Interpretacja indywidualna z dnia 29 stycznia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL3.4012.40.2024.1.NW

Brak prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją projektu.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

18 stycznia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 18 stycznia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy odliczenia podatku VAT w związku z realizacją inwestycji pn.: „(…)”.

Uzupełnili go Państwo pismem z 25 stycznia 2024 r. (wpływ 25 stycznia 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego (po uzupełnieniu wniosku z 25 stycznia 2024 r.)

Gmina (…) (dalej jako: Gmina) jest jednostką samorządu terytorialnego, która wykonuje swoje zadania zgodnie z ustawą z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm., dalej: ustawa o samorządzie gminnym) i jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Gmina złożyła do Urzędu Marszałkowskiego Województwa (…) wniosek o przyznanie pomocy na operację polegającą na (…), w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Realizacja projektu przyczyni się do (…) i poprawy warunków życia mieszkańców z obszaru objętego niniejszą operacją.

Przedmiotem operacji jest (…). Podstawową przesłanką do zrealizowania projektu jest potrzeba poprawy struktury (…), ludności tam mieszkającej i prowadzącej działalność gospodarczą i rolniczą.

Celem operacji jest wprowadzenie działań (...). Działania takie będą miały znaczący wpływ na (…). Towary i usługi nabywane w ramach planowanej inwestycji nie będą wykorzystywane przez Gminę do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Ubiegając się o przyznanie pomocy, Gmina zawnioskowała o włączenie podatku VAT do kosztów kwalifikowanych planowanej inwestycji. W związku z tym, do wniosku o przyznanie pomocy Gmina zobowiązana była dołączyć oświadczenie o kwalifikowalności VAT, w którym wskazała, że:

·jest podatnikiem VAT figurującym w ewidencji podatników VAT;

·realizując planowaną operację nie będzie mogła odzyskać uiszczonego podatku VAT z powodu braku związku przedmiotowej inwestycji z wykonywaniem przez Gminę czynności opodatkowanych VAT (na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT).

Nadto, Gmina do wniosku o przyznanie pomocy zobowiązana była również dołączyć oświadczenie o niekomercyjnym charakterze planowanej inwestycji. Stąd też wraz z wnioskiem, Gmina złożyła oświadczenie, iż inwestycja nie ma komercyjnego charakteru, co oznacza iż Gmina nie planuje generowania jakichkolwiek dochodów z planowanej inwestycji. (…) są ogólnodostępne i nie generują po stronie Gminy jakichkolwiek przychodów. Gmina nie wykorzystuje (…) do wykonywania czynności stanowiących odpłatne świadczenie usług.

Należy wskazać, że modernizacja (…) stanowić będzie realizację przez Gminę Jej zadań własnych, w oparciu o art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych Gminy, w szczególności, w zakresie ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej.

Nazwa przedmiotowego projektu: „(…)”.

Pytanie

Czy Gmina będzie miała prawo do umniejszania podatku VAT należnego o podatek VAT naliczony, wynikający z faktur dokumentujących wydatki ponoszone na realizację planowanej inwestycji?

Państwa stanowisko w sprawie

W Państwa opinii, Gmina nie będzie miała prawa do umniejszenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktur dokumentujących wydatki ponoszone na realizację planowanej inwestycji.

Gmina może ująć podatek naliczony w całości jako koszt kwalifikowany, ponieważ nabywane w ramach planowanej inwestycji towary i usługi nie będą miały związku z wykonywaniem przez Gminę działalności gospodarczej, a tym samym z wykonywaniem przez Gminę czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

W efekcie Gmina nie będzie miała prawa do odzyskania podatku naliczonego.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku, wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

·nabycia towarów i usług,

·dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z brzmienia powyżej przytoczonego art. 86 ust. 1 ustawy o VAT wynika zatem, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem wiąże się podatek naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, a więc takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Uprawnienie do dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego tym samym nie przysługuje podatnikowi w przypadku nabycia towarów i usług, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

Jednocześnie, podatnik uzyskuje prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, nie tylko pod warunkiem spełnienia przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, ale także niezaistnienia przesłanek negatywnych, które są określone w art. 88 ustawy o VAT.

Stosownie do art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Do skorzystania z prawa obniżenia podatku należnego o podatek naliczony w związku z nabyciem towarów i usług, Gmina powinna również spełniać przesłanki uznania Jej za podatnika podatku VAT dla danej czynności.

Jak wskazał ustawodawca w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Jednocześnie, stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, za podatników nie uznaje się organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W zakresie omawianego zagadnienia należy wskazać, że zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Organ władzy publicznej może zostać uznany za podatnika podatku VAT jedynie, gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Jednocześnie zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, do zakresu działania Gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym, zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych Gminy. W szczególności, w zakresie ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej.

Z powyższego wynika, iż celem ustalenia prawa Gminy do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia towarów lub usług, należałoby przede wszystkim stwierdzić, że towary i usługi nabyte do realizacji inwestycji wykorzystywane będą w prowadzonej przez Gminę działalności gospodarczej. Nadto, konieczne byłoby wykazanie, że Gmina w tym zakresie działa, w charakterze podatnika VAT. W związku z tym, iż Gmina jest organem władzy publicznej, nie będzie działać w charakterze podatnika VAT jeżeli realizuje zadania własne, tj. działania do których została powołana, chyba że wykonuje dane czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Z powyższego wynika zatem, że towary i usługi nabywane przez Gminę celem realizacji inwestycji, nie będą przez Gminę wykorzystywane dla celów prowadzenia działalności gospodarczej, co oznacza, że nie będzie przynosiła dochodów. Modernizacja (…) na terenie Gminy (…) jako ogólnodostępna i bezpłatna dla mieszkańców i turystów, nie będzie służyła wykonywaniu czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Jednocześnie, zdaniem Gminy, w zakresie realizowanej inwestycji Gmina nie będzie występowała w charakterze podatnika VAT. (…) stanowić będzie realizację przez Gminę Jej zadań własnych, wymienionych w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym. Tym samym, w omawianym zakresie Gmina występować będzie jako podmiot wskazany w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, tj. podmiot władzy publicznej działający w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których został on powołany.

W związku z powyższym w opinii Gminy, realizacja planowanej inwestycji polegającej na (…) na terenie Gminy nie będzie mieściła się w ramach działalności gospodarczej Gminy. Będzie natomiast, mieściła się w ramach Jej działalności statutowej, która nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

W kontekście podejmowanych czynności Gmina zatem nie będzie działała w charakterze podatnika podatku VAT, a w konsekwencji nie będzie miała prawa do umniejszenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktur dokumentujących wydatki ponoszone na realizację planowanej inwestycji. W świetle powyższych argumentów Gmina wnosi o uznanie swojego stanowiska za prawidłowe.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, w świetle którego:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Natomiast w oparciu o art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności powinien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

Według art. 15 ust. 2 ustawy:

Należy zauważyć, że na mocy art. 15 ust. 6 ustawy:

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwojakim charakterze:

·podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz

·podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem, jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Tylko bowiem w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Na podstawie przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.):

Jak stanowi art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Państwa wątpliwości dotyczą prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją inwestycji pn.: „(…)”.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, odliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

W analizowanej sprawie – jak Państwo wskazali – celem operacji jest wprowadzenie działań (...). Inwestycja nie ma komercyjnego charakteru. (…) są ogólnodostępne i nie generują po stronie Gminy jakichkolwiek przychodów.

Zatem, realizując projekt wskazany we wniosku, Gmina nie będzie działać w charakterze podatnika VAT, lecz będzie działać w zakresie realizacji zadań własnych Gminy, polegających na zaspokajaniu potrzeb mieszkańców. Z kolei towary i usługi związane z realizacją tego zadania, nie będą służyć do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Tym samym, nie będą spełnione przesłanki z art. 86 ust. 1 ustawy uprawniające do odliczenia podatku naliczonego.

Podsumowując, Gmina nie będzie miała prawa do odliczenia podatku VAT wynikającego z faktur dokumentujących wydatki, ponoszone na realizację inwestycji pn.: „(…)”.

W związku z powyższym Państwa stanowisko uznano za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z Państwa stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Tutejszy Organ informuje, że organy podatkowe nie są kompetentne do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowanych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne Państwu przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowanym.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).