Postanowienie NSA z dnia 7 marca 2024 r., sygn. I OZ 85/24

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Maciej Dybowski po rozpoznaniu w dniu 7 marca 2024 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia D.G. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z dnia 22 grudnia 2023 r. sygn. akt II SA/Ke 653/23 w sprawie ze skargi D.G. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Kielcach z dnia 31 sierpnia 2023 r. znak: SKO.GN/70/2800/50/2023 w przedmiocie kosztów postępowania rozgraniczeniowego postanawia oddalić zażalenie

Uzasadnienie

Postanowieniem z 22 grudnia 2023 r. sygn. akt II SA/Ke 653/23 (dalej postanowienie z 22 grudnia 2023 r.) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach odmówił D.G. (dalej skarżący) przywrócenia terminu do uzupełnienia braków formalnych skargi przez złożenie trzech jej odpisów.

W uzasadnieniu Sąd I instancji wskazał, że skarżący nie uprawdopodobnił braku winy w uchybieniu terminowi do usunięcia braku formalnego skargi, a tym samym dochował należytej staranności. Siedmiodniowy termin do usunięcia braku formalnego skargi, sporządzonej przez pełnomocnika r. pr. A.G.-S. przez nadesłanie 2 odpisów skargi, upłynął skarżącemu 27 listopada 2023 r. - jako że stosowne wezwanie w tym zakresie zostało doręczone pełnomocnikowi skarżącego r. pr. A.G.-S. dnia 20 listopada 2023 r. (k. 1, 3-6, 23-24 akt sądowych). W wyznaczonym terminie nie usunięto wskazanego braku formalnego skargi. Przywołane we wniosku okoliczności dotyczące wypowiedzenia w dniu 18 listopada 2023 r. przez skarżącego pełnomocnictwa r. pr. A.G.-S. nie uprawdopodobniały - zdaniem Sądu - braku winy w uchybieniu terminowi. Strona była reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, któremu prawidłowo doręczono wezwanie do usunięcia braku formalnego skargi (dokument pełnomocnictwa z 4 października 2023 r., k. 6), zgodnie z art. 67 § 5 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2023 r. poz. 1634, zm. poz. 1705, dalej ppsa). W dacie wysyłki wezwania do usunięcia braku formalnego skargi (17 listopada 2023 r.) Sąd nie został zawiadomiony w żaden sposób o wypowiedzeniu pełnomocnictwa - tak przez skarżącego, jak i jego pełnomocnika. Powoływane we wniosku wzajemne relacje pomiędzy pełnomocnikiem a stroną, w tym także obieg informacji i dokumentów między nimi, nie mogą mieć wpływu na bieg terminów sądowych. Podwyższona staranność profesjonalistów w zakresie obsługi prawnej oznacza, że przyczyną uchybienia terminu nie może być zwykły błąd czy niedopatrzenie. Powoływana we wniosku okoliczność nieprzekazania przez pełnomocnika przedmiotowego wezwania w dacie umożliwiającej usunięcie braku formalnego skargi w terminie, nie świadczy - zdaniem Sądu - o dochowaniu staranności, jakiej wymaga się od podmiotu profesjonalnie świadczącego pomoc prawną (wyrok NSA z 20.9.2012 r. I FSK 1531/11, www.orzeczenia.nsa.gov.pl). Stosownie do art. 42 § 1 ppsa, wypowiedzenie pełnomocnictwa przez mocodawcę odnosi skutek prawny w stosunku do sądu od dnia zawiadomienia go o tym. Oznacza to, że dopóki zawiadomienie takie nie zostanie doręczone sądowi, dotychczasowy pełnomocnik jest upoważniony do wszelkich czynności w granicach pełnomocnictwa ze skutkiem dla mocodawcy bez względu na to, czy pełnomocnictwo w stosunku wewnętrznym między pełnomocnikiem a mocodawcą już wygasło, czy nie (J.P. Tarno, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, LexisNexis 2012, s. 136-137, uw. 1). Adwokat, radca prawny, [...], który wypowiedział pełnomocnictwo, jest obowiązany działać za stronę jeszcze przez dwa tygodnie, chyba że mocodawca zwolni go od tego obowiązku (art. 42 § 2 zd. 1 ppsa). Skoro Sąd został zawiadomiony o wypowiedzeniu pełnomocnictwa dopiero we wniosku z 30 listopada 2023 r. - z datą wpływu 4 grudnia 2023 r. - to do tego dnia wypowiedzenie było skuteczne jedynie między mocodawcą a pełnomocnikiem (wskazującym ten sam adres do doręczeń). Przy ustalaniu dnia zawiadomienia sądu istotna jest data, w której sąd faktycznie dowiedział się o wypowiedzeniu, tj. dzień doręczenia stosownego pisma lub złożenia go w biurze podawczym sądu, nie zaś dzień nadania takiego pisma w urzędzie pocztowym (postanowienie NSA z 29.1.2009 r. II FZ 633/08, Lex 551934). W konsekwencji, dopóki zawiadomienie o wypowiedzeniu pełnomocnictwa nie zostanie doręczone sądowi, dotychczasowy pełnomocnik jest uważany za upoważnionego do dokonywania czynności ze skutkiem dla mocodawcy bez względu na to, czy pełnomocnictwo w stosunku wewnętrznym między pełnomocnikiem a mocodawcą już wygasło, czy nie. Gdy strona reprezentowana jest przez profesjonalnego pełnomocnika, to właśnie brak winy pełnomocnika stanowi przesłankę przywrócenia terminu przez sąd, bowiem to na nim spoczywa obowiązek zadbania o prawidłowe i terminowe dokonanie czynności procesowych. Kryterium należytej staranności jest podwyższone, ponieważ pełnomocnik posiada stosowne przygotowanie i znajomość procedur sądowoadministracyjnych, zapewniające prawidłowe prowadzenie sprawy. Oznacza to, że dla przyjęcia winy pełnomocnika wystarczy nawet lekkie niedbalstwo (postanowienie NSA z 31.3.2009 r. I FZ 69/09, Lex 565711). W związku z tym Sąd I instancji uznał, że w niniejszej sprawie nie dochowano należytej staranności i nie uprawdopodobniono braku winy w niedopełnieniu obowiązku (k. 1, 3-15, 23, 24, 25-27, 28-32 akt sądowych).