Interpretacja indywidualna z dnia 3 stycznia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4015.230.2023.1.JS

Nabycie spadku po ojcu datowane jest na 5 czerwca 2006 r. Zatem w analizowanej sprawie – co do zasady – mają zastosowanie przepisy ustawy o PSD w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r.nie może Pan skorzystać ze zwolnienia podatkowego określonego w art. 4a znowelizowanej ustawy jw., przewidzianego m.in. dla zstępnych spadkodawcy, gdyż przedmiotowe zwolnienie nie było uregulowane w ustawie w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od spadków i darowizn jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

14 listopada 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 14 listopada 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Wniosek dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nabycia spadku.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego  

Wskazał Pan, że:

1.Majątek stanowiący masę spadkową obejmuje dwie działki przy ul. (…) w P.:

a)(…) (Miasto (…), Obręb (…), dz. (…), ks. Wieczysta (…));

b)(…) (Miasto (…), Obręb (…), dz. (…), ks. Wieczysta (…))

każda powyżej 1000 m².

2.Właściciel: T. D. (ojciec), majątek odrębny.

3.Właściciel zmarł 5 czerwca 2006 r., nie zostawił testamentu, do dnia dzisiejszego nie przeprowadzono postępowania stwierdzającego nabycie spadku.

4.Spadkobiercy: żona I. D., syn S. D..

5.W skład majątku wchodzi jeszcze udział w mieszkaniu własnościowym, w którym Pana mama – zamieszkuje.

6.Ze względu na stan zdrowia I. D. chciałby Pan przeprowadzić postępowanie spadkowe.

Pytanie

Czy skoro ojciec zmarł 5 czerwca 2006 r. i nie nastąpiło stwierdzenie nabycia spadku przed 1 stycznia 2007 r. a dojdzie do stwierdzenia nabycia spadku w 2023/2024 r., to zastosowanie będzie mieć obowiązujący obecnie stan prawny a zatem art. 4a ustawy w obecnym brzmieniu, z uwagi na przepisy przejściowe, tj. art. 3 ust. 1 ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, co przekłada się na zwolnienie od podatku przewidziane w art. 4a ustawy podatek od spadku i darowizn?

Pana stanowisko w sprawie

Pana zdaniem, jeśli ojciec zmarł 5 czerwca 2006 r. i nie nastąpiło stwierdzenie nabycia

spadku przed 1 stycznia 2007 r. a dojdzie do stwierdzenia nabycia spadku w 2023/2024 r., wówczas zastosowanie będzie mieć obowiązujący obecnie stan prawny a zatem art. 4a ustawy w obecnym brzmieniu z uwagi na przepisy przejściowe, tj. art. 3 ust. 1 ustawy

o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności

cywilnoprawnych, co przekłada się na zwolnienie od podatku przewidziane w art. 4a ustawy podatek od spadku i darowizn.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Stosownie do art. 3 ust. 1-3 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 222 poz. 1629 ze zm.):

Do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn, w brzmieniu obowiązującym przed dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.

Przepis art. 4 ust. 4 ustawy wymienionej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, ma zastosowanie również do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło po dniu 12 maja 2006 r.

Przepis art. 15 ust. 4 ustawy wymienionej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, ma zastosowanie również do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych w drodze darowizny lub polecenia darczyńcy przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, jeżeli obowiązek podatkowy powstał wskutek powołania się na fakt nabycia po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy.

Przepis ust. 2 ww. artykułu rozszerza – z mocą wsteczną – zakres podmiotowy nabywców uprawnionych do korzystania ze zwolnień i ulg podatkowych. Takie rozwiązanie pozwala na skorzystanie ze zwolnień i ulg podatkowych (wyłącznie w zakresie, w jakim obowiązywały do 31 grudnia 2006 r.) tym obywatelom państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego, którzy nabyli majątek w okresie od 13 maja 2005 r. do 31 grudnia 2006 r., a nie objęły ich przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie zaniechania poboru podatku od spadków i darowizn od niektórych podatników (Dz. U. Nr 73, poz. 506), które wygasło z dniem 31 grudnia 2006 r.

Z kolei ust. 3 ww. artykułu dotyczy darowizny

W ww. ustawie zmieniającej wprowadzono do ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2004 r. Nr 142 poz. 1514 ze zm.) zwolnienie określone w art. 4a ust. 1 pkt 1. Zgodnie z tym przepisem (w brzmieniu obowiązującym na dzień wprowadzenia):

Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1)zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-8 i ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie miesiąca od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz

2)udokumentują – w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 - ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.

Jak wynika z treści art. 5 ww. ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2007 r.

Poniżej przywołujemy zatem przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r., z wyjątkiem, o którym mowa poniżej.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem spadku.

Spadek (dziedziczenie) jest instytucją uregulowaną przepisami zawartymi w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 1964 r. poz. 93 ze zm.).

W myśl art. 922 § 1 tej ustawy:

Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób.

Zgodnie z art. 924 ww. ustawy:

Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy.

Jak wynika z treści art. 925 Kodeksu cywilnego:

Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Zgodnie z art. 1025 § 1 ww. ustawy:

Sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę.

Wobec powyższego, nabycie spadku ma miejsce z chwilą śmierci spadkodawcy. Prawomocne postanowienie sądu o nabyciu spadku ma natomiast charakter deklaratoryjny i stwierdza jedynie nabycie spadku przez spadkobiercę.

Należy zaznaczyć, że termin nabycia spadku nie jest tożsamy z datą powstania obowiązku podatkowego. Wynika to z poniższych uregulowań.

W myśl art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych, a w wypadku darowizny obowiązek podatkowy ciąży solidarnie na obdarowanym i darczyńcy.

Stosownie zaś do treści art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy,

Obowiązek podatkowy powstaje – przy nabyciu w drodze dziedziczenia – z chwilą przyjęcia spadku.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 4 tej ustawy:

Jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma; jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia. Gdy nabycie w drodze darowizny nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przed organem podatkowym na okoliczność dokonania tej darowizny.

W myśl art. 15 ust. 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Przy ustalaniu wysokości podatku przyjmuje się kwoty wartości rzeczy i praw majątkowych określone w art. 4 ust. 1 pkt 5 i w art. 9 ust. 1 oraz skale podatkowe określone w ust. 1 obowiązujące w dniu powstania obowiązku podatkowego, z zastrzeżeniem ust. 4.

Jak wynika z powyższego, obowiązek podatkowy w przedmiotowej sprawie powstanie z dniem uprawomocnienia się postanowienia sądu o nabyciu spadku lub zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia sporządzonego przez notariusza.

W myśl art. 95j ustawy z 14 lutego 1991 r. – Prawo o notariacie (t. j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1799 ze zm.):

Zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia ma skutki prawomocnego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku.

Z opisu sprawy wynika, że nabył Pan spadek po ojcu, który zmarł 5 czerwca 2006 r. Planuje Pan przeprowadzenie postępowania spadkowego.

Pana wątpliwości budzi okoliczność, czy skoro Pana ojciec zmarł 5 czerwca 2006 r. i nie nastąpiło stwierdzenie nabycia spadku przed 1 stycznia 2007 r., a dojdzie do niego w 2023/2024 r., to czy zastosowanie będzie mieć obowiązujący obecnie stan prawny a zatem art. 4a ustawy w obecnym brzmieniu.

Według Pana – z uwagi na przepisy przejściowe, tj. wskazany wyżej art. 3 ust. 1 ustawy zmieniającej – zwolnienie będzie miało miejsce.

Z takim stanowiskiem, nie można się zgodzić.

Moment nabycia spadku, zgodnie z powołanymi wyżej przepisami prawa, jest wyznaczony przez datę śmierci spadkodawcy. To oznacza, że nabycie spadku po ojcu datowane jest na 5 czerwca 2006 r. Zatem w analizowanej sprawie – co do zasady – mają zastosowanie przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r.

Tym samym, nie może Pan skorzystać ze zwolnienia podatkowego określonego w art. 4a znowelizowanej ustawy o podatku od spadków i darowizn, przewidzianego m.in. dla zstępnych spadkodawcy, gdyż przedmiotowe zwolnienie nie było uregulowane w ustawie w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r., a właśnie te przepisy mają zastosowanie w analizowanej sprawie.

W związku z powyższym, w przedstawionej przez Pana sprawie, nabycie przez Pana tytułem spadku po ojcu będzie opodatkowane podatkiem od spadków i darowizn na zasadach przewidzianych dla I grupy podatkowej. Powinien Pan złożyć w ciągu miesiąca od powstania obowiązku podatkowego (uprawomocnienia się orzeczenia stwierdzającego nabycie spadku lub zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia) właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych i w zeznaniu tym wykazać nabyty w spadku majątek oraz jego wartość.

Zeznanie składa się na druku zeznania podatkowego SD-3, którego wzór stanowi załącznik do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 listopada 2015 r. w sprawie zeznania podatkowego składanego przez podatników podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2015 r., poz. 2068).

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja – z uwagi na zaistniałe już zdarzenie (śmierć Pana ojca) – dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego. Z funkcji ochronnej będzie Pan mógł skorzystać, jeżeli zastosuje się do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.