Interpretacja indywidualna z dnia 28 grudnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4014.425.2023.2.AD

Darowizna na rzecz siostry i zięcia części nieruchomości, wchodzącej w skład dotychczasowego gospodarstwa rolnego, jeśli zostanie dokonana przed upływem pięciu lat od dnia nabycia ostatniej działki, spowoduje utratę przez prawa do zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 9 pkt 2 ustawy PCC.

Interpretacja indywidualna  – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

20 października 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 18 października 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych  w zakresie możliwości zachowania prawa do zwolnienia z opodatkowania nabycia gospodarstwa rolnego przy darowiźnie jego części na rzecz siostry i zięcia. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – w piśmie z 12 grudnia 2023 r. (wpływ 15 grudnia  2023 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Jest Pan właścicielem gospodarstwa rolnego od (…) 2006 r. W 2008 r. wraz z małżonką dokonali Państwo zakupu gruntów rolnych, działki (…),  o powierzchni (…) ha.

Chciałby Pan umową darowizny przekazać siostrze i szwagrowi część działki, która została podzielona na (…) i (…). Darowiznę stanowiłaby działka (…), gdzie las stanowi (…) ha, grunty rolne klasy V stanowią (…) ha, łącznie (…) ha.

(…) 2019 r. i (…) 2021 r. powiększył Pan gospodarstwo rolne, w związku z tym otrzymał Pan pomoc de minimis.

Pytanie (sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Czy w związku z tym, że chce Pan przekazać część działki ((…) ha) – grunty klasy V siostrze i jej mężowi, będzie Pan musiał zwrócić podatek od czynności cywilnoprawnych?

Pana stanowisko w sprawie (sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Pana zdaniem, podatek od czynności cywilnoprawnych nie będzie podlegał zwrotowi, ponieważ nadal będzie Pan prowadził gospodarstwo. Część, którą chce Pan przekazać, nie uszczupli w znacznym stopniu Pana areałów.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych(t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 170 ze zm.):

W myśl art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Na podstawie art. 4 pkt 1 ww. ustawy:

W oparciu o art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Wartość rynkową określa się na zasadach wskazanych w art. 6 ust. 2 ww. ustawy, w myśl którego: 

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Jak wynika z powołanych przepisów – umowa sprzedaży podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy  o podatku od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tegoż podatku ciąży na kupującym.

W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano jednak sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest zwolniona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W myśl art. 9 pkt 2 ww. ustawy:

Z treści wniosku wynika, że Jest Pan właścicielem gospodarstwa rolnego od (…) 2006 r. W 2008 r. wraz z małżonką dokonali Państwo zakupu gruntów rolnych, działki (…), o powierzchni (…) ha. (…) 2019 r. i (…) 2021 r. powiększył Pan gospodarstwo rolne, w związku z tym otrzymał Pan pomoc de minimis. Chciałby Pan umową darowizny przekazać siostrze i szwagrowi część działki, która została podzielona na (…) i (…). Darowiznę stanowiłaby działka (…), gdzie las stanowi (…) ha, grunty rolne klasy V stanowią (…) ha, łącznie (…) ha.

Pana zdaniem, w tak przedstawionych okolicznościach zachowa Pan prawo do zwolnienia.

Z takim stanowiskiem nie można się zgodzić.

Zwolnienie zawarte w art. 9 pkt 2 ww. ustawy ma charakter warunkowy. Oznacza to, że dla zastosowania przedmiotowego zwolnienia, jak również dla zachowania prawa do zwolnienia, koniecznym jest m.in., aby powierzchnia utworzonego lub powiększonego gospodarstwa rolnego przez nabywcę była nie mniejsza niż 11 ha i nie większa niż 300 ha oraz gospodarstwo to było prowadzone przez nabywcę przez okres pięciu lat od dnia nabycia.  W przypadku niedotrzymania tych warunków następuje utrata zwolnienia od podatku.

Nie można zatem zgodzić się z przedstawionym przez Pana stanowiskiem, zgodnie z którym dokonana przez Pana darowizna części nieruchomości z Pana dotychczasowego gospodarstwa rolnego dla siostry i zięcia nie spowoduje utraty przez Pana prawa do zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 9 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych zastosowanego w związku z umowami sprzedaży zawartymi w 2019 r.  i 2021 r.

Przepis art. 9 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie przewiduje regulacji, która by pozwalała zachować zwolnienie w przypadku uszczuplenia obszaru gospodarstwa rolnego – powiększonego w wyniku zakupu własności gruntów stanowiących gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym – przed upływem ustawowego terminu 5 lat od dnia nabycia nieruchomości, w związku z którą to czynnością (czynnościami) przysługuje (zastosowane zostało) zwolnienie w podatku od czynności cywilnoprawnych.

W latach 2019 i 2021 powiększył Pan gospodarstwo rolne i skorzystał ze zwolnienia  z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, a co za tym idzie skorzystał Pan  z pomocy de minimis w rolnictwie. Zatem zgodnie z brzmieniem obowiązujących przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, w celu skorzystania ze zwolnienia; zachowania prawa do zwolnienia, ma Pan obowiązek prowadzenia tego (tj. całego) gospodarstwa rolnego powiększonego o te nieruchomości przez 5 lat od dnia ich nabycia.

Warunki zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych zawarte w wyżej cytowanym przepisie muszą być bowiem spełnione łącznie – w tym przypadku warunek powiększenia gospodarstwa rolnego, a następnie warunek prowadzenia przez nabywcę przez wymagany ustawowo okres gospodarstwa rolnego powstałego w wyniku powiększenia. Dla zachowania zwolnienia podatkowego wynikającego z powyższego przepisu nabywca nieruchomości, które weszły w skład gospodarstwa rolnego, ma obowiązek prowadzenia tego powiększonego gospodarstwa rolnego (obejmującego wszystkie działki nabyte tytułem umowy sprzedaży i objęte zwolnieniem podatkowym jak również dotychczas wchodzące  w skład gospodarstwa rolnego a będące jego częścią w chwili nabycia) przez 5 lat od dnia nabycia, a więc w analizowanej sytuacji od daty zakupu ostatniej działki.

W doktrynie podkreśla się, że celem ustanowienia omawianego zwolnienia jest wspieranie zakładania gospodarstw rolnych i prowadzenia w nich produkcji oraz poprawa struktury agrarnej, przede wszystkim przez powiększenie obszaru gospodarstw rolnych. Tak więc obszar powiększonego gospodarstwa rolnego nie może być uszczuplony w okresie 5 lat od dnia jego nabycia, a zbycie jakiejkolwiek części tego gospodarstwa powoduje utratę zwolnienia od podatku w całości.

Reasumując, stwierdzić należy, że w analizowanym zdarzeniu przyszłym, darowizna na rzecz siostry i zięcia części Pana nieruchomości, wchodzącej w skład Pana dotychczasowego gospodarstwa rolnego, jeśli zostanie dokonana przed upływem pięciu lat od dnia nabycia ostatniej działki, spowoduje utratę przez Pana prawa do zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 9 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Warunki konieczne do zachowania prawa do ww. ulgi w postaci prowadzenia powiększonego gospodarstwa rolnego przez okres co najmniej 5 lat od daty nabycia nieruchomości nie zostaną w takiej sytuacji dotrzymane, gdyż daruje Pan część gruntów rolnych stanowiących część wcześniej prowadzonego gospodarstwa rolnego. W ten sposób będzie Pan działał niezgodnie z celem ustanowienia omawianego zwolnienia, gdyż w wyniku dokonanej czynności pomniejszy, a nie powiększy Pan gospodarstwo rolne, tracąc tym samym prawo do zastosowanego przy umowie sprzedaży z 2019 r. i 2021 r. zwolnienia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a i art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.