Interpretacja indywidualna z dnia 15 grudnia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-3.4012.388.2023.1.MS

Zwolnienie z opodatkowania VAT sprzedaży nieruchomości na rzecz osoby fizycznej lub na rzecz podmiotu prowadzącego pozarolniczą działalność gospodarczą, firmy lub instytucji.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

Państwa wniosek z 10 października 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zwolnienia z opodatkowania VAT sprzedaży nieruchomości na rzecz osoby fizycznej lub na rzecz podmiotu prowadzącego pozarolniczą działalność gospodarczą, firmy lub instytucji, wpłynął 16 października 2023 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca - Gmina X (zwana dalej „Gminą”) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług VAT.

Gmina rozważa sprzedaż działki nr ewid. (…) o powierzchni (…) wchodzącej w skład nieruchomości gruntowej położonej w Województwie (…), zwanej dalej „nieruchomością” lub „działką”, stanowiącą własność Gminy.

Dla nieruchomości prowadzona jest księga wieczysta nr KW (…) przez Sąd Rejonowy w (…).

Przedmiotowa działka zgodnie z aktualnym planem zagospodarowania przestrzennego gminy X - sołectwo X, przyjętym uchwałą Rady Gminy X nr (…) z dnia (…) r., opublikowaną w Dzienniku Urzędowym Województwa (…) z dnia (…) położona jest w terenie oznaczonym symbolami:

-(…) - tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej dla uzupełnienia zabudowy istniejącej,

-(…) - tereny dróg publicznych klasy „zbiorcza”.

Do przedmiotowej działki nr (…) Gmina nabyła prawo własności na podstawie decyzji Wojewody (…) o numerze (…) z dnia (…) r., w której to stwierdzono nabycie przez Gminę X, z mocy prawa, z dniem (…) r. nieodpłatnie prawa własności nieruchomości państwowej, położonej w jednostce ewidencyjnej X, obrębie ewidencyjnym (…).

Na podstawie zawiadomienia Starosty (…) z dnia (…) r. o zmianie danych w ewidencji gruntów i budynków (dowód zmiany: (…)) nastąpił przybytek powierzchni o (…) do wyżej wymienionej działki.

W związku z powyższym na dzień dzisiejszy powierzchnia nieruchomości wynosi: (…).

Przedmiotowa działka nie stanowi przedmiotu umowy dzierżawy, użyczenia ani najmu.

Na działce nr (…) znajduje się niewielki fragment budynku mieszkalnego, który to budynek jest posadowiony na działce sąsiedniej, stanowiącej własność osoby fizycznej nr ewid. (…), nie stanowiący własności Gminy.

Sprzedaż przez Gminę działki będzie odbywała się w trybie bezprzetargowym.

Sprzedaż działki ma na celu poprawienie warunków zagospodarowania nieruchomości przyległej o numerze ewid. (…).

Działka nie może być zagospodarowana jako odrębna nieruchomość.

Pytanie

1. Czy sprzedaż na rzecz osoby fizycznej gruntu przeznaczonego częściowo pod zabudowę jednorodzinną, a częściowo pod drogi publiczne, zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, będzie korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług VAT?

2. Czy sprzedaż na rzecz podmiotu prowadzącego pozarolniczą działalność gospodarczą, firmy lub instytucji, gruntu przeznaczonego częściowo pod zabudowę jednorodzinną, a częściowo pod drogi publiczne, zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, będzie korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

1. Sprzedaż na rzecz osoby fizycznej gruntu przeznaczonego częściowo pod zabudowę jednorodzinną, a częściowo pod drogi publiczne, zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, nie będzie korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług VAT.

2. Sprzedaż na rzecz podmiotu prowadzącego pozarolniczą działalność gospodarczą, firmy lub instytucji, gruntu przeznaczonego częściowo pod zabudowę jednorodzinną, a częściowo pod drogi publiczne, zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, nie będzie korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług VAT.

Uzasadnienie Ad. 1 i Ad. 2

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

Zgodnie z art. 2 ust. 33 ustawy o VAT przez tereny budowlane rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu - zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i gospodarowaniu przestrzennym.

Z analizy powyższych przepisów wynika, że przeznaczenie określonego gruntu należy oceniać wyłącznie na podstawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz - w przypadku braku takiego planu - wydanych decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Opodatkowane są zatem dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe niezabudowane, będące terenami budowlanymi w rozumieniu powyższych uregulowań.

Podsumowując, opodatkowane podatkiem VAT są te dostawy, których przedmiot stanowią nieruchomości gruntowe zabudowane i niezabudowane, przy czym w przypadku nieruchomości gruntowych niezabudowanych opodatkowane są wyłącznie te, których przedmiotem są tereny budowlane (przeznaczone pod zabudowę).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W odniesieniu do art. 7 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Stosownie do art. 2 pkt 22 ustawy:

W świetle przytoczonych powyżej przepisów, grunt spełnia definicję towaru określoną w art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż traktowana jest jako odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju.

Wskazać w tym miejscu należy, że wyrażenia „przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel” zawartego w przytoczonym art. 7 ustawy o podatku od towarów i usług nie należy utożsamiać z prawem własności. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, definiując wyrażenie „dostawa towarów” akcentuje „własność ekonomiczną” funkcjonującą w oderwaniu od krajowych przepisów prawa cywilnego, regulujących przeniesienie prawa własności. W orzeczeniu C-320/88 Staatssecretaris van Financiën v. Shipping and Forwarding Enterprise Safe B.V. TSUE wyraził pogląd, że „wyrażenie „dostawa towarów” w rozumieniu artykułu 5 (1) VI Dyrektywy oznacza także przeniesienie prawa do dysponowania rzeczą jak właściciel, nawet jeżeli nie dochodzi do przeniesienia własności rzeczy w sensie prawnym” (pkt 1), jednak jednocześnie zastrzegł, że „zadaniem sądu krajowego jest określenie w każdym przypadku, na podstawie stanu rzeczy, czy przeniesienie prawa do dysponowania rzeczą jak właściciel, w rozumieniu artykułu 5 (1) VI Dyrektywy, miało miejsce” (pkt 2).

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem będzie podatnikiem podatku od towarów i usług.

W świetle zapisów art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Natomiast stosownie do treści art. 15 ust. 6 ustawy:

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych. Zatem, jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to więc wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko bowiem w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Mając na uwadze przywołane wyżej przepisy zaznaczyć należy, że z uwagi na fakt, że sprzedaż nieruchomości jest niewątpliwie czynnością cywilnoprawną (nie zaś publicznoprawną), dla czynności sprzedaży nieruchomości wystąpią Państwo w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, a czynność ta w świetle ustawy będzie stanowić odpłatną dostawę towarów, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy.

Wykonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, może albo być opodatkowana, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy:

Powyższe oznacza, że zwolnienie przysługuje względem takiej dostawy, której przedmiotem jest grunt niezabudowany i jednocześnie o przeznaczeniu innym niż budowlane. Zatem ze zwolnienia od podatku korzystać będą dostawy gruntów o charakterze rolnym, leśnym, itp.

Na podstawie art. 2 pkt 33 ustawy:

Z przytoczonych przepisów wynika, że przeznaczenie określonego gruntu należy oceniać wyłącznie w oparciu o istniejący plan zagospodarowania przestrzennego oraz wydane decyzje o warunkach zabudowy nieruchomości.

W tym miejscu warto wyjaśnić, że stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 Gemeente Emmen - „teren budowlany” oznacza każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy,

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) którym nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

W konsekwencji, aby zastosować zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

-towary muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej,

-przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Niespełnienie choćby jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Z opisu sprawy wynika, że Gmina planuje sprzedać nieruchomość oznaczoną jako działka nr (…). Działka stanowi grunt oznaczony, zgodnie z planem zagospodarowania przestrzennego, symbolami:

-(…) - tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej dla uzupełnienia zabudowy istniejącej,

-(…) - tereny dróg publicznych klasy „zbiorcza”.

Na działce znajduje się fragment budynku, który nie jest własnością Gminy, z tego względu działka nie może być zagospodarowana jako odrębna nieruchomość, a jej sprzedaż ma na celu poprawę warunków zagospodarowania nieruchomości przyległej.

Na tle tak przedstawionego opisu sprawy Państwa wątpliwości dotyczą możliwości zastosowania zwolnienia z podatku VAT transakcji sprzedaży działki na rzecz osoby fizycznej lub na rzecz podmiotu prowadzącego pozarolniczą działalność gospodarczą, firmy lub instytucji.

Uwzględniając przywołane regulacje prawne należy stwierdzić, że w sytuacji gdy przedmiotem sprzedaży jest grunt, na którym posadowiony jest budynek/budowla, niestanowiący własności zbywcy, to mimo, iż ten obiekt budowlany stanowi w świetle prawa cywilnego część składową nieruchomości, to w świetle ustawy o podatku od towarów i usług nie dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzania tym obiektem jak właściciel (zarówno w sensie ekonomicznym, jak i w sensie prawnym), a zatem przedmiotem dostawy jest w takim przypadku tylko sam grunt - jako grunt zabudowany.

Odnosząc się do sprzedaży działki nr (…) należy wskazać, że na działce znajduje się fragment budynku nie będący własnością Gminy, stanowi to zatem teren zabudowany, do którego nie ma zastosowania możliwość zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9.

Tym samym Państwa stanowisko, w myśl którego, sprzedaż działki na rzecz osoby fizycznej lub na rzecz podmiotu prowadzącego pozarolniczą działalność gospodarczą, firmy lub instytucji nie będzie korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług jest prawidłowe (pomimo, że wynika z innej podstawy prawnej).

Należy bowiem zaznaczyć, że nie mamy do czynienia ze sprzedażą nieruchomości niezabudowanej przeznaczonej pod zabudowę jak wskazali Państwo w stanowisku, lecz ze sprzedażą terenów zabudowanych nie korzystających ze zwolnienia z podatku VAT.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego).

Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2383). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

-Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

-Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.