Wyrok NSA z dnia 25 maja 2022 r., sygn. II OSK 3145/19

W ramach prawa materialnego, obowiązek poddania dziecka obowiązkowym szczepieniom ochronnym jest wymagalny i podlega egzekucji administracyjnej, gdy dziecko osiągnie wiek określony w Programie Szczepień Ochronnych, zaś organy administracji publicznej mają obowiązek egzekwowania tego obowiązku w sposób prawny przy zastosowaniu środków egzekucyjnych przewidzianych w ustawie o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jerzy Siegień (spr.) Sędziowie: Sędzia NSA Zofia Flasińska Sędzia NSA Małgorzata Miron po rozpoznaniu w dniu 25 maja 2022 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej K. S. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 8 maja 2019 r., sygn. akt VII SA/Wa 2445/18 w sprawie ze skargi K. S. na postanowienie Ministra Zdrowia z dnia [...] sierpnia 2018 r. znak [...] w przedmiocie oddalenia zarzutów w postępowaniu egzekucyjnym oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 8 maja 2019 r., sygn. akt VII SA/Wa 2445/18 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę K. S. na postanowienie Ministra Zdrowia z dnia [...] sierpnia 2018 r. w przedmiocie oddalenia zarzutów w postępowaniu egzekucyjnym.

Wyrok zapadł w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych.

Zaskarżonym postanowieniem Minister Zdrowia, po rozpatrzeniu zażalenia K. S. (dalej: "skarżąca") na postanowienie Wojewody [...] z dnia [...] marca 2018 r. o oddaleniu zarzutów zgłoszonych w postępowaniu egzekucyjnym, utrzymał w mocy to postanowienie. W uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia, Minister Zdrowia uznał, że postępowanie egzekucyjne mające na celu przymuszenie do wykonania obowiązku o charakterze niepieniężnym, tj. polegającego na zaszczepieniu małoletniego dziecka było prowadzone w sposób prawidłowy. Minister Zdrowia przeanalizował materiał dowodowy zebrany w sprawie i nie podzielił zarzutów zgłoszonych przez skarżącą w postępowaniu egzekucyjnym odnośnie naruszenia art. 33 § 1 pkt 2 w zw. z § 3 rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych (Dz.U. z 2016 r., poz. 849 ze zm.), dalej: "rozporządzenie", art. 29 § 1 oraz art. 119 § 1 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz.U. z 2016 r., poz. 599 ze zm.), dalej: "u.p.e.a", art. 124 § 2 oraz art. 10 § 1 k.p.a. Co do zagadnień szczegółowych, w zakresie zarzutu braku wymagalności obowiązku określonego w tytule wykonawczym, organ drugiej instancji podniósł, że podstawą prawną nałożenia obowiązku szczepień ochronnych przeciw wybranym chorobom zakaźnym jest art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz.U. z 2016 r., poz. 1866 ze zm.), dalej: "ustawa o zwalczaniu chorób", który zobowiązuje osoby przebywające na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej do poddawania się obowiązkowym szczepieniom ochronnym na zasadach określonych w tej ustawie. Wykaz obowiązkowych szczepień ochronnych i grupy osób obowiązanych do poddania się tym szczepieniom zostały natomiast określone w art. 17 ust. 1 ustawy o zwalczaniu chorób oraz w rozporządzeniu. Terminy realizacji obowiązku wykonania poszczególnych szczepień są uwarunkowane zaleceniami, jakie definiuje Program Szczepień Ochronnych na dany rok, ogłaszany przez Głównego Inspektora Sanitarnego w formie komunikatu w dzienniku urzędowym ministra właściwego do spraw zdrowia, w zależności od kalendarzowego wieku dziecka. Obowiązek ten staje się egzekwowalny w chwili wejścia osoby objętej obowiązkiem w granice wiekowe zakreślone przez ustawę - w tym bowiem okresie obowiązkowe szczepienia ochronne powinny zostać wykonane.