Wyrok WSA w Lublinie z dnia 3 listopada 2022 r., sygn. II SA/Lu 471/22

Decyzja udzielająca pozwolenia na użytkowanie budynku ma przede wszystkim charakter deklaratoryjny i związany w ścisłym tego słowa sensie. Nie kształtuje ona stosunków prawnych, lecz w sposób sformalizowany potwierdza istnienie określonego stanu prawnego. Jest zatem potwierdzeniem istnienia określonego stanu wynikającego z normy prawa materialnego. Decyzja o pozwoleniu na użytkowanie kończy proces inwestycyjny, a jej zasadniczym celem jest zbadanie przez organ, czy inwestycja została wykonana zgodnie z udzielonym pozwoleniem na budowę. W toku postępowania w przedmiocie udzielenia pozwolenia na użytkowanie organ nadzoru budowlanego weryfikuje zgodność wykonanych robót budowlanych z warunkami pozwolenia na budowę. Spełnienie przez inwestora wymagań ustawowych obliguje organ do udzielenia pozwolenia na użytkowanie. Natomiast wystąpienie jednej z negatywnych przesłanek wymienionych w zamkniętym katalogu art. 59 ust. 5 p.b. zobowiązuje organ do odmowy wydania pozwolenia na użytkowanie.

Decyzja o pozwoleniu na użytkowanie obiektu budowlanego wydana na podstawie art. 59 prawa budowlanego nie może zostać zmieniona lub uchylona w trybie wynikającym z art. 155 k.p.a.

W sytuacji, gdy konsekwencje (skutki) prawne danych stanów faktycznych określone są w sposób autorytatywny i bezwzględnie wiążący, wydanie decyzji administracyjnej o określonej treści pozostaje jedynie prostą konsekwencją stwierdzenia pewnych faktów. Organ nie może w tego typu sprawach orzekać na innych przesłankach niż te wynikające wprost z bezwzględnie obowiązującego przepisu prawa, w tym także nie może modyfikować opartych na nich rozstrzygnięć z odwołaniem do ogólnych przesłanek wynikających z art. 155 k.p.a., a więc jedynie do kryterium zgody strony oraz istnienia interesu społecznego lub słusznego interesu strony.

Zmiana (uchylenie) decyzji w tym trybie może dotyczyć zarówno decyzji wadliwych, jak i prawidłowych, z tym zastrzeżeniem, iż zastosowanie art. 155 k.p.a. do decyzji wadliwych może nastąpić tylko wtedy, gdy wady decyzji lub postępowania poprzedzającego jej wydanie nie dają podstawy do jej wzruszenia przy zastosowaniu innych przepisów, w tym szczególności podstaw do stwierdzenia nieważności decyzji (art. 156 § 1 k.p.a.).