Wyszukaj po identyfikatorze keyboard_arrow_down
Wyszukiwanie po identyfikatorze Zamknij close
ZAMKNIJ close
account_circle Jesteś zalogowany jako:
ZAMKNIJ close
Powiadomienia
keyboard_arrow_up keyboard_arrow_down znajdź
removeA addA insert_drive_fileWEksportuj printDrukuj assignment add Do schowka

Interpretacja indywidualna z dnia 29 stycznia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL3-2.4011.427.2019.7.DJ

Możliwość zaliczenia spłat na rzecz pozostałych spadkobierców do kosztów uzyskania przychodu ze zbytej nieruchomości.

Interpretacja indywidualna po wyroku sądu

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani:

1)ponownie rozpatruję sprawę Pani wniosku z 21 października 2019 r. (data wpływu 23 października 2019 r.), uzupełnionego pismem z dnia 7 listopada 2019 r. (data wpływu 12 listopada 2019 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie ustalenia kosztów uzyskania przychodu z tytułu sprzedaży nieruchomości – uwzględniam przy tym wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 24 lipca 2020 r. sygn. akt I SA/Po 34/20 oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego z 1 września 2023 r. sygn. akt II FSK 2494/20; i

2)stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

23 października 2019 r. wpłynął Pani wniosek z 21 października 2019 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia kosztów uzyskania przychodu z tytułu sprzedaży nieruchomości. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 7 listopada 2019 r. (wpływ 12 listopada 2019 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W dniu (…) 2016 r. zmarła matka Wnioskodawczyni A pozostawiając spadek w postaci prawa wieczystego użytkowania nieruchomości położonej w (…) – działka nr 1 o pow. (…) ha wraz z prawem własności budynku mieszkalnego na niej posadowionego. Szacunkowa wartość spadku wynosi (…) zł.

Zgodnie z postanowieniem Sądu Rejonowego z dnia (…) 2016 r. spadek po zmarłej mamie został nabyty przez Wnioskodawczynię i siostrę Wnioskodawczyni B – każda po 1/3 części, przez C w 1/6 części oraz przez D i E – każde po 1/12 części.

Wobec braku porozumienia pomiędzy Wnioskodawczynią a C, D, E co do wartości nieruchomości odziedziczonej po zmarłej, Wnioskodawczyni wystąpiła do sądu o dokonanie działu spadku. Postanowieniem z dnia (…) Sąd Rejonowy dokonał działu spadku w ten sposób, że prawo użytkowania wieczystego wraz z prawem własności budynku przyznano Wnioskodawczyni z obowiązkiem spłaty na rzecz pozostałych spadkobierców kwot: (…) zł na rzecz C oraz po (…) zł na rzecz D i E. Kwoty te są niższe niż sumy wynikające z przemnożenia wartości nieruchomości przez ułamek określający dział spadku, ponieważ do czasu działu spadku Wnioskodawczyni ponosiła wydatki na utrzymanie nieruchomości oraz na zgromadzenie dokumentacji i złożenie wniosku o dział spadku. Wydatki te zostały uznane przez sąd i pomniejszono o nie spłaty na rzecz pozostałych spadkobierców. W postanowieniu tym Sąd Rejonowy postanowił nie orzekać o obowiązku spłat na rzecz siostry Wnioskodawczyni B pomimo, iż z treści załączonego do akt sprawy pełnomocnictwa udzielonego dla Wnioskodawczyni przez jej siostrę wynikało prawo wyłącznie do zbycia nieruchomości. Z treści pełnomocnictwa nie wynikało zrzeczenie się spadku bądź też zgoda na jego przejęcie przez Wnioskodawczynię. Sąd w tym względzie popełnił błąd naruszając prawo siostry Wnioskodawczyni do nabytego spadku.

W całym postępowaniu przed sądem działał w imieniu Wnioskodawczyni pełnomocnik, który złożył skargę na postanowienie sądu o wznowienie postępowania w sprawie działu spadku po A o zmianę postanowienia działu spadku dotyczącą siostry Wnioskodawczyni B.

Sąd Rejonowy na posiedzeniu niejawnym w dniu (…) 2018 r. odrzucił skargę, jako nieopartą na ustawowej podstawie prawnej, co w obliczu stanu powstałego pozbawiało siostrę Wnioskodawczyni należnego jej spadku.

W sprawie wartości przedmiotu spadku od początku siostry były zgodne, że nieruchomość jest warta (…) zł, a zatem na podstawie nabycia spadku wartość spadku jej należna w kwocie (…) zł nie była nigdy sporna. Działając w dobrej wierze, a także w oparciu o postanowienie sądu o nabyciu spadku, w dniu (…) 2018 r. Wnioskodawczyni przekazała na wskazany przez siostrę rachunek kwotę (…) zł. Kwota ta stanowi różnicę pomiędzy należną kwotą spadku (…) zł, a uzgodnionymi z siostrą wydatkami dokonanymi przez Wnioskodawczynię przed postanowieniem o dział spadku, w tym koszty pomnika po zmarłej mamie.

Mając na względzie fakt, że siostra Wnioskodawczyni nigdy nie zrzekła się należnego jej spadku, ani też nie przekazała go innej osobie, działając w zgodzie z postanowieniem Sądu Rejonowego z dnia (…) 2016 r. o nabyciu spadku, Wnioskodawczyni dokonała spłaty siostry ze sprzedaży nieruchomości w należnej jej kwocie (…) zł.

Kwotę tą, która w przeliczeniu przez bank na euro w dniu (…) 2018 r. wyniosła (…) euro, Wnioskodawczyni przekazała przelewem na rachunek wskazany przez siostrę. W treści przelewu widnieje zapis: (…). Kwotę tą Wnioskodawczyni przelała na rachunek F (syn B). Przelewu Wnioskodawczyni dokonała z rachunku osobistego w banku x.

(…).

W piśmie stanowiącym uzupełnienie wniosku Zainteresowana doprecyzowała, że sprzedaży nieruchomości, o której mowa we wniosku Wnioskodawczyni dokonała w dniu (…) 2018 r. Wydatki ponoszone przez Wnioskodawczynię na utrzymanie nieruchomości są wydatkami udokumentowanymi, jednakże nie zwiększały one wartości nieruchomości, były jedynie kosztami związanymi z utrzymaniem nieruchomości do czasu jej zbycia.

Tymi wydatkami były:

·koszty podatków od nieruchomości i opłaty za wieczyste użytkowanie w kwocie (…) zł,

·koszty utrzymania (woda, ścieki, energia elektryczna, ubezpieczenie OC) w kwocie (…) zł.

Łącznie poniesione wydatki wyniosły (…) zł.

Koszty gromadzenia i wytworzenia dokumentacji w kwocie (…) zł obejmowały:

·koszty opłaty od czynności cywilnych i wniosku do sądu (PCC-3, opłaty sądowe związane ze sprawą) w kwocie (…) zł,

·opłata do Urzędu Miasta i Gminy za wyrys z planu – (…) zł,

·opłata do Urzędu Miasta za wypis z rejestru gruntów – (…) zł,

·opłata za wystąpienie do (…) o wydanie informacji w sprawie opłaty za wieczyste użytkowanie – (…) zł,

·opłata za wypis z Księgi Wieczystej – (…) zł,

·opłata do Starostwa Powiatowego za wydanie zaświadczenia o zalesieniu – (…) zł.

Pytanie

Czy w skład kosztów uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości wchodzą poniesione przez Wnioskodawczynię wydatki wynikające z postanowienia Sądu Rejonowego z dnia (…) 2017 r. obejmujące wypłacone tytułem działu spadku: dla C w kwocie (…) zł, dla D i E każdemu po (…) zł, wypłacona na wskazany rachunek swojej siostrze kwota (…) zł tytułem należnego jej spadku po mamie pomniejszona o wspólnie uzgodnione wydatki przez Wnioskodawczynię poniesione?

Pani stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawczyni, zgodnie z art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztem uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości będącej przedmiotem spadku stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, co Wnioskodawczyni rozumie przez wszelkie koszty jakie zostały przez Wnioskodawczynię poniesione w związku z utrzymaniem nieruchomości do czasu jej odpłatnego zbycia oraz koszty należnych spłat poszczególnych spadkobierców zarówno tych wymienionych w postanowieniu Sądu Rejonowego o dział spadku z dnia (…) 2017 r., jak tych wskazanych w Postanowieniu Sądu Rejonowego o stwierdzeniu nabycia spadku z dnia (…) 2016 r.

Zdaniem Wnioskodawczyni, kosztami uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości będącej przedmiotem spadku są wszelkie udokumentowane wydatki jakie poniosła Wnioskodawczyni w związku z przedmiotem sprawy.

W ocenie Zainteresowanej, kosztami uzyskania przychodu będą spłaty na rzecz spadkobierców C, D, E, a także dokonana przelewem spłata na rzecz swojej siostry B na rachunek wskazany przez nią, gdzie widnieje tytuł płatności: (…), co daje kwotę do wypłaty w przeliczeniu na euro na dzień zlecenia wypłaty (…) 2019 r. w wysokości (…) euro. Zlecenia wypłaty Wnioskodawczyni dokonała w A. (…) euro stanowi równowartość (…) pln.

Interpretacja indywidualna

Rozpatrzyłem Pani wniosek – 25 listopada 2019 r. wydałem interpretację indywidualną znak 0112-KDIL3-2.4011.427.2019.2.DJ, w której uznałem Pani stanowisko za nieprawidłowe.

Interpretację doręczono Pani 28 listopada 2019 r.

Skarga na interpretację indywidualną

30 grudnia 2019 r. wniosła Pani skargę na tę interpretację do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu. Skarga wpłynęła do mnie 3 stycznia 2020 r.

Wniosła Pani o:

1)uchylenie w całości zaskarżonej interpretacji indywidualnej,

2)zasądzenie kosztów postępowania sądowego według norm przepisanych.

Postępowanie przed sądami administracyjnymi

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu uchylił skarżoną interpretację – wyrokiem z 24 lipca 2020 r. sygn. akt I SA/Po 34/20.

Wniosłem skargę kasacyjną od tego wyroku do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Naczelny Sąd Administracyjny – wyrokiem z 1 września 2023 r. sygn. akt II FSK 2494/20 oddalił skargę kasacyjną.

Wyrok, który uchylił interpretację indywidualną stał się prawomocny od 1 września 2023 r.

Ponowne rozpatrzenie wniosku – wykonanie wyroku

Zgodnie z art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.):

Ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.

Wykonuję obowiązek, który wynika z tego przepisu, tj.:

uwzględniam ocenę prawną i wskazania dotyczące postępowania, które wyraził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu oraz Naczelny Sąd Administracyjny w ww. wyrokach;

ponownie rozpatruję Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej – stwierdzam, że stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy:

Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie:

a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c) prawa wieczystego użytkowania gruntów,

− jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Zatem, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Wobec powyższego, w przypadku sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu dochodu ma moment jej nabycia.

W tym miejscu trzeba zaznaczyć, że pod pojęciem nabycia należy rozumieć wszelkie prawem przewidziane formy przeniesienia tytułu własności z jednego podmiotu na drugi. W szczególności będą to czynności cywilnoprawne: odpłatne, np. umowa sprzedaży czy umowa zamiany, a także nieodpłatne, np. umowa darowizny czy dziedziczenie.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że nabyła Pani w spadku po zmarłej w dniu (…) 2016 r. matce udział w prawie wieczystego użytkowania nieruchomości wraz z prawem własności budynku mieszkalnego (dalej nieruchomość). Na podstawie postanowienia z dnia (…) 2017 r. w związku z dokonaniem działu spadku przyznana Pani została nieruchomość oraz został nałożony obowiązek spłaty na rzecz pozostałych spadkobierców kwot: (…) zł na rzecz C oraz po (…) zł na rzecz D i E. Z uwagi na fakt, że do czasu działu spadku ponosiła Pani wydatki w związku z utrzymaniem nieruchomości, zgromadzeniem dokumentacji i złożeniem wniosku o dział spadku, kwoty te zostały uwzględnione przez sąd przy ustalaniu wielkości spłat na rzecz pozostałych spadkobierców. Dokonała Pani odpłatnego zbycia nieruchomości w 2018 r.

Zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 1610 ze zm.):

Spadek stanowią prawa i obowiązki majątkowe zmarłego, które przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.

W myśl art. 924 i 925 Kodeksu cywilnego:

Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego. Z kolei postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. W postanowieniu o stwierdzeniu nabycia praw do spadku sąd nie określa składników masy spadkowej i nie dokonuje podziału tych składników pomiędzy poszczególnych spadkobierców. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Nie zmienia to faktu, że dział spadku jest zawsze konsekwencją wcześniejszego nabycia spadku. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom. Dział spadku jest więc czynnością wtórną do nabycia spadku, nie można bowiem nabyć własności rzeczy tylko i wyłącznie w drodze działu spadku, bez nabycia spadku.

W myśl art. 1035 Kodeksu cywilnego:

Jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych z zachowaniem przepisów niniejszego tytułu.

Jak stanowi art. 210 § 1 Kodeksu cywilnego:

Każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Uprawnienie to może być wyłączone przez czynność prawną na czas nie dłuższy niż lat pięć. Jednakże w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego przedłużenie na dalsze lat pięć; przedłużenie można ponowić.

Natomiast zgodnie z art. 211 ww. kodeksu:

Każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości.

Stosownie do art. 212 ww. kodeksu:

§ 1. Jeżeli zniesienie współwłasności następuje na mocy orzeczenia sądu, wartość poszczególnych udziałów może być wyrównana przez dopłaty pieniężne. Przy podziale gruntu sąd może obciążyć poszczególne części potrzebnymi służebnościami gruntowymi.

§ 2. Rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych albo sprzedana stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego.

§ 3. Jeżeli ustalone zostały dopłaty lub spłaty, sąd oznaczy termin i sposób ich uiszczenia, wysokość i termin uiszczenia odsetek, a w razie potrzeby także sposób ich zabezpieczenia. W razie rozłożenia dopłat i spłat na raty terminy ich uiszczenia nie mogą łącznie przekraczać lat dziesięciu. W wypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie sąd na wniosek dłużnika może odroczyć termin zapłaty rat już wymagalnych.

Podsumowując zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych, bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli.

Jeżeli w wyniku działu spadku udział w nieruchomości lub prawie zwiększa się, tj. przekracza udział nabyty uprzednio w spadku, to data działu spadku będzie również datą nabycia tej części nieruchomości lub prawa, o którą zwiększył się udział w niej po dokonaniu działu spadku.

Zatem nabycie w wyniku działu spadku części majątku spadkowego, który należał do innych spadkobierców, tj. otrzymanie z tego majątku udziałów przekraczających pierwotny udział spadkowy stanowi nabycie w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle powyższego uznać należy, że prawo wieczystego użytkowania nieruchomości wraz z prawem własności budynku nabyła Pani w różnym czasie i w różny sposób, tj.:

·w części w drodze spadku po mamie,

·w części w wyniku działu spadku.

Biorąc powyższe pod uwagę, odpłatne zbycie przez Panią w 2018 r. nieruchomości stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, zaś dochód uzyskany z tej sprzedaży będzie opodatkowany według zasad określonych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.

I tak w myśl art. 30e ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy jego obliczenia.

Zgodnie z art. 30e ust. 2 ww. ustawy:

Podstawą obliczenia podatku, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

W świetle art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena określona w umowie, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej.

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia (sprzedaży) nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez sprzedającego, które są konieczne, aby transakcja sprzedaży mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością). Pomiędzy tymi wydatkami a dokonanym odpłatnym zbyciem musi istnieć związek przyczynowo – skutkowy.

Zgodnie zaś z art. 22 ust. 6c ww. ustawy:

Koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.

Natomiast w myśl art. 22 ust. 6d ustawy:

Za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

W myśl art. 22 ust. 6e przedmiotowej ustawy:

Wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c i 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.

Zgodnie z art. 30e ust. 4 ww. ustawy:

Po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3 wykazać:

1)dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub

2)dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.

Wątpliwość Pani budzi kwestia, czy w skład kosztów uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości wchodzą poniesione przez Panią wydatki wynikające z postanowienia Sądu Rejonowego z dnia (…) 2017 r. obejmujące wypłacone tytułem działu spadku: dla C w kwocie (…) zł, dla D i E każdemu po (…) zł, wypłacona na wskazany rachunek swojej siostrze kwota (…) zł tytułem należnego jej spadku po mamie pomniejszona o wspólnie uzgodnione wydatki poniesione przez Panią.

Mając na uwadze fakt, że nabyła Pani prawo wieczystego użytkowania nieruchomości wraz z prawem własności budynku na niej posadowionego w części w drodze spadku to koszty uzyskania przychodów z tytułu zbycia przedmiotowego prawa oraz budynku w tej części należy określić na podstawie art. 22 ust. 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast w stosunku do części przedmiotowego prawa oraz budynku nabytego w drodze odpłatnego działu spadku do ustalenia kosztów uzyskania przychodów w związku ze sprzedażą nieruchomości w tej części znajdzie zastosowanie wyżej cytowany art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym koszty uzyskania przychodów stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.

Mając na uwadze fakt, że dział spadku, który był podstawą nabycia części nieruchomości, miał charakter odpłatny w rezultacie co do zasady spłata na rzecz spadkobierców będzie stanowiła koszt uzyskania przychodu z tytułu zbycia nieruchomości w części nabytej na podstawie postanowienia sądu przyznającego Pani wyłączne prawo własności nieruchomości.

Zgodnie z opisanym stanem faktycznym na podstawie postanowienia o dział spadku, nabyła Pani na wyłączną własność prawo użytkowania wieczystego nieruchomości wraz z prawem własności budynku z obowiązkiem spłaty na rzecz pozostałych spadkobierców oraz została zobowiązana do spłaty trojga spadkobierców. Przy czym faktyczna kwota spłaty została pomniejszona o wydatki, poniesione przed działem spadku, związane z utrzymaniem nieruchomości oraz zgromadzeniem dokumentacji i złożeniem wniosku o dział spadku poniesione przez Panią. Wydatki te zostały uznane przez sąd.

Ponadto wskazała Pani, że postanowienie sądu nie rozstrzygało co do wysokości spłaty na rzecz Pani siostry. Pani z siostrą były zgodne co do faktu, że nieruchomość jest warta (…) zł i w związku z tym siostrze przysługuje prawo do spłaty w wysokości 1/3 jej wartości, tj. (…) zł. Faktycznie przekazana siostrze kwota została pomniejszona o przypadające na siostrę wydatki poniesione przez Panią przed orzeczeniem o dział spadku oraz inne wydatki poniesione w imieniu siostry i uzgodnione z nią (np. koszt pomnika dla zmarłej spadkodawczyni).

Wyjaśnić należy, że w myśl wyżej cytowanego art. 212 Kodeksu cywilnego, jeżeli zniesienie współwłasności (tu odpłatny dział spadku) następuje na mocy orzeczenia sądu, wartość poszczególnych udziałów może być wyrównana poprzez dopłaty pieniężne. Natomiast, w sytuacji, gdy rzeczy podlegającej podziałowi nie da się podzielić rzecz tą sąd przyznaje jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłat pozostałych. Tym samym to postanowienie sądu w sprawie działu spadku określa zasady na jakich dochodzi do zniesienia współwłasności w masie spadkowej oraz określa wysokość spłat jakich winien dokonać spadkobierca nabywający prawo do przedmiotu spadku wobec pozostałych spadkobierców.

Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy stwierdzić należy, że orzeczone przez sąd, w postanowieniu w sprawie działu spadku, spłaty na rzecz trojga spadkobierców stanowią koszt nabycia prawa do nieruchomości. Wobec tego przysługuje Pani prawo odliczenia od przychodu uzyskanego ze sprzedaży przedmiotowej nieruchomości kwoty dokonanych spłat na rzecz pozostałych spadkobierców powiększonych o uznane przez sąd wydatki poniesione przez Panią w imieniu tych spadkobierców związane z utrzymaniem nieruchomości oraz gromadzeniem i wytworzeniem dokumentów w związku z działem spadku.

Ze względu na to, że sąd w postanowieniu o dziale spadku nie rozstrzygnął o obowiązku spłaty wobec siostry, skutkiem tego postanowienie stanowiło o przeniesieniu na rzecz Pani udziału w nieruchomości należącego wcześniej do siostry, jednakże nie stanowiło o odpłatności na rzecz siostry w zamian za przeniesienie tego udziału – należy zastanowić się, czy przekazaną siostrze kwotę spłaty należy utożsamiać z odpłatnym działem spadku.

Nadmienić należy, że w tymże temacie, a więc w kwestii czy kwota spłaty na rzecz Pani siostry może stanowić koszt uzyskania przychodu, a w konsekwencji czy ustalając dochód z odpłatnego zbycia nieruchomości może Pani uwzględnić tę kwotę wypowiedział się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z 24 lipca 2020 r. sygn. akt I SA/Po 34/20 (dotyczącym przedmiotowej sprawy) wskazując, że:

(…) podkreślić należy, że z przedstawionego przez skarżącą stanu faktycznego wynika, że działała ona z intencją i zamiarem rozliczenia się ze wszystkimi współspadkobiercami, jeżeli wchodzące w skład spadku prawo wieczystego użytkowania nieruchomości wraz z prawem własności znajdującego się na tej nieruchomości budynku, w całości przypadnie skarżącej. Wszczęcie sądowego postępowania o dział spadku nastąpiło w związku z brakiem porozumienia ze współspadkobiercami – C, D i E, co do wartości nieruchomości spadkowej. Siostra skarżącej – B, mimo nie zgłoszenia w tym zakresie zastrzeżeń, musiała uczestniczyć w postępowaniu sądowym (w którym obok wnioskodawcy z urzędu uczestniczą wszyscy pozostali współspadkobiercy). W tym postępowaniu była ona reprezentowana przez skarżącą.

Postępowanie działowe zakończyło się wydaniem przez Sąd Rejonowy postanowienia z dnia (…) 2017 r., które uprawomocniło się w dniu (…) 2018 r. Z chwilą uprawomocnienia się tego orzeczenia skarżąca nabyła prawo do całej nieruchomości (ponad swój udział w spadku), a wyżej wymienieni spadkobiercy uzyskali prawo do domagania się od skarżącej zapłaty w wyznaczonym przez sąd terminie zasądzonych spłat (punkty 2 do 5 ww. postanowienia - k.3 akt admin). W punkcie 6 sentencji postanowienia Sąd Rejonowy postanowił nie orzekać o obowiązku spłat na rzecz B.

Bezsporne w sprawie jest, że skarżąca zapłaciła B uzgodnioną wcześniej kwotę w związku z nabyciem całej nieruchomości, co jednoznacznie wynika z opisu tytułu przelewu bankowego (…).

Zdaniem Sądu, w przedstawionych przez skarżącą okolicznościach nie ma podstaw do uznania, że kwota ta została przekazana z „innego tytułu” i nie ma związku z działem spadku. Skarżąca zasadnie wywodzi w skardze, że brak jest podstaw do różnicowania sytuacji jej siostry i pozostałych współspadkobierców, w zakresie prawnopodatkowej oceny dokonanych na rzecz współspadkobierców spłat.(…)

Podobne uzasadnienie znalazło odzwierciedlenie również w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 1 września 2023 r. sygn. akt II FSK 2494/20 (odnoszącym się do niniejszej sprawy), w którego treści skład orzekający wywiódł m.in., że:

Bezsporne w sprawie jest, że skarżąca zapłaciła siostrze (współspadkobierczyni)uzgodnioną wcześniej kwotę w związku z nabyciem całej nieruchomości, co jednoznacznie wynika z opisu tytułu przelewu bankowego. (…)

Słusznie zatem sąd pierwszej instancji przyjął, że przekazanie tej kwoty nastąpiło w związku z rozliczeniem się z tytułu spadkobrania przez skarżącą po matce i w związku z zakończeniem sądowego działu spadku, w wyniku którego skarżąca stała się jedynym właścicielem nieruchomości spadkowej, nabywając w ten sposób także udział przypadający jej siostrze. Wydatek ten stanowił więc koszt nabycia nieruchomości pomimo braku takiego zapisu (co do siostry skarżącej) w postanowieniu sądu o dziale spadku. (…)

W świetle art. 22 ust. 6c u.p.d.o.f. przyjąć za właściwe należy stanowisko sądu pierwszej instancji, że brak jest podstaw do różnicowania sytuacji siostry skarżącej i pozostałych współspadkobierców, w zakresie prawnopodatkowej oceny dokonanych na rzecz współspadkobierców spłat.

Przepis stanowi jedynie o „udokumentowanych kosztach nabycia” nieruchomości, nie zawęża tego pojęcia do spłat wynikających z prawomocnego postanowienia sądu o dziale spadku. (…)

Udokumentowanym kosztem nabycia jest właśnie dokonanie przelewu bankowego na rzecz jednego ze spadkobierców, z jednoznacznym opisem jego tytułu, czyli dokonanie wydatku po stronie nabywającego i obciążenie jego konta. Wydatek miał miejsce, został poniesiony, miał bezpośredni związek z nabyciem nieruchomości i został udokumentowany.

Biorąc pod uwagę powyższe należy uznać, że w niniejszej sprawie również kosztem uzyskania przychodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości jest kwota spłaty na rzecz Pani siostry. W konsekwencji przysługuje Pani prawo odliczenia od przychodu uzyskanego ze sprzedaży przedmiotowej nieruchomości kwoty przekazanej na rzez Pani siostry na wskazany przez nią rachunek bankowy powiększonej o przypadające na siostrę wydatki poniesione przez Panią przed orzeczeniem o dział spadku oraz inne wydatki poniesione w imieniu siostry i uzgodnione z nią.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).

close POTRZEBUJESZ POMOCY?
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00