Interpretacja indywidualna z dnia 29 stycznia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-2.4012.671.2023.1.WH

Jak wynika z okoliczności sprawy, nie przysługiwało Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia lub wytworzenia nieruchomości, zatem planowana darowizna nieruchomości nie będzie stanowiła dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 2 ustawy, a w konsekwencji nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

30 listopada 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 23 listopada 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania podatkiem VAT darowizny nieruchomości. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Miasto (…) (dalej: Miasto) jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

1 stycznia 2017 r. Miasto podjęło scentralizowane rozliczanie VAT wraz z jednostkami organizacyjnymi Miasta (…) i zakładem budżetowym. Jako jednostka samorządu terytorialnego (dalej: JST) posiada osobowość prawną nadaną ustawowo przez art. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (dalej: USG) (tj. Dz. U z 2022 r. poz. 559 ze zm.) i prowadzi gospodarkę finansową na zasadach określonych w przepisach ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U z 2022 r., poz. 1634 ze zm.).

Miasto wykonuje przede wszystkim tzw. zadania własne nałożone na jednostkę odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostało powołane. Zdecydowana większość tych zadań jest wykonywana przez Miasto w ramach reżimu publicznoprawnego, niektóre czynności Miasto wykonuje na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych, traktując je jako podlegające przepisom ustawy o VAT.

W myśl art. 37 ust. 12 pkt 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami z dnia 21 sierpnia 1997 r. (Dz. U. z 2023 r. poz. 344 ze zm.) nieruchomości są zbywane w drodze bezprzetargowej, jeżeli zbycie następuje w drodze zamiany lub darowizny.

Miasto (…) zamierza w formie darowizny na rzecz Gminy (…) przekazać nieruchomości położone w miejscowości (…), gm. (…) oznaczone numerami ewidencyjnymi: 1, 2, 3, o łącznej powierzchni 0,5112 ha zabudowane budynkiem zabytkowym (...) w złym stanie technicznym.

Rada Miasta podjęła Uchwałę nr (...) z (...) 2023 r. w sprawie wyrażenia zgody na dokonanie darowizny nieruchomości na rzecz Gminy (...) oznaczonej numerami ewidencyjnymi 1, 2, 3 o łącznej powierzchni 0,5112 ha, położonej w miejscowości (...), gm. (...).

Przedmiotowa nieruchomość stanowi własność Miasta (...) na podstawie prawomocnej decyzji Wojewody (...) Nr (...) znak (...) z 21 sierpnia 2000 r. dla której Sąd Rejonowy w (...), Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi Księgę Wieczystą KW (...),w której w dziale II jako Właściciel wpisane jest Miasto (...) - sprawdzono w Systemie Ministerstwa Sprawiedliwości EUKW Elektroniczne Księgi Wieczyste. Także zgodnie z wypisem z rejestru gruntów, wydanym przez Starostę (...) właścicielem powyższych nieruchomości jest Miasto (...) w udziale 1/1.

Powierzchnie działki i użytków wg wypisu z Rejestru Gruntów przedstawiają się następująco:

• 1 - powierzchnia 2 079m², użytek Bi (inne tereny zabudowane), zabudowana budynkiem niemieszkalnym o powierzchni 407 m²;
• 2 - powierzchnia 1 049 m², użytek Bi (inne tereny zabudowane), działka niezabudowana;
• 3 - powierzchnia 1 984 m², użytek Bi (inne tereny zabudowane) - w tym 1 922 m²- W (rowy) zaś 62 m² działka niezabudowana, według danych zawartych w operacie szacunkowym budynek zlokalizowany na działce wpisany jest do gminnej ewidencji zabytków jako (...) z roku 1920. Budynek jest wolnostojący, murowany, jednokondygnacyjny, w złym stanie technicznym; liczne pęknięcia ścian nośnych, uszkodzony strop drewniany oraz więźba dachowa, brak większości okien i drzwi wejściowych.

(...) Wojewódzki Konserwator Zabytków pismem (...) poinformował, że przedmiotowa nieruchomość zlokalizowana jest na terenie parku poddworskiego, wpisanego decyzją z (...) r. do rejestru zabytków Województwa (...) pod nr (...).

Budynek oraz grunty nie były użytkowane przez Miasto (...) także Miasto nie ponosiło żadnych nakładów na ulepszenie przedmiotowej nieruchomości zabudowanej.

Pojęcie „budynek” zdefiniowane w art. 3 pkt 2 ustawy z 7 lipca 1994 r. - Prawo Budowlane (Dz. U. z 2021 r. poz. 2351 ze zm.) jest to obiekt budowlany trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych posiadający fundamenty i dach. Tak więc nawet w złym stanie technicznym obiekt o ile posiada fundamenty, ściany i dach w świetle prawa nie przestaje być budynkiem, a nieruchomość gruntowa zabudowana budynkiem jest nieruchomością zabudowaną. Istotny bowiem w tym przypadku jest fakt, iż obiekt ten nie utracił walorów pozwalających na uznanie go za budynek w rozumieniu Prawa budowlanego a teren na którym jest on usytuowany, jest terenem zabudowanym.

Ponadto na przedmiotowej nieruchomości znajdują się następujące sieci uzbrojenia technicznego (źródło:(...)):

• na działce : sieć elektroenergetyczna linia napowietrzna ze słupem oświetleniowym;
• na działce 2: sieć elektroenergetyczna linia napowietrzna ze słupem oświetleniowym, podziemna sieć wodociągowa wD25 i wD40;
• na działce 3: sieć elektroenergetyczna linia napowietrzna ze słupem oświetleniowym, podziemna sieć wodociągowa wD25 i wD40.

Miasto nie jest właścicielem ani współwłaścicielem sieci uzbrojenia terenu. Sieci uzbrojenia terenu nie zostały wprowadzone do ewidencji księgowej środków trwałych Miasta (...). Miasto nie ponosiło wydatków na ulepszenie sieci uzbrojenia terenu. Brak jest informacji na temat czy sieci były przedmiotem ulepszeń przed ich nabyciem przez Miasto.

Zgodnie z Uchwałą nr (...) Rady Gminy (...) z dnia (...) grudnia 2006 r. opublikowanej w Dz. Urz. Woj. (...) z 2007 r. Nr (...), poz. (...) w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy (...), działki oznaczone nr geodezyjnym: 1, 2, 3 w obrębie (...) położone są na terenie oznaczonym MU z podstawowym przeznaczeniem pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną oraz zabudowę usługową z obiektami towarzyszącymi. Wartość rynkowa prawa własności przedmiotowych nieruchomości określona w operacie szacunkowym sporządzonym przez rzeczoznawcę majątkowego z 7 czerwca 2023 r. wynosi ogółem 177 800 zł, w tym:

• działka 1 - 72 300 zł;
• działka 2 - 36 500 zł;
• działka 3 - 69 000 zł.

Miasto (…) nie ponosiło żadnych nakładów finansowych na przedmiotową nieruchomość. Miastu nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku od towarów i usług.

Z tytułu darowizny przedmiotowej nieruchomości Miasto (…) nie uzyska żadnego ekwiwalentu, wynagrodzenia (zapłaty) ani korzyści.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają: odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się m.in. przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Natomiast w myśl art. 7 ust. 2 pkt 2 ww. ustawy, przez dostawę towarów, o której wyżej mowa, rozumie się również przekazanie nieodpłatne przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, a w szczególności wszelkie inne darowizny, jeżeli podatnikowi przysługiwało w całości lub części prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Co do zasady, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów (przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel), a także wszelkie inne darowizny, pod warunkiem, że podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w całości bądź w części. Powyższe oznacza, że darowiznę uznaje się za odpłatną dostawę towarów, jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z ich nabyciem lub wytworzeniem.

W konsekwencji niespełnienie powyższego warunku jest podstawą do traktowania nieodpłatnego przekazania towarów (w tym darowizny) - w świetle brzmienia art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT - jako wyłączonego spod zakresu działania ustawy o podatku od towarów i usług, bez względu na cel, na który zostały one przekazane (darowane).

Przy czym, zauważyć należy, że definicja pojęcia „wytworzenie nieruchomości” zawarta jest w art. 2 pkt 14a cytowanej ustawy, zgodnie z którym ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o wytworzeniu nieruchomości - rozumie się przez to wybudowanie budynku, budowli lub ich części, lub ich ulepszenie w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym.

Zgodnie z art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2018 r. poz. 1025, ze zm.), przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Jak wynika z powyższego darowizna jest umową cywilnoprawną, cechującą się nieodpłatnością oraz przysporzeniem majątkowym tylko jednej ze stron umowy.

A contrario, jeśli podatnikowi nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od ww. czynności, w całości lub w części, to darowizna taka na gruncie ww. ustawy nie jest uważana za dostawę towarów.

Pytanie

Czy darowizna nieruchomości, która nastąpi pomiędzy Miastem (…) a Gminą (…), będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług VAT, czy też będzie zwolniona z ww. podatku, lub też nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Państwa stanowisko w sprawie

Miasto (…) stoi na stanowisku, że darowizna przedmiotowej nieruchomości do Gminy (…) będzie poza opodatkowaniem podatkiem VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają: odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się m.in. przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Natomiast w myśl art. 7 ust. 2 pkt 2 ww. ustawy, przez dostawę towarów, o której wyżej mowa, rozumie się również przekazanie nieodpłatne przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, a w szczególności wszelkie inne darowizny, jeżeli podatnikowi przysługiwało w całości lub części prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

A contrario, jeśli podatnikowi nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od ww. czynności, w całości lub w części, to darowizna taka na gruncie ww. ustawy nie jest uważana za dostawę towarów.

W przedmiotowej sprawie Miasto (…) jest właścicielem nieruchomości o numerach ewidencyjnych; 1, 2,3. Miastu (…) nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia lub wytworzenia ww. nieruchomości.

Zważając na powyższe okoliczności Miasto (…) uważa, iż darowizna przedmiotowej nieruchomości nie będzie stanowiła dostawy towarów w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, a więc nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem.

Analogiczne stanowisko przedstawia: Interpretacja indywidualna z 12 maja 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-2.4012.109.2023.2.KS.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Według art. 2 pkt 6 ustawy:

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że:

Na mocy art. 8 ust. 1 ustawy:

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.

Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte – w przypadku dostawy towarów – w art. 7 ust. 2 oraz – w przypadku świadczenia usług – w art. 8 ust. 2 ustawy.

Czynnością zrównaną z odpłatną dostawą towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy jest także, zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy:

Zatem, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów (przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel), a także wszelkie inne przekazania oraz darowizny wskazane w art. 7 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy, pod warunkiem, że podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych.

Tym samym, niespełnienie powyższego warunku jest podstawą do traktowania nieodpłatnego przekazania towarów w świetle art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy – jako wyłączonego spod zakresu działania ustawy, bez względu na cel, na który zostały one przekazane.

Jak wyżej wskazano nieodpłatnie przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa (nieodpłatne przekazanie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, jak również wszelkie inne darowizny) podlega opodatkowaniu po łącznym spełnieniu warunków zawartych w art. 7 ust. 2 ustawy, tj. jeżeli:

• dokonujący nieodpłatnego przekazania jest podatnikiem podatku od towarów i usług,
• przekazane towary należą do jego przedsiębiorstwa,
• przedmiotem nieodpłatnego przekazania jest towar, w stosunku do którego podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tego towaru lub jego części składowych.

Oznacza to, że nieodpłatne przekazanie towarów uznaje się za odpłatną dostawę towarów, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z ich nabyciem, importem lub wytworzeniem, w tym części składowych.

Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia kwoty podatku naliczonego, to wszelkie przekazanie lub zużycie towarów bez wynagrodzenia (nieodpłatne przekazania), pozostaje neutralne podatkowo (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania).

Zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza nie tylko czynnik przedmiotowy – opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług, ale także czynnik podmiotowy – czynności muszą być wykonywane przez podatnika.

Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – (Dz. Urz. UE. L. Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, ze zm.), zgodnie z którym:

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te, będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Zamierzają Państwo przekazać w formie darowizny na rzecz Gminy (…) nieruchomości położone w miejscowości (…), gm. (…) oznaczone numerami ewidencyjnymi: 1, 2, 3. Nie ponosili Państwo żadnych nakładów finansowych na przedmiotową nieruchomość. Nie przysługiwało Państwu prawo do odliczenia podatku od towarów i usług. Z tytułu darowizny przedmiotowej nieruchomości nie uzyskają Państwo żadnego ekwiwalentu, wynagrodzenia (zapłaty) ani korzyści.

Państwa wątpliwości dotyczą tego, czy darowizna nieruchomości, która nastąpi pomiędzy Państwem a Gminą (…), będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług VAT, czy też będzie zwolniona z ww. podatku, lub też nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wskazać należy, że stosownie do treści art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):

W świetle art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego:

Jak wynika z powyższego, darowizna jest umową cywilnoprawną uregulowaną w Kodeksie cywilnym, cechującą się nieodpłatnością oraz przysporzeniem majątkowym tylko jednej ze stron umowy.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że z uwagi na fakt, że darowizna nieruchomości jest niewątpliwie czynnością cywilnoprawną (nie zaś publicznoprawną), dla zamierzonej czynności będziecie Państwo występowali w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

Mając na względzie powołane przepisy, wskazać należy, że planowana przez Państwa czynność darowizny nieruchomości na rzecz Gminy (…) – co do zasady mieści się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług – wskazanym w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Powyższe wynika z faktu, że czynność ta będzie czynnością cywilnoprawną, która za przedmiot będzie miała – w świetle art. 2 pkt 6 ustawy – towar, i w wyniku której nastąpi przeniesienie prawa do rozporządzania nieruchomością jak właściciel.

Jak wynika z okoliczności sprawy, nie przysługiwało Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia lub wytworzenia nieruchomości, zatem planowana darowizna nieruchomości nie będzie stanowiła dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 2 ustawy, a w konsekwencji nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem.

Tym samym, Państwa stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji o ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).