Wyrok SN z dnia 8 listopada 2023 r., sygn. II USKP 28/23

Prowadzenie działalności gospodarczej zarejestrowanej w CEIDG nie zawsze implikuje podleganie obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym; kluczowa jest rzeczywista, ciągła i zorganizowana aktywność zarobkowa przedsiębiorcy. Weryfikacja podstawy do ubezpieczeń społecznych musi uwzględniać nie tylko formalne zgłoszenie do ubezpieczeń, ale również faktyczną intencję prowadzenia działalności gospodarczej oraz realną zdolność do niej, w tym okoliczności takie jak stan zdrowia, okres ciąży, czy ewentualne pozorowanie prowadzenia działalności w celu uzyskania świadczeń. Sam fakt długotrwałego nieprowadzenia aktywnej działalności z powodu niezdolności do pracy nie przekreśla zamiaru ciągłego wykonywania działalności gospodarczej, ale wymaga oceny okoliczności konkretnej sprawy.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Józef Iwulski (przewodniczący, sprawozdawca)

‎SSN Maciej Pacuda

‎SSN Krzysztof Staryk

w sprawie z odwołania A.H.
‎przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w Toruniu
‎o podleganie ubezpieczeniom społecznym,
‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 8 listopada 2023 r.,
‎skargi kasacyjnej odwołującej się od wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku
‎z dnia 28 kwietnia 2021 r., sygn. akt III AUa 1702/19,

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Apelacyjnemu w Gdańsku do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego.

UZASADNIENIE

W odwołaniu od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w Toruniu (dalej organ rentowy) z dnia 9 stycznia 2019 r. A. H. (dalej ubezpieczona lub odwołująca się) opisała przejawy działalności gospodarczej, którą prowadziła przed skorzystaniem ze zwolnień lekarskich i przed urodzeniem dziecka oraz na tej podstawie wywiodła, że nie było przesłanek do wyłączenia jej z systemu ubezpieczeń społecznych od dnia 8 listopada 2016 r.

Wyrokiem z dnia 9 października 2019 r., IV U 215/19, Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Toruniu w punkcie 1 zmienił zaskarżoną decyzję i stwierdził, że ubezpieczona jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą niemająca ustalonego prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, dla której podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi zadeklarowana kwota nie niższa niż 60% kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, podlega od 8 listopada 2016 r. obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu oraz dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu oraz w punkcie 2 zasądził od organu rentowego na rzecz ubezpieczonej kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.