Interpretacja indywidualna z dnia 16 stycznia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-1.4012.669.2023.1.DS

Brak prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych w ramach realizacji Operacji.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

12 grudnia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 12 grudnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją Operacji. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina (dalej: Wnioskodawca) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: podatek VAT) od roku 1995.

Gmina ma zamiar ubiegać się o przyznanie pomocy na realizację operacji typu „Zarządzanie zasobami wodnymi” w ramach poddziałania „Wsparcie na inwestycje związane z rozwojem, modernizacją i dostosowywaniem rolnictwa i leśnictwa” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Obecnie zlecone zostało przygotowanie czterech Programów funkcjonalno-użytkowych, a następnie po pozytywnym rozpatrzeniu wniosków i podpisaniu umów, Gmina przystąpi do przeprowadzenia postępowania przetargowego w formule zaprojektuj i wybuduj oraz realizacji inwestycji.

Do wniosków o przyznanie pomocy Gmina zobowiązana będzie załączyć oświadczenia o kwalifikowalności podatku VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, Gmina powinna złożyć oświadczenia, z których wynikać będzie, że podatek VAT będzie stanowił koszt kwalifikowalności w ramach realizacji przedsięwzięć.

Na podstawie art. 15 ust. 6 oraz art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i ustaw (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), Gmina realizując poniższe operacje pn.:

-„A”,

- „B”,

-„C”,

-„D”,

nie może odzyskać w żaden sposób poniesionego kosztu podatku VAT.

Prace będą dotyczyć czterech zbiorników wodnych zlokalizowanych w miejscowościach (…), na nieruchomościach stanowiących własność Gminy. Zadanie związane będzie z odnowieniem, odtworzeniem, zagospodarowaniem stawów i oczek wodnych, a zakres prac będzie uzależniony od istniejącego stanu i funkcji, które dane zbiorniki wodne będą pełniły po realizacji inwestycji. Prace będą dotyczyły m.in.:

-karczowania krzewów i podszycia oraz wycinki drzew,

-uprzątnięcia skarp,

-formowania nasypów i umocnienia skarp,

-oczyszczenia mechanicznego zbiorników wodnych z namułu,

-naprawy betonów i płyt betonowych wokół stawów,

-zagospodarowania terenów obejmujących infrastrukturę towarzyszącą stanowiącą całość techniczno-użytkową ze zbiornikami.

Celem operacji jest poprawa gospodarki wodnej na terenie Gminy poprzez przebudowę otwartych zbiorników retencyjnych. Prace będą odbywały się w ramach realizacji zadań własnych gminy, w szczególności obejmować będą sprawy ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej. Realizacja inwestycji przyczyni się do zwiększenia dostępności do stawów, czy obiektów znajdujących się przy zbiornikach i stanie się centralnym miejscem spotkań, wypoczynku i edukacji dla mieszkańców sołectw. Zrewitalizowane zbiorniki będą pełniły różnorodne funkcje wpisujące się w zadania własne gminy m.in.:

-rekreacyjne (rozwój infrastruktury sportowej i rekreacyjnej, np. place zabaw, siłownie zewnętrzne, ścieżki zdrowia, alejki spacerowe),

-przyrodnicze (zagospodarowanie terenów zieleni poprzez nasadzenia drzew, krzewów, bylin, tworzenie łąk kwietnych),

-edukacyjne (stworzenie ścieżek edukacyjnych, zewnętrznych ścieżek sensorycznych),

-turystyczne (stworzenia miejsc do wypoczynku i organizowania wydarzeń lub imprez plenerowych).

Ponoszone przez Gminę wydatki inwestycyjne związane z realizacją ww. inwestycji będą dokumentowane przez dostawców/wykonawców wystawionymi na Gminę fakturami VAT z wykazanymi na nich kwotami podatku VAT naliczonego. Nabywane podczas realizacji inwestycji towary i usługi będą służyły do wykonywania czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, ponieważ Gmina realizując przedsięwzięcia będzie realizowała zadania własne nałożone na Jednostkę Samorządu Terytorialnego przepisami ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (art. 7 ust. 1), których efekt będzie udostępniany przez Gminę nieodpłatnie i służył będzie tylko i wyłącznie do wykonywania czynności niepodlegających opodatkowaniu.

Pytanie

Czy Gminie będzie przysługiwało prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zakup towarów i usług dokonywanych w związku z realizacją Operacji w czterech miejscowościach na terenie Gminy pn. „(…)”?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, Gminie nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zakup towarów i usług dokonywanych w związku z realizacją operacji w czterech miejscowościach na terenie Gminy pn. „(…)”.

Uzasadnienie

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Zaspakajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, w myśl art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym, należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują m.in. ład przestrzenny, gospodarkę nieruchomościami, ochronę środowiska i przyrody oraz gospodarkę wodną.

Ponadto, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r. (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Zgodnie z tym przepisem nie podlegają opodatkowaniu czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Z literalnego brzmienia powyższych przepisów wynika, że gmina w zakresie czynności o charakterze cywilnoprawnym posiada status podatnika podatku od towarów i usług. Zatem gmina jako osoba prawna, w zakresie czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Gmina poniesie koszty inwestycji wraz z podatkiem VAT, który będzie ostatecznie poniesiony jako podatek niepodlegający zwrotowi. Podatku tego w żaden dopuszczalny sposób nie można odzyskać, podatek należny nie może być pomniejszony o podatek naliczony. Nie ma możliwości skorzystania z ulgi podatkowej podlegającej na odzyskaniu choćby części zapłaconego podatku i nie istnieje prawdopodobieństwo, że zostanie on odzyskany w przyszłości przez podatnika.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124 (niemających zastosowania do opisanej sprawy Gminy).

Z powyższego przepisu wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wyłącznie podatnikom podatku od towarów i usług w sytuacji, gdy towary i usługi, z nabyciem których podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Mając na uwadze przedstawione powyżej przepisy prawa, Gmina stoi na stanowisku, że odnowienie, odtworzenie i zagospodarowanie stawów i oczek wodnych w miejscowościach (…), odbywać się będzie w ramach władztwa publicznego i Gmina wykonując te zadania działać będzie jako organ administracji publicznej. Realizacja ww. inwestycji będzie odbywała się w ramach realizacji zadań własnych gminy, o których mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym.

W takim ujęciu, Gmina nie może być uznana za podatnika, gdyż realizuje ona w tym zakresie zadania własne służące zaspokajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej.

Efekty planowanych przedsięwzięć pn. „(…)”, będą służyć Gminie tylko i wyłącznie do wykonywania czynności niepodlegających opodatkowaniu. Stawy i oczka wodne po realizacji inwestycji będą centralnym miejscem spotkań, wypoczynku i edukacji dla mieszkańców sołectw. Nie będzie prowadzona na nich działalność odpłatna, nie planuje się zawierania przez Gminę odpłatnych umów cywilnoprawnych dotyczących modernizowanych stawów i oczek wodnych.

Reasumując, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że po zakończeniu inwestycji stawy i oczka będą pełniły różnorodne funkcje wpisujące się w zadania własne gminy. W związku z powyższym Gminie nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zakup towarów i usług dokonywanych w związku z realizacją zadania.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.) – zwanej dalej „ustawą”. W myśl tego przepisu:

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Natomiast na podstawie przepisu art. 88 ust. 4 ustawy:

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Wskazać należy również, że aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności powinien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

Według art. 15 ust. 2 ustawy:

Należy zauważyć, że na mocy art. 15 ust. 6 ustawy:

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwojakim charakterze:

• podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz
• podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na postawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem, jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Tylko bowiem w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 40 ze zm.):

Stosownie do art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Jak stanowi art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Z powyższych konstrukcji prawnych jednoznacznie wynika, że gmina, wykonując we własnym imieniu i na własny rachunek czynności spełniające definicję działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 ustawy, działa w charakterze podatnika podatku VAT.

Państwa wątpliwość dotyczy kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur otrzymanych w związku z realizacją Operacji.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy, uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT, w ramach działalności gospodarczej, do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

W rozpatrywanej sprawie związek taki nie występuje. Jak bowiem wskazano w opisie sprawy, celem Operacji pn. „(…)” jest poprawa gospodarki wodnej na terenie Gminy poprzez przebudowę otwartych zbiorników retencyjnych. Prace będą odbywały się w ramach realizacji zadań własnych gminy, w szczególności obejmować będą sprawy ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej. Realizacja inwestycji przyczyni się do zwiększenia dostępności do stawów, czy obiektów znajdujących się przy zbiornikach i stanie się centralnym miejscem spotkań, wypoczynku i edukacji dla mieszkańców sołectw. Ponoszone przez Państwa wydatki inwestycyjne związane z realizacją ww. inwestycji będą dokumentowane przez dostawców/wykonawców wystawionymi na Państwa fakturami z wykazanymi na nich kwotami podatku VAT naliczonego. Nabywane podczas realizacji inwestycji towary i usługi będą służyły do wykonywania czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, ponieważ – jak wskazano w opisie sprawy – realizując przedsięwzięcia będą Państwo realizować zadania własne nałożone przepisami ustawy o samorządzie gminnym, których efekt będzie udostępniany przez Państwa nieodpłatnie i służyć będzie tylko i wyłącznie do wykonywania czynności niepodlegających opodatkowaniu.

Zatem w analizowanej sprawie podstawowy warunek uprawniający do odliczenia podatku naliczonego nie jest spełniony, bowiem towary i usługi nabywane w ramach realizacji Operacji będą wykorzystywane do czynności niepodlegających opodatkowaniu.

Tym samym, Wnioskodawca – na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy – nie ma prawa do odliczenia podatku VAT związanego z realizacją Operacji.

Podsumowując, Gminie nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zakup towarów i usług dokonywanych w związku z realizacją operacji w czterech miejscowościach na terenie Gminy pn. „(…)”.

Tym samym, Państwa stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Zaznaczyć należy, że pojęcie „kosztu kwalifikowalnego” nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowalnych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne Wnioskodawcy przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowalnym. W związku z powyższym nie zajęto stanowiska w tej sprawie.

Jednocześnie należy podkreślić, że przedmiotowa interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).