Interpretacja indywidualna z dnia 31 stycznia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-2.4012.603.2023.2.ID

Prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zakupy związane z utrzymaniem i funkcjonowaniem świetlic wiejskich, przy zastosowaniu proporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy z uwzględnieniem przepisów rozporządzenia, tj. w części w jakiej są one związane z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług – jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

28 listopada 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 28 listopada 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:

·prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zakupy związane z utrzymaniem i funkcjonowaniem świetlic wiejskich (pytanie oznaczone we wniosku nr 1),

·prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zakupy związane z utrzymaniem i funkcjonowaniem świetlic wiejskich przy zastosowaniu prewspółczynnika (pytanie oznaczone we wniosku nr 2).

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 18 stycznia 2024 r. (wpływ 18 stycznia 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego

Gmina (…) (dalej: „Gmina”) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: „VAT”).

Na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm., dalej: „ustawa o samorządzie gminnym”) Gmina jest wyposażona w osobowość prawną i posiada zdolność do czynności cywilnoprawnych.

Gmina wykonuje zadania własne określone w art. 7 ustawy o samorządzie gminnym samodzielnie lub poprzez powołane gminne jednostki organizacyjne.

Do zakresu działania Gminy, zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

W oparciu o art. 7 ust. 1 pkt 9 i 15 ustawy o samorządzie gminnym, zadania własne Gminy obejmują między innymi sprawy kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad nimi oraz utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych.

Na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm. dalej: „ustawa o VAT”) Gmina uznawana jest za podatnika podatku VAT w zakresie czynności realizowanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

1 stycznia 2017 r. Gmina dokonała centralizacji rozliczeń podatku VAT, w konsekwencji czego prowadzi wspólne rozliczenia podatku VAT wraz ze wszystkimi swoimi jednostkami organizacyjnymi, czyli jednostkami budżetowymi i zakładem budżetowym. Jednostki organizacyjne Gminy prowadzą samodzielnie częściowe rozliczenia podatku VAT, a po zakończeniu poszczególnych okresów rozliczeniowych przekazują prowadzone przez siebie rejestry zakupów i sprzedaży oraz cząstkowe Struktury JPK_VAT do Urzędu (…) (dalej: „Urzędu”), które stanowią podstawę do sporządzania scalonego pliku JPK_VAT 7M Gminy.

W przypadku dokonywania przez Gminę zakupów towarów i usług służących wyłącznie działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem VAT, które można przyporządkować bezpośrednio do tego rodzaju działalności, Gmina dokonuje odliczenia podatku naliczonego w całości. W przypadku dokonywania przez Gminę zakupów towarów i usług opodatkowanych podatkiem VAT, służących czynnościom związanym z działalnością gospodarczą, czynnościom niepodlegającym opodatkowaniu, jak i czynnościom zwolnionym przedmiotowo, przy czym nie jest możliwe bezpośrednie przyporządkowanie zakupów do jednego z rodzajów czynności wykonywanych przez Gminę, podatek naliczony do odliczenia ustala się z wykorzystaniem:

a)prewspółczynnika ustalanego na podstawie rozporządzenia z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (Dz. U. z 2021 r. poz. 999) – gdy następuje związek wydatku z działalnością gospodarczą opodatkowaną podatkiem VAT, jak i działalnością niepodlegającą opodatkowaniu,

b)współczynnika ustalanego na podstawie art. 90 ust. 3 ustawy o VAT z zastrzeżeniem art. 90 ust. 10a i 10b tej ustawy – gdy następuje związek wydatku z działalnością gospodarczą opodatkowaną podatkiem VAT, jak i działalnością zwolnioną przedmiotowo z opodatkowania.

Obecnie Gmina posiada (...) świetlic wiejskich, będących gminnymi obiektami użyteczności publicznej. Wszystkie świetlice wiejskie są zarządzane przez Gminę za pośrednictwem Urzędu i pełnią funkcje społeczno-kulturalne, przy czym są wykorzystywane następująco:

a)na potrzeby Gminy, w celu wykonywania czynności, w związku z którymi nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego, w celu organizacji zebrań wiejskich lub spotkań z mieszkańcami – przez Burmistrza, Radę Miejską oraz radę sołecką, sołtysów,

b)na potrzeby sołectw i mieszkańców wsi nieodpłatnie, w celu organizacji festynów, dożynek, pikników rodzinnych, imprez kulturalnych i sportowo-rekreacyjnych oraz innych tego typu wydarzeń; ze świetlic wiejskich i ich wyposażenia nieodpłatnie mogą korzystać Koła Gospodyń Wiejskich działające na terenie danych sołectw oraz rada sołecka i mieszkańcy zaangażowani w organizację lokalnych wydarzeń podczas organizacji tych wydarzeń,

c)odpłatnie udostępnia się świetlice wiejskie wraz z wyposażeniem osobom fizycznym i prawnym oraz innym podmiotom na organizację imprez i uroczystości.

Wynajem odbywa się na podstawie cywilnoprawnej umowy najmu zawieranej między Gminą, a najemcą na zasadach określonych w Zarządzeniu (…). Zgodnie z regulaminem, opłata za najem uiszczana jest przed datą najmu świetlicy wiejskiej. Odpłatność za wynajem świetlicy stanowi dochód Gminy. Na podstawie zawartej umowy najmu i potwierdzenia zapłaty w kwocie zgodnej z obowiązującą stawką, Gmina wystawia fakturę za najem świetlicy wiejskiej i tym samym ujmuje dochód w rejestrze sprzedaży.

Aby zapewnić świetlicom wiejskim zlokalizowanym na terenie Gminy ciągłość działania oraz warunki do funkcjonowania, do udostępniania świetlic wynajmującym oraz organizowania w nich imprez kulturalnych oraz sportowo-rekreacyjnych i innych, Gmina ponosi wiele wydatków. Między innymi są to wydatki na energię elektryczną wraz z opłatami za dystrybucję energii elektrycznej, wydatki za zużytą w świetlicach wiejskich wodę, czy wywóz nieczystości, a także wydatki na doposażenie świetlic takie jak zakup naczyń, zakup wyposażenia, zakup usług remontowych, wydatki na modernizację instalacji elektrycznych, czy pomieszczeń. Żadnego z tych wydatków Gmina nie jest w stanie przyporządkować jednoznacznie wyłącznie do jednego rodzaju prowadzonej na terenie świetlic wiejskich działalności. Co więcej, wszystkie świetlice wiejskie są przygotowane do prowadzenia każdego z ww. rodzajów działalności przez cały rok, w każdym miesiącu, wobec czego wszystkie wydatki są z założenia i przeznaczenia związane ze wszystkimi rodzajami powyższych działalności.

Faktury dokumentujące ww. zakupy są wystawiane przez dostawców/wykonawców z wykazanymi na nich kwotami podatku VAT. Do tej pory ze względu na wątpliwości związane z zasadnością odliczenia kwoty podatku VAT związanego z fakturami zakupowymi dokumentującymi wydatki ponoszone na utrzymanie świetlic wiejskich oraz stosunkowo niedawnym rozpoczęciem prowadzenia na terenie świetlic wiejskich działalności podlegającej opodatkowaniu, Gmina nie odliczała tych kwot od podatku należnego w swoich deklaracjach podatkowych. Kwestię tę Gmina w pierwszej kolejności zamierza potwierdzić w drodze interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Uzupełnili Państwo opis sprawy o następujące informacje

1.Wszystkie z posiadanych przez Gminę świetlic wiejskich są przedmiotem wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, ze względu na wykonywanie jednakowych rodzajów czynności na terenie każdej z nich.

2.Gmina posiada świetlice wiejskie w następujących miejscowościach: (...)

Każda z wyżej wymienionych miejscowości znajduje się na terenie Gminy.

3.Gmina wykorzystuje posiadane świetlice wiejskie zgodnie z poniższym:

(...)

4.Zgodnie z tym, co wskazano we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, cyt. „Żadnego z tych wydatków Gmina nie jest w stanie przyporządkować jednoznacznie wyłącznie do jednego rodzaju prowadzonej na terenie świetlic wiejskich działalności. Co więcej, wszystkie świetlice wiejskie są przygotowane do prowadzenia każdego z ww. rodzajów działalności przez cały rok, w każdym miesiącu, wobec czego wszystkie wydatki są z założenia i przeznaczenia związane ze wszystkimi rodzajami powyższych działalności”.

Gmina nie jest w stanie przypisać ponoszonych wydatków do poszczególnych rodzajów działalności, w związku z czym Gmina wskazuje we wniosku na zamiar zastosowania prewspółczynnika w celu odliczenia kwot podatku VAT naliczonego, wynikającego z faktur dokumentujących zakupy związane z utrzymaniem i funkcjonowaniem świetlic wiejskich. Ponadto stosując w cytowanym fragmencie wyrażenie „na terenie świetlic wiejskich” oraz „wszystkie świetlice wiejskie” Gmina jednoznacznie wskazuje, iż brak możliwości przypisania ponoszonych wydatków do poszczególnych rodzajów czynności odnosi się do każdej z wymienionych w pkt 2 świetlic wiejskich.

Pytania

1.Czy Gmina ma prawo odliczania podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zakupy związane z utrzymaniem i funkcjonowaniem świetlic wiejskich od kwoty podatku VAT należnego?

2.Czy Gmina powinna odliczać kwoty podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zakupy związane z utrzymaniem i funkcjonowaniem świetlic wiejskich od kwoty podatku VAT należnego z zastosowaniem prewspółczynnika VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

Stanowisko Wnioskodawcy:

1.Zdaniem Wnioskodawcy Gmina ma prawo do odliczania podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zakupy związane z utrzymaniem i funkcjonowaniem świetlic wiejskich od kwoty podatku VAT należnego.

2.Zdaniem Wnioskodawcy Gmina powinna odliczać kwoty podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zakupy związane z utrzymaniem i funkcjonowaniem świetlic wiejskich od kwoty podatku VAT należnego z zastosowaniem prewspółczynnika VAT.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy:

1.Przepisy o podatku od towarów i usług wskazują, że podatnik ma prawo do odliczenia podatku VAT od zakupów czy usług, które są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Prawa do odliczenia nie mają podmioty nieprowadzące działalności gospodarczej, drobni przedsiębiorcy zwolnieni z podatku VAT ze względu na wysokość sprzedaży oraz podatnicy wykonujący czynności zwolnione przedmiotowo z VAT. Zgodnie z art. 88 ust. 4 ustawy o VAT z prawa do odliczenia podatku VAT skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni. Aby Gmina mogła skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonywanymi nabyciami towarów i usług, winna spełniać przesłanki umożliwiające uznanie jej dla tych czynności za podatnika podatku VAT, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Warunek ten Gmina spełnia wynajmując świetlice wiejskie i dokonując zakupów z nimi związanych. Gmina realizując zawarte umowy cywilnoprawne z najemcami świetlic wiejskich wykonuje czynności opodatkowane podatkiem VAT i ma obowiązek odprowadzać kwotę podatku należnego do Urzędu Skarbowego.

W powyższej sytuacji nie ma zastosowania art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT, gdyż nie zaistnieją przesłanki negatywne, które nie dają prawa do odliczenia podatku naliczonego VAT z faktur zakupowych. Wobec powyższego Gminie przysługuje prawo do odliczania podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zakupy związane z utrzymaniem i funkcjonowaniem świetlic wiejskich od kwoty podatku VAT należnego, gdyż zakupy jakich dokonuje Gmina mają służyć między innymi wykonywaniu czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

2.Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W oparciu o art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy – kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a)nabycia towarów i usług,

b)dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z ww. przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tj. związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Na mocy art. 86 ust. 2a ustawy o VAT w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych, niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”.

Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć. Stosownie do art. 86 ust. 2b ustawy o VAT, sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:

1)zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz

2)obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.

Zgodnie z art. 86 ust. 2d ustawy o VAT, w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje się dane za poprzedni rok podatkowy.

Zgodnie z art. 86 ust. 2g ustawy, proporcję określa się procentowo w stosunku rocznym. Proporcje tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej.

Według art. 86 ust. 2h ustawy o VAT, w przypadku, gdy podatnik, dla którego sposób określenia proporcji wskazują przepisy wydane na podstawie ust. 22 uzna, że wskazany zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 22 sposób określenia proporcji nie będzie najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć, może zastosować inny bardziej reprezentatywny sposób określenia proporcji.

Jak stanowi art. 86 ust. 22 ustawy o VAT, minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze rozporządzenia, określić w przypadku niektórych podatników sposób określenia proporcji uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć oraz wskazać dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem tego sposobu określenia proporcji, uwzględniając specyfikę prowadzenia działalności przez niektórych podatników i uwarunkowania obrotu gospodarczego.

Na podstawie powyższego przepisu wydano rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określenia zakresu wykorzystywania nabytych towarów i usług do celów działalności gospodarczej przypadku niektórych podatników (Dz. U. z 2021 r. poz. 999).

Zgodnie z § 1 pkt 1 i 2 ww. rozporządzenia, rozporządzenie określa w przypadku niektórych podatników sposób określenia zakresu wykorzystywania nabytych towarów i usług do celów działalności gospodarczej uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć, zwany dalej „sposobem określania proporcji” oraz wskazuje dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem sposobu określenia proporcji. Rozporządzenie wskazuje podatników, których dotyczą przepisy określone rozporządzeniem. Są to: jednostki samorządu terytorialnego, samorządowe instytucje kultury, państwowe instytucje kultury, uczelnie publiczne, instytuty badawcze. W przypadku jednostki samorządu terytorialnego, sposób określenia proporcji ustala się odrębnie dla:

a)urzędu obsługującego jednostki samorządu terytorialnego (tj. urzędu gminy, urzędu miasta, starostwa powiatowego oraz urzędu marszałkowskiego),

b)samorządowej jednostki budżetowej,

c)samorządowego zakładu budżetowego.

W związku z tym, w przypadku jednostek samorządu terytorialnego, nie będzie ustalony generalny sposób określenia proporcji dla jednostek samorządu terytorialnego jako osoby prawnej, tylko będą ustalone odrębne sposoby określenia proporcji dla wymienionych wyżej jego poszczególnych jednostek organizacyjnych. Rozporządzenie wprowadza wzory, według których będą wyznaczone sposoby określenia proporcji, uznane za najbardziej odpowiadające specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć.

Według § 3 pkt 2, jako sposób określenia proporcji uznaje się w przypadku urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego sposób ustalony według wzoru:

X = A x 100/D_UJST

gdzie poszczególne symbole oznaczają:

X - proporcję określoną procentowo, zaokrągloną w górę do najbliższej liczby całkowitej, A - roczny obrót z działalności gospodarczej zrealizowany przez urząd obsługujący jednostkę samorządu terytorialnego, stanowiący część rocznego obrotu jednostki samorządu terytorialnego z działalności gospodarczej, D_UJST – dochody wykonane urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego.

Przywołany wcześniej przepis art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, wprost określa, co stanowi kwotę podatku naliczonego w przypadku nabycia towarów i usług, wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych. Zgodnie z tą normą, w przypadku nabycia towarów i usług, wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza (z wyjątkiem wykorzystywania na cele osobiste, do których może mieć zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy), w sytuacji gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabytych towarów i usług do celów działalności gospodarczej. Podkreślenia wymaga, że dla stwierdzenia, czy działalność lub transakcje stanowią „cele inne niż związane z działalnością gospodarczą” znaczenie ma, czy mieszczą się one w przedmiocie działalności danej jednostki.

Cele prowadzonej działalności gospodarczej należy rozpatrywać w kontekście definicji działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 i ust. 3 ustawy. W związku z prowadzeniem działalności gospodarczej u podatnika mogą wystąpić działania czy sytuacje, które nie generują opodatkowania podatkiem VAT. "Towarzyszą" one działalności gospodarczej i nie stanowią obok niej odrębnego przedmiotu działalności podatnika. Nie podlegają one opodatkowaniu podatkiem VAT, jednakże ich występowanie nie oznacza, że u podatnika występują czynności wykonywane poza działalnością gospodarczą. Za czynności zrównane z czynnościami wykonywanymi w ramach działalności gospodarczej uznaje się także nieodpłatną dostawę towarów lub nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste, w przypadkach o których mowa w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2a ustawy. Uzasadnia to fakt, że chociaż czynności te z definicji nie mają związku z działalnością gospodarczą, w przypadkach określonych w tych przepisach następuje obowiązek naliczenia VAT. Natomiast przez cele inne rozumie się sferę działalności danego podmiotu niebędącą działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 i ust. 3 ustawy o VAT, przykładowo działalność podmiotu w charakterze organu władzy czy nieodpłatną działalność statutową.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – w myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartość niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Ponadto należy zauważyć, że na mocy art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku VAT w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany nieruchomości, wynajmu, dzierżawy, umów prawa cywilnego. Tylko w tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Z powołanych powyżej przepisów wynika, że w celu odliczenia podatku naliczonego w pierwszej kolejności podatnik winien przyporządkować ponoszone wydatki do poszczególnych rodzajów działalności (opodatkowanej podatkiem VAT, zwolnionej i niepodlegającej opodatkowaniu tym podatkiem).

Z opisu zdarzenia wynika, że Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. Gmina podjęła wspólne rozliczenie podatku VAT wraz ze wszystkimi jednostkami organizacyjnymi 1 stycznia 2017 r. Gmina wynajmuje świetlice wiejskie najemcom za określoną opłatą, będącą dochodem Gminy ujmowanym w rejestrze VAT.

Działalność Gminy obejmuje zadania publiczne niebędące działalnością gospodarczą w rozumieniu ustawy o podatku VAT (czynności niepodlegające opodatkowaniu VAT), a także czynności wykonywane w ramach działalności gospodarczej (czynności opodatkowane VAT). Właściwa kwalifikacja tych wydatków zależy bowiem od tego, jakiej działalności prowadzonej przez Gminę służą te wydatki.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że w przypadku zakupów towarów i usług, które zostaną zakupione w celu utrzymania i doposażenia świetlic wiejskich będą wykorzystywane do działalności gospodarczej (opodatkowanej VAT) oraz do czynności pozostających poza działalnością gospodarczą (czynności niepodlegające VAT), Gminie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego przy zastosowaniu tzw. prewspółczynnika obliczonego dla Urzędu (…), który będzie zarządzał zakupionymi towarami i usługami.

Zatem stwierdzić należy, że Wnioskodawca, po scentralizowaniu rozliczeń podatku VAT od 1 stycznia 2017 r., dokonując odliczenia podatku naliczonego od zakupów towarów i usług, które będą zarządzane przez Gminę za pośrednictwem Urzędu (…) i będą związane z czynnościami opodatkowanymi oraz czynnościami niepodlegającymi ustawie, Gmina powinna stosować „sposób określenia proporcji”, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy, przy uwzględnieniu § 3 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r., wyliczony na podstawie danych Urzędu (…).

Powtórzyć należy, że zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie w art. 86 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT, jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku– jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej ustawą.

W myśl tego przepisu:

Stosownie do treści art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Z uwagi na brzmienie cytowanych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług należy zauważyć, że obowiązkiem podatnika jest przypisanie konkretnych wydatków do określonego rodzaju sprzedaży, z którymi wydatki te są związane. Podatnik ma zatem obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. alokacji podatku.

Podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Na podstawie art. 88 ust. 4 ustawy:

Należy ponadto zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupów z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowoprawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Z uwagi na brzmienie cytowanych przepisów ustawy należy zauważyć, że obowiązkiem podatnika jest przypisanie konkretnych wydatków do określonego rodzaju sprzedaży, z którymi wydatki te są związane. Podatnik ma zatem obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. alokacji podatku.

Wyrażoną w cytowanym powyżej art. 86 ust. 1 ustawy generalną zasadę uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego, uzupełniają regulacje zawarte w art. 86 ust. 2a-2h ustawy.

Na mocy art. 86 ust. 2a ustawy:

Cele prowadzonej działalności gospodarczej należy rozpatrywać w kontekście definicji działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 i 3 ustawy. Mieszczą się tutaj również działania czy sytuacje występujące w ramach działalności gospodarczej, jednakże niegenerujące opodatkowania podatkiem VAT. Natomiast przez cele inne rozumie się sferę działalności danego podmiotu niebędącą działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 i 3 ustawy (przykładowo działalność podmiotu w charakterze organu władzy czy nieodpłatną działalność statutową), a także cele prywatne, które z założenia nie mają nic wspólnego z działalnością gospodarczą podatnika.

Według art. 86 ust. 2b ustawy:

Zgodnie z art. 86 ust. 2c ustawy:

Według art. 86 ust. 2d ustawy:

Na mocy art. 86 ust. 2e ustawy w brzmieniu obowiązującym od 1 lipca 2023 r.:

W myśl art. 86 ust. 2f ustawy:

Na podstawie art. 86 ust. 2g ustawy w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2023 r.:

W świetle art. 86 ust. 2h ustawy:

Jak stanowi art. 86 ust. 22 ustawy:

Na podstawie powyższej delegacji, zostało wydane rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (Dz. U. z 2021 r. poz. 999), zwane dalej „rozporządzeniem”.

W myśl § 1 pkt 1 i pkt 2 rozporządzenia:

W rozporządzeniu tym zostali wskazani podatnicy, do których przepisy w nim zawarte się odnoszą. Są to: jednostki samorządu terytorialnego, samorządowe instytucje kultury, państwowe instytucje kultury, uczelnie publiczne, instytuty badawcze.

Według § 2 pkt 5 rozporządzenia:

Na mocy § 3 ust. 1 rozporządzenia:

W przypadku jednostek samorządu terytorialnego, nie będzie ustalany jeden „całościowy” sposób określenia proporcji dla jednostek samorządu terytorialnego jako osoby prawnej, tylko będą ustalane odrębnie sposoby określenia proporcji dla jego poszczególnych jednostek organizacyjnych.

Wyżej wymienione rozporządzenie wprowadza wzory, według których wyznaczane są sposoby określenia proporcji, uznane za najbardziej odpowiadające specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć. Metody te mają charakter „obrotowy”, polegający na ustaleniu „udziałów” z tytułu działalności gospodarczej w całkowitym „obrocie” z tytułu działalności gospodarczej oraz działalności pozostającej poza sferą podatku od towarów i usług.

Zgodnie z § 3 ust. 2 rozporządzenia:

Według § 2 pkt 4 rozporządzenia:

W myśl § 2 pkt 9 rozporządzenia:

Zgodnie z § 3 ust. 5 rozporządzenia:

Przepis art. 86 ust. 2a ustawy wprost określa, co stanowi kwotę podatku naliczonego w przypadku nabycia towarów i usług, wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych. Zgodnie z tą normą w przypadku nabycia towarów i usług, wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza (z wyjątkiem wykorzystania na cele osobiste, do których może mieć zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy), w sytuacji gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Jak stanowi art. 15 ust. 2 ustawy:

Wobec tego należy stwierdzić, że za podatnika VAT będzie uznany tylko taki podmiot, który dokonuje czynności zmierzających do wykorzystania nabytych towarów i usług do celów opodatkowanej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Jak stanowi art. 15 ust. 6 ustawy:

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006, str. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady, zgodnie z którym:

Z powołanych regulacji wynika, że organy władzy publicznej są wyłączone z kręgu podatników podatku od towarów i usług wyłącznie przy wykonywaniu czynności nałożonych przepisami prawa, dla realizacji których zostały powołane. Jest to wyłączenie podmiotowo-przedmiotowe. Organy te są natomiast podatnikami podatku od towarów i usług w przypadku wykonywania czynności na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Kryterium podziału stanowi więc charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenia usług podlegają opodatkowaniu tym podatkiem.

Wyłączenie z opodatkowania podatkiem VAT jednostek samorządu terytorialnego jest możliwe tylko wtedy, gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji samorządowych (publicznych) i tylko w odniesieniu do tych czynności, które nie są wykonywane na podstawie zawartych przez gminę umów cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.):

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 9 i pkt 15 ustawy o samorządzie gminnym:

Jak wynika z treści wniosku są Państwo czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. Posiadają Państwo (...) świetlic wiejskich, będących gminnymi obiektami użyteczności publicznej. Wszystkie świetlice wiejskie zarządzane są przez Państwa za pośrednictwem Urzędu i pełnią funkcję społeczno-kulturalne. Świetlice wykorzystywane są na potrzeby Gminy w celu organizacji zebrań wiejskich lub spotkań z mieszkańcami, w celu organizacji festynów, dożynek, pikników rodzinnych, imprez kulturalnych i sportowo-rekreacyjnych. Świetlice wynajmowane są również na podstawie umów cywilnoprawnych na organizacje imprez i uroczystości. Gmina w związku z funkcjonowaniem świetlic ponosi wiele wydatków m.in. są to wydatki na energie elektryczną wraz z opłatami za dystrybucję energii, za zużytą w świetlicach wodę czy wywóz nieczystości, a także wydatki na doposażenie świetlic, tj. zakup naczyń, zakup wyposażenia, zakup usług remontowych, wydatki na modernizację instalacji elektrycznych lub pomieszczeń. Przedmiotowe świetlice są/będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług oraz do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Wszystkie świetlice przygotowane są do prowadzenia każdego z ww. rodzajów działalności przez cały rok, wobec czego wszystkie wydatki są z założenia i przeznaczenia związane ze wszystkimi rodzajami powyższych czynności. Faktury dokumentujące ww. zakupy są wystawiane przez dostawców/wykonawców. Nie są Państwo w stanie żadnego z tych wydatków przyporządkować wyłącznie do jednego rodzaju prowadzonej na terenie świetlic wiejskich działalności.

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zakupy związane z utrzymaniem i funkcjonowaniem świetlic wiejskich (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) oraz czy prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje przy zastosowaniu prewspółczynnika (pytanie oznaczone we wniosku nr 2).

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

Jak wskazano wyżej, obniżenie podatku należnego o podatek naliczony może nastąpić jedynie na ściśle określonych przez ustawodawcę zasadach, a jedną z podstawowych przesłanek pozytywnych jest niewątpliwy i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Należy zauważyć, że obowiązkiem podatnika w pierwszej kolejności jest przypisanie konkretnych wydatków do określonego rodzaju sprzedaży, z którymi wydatki te są związane. Podatnik ma zatem obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. bezpośredniej alokacji. Jeżeli takie wyodrębnienie jest możliwe, podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia w całości podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych ze sprzedażą opodatkowaną, brak jest natomiast takiego prawa w stosunku do towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności niepodlegających temu podatkowi oraz zwolnionych od podatku.

Natomiast w sytuacji, gdy przyporządkowanie ponoszonych wydatków do poszczególnych rodzajów działalności nie jest możliwe, a wydatki służą zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, podatnik powinien ustalić proporcję, o której mowa w art. 86 ust. 2a i następne ustawy.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że skoro – jak wynika z okoliczności sprawy – (...) świetlic wiejskich będzie wykorzystywanych zarówno do celów prowadzonej działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a Państwo nie są/nie będą w stanie przyporządkować wydatków do poszczególnych kategorii czynności, to przysługuje/będzie przysługiwało Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących poniesione wydatki związane z czynnościami opodatkowanymi (na warunkach wskazanych w art. 86 ust. 1 ustawy), z uwzględnieniem przepisu art. 86 ust. 2a ustawy, o ile nie wystąpią okoliczności wymienione w art. 88 ustawy.

Podsumowując, przysługuje/będzie przysługiwało Państwu prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zakupy związane z utrzymaniem i funkcjonowaniem świetlic wiejskich, przy zastosowaniu proporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy z uwzględnieniem przepisów rozporządzenia, tj. w części w jakiej są one związane z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 oraz nr 2 należy uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

·stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz

·zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (pytań). Inne kwestie przedstawione w opisie zdarzenia przyszłego, bądź we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniami nie mogą być rozpatrzone zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, w myśl którego:

Ponadto, zauważyć należy, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej:

Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym oraz opisem zdarzenia przyszłego, Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Zatem, wydając przedmiotową interpretację Organ oparł się na wynikającym z treści wniosku opisie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).