Wyrok WSA w Lublinie z dnia 10 października 2023 r., sygn. III SA/Lu 214/23

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Jadwiga Pastusiak (sprawozdawca) Sędziowie: Sędzia WSA Ewa Ibrom Sędzia WSA Anna Strzelec Protokolant: Asystent sędziego Katarzyna Sugier po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 października 2023 r. sprawy ze skargi E. G. na uchwałę Rady Gminy Niemce z dnia 23 marca 2023 r. nr [...] w przedmiocie rozpatrzenia protestu wyborczego na wybory sołtysa i rady sołeckiej I. stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały; II. zasądza od Rady Gminy Niemce na rzecz E. G. kwotę 300 zł (trzysta złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

Pismem z dnia 1 lutego 2023 r. kandydatka w wyborach na sołtysa E. G. (dalej jako "skarżąca") skierowała do Rady Gminy Niemce protest wyborczy do przeprowadzonych w dniu 28 stycznia 2023 r. na zebraniu wiejskim w N. S. wyborów sołtysa i rady sołeckiej. W proteście zarzuciła naruszenie szeregu przepisów prawa, nieprawidłowości w przebiegu głosowań, pozbawianie osób kandydujących na sołtysa biernego prawa wyborczego w wyborach do rady sołeckiej oraz pozbawienie czynnego prawa wyborczego części mieszkańców wsi N. S. poprzez pozbawienie ich prawa głosowania w tych wyborach, niespełnienie wymogów tajności głosowań. Wniosła o usunięcie przez Radę Gminy naruszenia prawa jakie nastąpiło w toku wyborów na sołtysa i do rady sołeckiej N. S., poprzez rozpatrzenie protestu oraz wydanie uchwały w przedmiocie ważności wyborów na sołtysa i rady sołeckiej.

W uzasadnieniu wskazała, że prowadzący zebranie wiejskie zarządził jednoczesne zgłaszanie kandydatów na sołtysa i rady sołeckiej. Glosowania do tych funkcji nastąpiło jednocześnie gdyż osoby głosujące wrzucały do urny jednocześnie dwie karty do głosowania (na sołtysa i przedstawicieli rady sołeckiej). Ten tryb przeprowadzenia wyborów spowodował, że osoba kandydująca w wyborach na sołtysa, która uzyskała mniejszą ilość głosów nie mogła być zgłoszona i kandydować do rady. Liczbę członków rady sołeckiej ustalono bez głosowania, zadając pytanie do zgromadzonych, a wypowiedzi z sali uznano za przesądzające w tej kwestii. Nie spełniono wymogów tajności głosowań, głosy oddane zaznaczano w obecności zgromadzonych, często pod presją grupową. Przebieg wyborów naruszał obowiązujący Statut Sołectwa N. S. przyjęty uchwałą Rady Gminy Niemce z dnia 4 listopada 2022 r. nr [...] w sprawie nadania statutu Sołectwa N. S..