Świadczenia z ZFŚS a składki ZUS
Świadczenia finansowane ze środków ZFŚS bez względu na ich wartość czy rodzaj są wyłączone z podstawy wymiaru składek ZUS. Nie ma w tym przypadku żadnego limitu kwotowego, bowiem ważne jest źródło ich finansowania, a także prawidłowość przekazania osobom uprawnionym. Jeżeli jednak pracodawca przyzna je nie uwzględniając sytuacji materialno-bytowej pracownika wówczas od jego wartości powinien naliczyć składki.
Wysokość odpisu na ZFŚS w 2024 roku >>>
Świadczenie urlopowe w 2024 r. - ile wynosi i komu przysługuje >>>
Ze środków ZFŚS może być sfinansowane zarówno wsparcie pieniężne (np. dopłaty do wypoczynku, zapomogi), jak i wsparcie rzeczowe (paczki, talony, bilety do kina). Ważne jest jednak, aby wartość świadczeń była uzależniona od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z funduszu (art. 8 ust. 1 ustawy o zfśs). Konieczne jest zatem każdorazowe rozpatrywanie indywidualnej sytuacji pracownika oraz jego rodziny. Niższy dochód w przeliczeniu na członka rodziny uprawnia do wyższych świadczeń z ZFŚS.

Grafika_ZFŚS_2024
Z okazji świąt Bożego Narodzenia dzieci pracowników oraz zleceniobiorców uprawnionych do otrzymania świadczeń z zfśs otrzymały paczki o jednakowej wartości. Pracodawca nie zbadał sytuacji materialnej i życiowej osób obdarowanych (pracowników i zleceniobiorców) i uzależnił liczbę prezentów od liczby dzieci w rodzinie (1 prezent dla 1 dziecka). Brak prawidłowego zastosowania kryterium socjalnego powoduje, że wartość prezentu będzie podlegała oskładkowaniu i opodatkowaniu
Dzieci pracowników firmy Wenus z okazji Dnia Dziecka otrzymały paczki o jednakowej wartości. Jednak pracodawca, uwzględniając sytuację materialną pracowników, dołożył do paczek dzieci mniej zamożnych rodziców – talony na zakupy w sklepie „SMYK”. Dzięki temu została zachowana zasada zróżnicowania świadczeń z zfśs. Postępowanie pracodawcy jest w tym przypadku prawidłowe. Wartość paczek i talonów podlega wyłączeniu z podstawy wymiaru składek ZUS.
W przypadku świadczeń nieulgowych, takich jak m.in. zakup karnetów na basen czy siłownię, zakup biletów do kina, teatru, nie trzeba stosować kryterium socjalnego, jeśli np. pracownicy partycypują w kosztach, tj. dopłacają z własnych środków do usługi, a pracodawca tylko w części je finansuje.
Wyłączenie składkowe należy stosować tylko wobec osób uprawnionych do korzystania ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Mogą nimi być pracownicy, ale nie tylko, bowiem zgodnie z art. 2 pkt 5 ustawy o zfśs osobami uprawnionymi mogą być także:
osoby inne niż pracownicy i ich rodziny (np. zleceniobiorcy, członkowie rad nadzorczych),
emeryci, renciści – byli pracownicy oraz ich rodziny,
byli pracownicy – inni niż emeryci i renciści i ich rodziny.
Warunkiem skorzystania z wyłączenia składkowego jest przyznanie tym osobom prawa do korzystania ze świadczeń w regulaminie ZFŚS obowiązującym u danego pracodawcy oraz spełnienie warunków w zakresie przyznawania świadczeń z funduszu.
W przeciwnym razie ZUS zażąda zapłaty składek wraz z odsetkami oraz może nałożyć na płatnika inne sankcje wynikające z niedopełnienia obowiązku składkowego.
Jeśli pracodawca ma wątpliwości, czy świadczenie, które planuje sfinansować dla swoich pracowników lub innych uprawnionych osób z ZFŚS, będzie stanowiło podstawę wymiaru składek, powinien wystąpić do ZUS o wydanie interpretacji w tej sprawie. Można także oprzeć się na tzw. utrwalonej praktyce interpretacyjnej organu, w rozumieniu art. 35 ust. 4 ustawy – Prawo przedsiębiorców. Zastosowanie się do tej praktyki daje podobną ochronę, jak uzyskanie interpretacji w indywidualnej sprawie. Płatnik uzyska stanowisko ZUS, występując z wnioskiem o wskazanie utrwalonej praktyki interpretacyjnej w opisanym zakresie.
Z podstawy wymiaru składek ZUS będą wyłączone świadczenia z ZFŚS przekazane m.in. zleceniobiorcom, jeżeli regulamin funduszu przyznaje im prawo do tych świadczeń.
Ewelina C. została zatrudniona u swojego byłego pracodawcy na podstawie umowy zlecenia. W firmie funkcjonuje zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. W regulaminie zfśs nie było dotychczas zapisu, że zleceniobiorcy są uprawnieni do świadczeń. W praktyce jednak z funduszu korzystali zarówno pracownicy, jak i zleceniobiorcy, a wartość przekazanych świadczeń zleceniobiorcom nie była uwzględniana w podstawie wymiaru składek. W trakcie kontroli płatnika składek, ZUS zakwestionował tę praktykę i nakazał opłacenie składek od świadczeń przekazanych do tej pory zleceniobiorcom za 3 lata wstecz. Po kontroli pracodawca wprowadził stosowną zmianę w regulaminie zfśs, na podstawie której prawo do świadczeń z tego funduszu mają także zleceniobiorcy. Dzięki tej zmianie zleceniobiorcy korzystają ze zwolnienia składkowego od świadczeń socjalnych (ale dopiero od dnia zmiany regulaminu zfśs). Takie postępowanie pracodawcy jest prawidłowe.
Wyłączeniu z podstawy wymiaru składek ZUS podlegają również:
- świadczenia wypłacane z funduszu utworzonego na cele socjalno-bytowe na podstawie układu zbiorowego pracy u pracodawców, którzy nie tworzą zakładowego funduszu świadczeń socjalnych – do wysokości nieprzekraczającej rocznie kwoty odpisu podstawowego), oraz
- świadczenia urlopowe wypłacane przez pracodawców, którzy nie tworzą ZFŚS – do wysokości nieprzekraczającej rocznie kwoty odpisu podstawowego.
Fundusz socjalno-bytowy może być utworzony tylko w tych firmach, w których zawarty jest układ zbiorowy pracy. Pozostałe firmy mogą wypłacać jedynie świadczenie urlopowe.
ZFŚS. Zasady prowadzenia i tworzenia - NIEZBĘDNIK KADROWO-PŁACOWY >>>

ZFŚS. Zasady tworzenia i prowadzenia