Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 23 lutego 2022 r., sygn. IV SA/Po 956/21

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Maciej Busz Sędzia WSA Izabela Bąk-Marciniak (spr.) Sędzia WSA Monika Świerczak po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 23 lutego 2022 r. sprawy ze skargi H. S. na decyzję Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z dnia [...] października 2021 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania uprawnienia do świadczenia pieniężnego oddala skargę w całości

Uzasadnienie

Przedmiotem skargi jest decyzja Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych (zwanego dalej "Szefem Urzędu") z dnia 25 sierpnia 2021 r., [...], którą odmówiono H. S. przyznania świadczenia dla osób deportowanych do pracy przymusowej oraz osadzonych w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich.

Decyzja Szefa Urzędu została wydana w następujących okolicznościach udokumentowanych w aktach sprawy.

Wnioskiem H. S. wystąpił o przyznanie mu świadczenia pieniężnego na podstawie art. 2 pkt 2 lit.a i art. 4 ust. 1, 2 i 4 ustawy z dnia 31 maja 1996 r. o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich (Dz. U. z 2019 r., poz. 1168, dalej "u.ś.p."). Wskazał, że urodził się w dniu [...] stycznia 1945 r. w miejscowości P. na terytorium Niemiec, gdzie przebywała jego matka wywieziona w czasie II wojny światowej do pracy przymusowej. Zgodnie z orzecznictwem sądów o świadczenie może ubiegać się dziecko urodzone na deportacji. Organ podkreślił, że biorąc pod uwagę, że ostatecznym terminem zakończenia represji jest dzień zakończenia II wojny światowej – 8 maja 1945 r., w sprawie nie został spełniony warunek deportacji do pracy przymusowej na okres co najmniej 6 miesięcy. W niniejszej sprawie organ orzekający przyjął stanowisko NSA, wyrażone w wyroku z dnia 11 maja 2010 r. (sygn. akt II OSK 918/09), w którym Sąd uznał, że ustawy regulujące kwestie obywatelstwa polskiego tj. ustawa z dnia 20 stycznia 1920 r., jak również ustawa z dnia 8 stycznia 1951 r. (Dz.U.Nr 4, poz.25 ze zm.) oraz ustawa z dnia 15 lutego 1962 r. (Dz.U. z2000, Nr 28, poz.353 ze zm.), ustalają jako zasadniczy tytuł nabycia obywatelstwa polskiego urodzenie się z rodziców obywateli polskich. Decydujące znaczenie przy tej formie uzyskania obywatelstwa ma moment urodzenia się dziecka i z tą chwilą dziecko uzyskuje obywatelstwo. Nabycie przez dziecko obywatelstwa polskiego przez urodzenie jest następstwem obywatelstwa rodziców w chwili urodzenia dziecka. Nie sposób przyjąć, że życie nienarodzone posiada obywatelstwo polskie. W przypadku dziecka urodzonego w okresie deportacji (wywiezienia) matki do pracy przymusowej okres przed urodzeniem dziecka, w którym dziecko nie posiada obywatelstwa polskiego nie jest okresem podlegania dziecka represjom w rozumieniu art.1 ust.1 w zw. z art.2 pkt 2 lit.a ustawy o świadczeniu pieniężnym.