Wyrok WSA w Gliwicach z dnia 14 kwietnia 2022 r., sygn. I SA/Gl 1684/21

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Krzysztof Kandut, Sędzia WSA Beata Machcińska, Asesor WSA Katarzyna Stuła-Marcela (spr.), Protokolant specjalista Agnieszka Rogowska-Bil, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 kwietnia 2022 r. sprawy ze skargi B. O. na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Katowicach z dnia [...] nr [...] w przedmiocie podatku od spadków i darowizn uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Naczelnika [...] Urzędu Skarbowego w K. z dnia [...], nr [...].

Uzasadnienie

1. B.O. (dalej: skarżąca) wniosła skargę na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Katowicach (dalej: organ odwoławczy) z [...] r. nr [...] w przedmiocie podatku od spadków i darowizn.

2. Stan sprawy.

2.1. W dniu 22 sierpnia 2017 r. do [...] Urzędu Skarbowego w K. (dalej: organ pierwszej instancji) wpłynęło zgłoszenie o nabyciu przez skarżącą własności rzeczy lub praw majątkowych (SD-Z2), tytułem darowizny środków pieniężnych w wysokości [...] zł od matki E.K. Jako sposób przekazania darowizny wskazano rachunek bankowy, jednakże nie przedłożono dowodu potwierdzającego wykonanie przelewu.

W celu potwierdzenia przekazania zgłoszonych w SD-Z2 z dnia 21 sierpnia 2017 r. środków pieniężnych na rachunek bankowy nabywcy, skarżąca została wezwana pismem z dnia 18 czerwca 2020 r. do dostarczenia organowi pierwszej instancji dowodu przelewu ww. kwoty z rachunku darczyńcy, na rachunek obdarowanej.

Skarżąca pismem z 20 lipca 2020 r. przesłała dowód wpłaty własnej datowanej na 29 maja 2017 r. na kwotę [...] zł, tytułem "wpłata zgodnie z aktem notarialnym". Skutkiem tego organ pierwszej instancji wezwał skarżącą do złożenia deklaracji SD-3, która wpłynęła do ww. organu w dniu 27 stycznia 2021 r. powodując wszczęcie postępowania podatkowego.

2.2. Decyzją z [...]r., organ pierwszej instancji ustalił skarżącej wysokość zobowiązania w podatku od spadków i darowizn w wysokości [...] zł z tytułu nabycia tytułem darowizny środków pieniężnych od matki.

2.3. Nie zgadzając się z rozstrzygnięciem organu pierwszej instancji skarżąca pismem z dnia 14 kwietnia 2021 r. wniosła odwołanie od ww. decyzji.

W uzasadnieniu odwołania wskazała iż, wola darowizny środków pieniężnych na jej rzecz jest bezsporna, a pochodzenie środków pieniężnych jest udokumentowane. Nie zgadza się z ustalonym przez organ pierwszej instancji zobowiązaniem podatkowym od darowizny, którą otrzymała od swojej matki i dlatego nie powinna płacić od tej darowizny podatku.

Ponadto, skarżąca poinformowała, że była notarialnie stwierdzonym pełnomocnikiem swojej matki oraz że kwotę [...] zł jej matka przekazała jej "przy akcie notarialnym". Jak podniosła, z biura notariusza, jako osoba obdarowana razem z darczyńcą (matką), udały się do banku i otrzymaną kwotę darowizny, zgodnie z wolą darczyńcy wpłaciła na swoje konto bankowe.

2.4. Po rozpoznaniu odwołania, organ drugiej instancji utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.

W uzasadnieniu wskazał, że jak wynika z akt sprawy, skarżąca nabyła środki pieniężne, w wysokości [...] zł z tytułu nabycia tytułem darowizny od matki. Pieniądze z tego tytułu uzyskane wpłaciła bezpośrednio na swój rachunek bankowy w dniu 29 maja 2017 r.

Zgodnie z dyspozycją zawartą w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1043 - u.p.s.d.), nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, a wysokość podatku zależna jest od wartości darowizny, grupy podatkowej do której zaliczony jest obdarowany oraz od daty powstania obowiązku podatkowego.

Obowiązek podatkowy, stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 4 u.p.s.d. przy nabyciu w drodze darowizny, powstaje z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia. Jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń. Należy dodać, że z art. 5 omawianej ustawy, wynika iż obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. Potwierdzeniem otrzymanej darowizny jest zgłoszenie o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych SD-Z2, które wpłynęło do organu pierwszej instancji 22 sierpnia 2017 r.

Stosownie do treści art. 4a ust. 1 i 2 u.p.s.d., zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez zstępnych jeżeli zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego, a w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną art. 9 ust. 1 pkt 1 - udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

W celu skorzystania ze zwolnienia podatkowego, zapisanego w art. 4a u.p.s.d., kluczowe jest wykonanie umowy darowizny. Udokumentowanie czynności przekazania darowizny pieniężnej na konto obdarowanego ma służyć właśnie wykazaniu, że w stanie faktycznym ww. sprawy doszło rzeczywiście do wykonania umowy, tym samym w przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w art. 4a ust. 1 i 2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej. Wskazać należy, że zwolnienie od podatku jest przywilejem i rzeczą samych podatników jest dochowanie należytej staranności w celu uzyskania korzyści podatkowej.

W związku z powyższym w przedmiotowej sprawie nie zostały kumulatywnie spełnione przesłanki z art. 4a ust. 1 pkt 1 oraz art. 4a ust. 1 pkt 2 u.p.s.d., co skutkuje opodatkowaniem darowizny zgodnie z treścią art. 4a ust. 3, tj. na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej.

Podkreślono, że organ nie kwestionuje pochodzenia otrzymanych środków pieniężnych ani woli przekazania darowizny skarżącej, lecz sposób i formę jej wypełnienia - co z kolei ma decydujący wpływ na możliwość skorzystania przez skarżącą z ulgi określonej w art. 4a ww. ustawy.

Końcowo nadmieniono, iż fakt, że skarżąca była notarialnie stwierdzonym pełnomocnikiem swej matki pozostaje bez wpływu na rozstrzygnięcie omawianej sprawy.

3.1. Na wyżej wskazaną decyzję wniesiono skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach.

Zarzucono zaskarżonej decyzji niewłaściwą ocenę co do zastosowania przepisów prawa materialnego oraz naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy. Wskazano, że decyzja została wydana z naruszeniem art. 4 a ust. 1 i 2 u.p.s.d.

W uzasadnieniu podano, że organ podatkowy zakwestionował możliwość zastosowania zwolnienia na podstawie art. 4a ust. 1 pkt 2 u.p.s.d. twierdząc, że taki sposób działania nie wyczerpuje norm omawianego przepisu, gdyż obdarowany będąc już właścicielem środków dokonał ich wpłaty na rachunek bankowy. NSA w wyroku z 19 grudnia 2019 r. (II FSK 293/18) podkreślił, że dla skorzystania ze zwolnienia podatkowego, uregulowanego w art. 4a u.p.s.d. kluczowe jest wykonanie umowy darowizny. Udokumentowanie czynności przekazania przedmiotu darowizny pieniężnej na konto obradowanego ma służyć właśnie wykazaniu, że w stanie faktycznym danej sprawy doszło rzeczywiście do wykonania umowy, o której mowa w art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego.

Podstawowym jest tutaj udokumentowanie transferu pieniężnego składnika majątku darczyńcy do majątku obdarowanego, w celu zapewnienia bezpieczeństwa obrotu, poprzez wyeliminowanie prób dokonania wpłaty na rzecz samego siebie środków niewiadomego pochodzenia i nadania tej czynności pozoru wykonania umowy darowizny.

W sprawie nie było wątpliwości co do pochodzenia środków, sam organ skarbowy nie kwestionuje bowiem w swoim uzasadnieniu pochodzenia środków pieniężnych, ani woli przekazania darowizny przez darczyńcę, ponieważ skarżąca jako obdarowana byłam swoistym wyręczycielem woli swojej matki, która z przyczyn osobistych nie mogła przedmiotowej czynności dokonać osobiście, zatem ustawowe kryteria do otrzymania ulgi zostały spełnione. Nie można odmówić prawa do zwolnienia z podatku od spadków i darowizn tylko dlatego, że pieniądze nie zostały przekazane przelewem z konta darczyńcy. Skarżąca uważała, że taki sposób przekazania darowizny nie odbiera jej prawa do zwolnienia, bo przepisy nie mówią, kto konkretnie powinien dokonać wpłaty. Wynika z nich jedynie, że pieniądze mają trafić na konto obdarowanego. Zatem, nic nie stoi na przeszkodzie, aby skarżąca sama wpłaciła pieniądze na swoje konto.

3.2. W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie, podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach zważył, co następuje:

4. Skarga okazała się zasadna.

Na wstępie wskazać należy, że przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Gliwicach w dniu 15 lutego 2022 r. w sprawie o sygn. akt I SA/Gl 1307/21 zapadł wyrok uchylający zaskarżoną decyzję. Z uwagi na tożsamy przedmiot sprawy, Sąd w niniejszym składzie w całości podziela poglądy prawne wyrażone w uzasadnieniu tego wyroku. W uzasadnieniu prawnym w niniejszej sprawie Sąd posłuży się argumentacją przedstawioną w ww. sprawie.

5. Istota sporu pomiędzy stronami sprowadza się do wykładni art. 4a ust. 1 u.p.s.d. i jego subsumcji do stanu faktycznego ustalonego w sprawie.

Zgodnie z treścią przywołanego przepisu zwolnienie od podatku w przypadku nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwa, ojczyma i macochę występuje, jeżeli zostaną spełnione dwa warunki: zgłoszenie nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-8 i ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4 oraz udokumentowanie - w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 - ich otrzymania dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.

Tak więc warunkiem skorzystania z uregulowanego w tym przepisie zwolnienia podatkowego jest kumulatywne spełnienie dwóch przesłanek, które w stanie faktycznym rozpoznawanej sprawy należy skonkretyzować jako: zgłoszenie do właściwego urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy faktu otrzymania przez podatniczkę darowizny od jej matki oraz udokumentowanie otrzymania w ramach czynności prawnej darowizny (art. 888 § 1 k.c.) środków pieniężnych dowodem przekazania tychże środków na rachunek bankowy obdarowanej. Kluczowe zatem dla rozstrzygnięcia sporu zaistniałego w rozpoznawanej sprawie jest określenie prawidłowego rozumienia wyrażenia zastosowanego przez ustawodawcę w drugiej z przesłanek z art. 4a ust. 1 pkt 2 u.p.s.d. - "dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy".

W toku postępowania organy nie podważały otrzymania przez skarżącą darowizny kwoty pieniężnej od matki. Zakwestionowały natomiast spełnienie przez stronę skarżącą warunku zwolnienia w postaci udokumentowania otrzymania środków pieniężnych tytułem darowizny dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, nie uznając za takowy dowód potwierdzenia wpłaty środków pieniężnych przez samą skarżącą na jej rachunek, uprzednio nabytych w gotówce ("do ręki"). Zdaniem organów, zwolnienie wchodzi w grę tylko w razie przekazania pieniędzy przez darczyńcę na rachunek bankowy obdarowanego. Rozszerzenie tego zwolnienia na przekazywanie środków pieniężnych w formie gotówki i następnie wpłaty własne na rachunek obdarowanej stanowi - według organów podatkowych - o niespełnieniu warunku udokumentowania sposobu otrzymania pieniędzy poprzez przekazanie na rachunek płatniczy, a tym samym brak jest podstaw do zastosowania zwolnienia.

W ocenie Sądu, w okolicznościach rozpoznanej sprawy ze stanowiskiem tym nie można się zgodzić.

Zauważyć przyjdzie, że użyte w przepisie sformułowanie: "udokumentowanie" - w przypadku, gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne - ich otrzymania dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy było już przedmiotem analizy w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego. Jak wyjaśniono w wyroku NSA z dnia 19 grudnia 2019 r., sygn. akt II FSK 293/18, który to pogląd tut. Sąd podziela, brzmienie słów zawartych w art. 4a ust. 1 u.p.s.d. jest wystarczające dla określenia możliwego sensu tych słów, niezbędnego przy ustalaniu normy prawnej zakodowanej w tym przepisie. Należy również pamiętać, że stosując wykładnię celowościową, wiąże się brzmienie słów aktów prawnych z sensem i celem przepisów prawnych, przy czym granicą wykładni jest możliwy sens słów, za pomocą których prawodawca wyraża swoją wolę. Według art. 4a ust. 1 pkt 2 u.p.s.d., warunkiem uregulowanego w nim zwolnienia podmiotowego jest udokumentowanie otrzymania środków pieniężnych tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy "dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym". Zdaniem NSA wyrażonym w powołanym wyroku, cytowane brzmienie warunków formalnych w projekcie zmiany ustawy było uzasadniane tym, że "wprowadzenie tych warunków ma na celu zapewnienie szczelności systemu podatkowego" ale również "konieczność szczególnej ochrony sytuacji majątkowej rodziny" (por. uzasadnienie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych - druk nr 736 Sejmu RP V kadencji). W konsekwencji więc, kierując się dyrektywami wykładni celowościowej nakierowanej na pełny cel omawianej regulacji, przyjąć należy, że rozumienie art. 4a ust. 1 u.p.s.d. powinno służyć celom prorodzinnym, ale także zapewniać bezpieczeństwo obrotu prawnego i systemu podatkowego. Tym samym użyte w art. 4a ust. 1 pkt 2 u.p.s.d. wyrażenie "udokumentowanie" - w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny są środki pieniężne (...) - ich "otrzymanie dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy" należy rozumieć w ten sposób, że dowód ten dokumentuje dokonanie wpłaty lub przelewu środków pieniężnych, będących przedmiotem czynności prawnej darowizny (art. 888 § 1 k.c.), przez darczyńcę na konto obdarowanego. Konkluzja ta znajduje potwierdzenie nie tylko w wykładni językowej i wykładni celowościowej, ale także wykładni systemowej.

W myśl art. 888 § 1 k.c. przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Dla skorzystania ze zwolnienia podatkowego, uregulowanego w art. 4a u.p.s.d., kluczowe jest natomiast wykonanie umowy darowizny. Udokumentowanie czynności przekazania przedmiotu darowizny pieniężnej na konto obdarowanego ma służyć właśnie wykazaniu, że w stanie faktycznym danej sprawy doszło rzeczywiście do wykonania umowy, o której mowa w art. 888 § 1 k.c. Innymi słowy, kluczowe jest udokumentowanie transferu pieniężnego składnika majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Tylko bowiem w ten sposób zapewni się bezpieczeństwo obrotu, poprzez wyeliminowanie prób dokonania wpłaty na rzecz samego siebie środków niewiadomego pochodzenia i nadania tej czynności pozoru wykonania umowy darowizny.

Wyżej przywołany wyrok wpisuje się w dominującą linię orzeczniczą dotyczącą kwalifikacji przypadków otrzymania przez obdarowanych darowizny w formie gotówki do rąk własnych, którzy następnie sami dokonywali wpłat z tego tytułu na swoje rachunki bankowe. Jak wskazano w wyroku NSA z 8 grudnia 2010 r., sygn. akt II FSK 1394/09, odmawianie w takim przypadku prawa do zwolnienia z podatku przy darowiźnie dla najbliższej rodziny tylko dlatego, że nie została dokonana za pomocą przelewu bankowego, to przesadny formalizm. Podobnie w wyroku NSA z dnia 12 kwietnia 2013 r., sygn. akt II FSK 1628/11 podkreślono, że w przepisie art. 4a ust. 1 u.p.s.d. zwolnienie od podatku nabycia w drodze darowizny środków pieniężnych od członków rodziny, uzależnione zostało tylko od udokumentowania otrzymania tych środków dowodem ich przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym. Brak przy tym wskazania, że z dowodu wpłaty lub przekazu pocztowego wynikać powinno, że wpłacającym kwotę darowizny winien być darczyńca. Rezultaty wykładni celowościowej wspomnianego przepisu nie prowadzą do wniosku, aby warunkiem skorzystania ze zwolnienia od opodatkowania była osobista wpłata kwoty darowizny przez darczyńcę na rachunek bankowy obdarowanego. Przeciwnie - w przepisie nie ma wymogu, żeby wpłacającym kwotę darowizny był darczyńca.

Podobnie orzeczono w wyrokach NSA z 11 lipca 2019 r. sygn. akt II FSK 2620/17 oraz z 18 czerwca 2019 r. sygn. akt II FSK 2377/17. W tym ostatnio wymienionym wyroku, NSA uznał stanowisko organu za "nazbyt rygorystyczne i niczym nie uzasadnione", a wręcz "oderwane od realiów życia społecznego". Zauważył, że możliwość i potrzeba odstępstw - w pewnych przypadkach - od leksykalnego brzmienia przepisów regulujących ulgi podatkowe jest w pełni akceptowana w orzecznictwie sądowym. Jak wskazano w wyroku składu 7 sędziów NSA z dnia 4 grudnia 2012 r., II FPS 3/12, odstąpienie w procesie interpretacji przepisów dotyczących ulg podatkowych od leksykalnego rozumienia poszczególnych zwrotów legislacyjnych, może mieć miejsce, choć dopiero wówczas, gdy przemawiają za tym ważne powody, a zwłaszcza:

- konieczność respektowania podstawowych zasad konstytucyjnych, w tym zawierających gwarancje zaspokojenia określonych praw podmiotowych adresatom norm ustawowych;

- uwzględnienie istotnych zmian stosunków gospodarczych, jakie wystąpiły po wejściu w życie interpretowanych przepisów;

- potrzeba eliminacji sprzeczności treści analizowanego przepisu z innymi unormowaniami tej samej rangi, regulującymi te same kwestie i odnoszącymi się do tej samej grupy adresatów;

- potrzeba zapewnienia zgodności norm prawa polskiego z prawem unijnym (lub szerzej międzynarodowym), a także norm hierarchicznie niższych z normami hierarchicznie wyższymi;

- brak możliwości wyjaśnienia treści normy prawnej przy zastosowaniu wykładni językowej lub sytuacja, kiedy wykładnia ta prowadzi do niejednoznacznych rezultatów, niedających się pogodzić z założeniem racjonalności ustawodawcy;

- konieczność uwzględnienia kontekstu określonej wypowiedzi normatywnej, jej związków z innymi elementami regulacji prawnej (wykładnia systemowa).

W ocenie Sądu w składzie orzekającym, przypadek taki, jaki wystąpił w rozpoznanej sprawie, niewątpliwie mieści się w wymienionym katalogu wyjątków. Wykładnia przepisu art. 4a u.p.s.d. oparta tylko na literalnym jego brzmieniu prowadzi bowiem do uchybienia dyrektywom płynącym z konstytucyjnych zasad ochrony rodziny (art. 18 Konstytucji RP) oraz uwzględniania jej dobra w polityce społecznej i gospodarczej państwa (art. 71 ust. 1 Konstytucji RP). Zwracano na to już zresztą uwagę w dotychczasowym orzecznictwie wskazując, że omawiany przepis statuujący zniesienie obciążeń podatkowych dla nabywających nieodpłatnie majątek od osób najbliższych ma bowiem głównie cel społeczny, zapewnienie ochrony interesów majątkowych członków najbliżej rodziny. Tak zakreślony cel jest spójny z konstytucyjną zasadą uwzględniania dobra rodziny, ustanowioną w art. 18 Konstytucji RP. Zasada ta gwarantuje rodzinie ochronę i opiekę Rzeczypospolitej Polskiej i pozostaje w korelacji z regulacją zawartą w art. 71 ust. 1 ustawy zasadniczej nakazującą państwu prowadzenie polityki społecznej i gospodarczej uwzględniającej dobro rodziny (zob. wyrok WSA w Łodzi z 25 sierpnia 2020 r. sygn. akt I SA/Łd 861/19).

Podsumowując - przedstawione wyżej poglądy dowodzą, że użyty w przepisie art. 4a ust. 1 pkt 2 u.p.s.d. zwrot "udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy" należy rozumieć jako obowiązek wykazania, że doszło do transferu środków pieniężnych z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego (wykonania darowizny), przy czym drugorzędne znaczenie ma sposób dokonania tego transferu - nie musi to być transfer bezgotówkowy (z rachunku bankowego darczyńcy na rachunek bankowy obdarowanego) - tak też WSA w Bydgoszczy w wyroku z dnia 1 grudnia 2021 r., sygn. akt I SA/Bd 249/21).

W razie otrzymania środków pieniężnych przez obdarowaną w gotówce, dla zastosowania zwolnienia, o którym mowa, wystarczające jest wpłacenie otrzymanych w tej formie środków przez podatniczkę na własny rachunek bankowy - tak jak to miało miejsce w rozpoznanej sprawie.

Podkreślenia wymaga, że w badanej sprawie organy obu instancji nie kwestionowały, że darowizna środków pieniężnych z majątku darczyńcy (matki) do majątku obdarowanej (podatniczki) w rzeczywistości miała miejsce. Fakt wykonania darowizny potwierdzają: wpłata kwoty [...] zł dokonana przez skarżącą na własny rachunek dnia 29 maja 2017 r. Skarżąca podkreślała też, że jej matka była osobą starszą i schorowaną. Tym samym podatniczka niejako wyręczyła swoją matkę, która z przyczyn zdrowotnych nie mogła przedmiotowej wpłaty dokonać osobiście. Ponadto skarżąca w ustawowym terminie dokonała zgłoszenia darowizny na formularzu SD-Z2. W konsekwencji, w ocenie Sądu, skarżąca ma prawo do zwolnienia na podstawie art. 4a ust. 1 pkt 2 u.p.s.d.

6. Mając powyższe na uwadze Sąd uchylił - na mocy art. 145 § 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 z późn. zm.- p.p.s.a.) w związku z art. 135 p.p.s.a.- zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję organu pierwszej instancji jako wydane z naruszeniem prawa materialnego, tj. art. 4a ust. 1 pkt 2 u.p.s.d.

7. Sąd orzekając na rozprawie, nie zasądził kosztów postępowania, ponieważ skarżąca nie złożyła wniosku w tej materii (art. 210 § 1 p.p.s.a.).

Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych, https://orzeczenia.nsa.gov.pl/