Wyrok WSA w Krakowie z dnia 16 stycznia 2024 r., sygn. II SA/Kr 1450/23

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Piotr Fronc Sędziowie: Sędzia WSA Mirosław Bator (spr.) Sędzia WSA Jacek Bursa Protokolant: sekretarz sądowy Anna Bubula po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 stycznia 2024 r. sprawy ze skargi Gminy Miejskiej Kraków na decyzję Małopolskiego Komendanta Wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej w Krakowie z dnia 11 września 2023 r. znak WPZ.5290.14.2023.5.FC w przedmiocie nakazu odbudowania klatek schodowych oddala skargę.

Uzasadnienie

Komendant Miejski Państwowej Straży Pożarnej w Krakowie decyzja z dnia 16 czerwca 2023 r. nr 44 działając na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej i art. 104 § 1 K.p.a. nakazał Gminie Miejskiej Kraków wykonanie następującego obowiązku:

1/ wyposażyć klatki schodowe w budynku zlokalizowanym przy ulicy [...] w K. w urządzenia zapobiegające zadymieniu lub służące do usuwania dymu, uruchamiane samoczynnie za pomocą systemu wykrywania dymu oraz obudować i zamknąć te klatki schodowe drzwiami dymoszczelnymi;

2/ obowiązek o którym mowa w pkt 1 należy wykonać zgodnie z projektem uzgodnionym z rzeczoznawcą ds. zabezpieczeń przeciwpożarowych, a warunkiem dopuszczenia do użytkowania urządzenia przeciwpożarowego jest przeprowadzenie prób i badań, potwierdzających prawidłowość działania.

Jako podstawę obowiązku organ wskazał art. 4 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej, § 16 ust. l, ust. 2 pkt 5, ust. 3 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów, § 245 pkt 2 w związku z § 207 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Termin wykonania obowiązku ustalono na 30 czerwca 2025 r. W uzasadnieniu organ wskazał, że jak wynika z ustaleń czynności kontrolno – rozpoznawczych przeprowadzonych w dniu 8 września 2022 r. budynek usytuowany przy ul. [...] w K. pełni funkcję użyteczności publicznej. Przedmiotem czynności kontrolno - rozpoznawczych były pomieszczenia wynajmowane przez właściciela - Gminę Miejską Kraków na rzecz Skład Kreatywny J. U.. Ustalono, iż wynajmujący jest podmiotem odpowiedzialnym za realizację obowiązków z zakresu ochrony przeciwpożarowej w wynajmowanych przez siebie pomieszczeniach. Powierzchnie w przedmiotowym budynku podzielone są na odrębne lokale posiadające odrębnych najemców, w których prowadzone są działalności głównie o charakterze biurowym - stanowiska do prowadzenia pracy przy komputerach i prowadzenia swoich działalności finansowych. W budynku na części kondygnacji piwnicy oraz całej kondygnacji III - swoje działalności prowadzą odrębne podmioty, nie wchodzące w Zarząd Składu Kreatywnego J. U. (nie zostały objęte zakresem czynności). Budynek stanowi jedną strefę pożarową o powierzchni około 4087,30 m2. Dane techniczne: powierzchnia zabudowy - 4025,00 m2, powierzchnia użytkowa - ok. 4087,30 m2, liczba kondygnacji nadziemnych – 5, liczba kondygnacji podziemnych – l ,wysokość - 17, 4 m - budynek średniowysoki SW. W trakcie czynności kontrolno-rozpoznawczych stwierdzono wymienione w protokole uchybienie z zakresu ochrony przeciwpożarowej w zakresie: niezabezpieczenia przed zadymieniem dróg ewakuacyjnych. Z analizy przedłożonych kserokopii umów najmu wynika iż, najemcy lokali przy ul. [...] w K. zobowiązani są w stosunku do wynajmującego (Gmina Miejska Kraków) jedynie do wyposażenia wynajętego lokalu "w sprzęt przeciwpożarowy, stosownie do przepisów obowiązujących w tym względzie", a więc zgodnie z art. 4 ustawy z 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej to właściciel budynku jest obowiązany m.in. zapewnić osobom przebywającym w budynku, obiekcie budowlanym lub terenie, bezpieczeństwo i możliwość ewakuacji, a także wyposażyć budynek w wymagane urządzenia przeciwpożarowe oraz przygotować go do prowadzenia akcji ratowniczej. W trakcie prowadzonych czynności stwierdzono, że kontrolowane klatki schodowe w budynku, którego właścicielem jest Gmina Miejska Kraków, nie są wyposażone w urządzenia zapobiegające zadymieniu lub służące do usuwania dymu, a także nie zostały zamknięte drzwiami dymoszczelnymi. Brak zabezpieczenia przed zadymieniem pionowych dróg ewakuacyjnych w budynku średniowysokim zaliczonym do kategorii zagrożenia ludzi ZL III, w oparciu o rozporządzenie w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, stanowi zgodnie z § 16 ust. 2 pkt 5 podstawę do uznania budynku istniejącego za zagrażający życiu ludzi. Biorąc powyższe pod uwagę, wskutek nie zapewnienia przez występujące w obiekcie warunki techniczne możliwości ewakuacji, budynek uznano za zagrażający życiu ludzi. Wobec powyższego na użytkowniku budynku, w oparciu o przytoczony § 16 ust. 3 rozporządzenia w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, leży obowiązek zastosowania rozwiązań zapewniających spełnienie wymagań bezpieczeństwa pożarowego w sposób określony w warunkach technicznych, które na podstawie § 207 ust. 2 stosuje się również do użytkowanych budynków istniejących, gdy zagrażają one życiu ludzi. Brak wyposażenia w urządzenia służące do usuwania dymu lub zapobiegające zadymieniu może spowodować, że w przypadku powstania pożaru szkodliwe produkty spalania oraz gazy pożarowe przedostaną się do klatki schodowej, utrudniając lub uniemożliwiając przeprowadzenie bezpiecznej ewakuacji osób przebywających w budynku. Ponadto na podstawie § 2 ust 3a warunków technicznych, możliwe jest zastosowanie rozwiązań zamiennych w odniesieniu do wymagań określonych w tym rozporządzeniu, a w ślad za tym - w odniesieniu do obowiązku określonego w niniejszej decyzji. W przypadku zdecydowania się na taki tryb usunięcia nieprawidłowości, konieczne jest zastosowanie się do procedur określonych w art. 6a ustawy o ochronie przeciwpożarowej oraz § 2 ust. 3a warunków technicznych. Procedury te zobowiązują inwestora do następujących kroków: po pierwsze, zlecenia wykonania ekspertyzy technicznej właściwej jednostki badawczo-rozwojowej albo rzeczoznawcy budowlanego oraz do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych, po drugie przedstawienia ekspertyzy do uzgodnienia Małopolskiemu Komendantowi Wojewódzkiemu Państwowej Straży Pożarnej, po trzecie ścisłego wykonania uzgodnionych rozwiązań zamiennych. Jednocześnie słowo "uzgodnienie" nie określa obowiązku organów Państwowej Straży Pożarnej o konieczności konkretnego wskazania takich rozwiązań, lecz akceptację, bywa że z dodatkowymi warunkami, rozwiązań zamiennych proponowanych przez inwestora. Należy zdawać sobie sprawę, że nie każde rozwiązanie zamienne może zyskać akceptację (uzgodnienie) organów do tego uprawnionych, oraz że termin realizacji niniejszej decyzji musi być zachowany.