Wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 22 września 2022 r., sygn. II SA/Wr 406/22

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Władysław Kulon Sędziowie: Sędzia WSA Wojciech Śnieżyński (spr.) Sędzia WSA Gabriel Węgrzyn Protokolant: asystent sędziego Sławomir Mirowski po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 22 września 2022 r. sprawy ze skargi M. O. i J. O. na decyzję D. Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego we W. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie nakazu rozbiórki rozbudowanej części budynku mieszkalnego jednorodzinnego oddala skargę w całości.

Uzasadnienie

Z przekazanych wraz ze skargą akt administracyjnych sprawy wynika, że Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w W. (dalej jako: "organ I instancji", "PINB"), po wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie robót budowlanych wykonanych przez M. i J. O. (dalej jako: "inwestorzy" lub "skarżący") bez wymaganego prawem pozwolenia na budowę, polegających na rozbudowie budynku mieszkalnego jednorodzinnego od strony południowo-wschodniej w [...], działka nr [...], postanowieniem z [...] (nr [...]), wydanym na podstawie art. 48 ust. 1 pkt 1 ustawy z 07.07.1994 r. Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2020 r., poz. 1333 ze zm.), dalej jako: "u.p.b.", wstrzymał prowadzenie budowy oraz jednocześnie pouczył inwestorów o możliwości złożenia wniosku o legalizację (art. 48 ust. 3 u.p.b.). W wyniku rozpoznania zażalenia inwestorów, postanowieniem z [...] (nr [...]), Dolnośląski Inspektor Nadzoru Budowlanego (dalej jako: "organ II instancji", "DWINB") utrzymał w mocy postanowienie z [...]. Wywiedziona na to postanowienie skarga została oddalona wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 18.05.2022 r., sygn. akt II SA/Wr 120/22.

Po dokonamy w dniu [...] zawiadomieniu o gotowości do wydania decyzji kończącej postępowanie w sprawie , tj. decyzji o nakazie rozbiórki oraz poinformowaniu o konsekwencjach braku złożenia wniosku o legalizację, wydaną na podstawie art. 49e pkt 1 u.p.b. decyzją z [...] (nr [...]), PINB nakazał inwestorom rozbiórkę rozbudowanej części budynku mieszkalnego jednorodzinnego od strony południowo-wschodniej w [...]. PINB wskazał, że nakaz obejmuje część kubaturową, murowaną o wymiarach [...] x [...] (dwa pomieszczenia) wraz z przynależnym zadaszeniem na słupach o wymiarach [...] x [...]. W uzasadnieniu podjętego rozstrzygnięcia organ powołał się na zgromadzony materiał dowodowy w postaci oględzin nieruchomości, przesłuchania świadków i stron postępowania, pozyskanej inwentaryzacji geodezyjnej rozbudowanego budynku mieszkalnego, materiałów z zasobu geodezyjnego i kartograficznego, wyjaśnień Starosty W. (Wydział G.) – pismo z [...], wydruków z ortofotomapy oraz z serwisu "Google Street View". Na tej podstawie organ ustalił różnice pomiędzy faktycznym obrysem budynku mieszkalnego na działce nr [...] a obrysem na mapie zasadniczej i na mapie ewidencyjnej. Wskazał, że na mapie zasadniczej założonej w [...] ujawniony został na tej działce budynek o głównej bryle wraz z małym gankiem. Organ stwierdził, że obecne gabaryty budynku nie odpowiadają gabarytom i obrysowi budynku uwidocznionemu na mapie zasadniczej, co oznacza, że rozbudowa powstała po roku [...]. Dalej organ powołał się na zeznania poprzedniego właściciela budynku, który oświadczył, że podczas sprzedaży w [...] istniał ganek wejściowy do budynku o wymiarach około [...] x [...]. Stanowił on jedno pomieszczenie. Przed budynkiem nie było również zadaszenia. W ocenie organu powyższe zeznania wskazują, że obecny właściciel dokonał zmian w powierzchni zabudowy i kubatury budynku po roku [...]. Z powyższymi zeznaniami korespondują zeznania wieloletniego pracownika G. SA, który podał, że przy budynku istniał niewielkich rozmiarów ganek wejściowy, najprawdopodobniej o konstrukcji drewnianej, bez dodatkowego zadaszenia, które istnieje obecnie. Ponadto organ I instancji powołał się na stanowisko Starosty W. Z [...]. Wynika z niego, że w [...] ujęto aktualną na tamten czas zabudowę i brak było wówczas zabudowy w obecnej formie - istniał budynek z małym gankiem. W roku [...] zasób geodezyjny obrębu [...] uległ urzędowej modernizacji z jednoczesnym założeniem ewidencji budynków. Dokonano wówczas rzeczywistych pomiarów w terenie budynków i nie ujęto zabudowy od strony południowo-zachodniej. Świadczy to o braku takiej zabudowy w tym roku. Dopiero fotografia "Google Street View" ujawnia w [...] zabudowę w obecnej formie (z rozbudową). Na tej podstawie PINB przyjął, że rozbudowa budynku nastąpiła po [...] (lata [...]), a właściciel nie zapewnił ujęcia tej zmiany w zasobie geodezyjnym i nie uzyskał decyzji o pozwoleniu na budowy. Aktualizacji mapy ewidencyjnej właściciel dokonał w [...]. Mając na uwadze stosunkowo długi okres, który upłynął od powstania rozbudowy i zmieniające się przepisy prawa budowlanego, organ I instancji przyjął czas samowoli budowlanej najkorzystniejszy dla inwestora, tj. [...] (wywiad geodezyjny terenowy był wykonany we wrześniu [...]). Ustalając rodzaj samowoli budowlanej PINB podał, że zabudowa ze ścianami murowanymi o wymiarach [...] x [...], w której wykonano dwa pomieszczenia (wiatrołap i gospodarcze) z dachem jednospadowym, przedłużonym o [...] na całej szerokości z pokryciem dachówką ceramiczną (całość o długości 10 m), stanowi znaczną część kubaturową i architektoniczną budynku. PINB uznał, że doszło do rozbudowy budynku. Nowa zabudowa, jako całość techniczna (związanie konstrukcyjne), stanowi zabudowa ze ścianami murowanymi i drzwiami wejściowymi, w której istnieją dwa wydzielone pomieszczenia (w tym gospodarcze) oraz zadaszenie na słupach, powstałe w wyniku powiększenia połaci dachowej rozbudowy. Funkcję ganku może pełnić już samo zadaszenie, wykorzystywane także jako weranda. Taką całość konstrukcyjną i użytkową, której budynek przedtem nie posiadał nie można obecnie zakwalifikować jako ganek. Nie można także wydzielić odrębnych części - zadaszenia od murowanej. Dlatego w postępowaniu dokonano kwalifikacji całości jako rozbudowa budynku mieszkalnego. W czasie realizacji budowy inwestor był obowiązany uzyskać decyzję o pozwoleniu na budowę, ponieważ tego typu zabudowa nie była zwolniona z uzyskania pozwolenia na podstawie art. 29 u.p.b. (stan prawny na [...]).