Interpretacja indywidualna z dnia 15 stycznia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-1.4012.545.2023.3.MG

Podatek od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku sprzedaży lokalu, z którego własnością jest związany udział w wysokości 1/2 części w nieruchomości wspólnej na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku sprzedaży lokalu, z którego własnością jest związany udział w wysokości 20/1000 części w nieruchomości wspólnej na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy – jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

17 października 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 11 października 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku sprzedaży lokalu, z którego własnością jest związany udział w wysokości 20/1000 części w nieruchomości wspólnej (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) oraz podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 11 grudnia 2023 r. (wpływ 11 grudnia 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Na wstępie wskazuje Pani, że zgodnie z orzecznictwem syndyk jest „zainteresowanym” w rozumieniu 14b § 1 Ordynacji podatkowej i może złożyć wniosek o interpretację dotyczący masy upadłości.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 7 listopada 2013 r. (I FSK 1689/12) nie miał wątpliwości, że w sprawach dotyczących masy upadłości syndyk jako „zainteresowany” w rozumieniu art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, jest uprawniony do złożenia pisemnego wniosku o wydanie interpretacji dotyczącej praw i obowiązków podatkowych dotyczących masy upadłości.

Do złożonego wniosku załącza Pani prawomocne postanowienie Sądu Rejonowego z 8 października 2019 r. o ogłoszeniu upadłości A oraz postanowienie ww. Sądu z 22 marca 2023 r. o zmianie syndyka dla ww. upadłej, którym stała się Pani.

Pani B pełni funkcję syndyka w postępowaniu upadłościowym osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej w upadłości, tj. Pani.

Złożony wniosek o interpretację dotyczy lokalu, dla którego Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą o numerze KW 1, z którego własnością jest związany udział w wysokości 20/1000 części w nieruchomości wspólnej, którą stanowi grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali, dla którego Sąd Rejonowy prowadzi KW nr 2.

W powyższej księdze jako właściciele lokalu widnieją Pani i mąż C na zasadzie wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej. W księdze tej lokal określony jest jako lokal niemieszkalny.

W dziale III KW ujawniony jest wpis ogłoszenia upadłości osoby fizycznej, tj. Pani, jako nieprowadzącej działalności gospodarczej, obejmującej likwidację majątku dłużniczki.

Powyższy lokal wchodzi w skład masy upadłości Pani, tj. osoby fizycznej, nieprowadzącej działalności gospodarczej w upadłości (upadłość konsumencka ogłoszona 8 października 2019 r.).

Z informacji, które posiada syndyk wynika, że nabyła Pani prawo własności lokalu wraz z małżonkiem do majątku wspólnego przed ogłoszeniem upadłości, tj. lokal niemieszkalny został zakupiony na podstawie umowy sprzedaży, aktu notarialnego, zawartej 30 marca 2010 r., od K i M.

W chwili zawierania umów sprzedaży Pani mąż prowadził działalność gospodarczą. Z aktu notarialnego wynika, że nabycie nastąpiło w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą przez męża.

W akcie notarialnym nie ma informacji, że sprzedający dokonali sprzedaży lokalu jako podatnicy podatku VAT. W akcie notarialnym nie ma żadnej wzmianki, czy sprzedający byli, czy też nie podatnikami podatku od towarów i usług przy sprzedaży lokalu. Ponadto w akcie notarialnym cena nie została określona jako cena brutto (brak informacji o doliczeniu podatku VAT do ceny sprzedaży). W akcie notarialnym nie ma zatem informacji, że do ceny sprzedaży należałoby doliczyć podatek VAT.

30 kwietnia 2018 r. złożyła Pani pozew o rozwód, żądając rozwiązania bez orzekania o winie małżeństwa Pani i męża. Wyrokiem 10 grudnia 2018 r Sąd Okręgowy, rozwiązał przez rozwód małżeństwo Pani.

Pani złożyła wniosek o ogłoszenie upadłości 12 lutego 2019 r.

Zgodnie z art. 125 ust. 1 ustawy z 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe, dalej: „p.u.”, ustanowienie rozdzielności majątkowej na podstawie orzeczenia sądu w ciągu roku przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości jest bezskuteczne w stosunku do masy upadłości, chyba, że pozew o ustanowienie rozdzielności majątkowej został złożony co najmniej na dwa lata przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości.

Na podstawie ust. 3 zd. 1 ww. przepisu, ust. 1 stosuje się odpowiednio, gdy rozdzielność majątkowa powstała z mocy prawa w ciągu roku przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości w wyniku rozwodu, separacji albo ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków, chyba że pozew lub wniosek w sprawie został złożony co najmniej dwa lata przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości.

Pozew o rozwód nie został złożony przez Panią na co najmniej dwa lata przed złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości. Pani złożyła pozew o rozwód na niespełna 10 miesięcy przed złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości.

Wyrok rozwodowy Pani objęty jest z mocy prawa bezskutecznością skutków majątkowych w stosunku do masy upadłości. Bezskuteczność ustanowienia rozdzielności majątkowej względem masy upadłości oznacza, że syndyk ma prawo domagać się wydania mu wszystkich przedmiotów, które wchodziłyby w dniu jej ustanowienia w skład majątku wspólnego.

W związku z powyższym, pomimo, że w księgach wieczystych prowadzonych dla ww. nieruchomości wpisany jest C, jako współwłaściciel – nieruchomość wchodzi w całości w skład masy upadłości.

Kwota pochodząca ze sprzedaży lokalu pokryje jedynie Pani zobowiązania. Syndyk działa w imieniu własnym, ale na rachunek Pani. Pani nie będzie obecna przy zawarciu umowy sprzedaży lokalu. Umowę podpisze syndyk, ale jako sprzedająca będzie widnieć Pani, a nie syndyk. Osoba, która wygra pisemny konkurs ofert będzie zobowiązana wpłacić całą należną kwotę tytułem ceny na rachunek bankowy masy upadłości, po czym zostanie zawarta umowa sprzedaży.

W oświadczeniu z 6 lipca 2023 r. złożonym do syndyka wskazała Pani, że nabywając wskazane powyżej lokale nie odliczyła podatku VAT, bo nie była wówczas zarejestrowana jako czynny podatnik podatku VAT, a ponadto do ceny lokalu nie był doliczony podatek VAT. Ponadto oświadczyła Pani, że małżonek również nie odliczył podatku VAT od nabycia wyżej wskazanego lokalu. Ponadto w tym oświadczeniu wskazała Pani, że w ogóle nie ponosiła na lokal wydatków na ulepszenia, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym, oświadczyła Pani, że również nie ponosiła wydatków na ulepszenie tego lokalu w stosunku, do których miała prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Wskazała Pani, także, że małżonek nie ponosił takich wydatków w zakresie lokalu. Ponadto wskazała Pani także, że po tym jak syndyk zawarł umowy najmu nie były czynione żadne ww. ulepszenia w lokalu przez poprzedniego syndyka D. Syndyk B oświadczyła, że nie czyniła ulepszeń w rozumieniu przepisów o podatku dochodowy od osób fizycznych na lokal oraz nie posiada wiedzy, aby takich ulepszeń dokonywał E.

Lokal niemieszkalny był przedmiotem najmu.

16 sierpnia 2019 r. C oraz Pani zawarli z F umowę najmu ww. lokalu (przy czym nie podpisywała Pani umowy, a jedynie C oświadczył w umowie, że jest upoważniony do działania w imieniu Pani). W § 4 ust. 1 umowy strony ustaliły czynsz najmu lokalu na kwotę w wysokości (…) zł brutto miesięcznie, płatny z góry, każdorazowo do rąk wynajmującego za każdy miesiąc, do dnia 15-tego każdego miesiąca.

Syndyk B wskazała, że nie posiada precyzyjnych informacji do kiedy trwała ww. umowa, niemniej jednak domniemywa, że co najmniej do marca 2020 r. albowiem z akt sprawy wynika, że poprzedni syndyk wzywał najemczynię do zapłaty zaległego czynszu najmu za ww. miesiąc.

W oświadczeniu z 6 lipca 2023 r. wskazała Pani, że podpisując umowę najmu lokalu niemieszkalnego 16 sierpnia 2019 r. z F mąż Pani C złożył prawdziwe oświadczenie w tej umowie, że działał w imieniu Pani. Pani oświadczyła, że również była stroną tej umowy.

Od sierpnia 2022 r. ww. lokal był wynajmowany na rzecz sp. z o. o. (umowa najmu została zawarta 1 sierpnia 2022 r.). Umowa ta była zawarta przez syndyka D, który działał na rzecz Pani. Umowa została rozwiązana z dniem 30 czerwca 2023 r. Czynsz najmu wynosił (…) zł i był płatny na rzecz masy upadłości. Dodatkowo najemca opłacał wszelkie media oraz regulował opłaty na rzecz E.

Syndyk B wskazała, że nie wie jaka była historia tego lokalu, lecz, biorąc pod uwagę dokumenty znajdujące się w aktach postępowania upadłościowego prowadzonych przez poprzedniego syndyka wnioskuje, że w chwili ogłoszenia upadłości (tj. 8 października 2019 r.) był on wynajmowany na rzecz F za kwotę (…) zł miesięcznie. Umowa najmu była zawarta 16 sierpnia 2019 r. przez C (małżonka Pani). W treści umowy C złożył następujące oświadczenie, cytat: „C oświadcza, że jest upoważniony przez swoją żonę A do podpisania w Jej imieniu umowy najmu ich lokalu na warunkach i według uznania męża”. F miała zadłużenie z tytułu czynszu najmu za okres od stycznia do marca 2020 r. Należność uregulowała dopiero 30 maja 2023 r. ((…) zł tytułem należności głównej oraz (…) zł tytułem odsetek) oraz w dniu 15 czerwca 2023 r. ((…) zł pozostała część odsetek), na skutek wezwań do zapłaty dokonanych przez syndyka. Syndyk B wskazała, że nie ma informacji, jakoby była ona winna za pozostałe okresy, a więc domniemuje, że umowa rozwiązała się w marcu 2020 r.

Ponadto wskazała Pani, że w lokalu prowadziła po zakupie tego lokalu przez krótki okres sklep, a później lokal stał długo pusty przed wynajmem. Oświadczyła Pani, że lokalem zajmował się Pani mąż.

Na pytanie syndyka „czy upadła dokonywała zakupów związanych z nieruchomościami i odliczała od tych zakupów podatek VAT? Jeśli tak – jakie to były zakupy i kiedy zostały dokonane?” wskazała Pani: „Nie dokonywałam żadnych zakupów związanych z nieruchomościami ani (…)”.

Na pytanie syndyka: „czy nieruchomości stanowiły siedzibę działalności gospodarczej upadłej wpisaną do CEIDG albo niewpisaną do CEIDG? Jeśli tak to w jakim okresie?” wskazała Pani, że lokal stanowił siedzibę prowadzonej działalności – było to około 8 lat temu przez około 1,5 roku. Ponadto oświadczyła Pani syndykowi, że w prowadzonych przez nią działalnościach lokal nie był ujęty w ewidencji środków trwałych. Lokal został ujawniony przy składaniu wniosku o upadłość.

Z CEIDG wynika, że prowadziła Pani działalność gospodarczą pod firmą „X”, ale została ona wykreślona z CEIDG (data rozpoczęcia działalności według CEIDG: 1 grudnia 2010 r., data wykreślenia wpisu z rejestru: 22 listopada 2018 r., data zaprzestania wykonywania działalności gospodarczej: 1 lutego 2017 r.).

Z ostatniego historycznego wpisu wynika, że działalność związana z wynajmem nieruchomości nie była wpisana jako przedmiot Pani działalności gospodarczej.

W oświadczeniu z 6 lipca 2023 r. wskazała Pani, że w zakresie wpisanych przez nią kodów PKD do CEIDG nie miała nigdy wpisanego kodu: wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi.

Natomiast z wydruku białej listy podatnik VAT wynika, że była Pani w pewnym czasokresie czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT, tj. od 23 grudnia 2015 r. do 18 stycznia 2018 r.

Ponadto w oświadczeniu z 6 lipca 2023 r. wskazała Pani, że poza działalnością gospodarczą najpierw w spółce cywilnej, a potem jako: „X” nie prowadziła innej jednoosobowej działalności.

Syndyk planuje w najbliższym czasie sprzedaż lokalu w trakcie postępowania upadłościowego. Stroną umowy sprzedaży będzie tylko Pani, a nie Pani małżonek. Akt notarialny będzie podpisywał syndyk działający na Pani rachunek.

Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego

1.Na pytanie o treści „Kiedy dojdzie do sprzedaży opisanej we wniosku nieruchomości? Prosimy, żeby podała Pani przybliżoną datę” wskazała Pani, że:

„Przewidywany termin zawarcia umowy sprzedaży wynosi 1-2 miesiące od dnia otrzymania odpowiedzi na wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w niniejszej sprawie. Syndyk uzyskał już zezwolenie Sędziego – Komisarza na sprzedaż nieruchomości z wolnej ręki po obniżonej o 20% cenie, a co za tym idzie niezwłocznie po otrzymaniu ww. odpowiedzi przystąpi do organizacji konkursu ofert. Należy jednakże podkreślić, że jest to szacunkowy czas sprzedaży, wskazany na żądanie organu. Sprzedaż będzie zależna między innymi również od zainteresowania zakupem przez nabywców, na co obecny syndyk nie ma wpływu. W przypadku niewyłonienia nabywcy nieruchomości konieczne będzie ponowne złożenie przez syndyka wniosku o udzielenie zezwolenia na sprzedaż nieruchomości z wolnej ręki, co w sposób oczywisty przedłuży procedurę sprzedaży, a tym opóźni termin sprzedaży nieruchomości”.

2.Na pytanie o treści „Czy przedmiotem sprzedaży będzie wyłącznie udział w wysokości 1/2 lokalu (nr KW 1) upadłej A oraz 1/2 udziału w części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali (nr KW 2)? Jeśli przedmiotem sprzedaży będzie cały lokal i cały udział w części budynku i urządzeniach, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali, to należy dokładnie wyjaśnić na jakiej podstawie prawnej dokona Pani sprzedaży udziału należącego do Pana C?” wskazała Pani, że:

„Przedmiotem sprzedaży będzie cały lokal i cały udział w części budynku i urządzeniach, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali. Sprzedaż udziału należącego do Pana C nastąpi na podstawie przepisów ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe, dalej: „p.u.”. W księdze wieczystej o numerze 1 w dalszym ciągu widnieje były małżonek upadłej, jako współwłaściciel, albowiem nieruchomość została nabyta w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej. Nieruchomość w całości wchodzi jednak w skład masy upadłości. Zgodnie z art. 125 ust. 1 p.u., ustanowienie rozdzielności majątkowej na podstawie orzeczenia sądu w ciągu roku przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości jest bezskuteczne w stosunku do masy upadłości, chyba że pozew o ustanowienie rozdzielności majątkowej został złożony co najmniej na dwa lata przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości. Natomiast na podstawie ust. 2 ww. przepisu, po ogłoszeniu upadłości nie można ustanowić rozdzielności majątkowej z datą wcześniejszą niż data ogłoszenia upadłości. Na podstawie ust. 3 zd. 1 ww. przepisu, ust. 1 stosuje się odpowiednio, gdy rozdzielność majątkowa powstała z mocy prawa w ciągu roku przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości w wyniku rozwodu, separacji albo ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków, chyba że pozew lub wniosek w sprawie został złożony co najmniej dwa lata przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości.

W analizowanej sprawie pozew o rozwód został złożony przez upadłą 30 kwietnia 2018 r., wyrok rozwodowy zapadł 10 grudnia 2018 r. Z informacji uzyskanych w BOI Sądu Okręgowego wynika, że wyrok ten uprawomocnił się 1 stycznia 2019 r. Dłużniczka złożyła wniosek o ogłoszenie upadłości osoby fizycznej, nieprowadzącej działalności gospodarczej 12 lutego 2019 r. W takiej sytuacji powyższa regulacja znajduje zastosowanie, a co za tym idzie, ustanowienie rozdzielności majątkowej pomiędzy małżonkami wskutek rozwodu jest z mocy prawa bezskutecznością w stosunku do masy upadłości. Bezskuteczność ustanowienia rozdzielności majątkowej względem masy upadłości oznacza, że syndyk ma prawo domagać się wydania mu wszystkich przedmiotów, które wchodziłyby w dniu jej ustanowienia w skład majątku wspólnego. Pozew o rozwód nie został bowiem złożony przez upadłą na co najmniej dwa lata przed złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości. Upadła złożyła pozew o rozwód na niespełna 10 miesięcy przed złożeniem wniosku o ogłoszenie jej upadłości”.

3.Na pytanie o treści „Czy z tytułu nabycia nieruchomości w roku 2010 przysługiwało Pani A prawo obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego?” wskazała Pani, że:

„Według informacji przekazanej przez upadłą (złożonego przez Nią oświadczenia wobec syndyka) nie przysługiwało Pani A prawo obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia nieruchomości w roku 2010. Ta okoliczność była już opisana we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. Wnioskodawczyni bowiem wskazała, cytuję: „W oświadczeniu z 6 lipca 2023 r. złożonym do syndyka Pani A wskazała, że nabywając wskazane powyżej lokale nie odliczyła podatku VAT, bo nie była wówczas zarejestrowana jako czynny podatnik podatku VAT, a ponadto do ceny lokalu nie był doliczony podatek VAT”.

4.Na pytanie o treści „Czy nabycie przez Panią A nieruchomości w roku 2010 zostało dokonane w ramach czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (należy jednoznacznie określić, czy była to czynność opodatkowana, tj. czy został naliczony podatek VAT i wystawiona została faktura z wykazanym podatkiem, czy zwolniona)?” wskazała Pani, że:

„Upadła nie ma wiedzy, czy sprzedawca powinien opodatkować podatkiem VAT transakcję sprzedaży nieruchomości w roku 2010, której dotyczy wniosek o interpretację. Upadła nie ma wiedzy również, czy sprzedaż nieruchomości była zwolniona z VAT. Według oświadczenia upadłej złożonego wobec obecnego syndyka nie otrzymała Ona żadnej faktury sprzedaży od sprzedawcy w związku z zakupem nieruchomości w roku 2010. We wniosku o interpretację Wnioskodawczyni wskazywała już, że w akcie notarialnym nie ma informacji, że sprzedający dokonali sprzedaży lokalu w roku 2010 jako podatnicy podatku VAT. W akcie notarialnym nie ma żadnej wzmianki czy sprzedający byli, czy też nie podatnikami podatku od towarów i usług przy sprzedaży lokalu. Ponadto w akcie notarialnym cena nie została określona jako cena brutto (brak informacji o doliczeniu podatku VAT do ceny sprzedaży). W akcie notarialnym nie ma zatem informacji, że do ceny sprzedaży należałoby doliczyć podatek VAT”.

5.Na pytanie o treści „Jak faktycznie Pani A wykorzystywała ww. nieruchomości objęte księgami wieczystymi KW 1 i KW 2 przez cały okres ich posiadania? Informacji należy udzielić odrębnie do nieruchomości objętej KW 1 i odrębnie dla KW 2” wskazała Pani, że:

„W imieniu Wnioskodawczyni wskazuję, że we wniosku o interpretację były już opisane okoliczności, o które organ pyta w powyższym pytaniu. Niemniej jednak Wnioskodawczyni ponownie opisuje znane Jej okoliczności związane z wykorzystywaniem nieruchomości objętych księgami wieczystymi KW 1 i KW 2 przez cały okres ich posiadania. Wnioskodawczyni opiera się w tym zakresie na oświadczeniach upadłej, poprzedniego syndyka oraz posiadanych dokumentach.

Faktyczne wykorzystywanie nieruchomości objętej księgą wieczystą KW 1: Lokal niemieszkalny był przedmiotem najmu. 16 sierpnia 2019 r. C oraz upadła zawarli z F umowę najmu ww. lokalu (przy czym upadła nie podpisywała umowy, a jedynie C oświadczył w umowie, że jest upoważniony do działania w imieniu żony). W § 4 ust. 1 umowy strony ustaliły czynsz najmu lokalu na kwotę w wysokości (…) zł brutto miesięcznie, płatny z góry każdorazowo do rąk Wynajmującego za każdy miesiąc, do dnia 15-tego każdego miesiąca. Syndyk B wskazała, że nie posiada precyzyjnych informacji do kiedy trwała ww. umowa, niemniej jednak domniemywa, że co najmniej do marca 2020 r., albowiem z akt sprawy wynika, że poprzedni syndyk wzywał najemczynię do zapłaty zaległego czynszu najmu za ww. miesiąc. W oświadczeniu z 6 lipca 2023 r. upadła wskazała, że podpisując umowę najmu lokalu niemieszkalnego 16 sierpnia 2019 r. z F Jej mąż C złożył prawdziwe oświadczenie w tej umowie, że działał w imieniu upadłej. Upadła oświadczyła, że Ona również była stroną tej umowy. Od sierpnia 2022 r. ww. lokal był wynajmowany na rzecz sp. z o. o. (umowa najmu została zawarta 1 sierpnia 2022 r.). Umowa ta była zawarta przez syndyka D, który działał na rzecz upadłej. Umowa została rozwiązana z dniem 30 czerwca 2023 r. Czynsz najmu wynosił (…) zł i był płatny na rzecz masy upadłości. Dodatkowo najemca opłacał wszelkie media oraz regulował opłaty na rzecz E. Syndyk B wskazała, że nie wie jaka była historia tego lokalu, lecz, biorąc pod uwagę dokumenty znajdujące się w aktach postępowania upadłościowego prowadzonych przez poprzedniego syndyka wnioskuje, że w chwili ogłoszenia upadłości (tj. 8 października 2019 r.) był on wynajmowany na rzecz F za kwotę (…) zł miesięcznie. Umowa najmu była zawarta 16 sierpnia 2019 r. przez małżonka upadłej. Ponadto upadła wskazała, że w lokalu prowadziła po zakupie tego lokalu przez krótki okres sklep, a później lokal stał długo pusty przed wynajmem. Upadła oświadczyła, że lokalem zajmował się były mąż upadłej. Na pytanie syndyka „Czy upadła dokonywała zakupów związanych z nieruchomościami i odliczała od tych zakupów podatek VAT? Jeśli tak – jakie to były zakupy i kiedy zostały dokonane?” upadła wskazała: „Nie dokonywała żadnych zakupów związanych z nieruchomościami ani (…)”. Na pytanie syndyka: „Czy nieruchomości stanowiły siedzibę działalności gospodarczej upadłej wpisaną do CEIDG albo niewpisaną do CEIDG? Jeśli tak to w jakim okresie?” upadła wskazała, że lokal stanowił siedzibę prowadzonej działalności – było to około 8 lat temu przez około 1,5 roku. Ponadto upadła oświadczyła syndykowi, że w prowadzonych przez Nią działalnościach lokal nie był ujęty w ewidencji środków trwałych. Lokal został ujawniony przy składaniu wniosku o upadłość.

Faktyczne wykorzystywanie nieruchomości objętej księgą wieczystą KW 2. W akcie zakupu nieruchomości zostało wskazane, że dotyczy on lokalu, dla którego Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą o numerze KW 1, z którego własnością jest związany udział w wysokości 20/1000 części w nieruchomości wspólnej, którą stanowi grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali, dla którego Sąd Rejonowy prowadzi KW nr 2. Poza ogólnym powyższym zapisem, że z własnością lokalu związany jest udział w wysokości 20/1000 części w nieruchomości wspólnej, którą stanowi grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali, dla którego Sąd Rejonowy prowadzi KW nr 2 brak jest bardziej szczegółowych informacji jakiego rodzaju są to części budynku i urządzenia. Wnioskodawczyni i upadła nie posiadają w tym zakresie żadnych szczegółowych informacji. Z odpisu KW wynika, iż mogą one dotyczyć: fundamentów, murów zewnętrznych, murów konstrukcyjnych, dachów, kominów, strychów, piwnic, klatek schodowych, korytarzy, bram a także urządzeń kanalizacyjnych, wodociągowych, centralnego ogrzewania. Wnioskodawczyni nie posiada bardziej szczegółowych informacji o tych gruntach i urządzeniach. Jak jednakże wynika z odpisu KW są to różnego rodzaju urządzenia wspólnie wykorzystywane przez mieszkańców budynków, w których znajdują się lokale. Zatem, były one faktycznie wykorzystywane zgodnie ze swoich przeznaczeniem jako części w nieruchomości wspólnej”.

6.Na pytanie o treści „Jakie dokładnie części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali obejmuje księga wieczysta nr KW 2?” wskazała Pani, że:

„Z treści księgi wieczystej o numerze 2 Wnioskodawczyni wnioskuje, że chodzi o: fundamenty, mury zewnętrzne, mury konstrukcyjne dachy, kominy, strychy, piwnice, klatki schodowe, korytarze, bramy, a także urządzenia kanalizacyjne, wodociągowe, centralnego ogrzewania. W akcie notarialnym poza ogólnym zapisem, że z własnością lokalu związany jest udział w wysokości 20/1000 części w nieruchomości wspólnej, którą stanowi grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali, dla którego Sąd Rejonowy prowadzi KW nr 2 brak jest bardziej szczegółowych informacji jakiego rodzaju są to części budynku i urządzenia. Wnioskodawczyni i upadła nie posiadają w tym zakresie żadnych szczegółowych informacji i opierają się na informacjach wynikających z księgi wieczystej”.

7.Na pytanie o treści „Czy lokal (nr KW 1) oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali (nr KW 2), mogą być przedmiotem odrębnej (samodzielnej) dostawy?” wskazała Pani, że:

„Z prawem odrębnej własności lokalu nierozerwalnie związane jest prawo właściciela lokalu do udziału w nieruchomości wspólnej.

Jak stanowi art. 3 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 80 poz. 903 ze zm.) – dalej u.w.l., w razie wyodrębnienia własności lokali właścicielowi lokalu przysługuje udział w nieruchomości wspólnej jako prawo związane z własnością lokali.

Nieruchomością wspólną, w świetle art. 3 ust. 2 u.w.l., jest grunt oraz te części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali.

W myśl przyjętych w doktrynie i judykaturze poglądów za elementy takie uważa się fundamenty, dach, ściany nośne, klatkę schodową, przewody, instalacje wodne, ogrzewcze itp. por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 22 stycznia 2010 r., II SA/GI 115/09, LEX nr 600123. Skoro są to prawa związane z lokalem to powinny być zbywane nie samodzielnie, ale łącznie z lokalem. Dlatego w ocenie Wnioskodawczyni, sprzedaż lokalu będzie wiązała się łącznie ze sprzedażą części wspólnych, które jak wykazano we wcześniejszych pytaniach dotyczą również urządzeń, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali. Kierując się kryteriami cywilnoprawnymi lokal i prawa z nim związane nie mogą być zatem przedmiotem odrębnej dostawy, ale łącznej. Przedmiotem wyceny przez rzeczoznawcę majątkowego była nieruchomość lokalowa niemieszkalna usytuowana w budynku położonym w (…). W skład nieruchomości lokalowej wchodzi: samodzielny lokal niemieszkalny nr U/1 o powierzchni użytkowej 53,10 m² usytuowany na parterze budynku, w którego skład wchodzą: dwa pomieszczenia, udział w wysokości 20/1000 części wspólnych budynku oraz w prawie własności gruntu objętych księgą wieczystą KW nr 2”.

8.Na pytanie o treści „Czy w akcie notarialnym będzie odrębnie określona cena lokalu (nr KW 1) oraz odrębnie będzie określona cena dla części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali objęte księgą wieczystą nr KW 2? Jeśli tak, to dlaczego?” wskazała Pani, że:

„Nie, cena będzie określona łącznie dla lokalu i dla części budynku i urządzeń, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali”.

9.W związku z informacją, że „(…) Lokal niemieszkalny był przedmiotem najmu. W dniu 16 sierpnia 2019 r. C oraz upadła zawarli z F umowę najmu ww. lokalu (przy czym upadła nie podpisywała umowy, a jedynie C oświadczył w umowie, że jest upoważniony do działania w imieniu żony). W § 4 ust. 1 umowy strony ustaliły czynsz najmu lokalu na kwotę w wysokości (…) zł brutto miesięcznie, płatną z góry każdorazowo do rąk Wynajmującego za każdy miesiąc, do dnia 15-tego każdego miesiąca”:

1)na pytanie o treści „czy powyższa umowa dzierżawy obejmowała także dzierżawę części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali objęte KW 2?” wskazała Pani, że:

„Umowa najmu wprost nie wskazywała, że obejmuje także najem części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali objęte KW 2. Syndyk B nie posiada jednakże wiedzy, czy Pani F faktycznie korzystała z tych części budynku i urządzeń. Być może tak było, ale syndyk nie jest w stanie tego teraz ustalić albowiem upadła nie przekazała syndykowi w tym zakresie potwierdzenia powyższych informacji. Przedmiot umowy najmu został określony w umowie w sposób następujący: przedmiotem umowy jest oddanie przez wynajmującego do używania najemcy lokalu użytkowego wraz z wyposażeniem, stanowiącego odrębną nieruchomość dla którego Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą nr 1 znajdującego się w budynku składającego się z sali ekspozycyjnej, toalety oraz zaplecza o łącznej powierzchni 53,10 m²”;

2)na pytanie o treści „kto dokonywał rozliczenia podatku należnego z tytułu dzierżawy przedmiotowego lokalu? Jeżeli rozliczeń z tytułu dzierżawy dokonywał wyłącznie jeden ze współwłaścicieli, to prosimy wskazać z jakich powodów i na jakiej podstawie prawnej podatek należny z tytułu dzierżawy faktycznie rozliczała tylko upadła lub tylko mąż?” wskazała Pani, że:

„Upadła nie odprowadzała podatku PIT i VAT z tytułu najmu lokalu samodzielnie. Syndyk B nie posiada wiedzy, czy podatki te płacił były mąż upadłej. Upadła zaś w tym zakresie złożyła następujące oświadczenie wobec syndyka: „Rozliczał lokal w formie gotówkowej i jeśli lokal nie był wynajmowany to po prostu stał pusty”. Od czasu, gdy obecny syndyk B została wyznaczona syndykiem w niniejszym postępowaniu upadłościowym uporządkowała kwestie związane z nierozliczonym podatkiem PIT od najmu lokalu w zakresie umowy najmu zawartej z Panią F. Powstałe zaległości z tytułu podatku PIT wraz z odsetkami od zaległości podatkowych od najmu zostały uregulowane do Urzędu Skarbowego i w tym zakresie obecny syndyk działał na rzecz upadłej i zostały złożone czynne żale w tym zakresie. W zakresie podatku VAT opierając się na oświadczeniach upadłej syndyk zastosował zwolnienie z art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o podatku VAT”;

3)na pytanie o treści „w przypadku, gdy podatek należny z tytułu dzierżawy lokalu będącego przedmiotem wniosku nie był przez upadłą rozliczany, prosimy wskazać z jakiego powodu?” wskazała Pani, że: „Według oświadczenia upadłej złożonego wobec syndyka upadła nie wiedziała, że musi płacić podatek od najmu”;

4)na pytanie o treści „czy czynsz z tytułu dzierżawy opisanego lokalu był dokumentowany fakturami? Jeśli tak, to kto wystawiał faktury, tj. upadła, czy jej mąż, czy też obaj wystawiali faktury w zakresie dzierżawy swojego udziału w lokalu?” wskazała Pani, że:

„Według oświadczenia upadłej złożonego wobec obecnego syndyka nie wystawiała ona żadnych faktur VAT w związku z umową najmu lokalu zawartą z Panią F. Syndyk B nie posiada wiedzy, czy były mąż upadłej wystawiał takie faktury. Upadła zaś w tym zakresie złożyła następujące oświadczenie wobec syndyka: „Rozliczał lokal w formie gotówkowej i jeśli lokal nie był wynajmowany to po prostu stał pusty”.

10.W związku z informacją, że „(…) Od sierpnia 2022 r. ww. lokal był wynajmowany na rzecz sp. z o. o. (umowa najmu została zawarta 1 sierpnia 2022 r.). Umowa ta była zawarta przez syndyka D, który działa na rzecz upadłej”:

1)na pytanie o treści „czy powyższa umowa dzierżawy obejmowała także dzierżawę części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali objęte KW 2?” wskazała Pani, że:

„Według informacji przekazanych przez poprzedniego syndyka Pana D w ramach umowy dzierżawą objęte były „urządzenia”, tj. schody i barierki posadowione na terenie dzierżawionym od wspólnoty”;

2)na pytanie o treści „w jaki sposób odbywało się rozliczenie podatku należnego z tytułu dzierżawy przedmiotowego lokalu?” wskazała Pani, że:

„Według informacji przekazanych przez poprzedniego syndyka Pana D rozliczenie podatku należnego odbywało się poprzez odprowadzenie go do US od kwot uzyskanych z dzierżawy”;

3)na pytanie o treści „czy czynsz z tytułu dzierżawy opisanego lokalu był dokumentowany fakturami? Jeśli tak, to kto wystawiał te faktury i kto był wskazany w ww. fakturach w części dotyczącej imiona i nazwiska lub nazwa podatnika (czy upadła, czy też jej mąż, czy też obaj w zakresie dzierżawy ich udziału w lokalu)?” wskazała Pani, że:

„Według informacji przekazanych przez poprzedniego syndyka Pana D czynsz opłacany był na podstawie umowy bez wystawiania faktur”;

4)na pytanie o treści „czy rozliczeń z tytułu dzierżawy dokonywał wyłącznie jeden ze współwłaścicieli? Jeśli tak, to prosimy wskazać z jakich powodów i na jakiej podstawie prawnej podatek należny z tytułu dzierżawy faktycznie rozliczała tylko upadła lub tylko mąż?” wskazała Pani, że:

„Według informacji przekazanych przez poprzedniego syndyka Pana D z racji, iż lokal wszedł do masy upadłości A, to wpływy były tylko na Jej rzecz, a były małżonek upadłej ma uprawnienie do zgłoszenia swoich roszczeń do masy upadłości, w tym również z tytułu 14 czynszu netto (po potrąceniu podatku). Zgodnie z art. 124 ust. 3 ustawy Prawo upadłościowe (w brzemieniu obowiązującym przed dniem 1 grudnia 2021 r.) małżonek upadłego może dochodzić w postępowaniu upadłościowym należności z tytułu udziału w majątku wspólnym, zgłaszając tę wierzytelność sędziemu-komisarzowi”;

5)na pytanie o treści „w przypadku, gdy podatek należny z tytułu dzierżawy lokalu będącego przedmiotem wniosku nie był przez upadłą rozliczany, prosimy wskazać z jakiego powodu?” wskazała Pani, że:

„Upadła nie odprowadzała podatku PIT i VAT z tytułu najmu lokalu samodzielnie. Od czasu, gdy obecny syndyk B objęła pełnienie funkcji syndyka w niniejszym postępowaniu upadłościowym uporządkowała kwestie związane z nierozliczonym podatkiem PIT od najmu lokalu w zakresie umowy najmu zawartej z sp. z o. o.. Powstałe zaległości z tytułu podatku PIT wraz z odsetkami od zaległości podatkowych od najmu zostały uregulowane do Urzędu Skarbowego i w tym zakresie obecny syndyk działał na rzecz upadłej i zostały złożone czynne żale w tym zakresie. W zakresie podatku VAT opierając się na oświadczeniach upadłej syndyk zastosował zwolnienie z art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o podatku VAT”.

Pytanie

Czy do ceny sprzedaży lokalu opisanym w stanie faktycznym złożonego wniosku wraz z gruntem na którym jest posadowiony, w trakcie postępowania upadłościowego prowadzonego wobec upadłej A, powinien być doliczony podatek VAT, czy też możliwe jest zastosowanie zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 lub z art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o podatku od towarów i usług? (pytanie oznaczone we wniosku nr 1).

Pani stanowisko w sprawie (ostatecznie wyrażone w piśmie z 11 grudnia 2023 r.)

Zdaniem Wnioskodawczyni, do ceny sprzedaży w trakcie postępowania upadłościowego prowadzonego wobec upadłej lokalu wraz z gruntem, na którym jest posadowiony oraz w zakresie udziału w wysokości 20/1000 części w nieruchomości wspólnej, którą stanowi grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali, dla którego Sąd Rejonowy prowadzi KW nr 2 opisanych w stanie faktycznym złożonego wniosku nie powinien być doliczony podatek VAT, ponieważ możliwe jest zastosowanie zarówno zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10, jak i z art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o podatku od towarów i usług. Urządzenia, o których mowa powyżej są bowiem prawem związanym z własnością lokalu. Zatem, będą dzieliły los prawny lokalu. Tym samym, skutki w zakresie oceny zwolnienia w podatku VAT z art. 43 ust. 1 pkt 10 lub 10a odnoszą się również do tych praw.

Z prawem odrębnej własności lokalu nierozerwalnie związane jest prawo właściciela lokalu do udziału w nieruchomości wspólnej.

Jak stanowi art. 3 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903 ze zm.) – dalej u.w.l., w razie wyodrębnienia własności lokali właścicielowi lokalu przysługuje udział w nieruchomości wspólnej, jako prawo związane z własnością lokali.

Nieruchomością wspólną, w świetle art. 3 ust. 2 u.w.l., jest grunt oraz te części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali.

W myśl przyjętych w doktrynie i judykaturze poglądów za elementy takie uważa się fundamenty, dach, ściany nośne, klatkę schodową, przewody, instalacje wodne, ogrzewcze itp. por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 22 stycznia 2010 r., II SA/GI 115/09, LEX nr 600123.

Podkreślenia wymaga, że zgodnie z art. 29a ust. 8 ustawy o podatku VAT, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli, z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

W świetle tego przepisu, przy sprzedaży budynków lub budowli, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków, budowli lub ich części w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, opodatkowana jest również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony. Analogicznie należy uznać, że powyższe regulacje dotyczą także praw związanych z lokalem takich jak udział w nieruchomości wspólnej.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku w zakresie zwolnienia od podatku sprzedaży lokalu, z którego własnością jest związany udział w wysokości 20/1000 części w nieruchomości wspólnej na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy – jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Na mocy art. 8 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:

Stosownie do art. 2 pkt 22 ustawy:

Zaznaczenia wymaga, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, również zbycie udziału w towarze (np. współwłasności nieruchomości) stanowi odpłatną dostawę towarów. Powyższe potwierdził NSA w uchwale 7 sędziów z 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 2/11.

Należy w tym miejscu zauważyć, że kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809).

Stosownie do art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

W myśl art. 36 § 1 oraz § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 cyt. Kodeksu:

Jak stanowi art. 53 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Niezależnie od powyższego, zgodnie z powołanymi przepisami ustawy o podatku od towarów i usług, nieruchomości spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, która to czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Jednak nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Według art. 15 ust. 1 ustawy:

Na mocy art. 15 ust. 2 ustawy:

Powyższe przepisy pozwalają stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie o podatku od towarów i usług ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Tym samym, nie jest działalnością handlową, a zatem i gospodarczą sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty ani też wykorzystany w trakcie jego posiadania w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą. Wobec tego, właściwe jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników podatku VAT w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

W tym kontekście, nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych, okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej.

Jednakże każdy, kto dokonuje czynności, które zmierzają do wykorzystania nieruchomości dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy jest uznany za podatnika podatku od towarów i usług. Zatem wykorzystywanie majątku prywatnego stanowi również działalność gospodarczą, jeżeli jest dokonywane w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Podstawowym kryterium dla opodatkowania sprzedaży nieruchomości jest ustalenie, czy działanie to można uznać za wykorzystywanie majątku w sposób ciągły do celów zarobkowych, czy majątek nabyty został i faktycznie wykorzystany na potrzeby własne, czy też z przeznaczeniem do działalności gospodarczej.

W kwestii opodatkowania dostawy nieruchomości istotne jest, czy zbywca w celu dokonania sprzedaży podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

W tym miejscu podkreślić należy, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej.

Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Należy także wskazać, że stosownie do przepisu art. 51 ust. 1 pkt 6 ustawy z 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1520 ze zm.):

Na podstawie art. 61 ustawy Prawo upadłościowe:

Z kolei, na mocy art. 62 ustawy Prawo upadłościowe:

W myśl art. 75 ust. 1 ww. ustawy:

Zgodnie z art. 157 ust. 1 ww. ustawy Prawo upadłościowe:

Jak stanowi art. 160 ust. 1 ww. ustawy Prawo upadłościowe:

Na podstawie art. 173 ustawy Prawo upadłościowe:

Ponadto według art. 124 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe:

Na podstawie art. 124 ust. 3 ustawy Prawo upadłościowe:

W myśl art. 125 ust. 1 ustawy Prawo upadłościowe:

Z kolei, na mocy art. 125 ust. 3 ustawy Prawo upadłościowe:

Jak stanowi art. 125 ust. 5 ustawy Prawo upadłościowe:

W świetle cytowanych przepisów, upadły z mocy prawa traci zarząd oraz możliwość korzystania i rozporządzania majątkiem należącym do niego, jednakże ta okoliczność nie pozbawia upadłego statusu podatnika, do którego to stosuje się prawa i obowiązki wynikające z przepisów obowiązujących ustaw podatkowych.

We wszelkich postępowaniach, stroną w znaczeniu materialnym pozostaje upadły – to on jest podmiotem praw i obowiązków, natomiast syndykowi przysługuje legitymacja formalna do występowania w tych postępowaniach; jest on stroną w znaczeniu formalnym. W zakresie prawnopodatkowym działanie syndyka należy potraktować jako działanie przez pełnomocnika ze wszystkimi prawnymi tego stanu rzeczy konsekwencjami. W świetle powyższego, syndyk masy upadłości jest osobą odpowiedzialną w czasie trwania postępowania upadłościowego za realizację wszystkich obowiązków podatnika i płatnika przez upadłego.

Jak wynika z opisu sprawy:

·30 marca 2010 r. nabyła Pani wraz z małżonkiem do majątku wspólnego prawo własności lokalu niemieszkalnego. W chwili zawierania umowy sprzedaży mąż prowadził działalność gospodarczą. Z aktu notarialnego wynikało, że nabycie nastąpiło w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą przez męża.

·Następnie m.in. prowadziła Pani działalność gospodarczą, ale została ona wykreślona z CEIDG (data rozpoczęcia działalności według CEIDG: 1 grudnia 2010 r., data wykreślenia wpisu z rejestru: 22 listopada 2018 r. data zaprzestania wykonywania działalności gospodarczej: 1 luty 2017 r.).

·Lokal stanowił siedzibę prowadzonej przez Panią działalności przez 1,5 roku. Przy czym nie był ujęty w ewidencji środków trwałych.

·Od 23 grudnia 2015 r. do 18 stycznia 2018 r. była Pani czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. Po likwidacji przez Panią działalności lokal był również przedmiotem najmu, który miał miejsce poza działalnością gospodarczą Pani.

·Upadła wskazała, że w lokalu prowadziła po zakupie tego lokalu przez krótki okres sklep, a później lokal stał długo pusty przed wynajmem.

·30 kwietnia 2018 r. złożyła Pani pozew o rozwód, a wyrokiem z 10 grudnia 2018 r. Sąd Okręgowy rozwiązał Pani małżeństwo przez rozwód.

·12 lutego 2019 r. złożyła Pani wniosek o ogłoszenie upadłości.

·Lokal niemieszkalny był przedmiotem najmu.

·16 sierpnia 2019 r. C oraz Pani zawarli z F umowę najmu ww. lokalu (przy czym nie podpisywała Pani umowy, a jedynie C oświadczył w umowie, że jest upoważniony do działania w Pani imieniu).

·Syndyk B wskazała, że nie posiada precyzyjnych informacji do kiedy trwała ww. umowa, niemniej jednak domniemywa, że co najmniej do marca 2020 r., albowiem z akt sprawy wynika, że poprzedni syndyk wzywał najemczynię do zapłaty zaległego czynszu najmu za ww. miesiąc.

·W oświadczeniu z 6 lipca 2023 r. wskazała Pani, że podpisując umowę najmu lokalu niemieszkalnego 16 sierpnia 2019 r. z F Pani mąż C złożył prawdziwe oświadczenie w tej umowie, że działał w imieniu Pani. Pani oświadczyła, że również była stroną tej umowy.

·Od sierpnia 2022 r. ww. lokal był wynajmowany na rzecz Spółki z o. o. (umowa najmu została zawarta 1 sierpnia 2022 r). Umowa ta była zawarta przez syndyka D, który działał na rzecz Pani. Umowa została rozwiązana 30 czerwca 2023 r.

·Syndyk planuje w najbliższym czasie sprzedaż lokalu w trakcie postępowania upadłościowego. Stroną umowy sprzedaży będzie tylko Pani. Akt notarialny będzie podpisywał syndyk działający na Pani rachunek.

·Przedmiotem sprzedaży będzie cały lokal i cały udział w części budynku i urządzeniach, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali. Sprzedaż udziału należącego do Pana C nastąpi na podstawie przepisów ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe, dalej: „p.u.”. W księdze wieczystej o numerze 1 w dalszym ciągu widnieje były małżonek upadłej, jako współwłaściciel, albowiem nieruchomość została nabyta w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej. Nieruchomość w całości wchodzi jednak w skład masy upadłości.

·Pozew o rozwód został złożony przez upadłą 30 kwietnia 2018 r., wyrok rozwodowy zapadł 10 grudnia 2018 r. Wyrok ten uprawomocnił się 1 stycznia 2019 r. Dłużniczka złożyła wniosek o ogłoszenie upadłości osoby fizycznej, nieprowadzącej działalności gospodarczej 12 lutego 2019 r. W takiej sytuacji ustanowienie rozdzielności majątkowej pomiędzy małżonkami wskutek rozwodu jest z mocy prawa bezskutecznością w stosunku do masy upadłości. Bezskuteczność ustanowienia rozdzielności majątkowej względem masy upadłości oznacza, że syndyk ma prawo domagać się wydania mu wszystkich przedmiotów, które wchodziłyby w dniu jej ustanowienia w skład majątku wspólnego. Pozew o rozwód nie został bowiem złożony przez upadłą na co najmniej dwa lata przed złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości. Upadła złożyła pozew o rozwód na niespełna 10 miesięcy przed złożeniem wniosku o ogłoszenie jej upadłości.

·Według informacji przekazanej przez Panią (złożonego oświadczenia wobec syndyka) nie przysługiwało Pani prawo obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia nieruchomości w roku 2010.

·Według oświadczenia Pani złożonego wobec obecnego syndyka nie otrzymała Pani żadnej faktury sprzedaży od sprzedawcy w związku z zakupem nieruchomości w roku 2010.

·Faktyczne wykorzystywanie nieruchomości objętej księgą wieczystą KW 2. W akcie zakupu nieruchomości zostało wskazane, że dotyczy on lokalu, dla którego Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą o numerze KW 1, z którego własnością jest związany udział w wysokości 20/1000 części w nieruchomości wspólnej, którą stanowi grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali, dla którego Sąd Rejonowy prowadzi KW nr 2. Poza ogólnym powyższym zapisem, że z własnością lokalu związany jest udział w wysokości 20/1000 części w nieruchomości wspólnej, którą stanowi grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali, dla którego Sąd Rejonowy prowadzi KW nr 2 brak jest bardziej szczegółowych informacji jakiego rodzaju są to części budynku i urządzenia. Nie posiada Pani w tym zakresie żadnych szczegółowych informacji. Z odpisu KW wynika, iż mogą one dotyczyć: fundamentów, murów zewnętrznych, murów konstrukcyjnych, dachów, kominów, strychów, piwnic, klatek schodowych, korytarzy, bram a także urządzeń kanalizacyjnych, wodociągowych, centralnego ogrzewania. Syndyk nie posiada bardziej szczegółowych informacji o tych gruntach i urządzeniach. Jak jednakże wynika z odpisu KW są to różnego rodzaju urządzenia wspólnie wykorzystywane przez mieszkańców budynków, w których znajdują się lokale. Zatem, były one faktycznie wykorzystywane zgodnie ze swoich przeznaczeniem jako części w nieruchomości wspólnej.

·Kierując się kryteriami cywilnoprawnymi lokal i prawa z nim związane nie mogą być zatem przedmiotem odrębnej dostawy, ale łącznej. Przedmiotem wyceny przez rzeczoznawcę majątkowego była nieruchomość lokalowa niemieszkalna usytuowana w budynku. W skład nieruchomości lokalowej wchodzi: samodzielny lokal niemieszkalny nr U1 o powierzchni użytkowej 53,10 m² usytuowany na parterze budynku, w którego skład wchodzą: dwa pomieszczenia, udział w wysokości 20/1000 części wspólnych budynku oraz w prawie własności gruntu objętych księgą wieczystą KW nr 2.

·Cena sprzedaży będzie określona łącznie dla lokalu i dla części budynku i urządzeń, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali.

·Nie odprowadzała Pani podatku PIT i VAT z tytułu najmu lokalu samodzielnie. Syndyk B nie posiada wiedzy, czy podatki te płacił Pani były mąż. Pani zaś w tym zakresie złożyła następujące oświadczenie wobec syndyka: „Rozliczał lokal w formie gotówkowej i jeśli lokal nie był wynajmowany to po prostu stał pusty”. Od czasu, gdy obecny syndyk B została wyznaczona syndykiem w niniejszym postępowaniu upadłościowym uporządkowała kwestie związane z nierozliczonym podatkiem PIT od najmu lokalu w zakresie umowy najmu zawartej z Panią. Powstałe zaległości z tytułu podatku PIT wraz z odsetkami od zaległości podatkowych od najmu zostały uregulowane do Urzędu Skarbowego i w tym zakresie obecny syndyk działał na Pani rzecz upadłej i zostały złożone czynne żale w tym zakresie. W zakresie podatku VAT opierając się na Pani oświadczeniach upadłej syndyk zastosował zwolnienie z art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o podatku VAT.

·Nie wystawiała Pani żadnych faktur VAT w związku z umową najmu lokalu zawartą z Panią F. Syndyk B nie posiada wiedzy, czy Pani były mąż wystawiał takie faktury.

·Według informacji przekazanych przez poprzedniego syndyka Pana D rozliczenie podatku należnego w związku z wynajmem od sierpnia 2022 r. ww. lokalu odbywało się poprzez odprowadzenie go do US od kwot uzyskanych z dzierżawy.

·Według informacji przekazanych przez poprzedniego syndyka Pana D czynsz opłacany był na podstawie umowy bez wystawiania faktur.

·Według informacji przekazanych przez poprzedniego syndyka Pana D z racji, iż lokal wszedł do masy upadłości A, to wpływy były tylko na Jej rzecz, a były małżonek upadłej ma uprawnienie do zgłoszenia swoich roszczeń do masy upadłości, w tym również z tytułu 14 czynszu netto (po potrąceniu podatku).

·Nie odprowadzała Pani podatku PIT i VAT z tytułu najmu lokalu samodzielnie. Od czasu, gdy obecny syndyk B objęła pełnienie funkcji syndyka w niniejszym postępowaniu upadłościowym uporządkowała kwestie związane z nierozliczonym podatkiem PIT od najmu lokalu w zakresie umowy najmu zawartej ze Sp. z o. o. Powstałe zaległości z tytułu podatku PIT wraz z odsetkami od zaległości podatkowych od najmu zostały uregulowane do Urzędu Skarbowego i w tym zakresie obecny syndyk działał na Pani i zostały złożone czynne żale w tym zakresie. W zakresie podatku VAT opierając się na Pani oświadczeniach syndyk zastosował zwolnienie z art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o podatku VAT.

Wątpliwości Pani dotyczą ustalenia, czy do ceny sprzedaży lokalu wraz z gruntem, na którym jest posadowiony, w trakcie postępowania upadłościowego prowadzonego wobec Pani, powinien być doliczony podatek VAT, czy też możliwe jest zastosowanie zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 lub z art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o podatku od towarów i usług.

Jak wynika z przywołanych wyżej przepisów, dostawa towarów (w tym nieruchomości) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że powyższe może mieć miejsce również w odniesieniu do czynności dokonanej jednorazowo.

W związku z powyższym należy wskazać, że elementami przesądzającymi o uznaniu planowanej sprzedaży przez syndyka, w trakcie postępowania upadłościowego prowadzonego wobec Pani, opisanego we wniosku lokalu niemieszkalnego, z którego własnością jest związany udział w wysokości 20/1000 części w nieruchomości wspólnej, za prowadzenie działalności gospodarczej jest całokształt działań jakie Pani podjęła w odniesieniu do ww. nieruchomości przez cały okres jego posiadania.

W tym miejscu należy zauważyć, że zgodnie z art. 659 § 1 Kodeksu cywilnego:

W myśl art. 659 § 2 Kodeksu cywilnego:

Stosownie do treści powyższego przepisu, oddanie rzeczy innej osobie do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony na podstawie umowy najmu związane jest z wzajemnym świadczeniem najemcy polegającym na zapłacie umówionego czynszu. Z powyższego wynika, że umówiony między stronami czynsz jest wynagrodzeniem za możliwość korzystania z cudzej własności i stanowi świadczenie wzajemne należne za używanie rzeczy przez jego najemcę.

Tak więc, najem jest umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną, odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu.

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy należy stwierdzić, że świadczenie usług najmu wypełnia określoną w art. 15 ust. 2 ustawy, definicję działalności gospodarczej, jeżeli jest wykonywane w sposób ciągły do celów zarobkowych.

Wskazać zatem należy, że wykonując cywilną umowę najmu, wynajmujący świadczy na rzecz najemcy usługi, w rozumieniu przepisów ustawy. W wykonaniu umowy najmu wynajmujący dokonuje bowiem na rzecz najemcy świadczeń niebędących dostawą towarów. Majątek (np. nieruchomość) pozostanie jego własnością i wynajmowany będzie za odpłatnością (czynsz). Tym samym, najem stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

W konsekwencji, z tytułu świadczenia usług najmu usługodawca staje się podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy i tym samym – podatnikiem podatku VAT zdefiniowanym w art. 15 ust. 1 ustawy.

Wskazać należy, że z okoliczności sprawy nie wynika, że sprzedawany przez Syndyka lokal niemieszkalny, z którego własnością jest związany udział w wysokości 20/1000 części w nieruchomości wspólnej nie służył zaspokojeniu Pani potrzeb osobistych. Syndyk planuje w najbliższym czasie sprzedaż lokalu w trakcie postępowania upadłościowego. Stroną umowy sprzedaży będzie tylko Pani. Akt notarialny będzie podpisywał syndyk działający na Pani rachunek. Przedmiotem sprzedaży będzie cały lokal i cały udział w części budynku i urządzeniach, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali. Sprzedaż udziału należącego do Pana C nastąpi na podstawie przepisów ustawy z 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe. W księdze wieczystej o numerze 1 w dalszym ciągu widnieje były małżonek upadłej, jako współwłaściciel, albowiem nieruchomość została nabyta w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej. Nieruchomość w całości wchodzi jednak w skład masy upadłości. Zaznaczyć należy, że prowadziła Pani działalność gospodarczą pod firmą „X”, ale została ona wykreślona z CEIDG (data rozpoczęcia działalności według CEIDG: 1 grudnia 2010 r. , data wykreślenia wpisu z rejestru: 22 listopada 2018 r., data zaprzestania wykonywania działalności gospodarczej: 1 luty 2017 r.). Lokal stanowił siedzibę prowadzonej przez Panią działalności przez 1,5 roku. Następnie 16 sierpnia 2019 r. Pani wraz z mężem zawarła z F umowę najmu ww. lokalu. Natomiast od sierpnia 2022 r. ww. lokal był wynajmowany na rzecz sp. z o. o. Umowa ta była zawarta przez syndyka D, który działał na rzecz Pani. Umowa została rozwiązana z dniem 30 czerwca 2023 r.

Tym samym, planowana sprzedaż przez syndyka, w trakcie postępowania upadłościowego prowadzonego wobec Pani, ww. lokalu niemieszkalnego, z którego własnością jest związany udział w wysokości 20/1000 części w nieruchomości wspólnej, który w całości wchodzi w skład masy upadłości, dotyczyć będzie mienia wykorzystywanego w prowadzonej przez Panią działalności gospodarczej.

W świetle powyższego należy stwierdzić, że w analizowanej sprawie z tytułu planowanej przez syndyka, w trakcie postępowania upadłościowego prowadzonego wobec Pani, dostawy ww. lokalu niemieszkalnego, z którego własnością jest związany udział w wysokości 20/1000 części w nieruchomości wspólnej, będzie Pani stroną dokonującą czynności podlegającej opodatkowaniu tym podatkiem i będzie Pani występowała w charakterze podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy. Zatem planowana przez syndyka sprzedaż ww. nieruchomości stanowić będzie odpłatną dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy.

Ponadto zaznaczyć należy, że dokonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, może albo być opodatkowana podatkiem VAT, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

W odniesieniu zaś do możliwości zastosowania zwolnienia do czynności dostawy przez syndyka, w trakcie postępowania upadłościowego prowadzonego wobec Pani, ww. lokalu niemieszkalnego, z którego własnością jest związany udział w wysokości 20/1000 części w nieruchomości wspólnej należy wskazać, że zakres i zasady zwolnienia dostawy towarów zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:

Jak wynika z powyższych uregulowań, zwolnienie wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy stosuje się w odniesieniu do dostawy całości lub części budynków, budowli, jeżeli w stosunku do nich powstało pierwsze zasiedlenie, przy czym okres pomiędzy pierwszym zasiedleniem, a dostawą nie jest krótszy niż 2 lata.

Wykluczenie z tego zwolnienia następuje w sytuacjach, gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz w sytuacji, gdy od momentu pierwszego zasiedlenia do chwili sprzedaży nie minęły co najmniej 2 lata.

Zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy:

W przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:

W tym miejscu należy nadmienić, że dla dostawy nieruchomości, które nie spełniają przesłanek do objęcia ich zwolnieniem od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 lub 10a ustawy ustawodawca przewidział możliwość zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Jak stanowi art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

Kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle, rozstrzyga przepis art. 29a ust. 8 ustawy, zgodnie z którym:

Ponadto należy zauważyć, że z uwagi na fakt, że ustawa oraz przepisy wykonawcze do ustawy nie zawierają definicji lokalu użytkowego, należy posiłkować się w tym zakresie przepisami ustawy z 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1048).

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o własności lokali:

Ustawa o własności lokali wprowadza również pojęcie nieruchomości wspólnej, określa warunki, jakim obwarowane jest jej powstanie i zasady obliczania w niej udziału.

Według art. 3 ust. 1 i ust. 2 cyt. ustawy o własności lokali:

Na mocy art. 7 ust. 1 i ust. 2 ww. ustawy o własności lokali:

Z powyższych przepisów wynika, że odrębną nieruchomość może stanowić samodzielny lokal, a dla powstania odrębnej własności lokali niezbędny jest wpis do księgi wieczystej mający charakter konstytutywny. Bez wpisu do księgi wieczystej odrębna własność lokalu (części budynku) nie może skutecznie powstać. Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług lokal ten staje się odrębnym od budynku towarem i stanowi samodzielny przedmiot czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Jednocześnie należy zwrócić uwagę na definicję pojęcia „lokal użytkowy” zawartą w § 3 pkt 14 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1225 ze zm.). Zgodnie z tym przepisem:

Stosownie natomiast do treści art. 47 § 1 i § 2 Kodeks cywilny:

Ponadto należy wskazać, że zgodnie z art. 50 ustawy Kodeks cywilny:

Z powyższego wynika, że nie można nabyć w oderwaniu od lokalu użytkowego części wspólnej budynku, w którym ten lokal się znajduje.

Zatem, jeżeli w ramach jednej nieruchomości następuje sprzedaż odrębnej własności lokalu wraz ze stosownym udziałem w jej częściach wspólnych, to sprzedaż ta ma charakter jednej transakcji i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jako jedno świadczenie sprzedaży lokalu.

W celu ustalenia, czy w przedmiotowej sprawie zastosowanie znajdzie zwolnienie z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, należy w pierwszej kolejności rozstrzygnąć, czy w odniesieniu do lokalu, dla którego Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą o numerze KW 1, z którego własnością jest związany udział w wysokości 20/1000 części w nieruchomości wspólnej, którą stanowi grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali, dla którego Sąd Rejonowy prowadzi KW nr 2, wykorzystywanego przez Panią w działalności gospodarczej, miało miejsce pierwsze zasiedlenie oraz jaki okres upłynie pomiędzy jego pierwszym zasiedleniem a jego planowaną dostawą.

Przedstawione okoliczności wskazują, że sprzedaż ww. lokalu niemieszkalnego nie zostanie dokonana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą ww. lokalu upłyną co najmniej 2 lata. Jak wynika z przedstawionego opisu sprawy, nabyła Pani prawo własności lokalu wraz z małżonkiem do majątku wspólnego przed ogłoszeniem upadłości, tj. lokal niemieszkalny został zakupiony na podstawie umowy sprzedaży, zawartej 30 marca 2010 r. Lokal stanowił siedzibę prowadzonej przez Panią działalności przez 1,5 roku. Po likwidacji przez Panią działalności lokal był również przedmiotem najmu, który miał miejsce poza działalnością gospodarczą Pani. Ponadto należy zaznaczyć, że lokal niemieszkalny był przedmiotem najmu. 16 sierpnia 2019 r. Pani mąż oraz Pani zawarli z F umowę najmu ww. lokalu (przy czym nie podpisywała Pani umowy, a jedynie Pani mąż oświadczył w umowie, że jest upoważniony do działania w Pani imieniu). Natomiast od sierpnia 2022 r. ww. lokal był wynajmowany na rzecz sp. z o. o. (umowa najmu została zawarta 1 sierpnia 2022 r). Umowa ta była zawarta przez syndyka D, który działał na rzecz Pani. Wskazać należy, że w oświadczeniu z 6 lipca 2023 r. złożonym do syndyka wskazała Pani, że nabywając wskazane powyżej lokale nie odliczyła podatku VAT, bo nie była wówczas zarejestrowana jako czynny podatnik podatku VAT, a ponadto do ceny lokalu nie był doliczony podatek VAT. Ponadto oświadczyła Pani, że małżonek również nie odliczył podatku VAT od nabycia wyżej wskazanego lokalu. W tym oświadczeniu Pani wskazała, że w ogóle nie ponosiła na lokal wydatków na ulepszenia, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym, oświadczyła Pani, że również nie ponosiła wydatków na ulepszenie tego lokalu w stosunku do których miała prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Wskazała Pani także, że małżonek nie ponosił takich wydatków w zakresie lokalu. Ponadto wskazała Pani także, że po tym jak syndyk zawarł umowy najmu nie były czynione żadne ww. ulepszenia w lokalu przez poprzedniego syndyka D. Syndyk B oświadczyła, że nie czyniła ulepszeń w rozumieniu przepisów o podatku dochodowy od osób fizycznych na lokal oraz nie posiada wiedzy, aby takich ulepszeń dokonywał E.

W konsekwencji, spełnione zostaną przesłanki warunkujące zastosowanie zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ponieważ planowana transakcja nie będzie dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia oraz od daty pierwszego zasiedlenia ww. lokalu minął okres przekraczający 2 lata.

Tym samym, planowana przez syndyka, w trakcie postępowania upadłościowego prowadzonego wobec Pani, sprzedaż ww. lokalu niemieszkalnego, z którego własnością jest związany udział w wysokości 20/1000 części w nieruchomości wspólnej, którą stanowi grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali będzie podlegać zwolnieniu na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy w zw. z art. 29a ust. 8 ustawy.

Z uwagi na fakt, że planowana przez syndyka, w trakcie postępowania upadłościowego prowadzonego wobec Pani, sprzedaż ww. lokalu niemieszkalnego, z którego własnością jest związany udział w wysokości 20/1000 części w nieruchomości wspólnej, którą stanowi grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, to analiza zwolnienia tej dostawy wynikająca z przepisów art. 43 ust. 1 pkt 10a i 43 ust. 1 pkt 2 ustawy jest bezzasadna.

Mając na uwadze powyższe przepisy oraz opis sprawy należy stwierdzić, że skoro w przedmiotowej sprawie występują przesłanki stanowiące podstawę uznania Pani za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy, to czynność sprzedaży przez syndyka, w trakcie postępowania upadłościowego prowadzonego wobec Pani, lokalu niemieszkalnego, z którego własnością jest związany udział w wysokości 20/1000 części w nieruchomości wspólnej, którą stanowi grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali, będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, jako odpłatna dostawa towarów na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 1 ustawy,która będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Podsumowując, do ceny sprzedaży lokalu wraz z gruntem, na którym jest posadowiony, w trakcie postępowania upadłościowego prowadzonego wobec Pani, który w całości wchodzi w skład Pani masy upadłości, nie powinien być doliczony podatek VAT, ponieważ dostawa ww. lokalu, z którego własnością jest związany udział w wysokości 20/1000 części w nieruchomości wspólnej, którą stanowi grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Jednocześnie zaznaczenia wymaga, że we własnym stanowisku wskazała Pani, że „(…) możliwe jest zastosowanie zarówno zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10, jak i z art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o podatku od towarów i usług”. Jak wskazano wyżej – sprzedaży przez syndyka, w trakcie postępowania upadłościowego prowadzonego wobec Pani, lokalu niemieszkalnego, z którego własnością jest związany udział w wysokości 20/1000 części w nieruchomości wspólnej, którą stanowi grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy. Natomiast zwolnienie na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, na które powołują się Państwo we własnym stanowisku ma zastosowanie do dostawy budynków, budowli lub ich części dopiero w sytuacji nieobjęcia jej zwolnieniem, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy. Tym samym, w rozpatrywanej sprawie nie dokonano analizy możliwości zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, który na zastosowanie dopiero jeżeli ww. dostawa nie będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Tym samym, Pani stanowisko, zgodnie, z którym do ceny sprzedaży w trakcie postępowania upadłościowego prowadzonego wobec upadłej A lokalu wraz z gruntem, na którym jest posadowiony oraz w zakresie udziału w wysokości 20/1000 części w nieruchomości wspólnej, którą stanowi grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali, dla którego Sąd Rejonowy prowadzi KW nr 2 opisanych w stanie faktycznym złożonego wniosku nie powinien być doliczony podatek VAT, ponieważ możliwe jest zastosowanie zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Panią w złożonym wniosku. Niniejszą interpretację wydano w szczególności w oparciu o informacje, że”(…) lokal wchodzi w skład masy upadłości Pani, tj. osoby fizycznej, nieprowadzącej działalności gospodarczej w upadłości”, „(…) Wyrok rozwodowy Pani objęty jest z mocy prawa bezskutecznością skutków majątkowych w stosunku do masy upadłości. Bezskuteczność ustanowienia rozdzielności majątkowej względem masy upadłości oznacza, że syndyk ma prawo domagać się wydania mu wszystkich przedmiotów, które wchodziłyby w dniu jej ustanowienia w skład majątku wspólnego. W związku z powyższym, pomimo, że w księgach wieczystych prowadzonych dla ww. nieruchomości wpisany jest C, jako współwłaściciel – nieruchomość wchodzi w całości w skład masy upadłości. (…) Przedmiotem sprzedaży będzie cały lokal i cały udział w części budynku i urządzeniach, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali. Sprzedaż udziału należącego do Pana C nastąpi na podstawie przepisów ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe. W księdze wieczystej o numerze 1 w dalszym ciągu widnieje były małżonek upadłej, jako współwłaściciel, albowiem nieruchomość została nabyta w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej. Nieruchomość w całości wchodzi jednak w skład masy upadłości”. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

W sprawie będącej przedmiotem wniosku należy zwrócić uwagę, że analiza załączników dołączonych do wniosku nie mieści się w ramach określonych w art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, zgodnie z którym Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). W związku z powyższym załączone do wniosku lub uzupełnienia do wniosku dokumenty nie mogą być przedmiotem merytorycznej analizy.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Nadmienia się, że w niniejszej interpretacji udzielono odpowiedzi tylko w zakresie zadanego pytania. Inne kwestie nieobjęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – rozpatrzone.

Ta interpretacja rozstrzyga wyłącznie w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1), dotyczącego podatku od towarów i usług, natomiast w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych [pytań oznaczonych we wniosku nr 2) i 3)], zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).