Uchwała SN z dnia 10 maja 2023 r., sygn. III CZP 52/22

Wypowiedzenie umowy kredytu nie wpływa na bieg terminu przedawnienia roszczeń o zapłatę rat kredytu, które stały się wymagalne przed wypowiedzeniem umowy.

Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:

SSN Mariusz Łodko (przewodniczący, sprawozdawca)

‎SSN Marcin Łochowski

‎SSN Beata Janiszewska

‎SSN Marcin Krajewski

‎SSN Dariusz Pawłyszcze

‎SSN Krzysztof Wesołowski

‎SSN Maciej Kowalski

na posiedzeniu niejawnym 10 maja 2023 r. w Warszawie,
‎na skutek przedstawienia przez Rzecznika Finansowego
‎zagadnienia prawnego:

"Czy w przypadku wypowiedzenia umowy kredytu przez kredytodawcę, bieg terminu przedawnienia roszczeń kredytodawcy o zapłatę rat, których terminy płatności upłynęły przed momentem wypowiedzenia, rozpoczyna się z chwilą wypowiedzenia, czy z upływem odrębnego dla każdej raty umownego terminu płatności?"

podjął uchwałę:

Wypowiedzenie umowy kredytu nie wpływa na bieg terminu przedawnienia roszczeń o zapłatę rat kredytu, które stały się wymagalne przed wypowiedzeniem umowy.

UZASADNIENIE

Rzecznik Finansowy wskazał, że w wyrokach sądów ukształtowały się trzy linie orzecznicze dotyczące problematyki ustalenia terminu wymagalności roszczeń banku o świadczenia z umowy kredytu i w związku z tym określenia daty, od której należy liczyć bieg przedawnienia. Wyrażając własne stanowisko, uznał że kwalifikacja świadczenia z umowy kredytu spłacanego w ratach jako świadczenia jednorazowego nie sprzeciwia się przyjęciu, iż termin wymagalności poszczególnych rat nie jest związany z datą ostatecznej spłaty kredytu wskazaną ‎w umowie lub wynikającą z wypowiedzenia umowy. Każda rata ma określony termin płatności, z którego nadejściem staje się wymagalna, i przedawnia się oddzielnie wraz upływem 3-letniego terminu.

Skorzystanie przez bank z uprawnienia do wypowiedzenia umowy ‎i postawienia całego kredytu w stan natychmiastowej wykonalności nie może zmieniać terminów wymagalności rat kredytu płatnych przed wypowiedzeniem umowy i co do których przedawnienie rozpoczęło bieg. W przeciwnym razie wymagalność roszczenia z umowy kredytu zależałaby wyłącznie od woli banku. Dłużnik pozostawałby w stanie niepewności co do swojej sytuacji prawnej przez bardzo długi czas. Nieakceptowalna jest też sytuacja, w której na podstawie tej samej umowy inny byłby termin wymagalności rat (przypadających przed określoną w wypowiedzeniu ostateczną datą spłaty całego kredytu) ustalany w celu naliczania odsetek, a inny dla określenia początku biegu przedawnienia.