyzję Ministra Inwestycji i Rozwoju z 22 lutego 2019 r., nr DO.2.6610.42.2018.AK, w przedmiocie umorzenia postępowania oddalił skargę. Wyrok ten, podobnie jak pozostałe wyroki sądów administracyjnych przywołane poniżej, jest dostępny w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych pod adresem internetowym: orzeczenia.nsa.gov.pl.

Skargę kasacyjną na powyższe rozstrzygnięcie, datowaną na 5 listopada 2019 r., złożył Uniwersytet [...] w K., reprezentowany przez Rektora, działającego przez pełnomocnika - adwokata, zaskarżając wyrok w całości. W skardze kasacyjnej zaskarżonemu wyrokowi zarzucono:

I. naruszenie art. 2, 21 i 64 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. przez naruszenie zasady ochrony własności i praw słusznie nabytych. Naruszenie tych elementarnych zasad polega na odjęciu własności nieruchomości, jaką Uniwersytet [...] nabył ex lege z mocy art. 256 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym z dniem 1 września 2005 r., a prawa tak nabytego nie można, bez naruszenia tych zasad konstytucyjnych, pozbawić i to ze skutkiem ex tunc.

II. naruszenie prawa materialnego, to jest naruszenie art. 256 ustawy w zw. z art. 169 pkt 3 ustawy z dnia 3 lipca 2018 r. - Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce - przez błędną wykładnię tego przepisu formalnie uchylającego działanie art. 256 ustawy, który działając wstecz miałby niweczyć skutki prawne powstałe 1 września 2005 r., tj. uwłaszczenia uczelni z mocy samego prawa. Konstrukcja prawna tego przepisu (art. 256) nie pozostawia jakichkolwiek wątpliwości, że skutek ten, tj. nabycie ex lege przez Uniwersytet [...] prawa własności, nastąpił z datą 1 września 2005 r., tym bardziej, że decyzja Wojewody miała charakter wyłącznie deklaratoryjny, quasi notarialny bez możliwości czynienia jakichkolwiek własnych ustaleń. Odmienna, tj. przyjęta przez WSA wykładnia tego przepisu prowadziłaby do rozstrzygnięć destabilizujących system prawny i stanowiłaby zaprzeczenie zasady pewności działania prawa, gdyż byłaby oparta wyłącznie na woluntaryzmie organów administracyjnych. Prawo tak stosowane stanowiłoby zaprzeczenie funkcji państwa prawa, gdyż stricte deklaratoryjna decyzja Wojewody zależałaby wyłącznie od niezgodnego z prawem zachowania organu, który z naruszeniem art 35 k.p.a., mógłby stosować obstrukcję decyzyjną ad infinitum, czego dowodem jest postępowanie w niniejszej sprawie.