Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 29 lutego 2024 r., sygn. I SA/Po 817/23

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Katarzyna Nikodem Sędzia WSA Waldemar Inerowicz Asesor sądowy WSA Michał Ilski (spr.) Protokolant: st. sekr. sąd. Małgorzata Błoszyk po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 lutego 2024 r. sprawy ze skargi A. P. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej z dnia 14 września 2023 r. nr [...] w przedmiocie podatku od spadków i darowizn oddala skargę.

Uzasadnienie

Naczelnik Urzędu Skarbowego [...] decyzją z 31 stycznia 2023 r., nr [...] ustalił A. P. (dalej zwanej również skarżącą) wysokość zobowiązania podatkowego w podatku od podatku od spadków i darowizna na kwotę [...]zł.

Wyjaśniono, że skarżąca wspólnie z m. M. P. 15 października 2018 r. nabyła nieruchomość położoną w [...] przy ul. [...] (tj. działkę nr [...]) za kwotę [...]zł do współwłasności w udziałach wynoszących po ˝. Zobowiązano się do zapłaty ceny proporcjonalnie do nabywanych udziałów tj. po [...] zł przez każdego z nabywców. W małżeństwie skarżącej panował przy tym ustrój rozdzielności majątkowej małżeńskiej. Z wyjaśnień skarżącej zawartych w piśmie z 03 lutego 2022 r. wynika, że zakup nieruchomości został sfinansowany ze środków pieniężnych m.. Skarżąca wskazała, że zawarła z m. coś na kształt porozumienia, które można nazwać umową powiernictwa. Na podstawie tego uzgodnienia m. skarżącej zakupił osobiście jedynie udział w nieruchomości, a pozostała część została nabyta przez skarżącą w imieniu m. za jego środki finansowe. Skarżąca podkreśliła, że tego rodzaju uzgodnienia co do nabycia nieruchomości były efektem wewnętrznych ustaleń.

W ocenie Naczelnika wyjaśnienia skarżącej odwołujące się do umowy powiernictwa nie mogły zostać uznane za uzasadnione. W kontekście ustroju rozdzielności majątkowej małżeńskiej stwierdzono, że brak jest prawnej możliwości zmiany zasad rządzących tego rodzaju ustrojem poprzez dokonanie wewnętrznych ustaleń. Wyjaśniono również, że istotą powierniczego zlecenia nabycia nieruchomości jest występowanie na zewnątrz powiernika, który nabywa rzecz lub prawo we własnym imieniu, ale na rzecz zleceniodawcy, który nie chce ujawniać się przed zbywcą lub osobami trzecimi. Zauważono również, że w sprawie nie doszło do niejako zwrotnego przeniesienia nieruchomości na rzecz m. skarżącej. Nabyty przez skarżącą udział został przeniesiony na rzecz osoby trzeciej. Nie można mówić zatem o wykonaniu zlecenia powierniczego. Dostrzeżono również, że umowa powiernictwa nie została sporządzona w formie pisemnej. Zauważono także, że m. skarżącej przystępując do umowy na mocy której nabył razem ze skarżącą nieruchomość nie pozostał anonimowy.