Interpretacja indywidualna z dnia 30 listopada 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT2.4011.428.2023.1.KC

Możliwość zastosowania zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych, w stosunku do całego wynikającego z umorzenia wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego w momencie podpisania ugody z bankiem.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

8 września 2023 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zaniechania poboru podatku. Uzupełnili go Państwo pismami z 10 i 11 września 2023 r. (data wpływu). Treść wniosku jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem:

1) Zainteresowany będący stroną postępowania:

Pan A. A

ul. V 1/7

(...)

2) Zainteresowany niebędący stroną postępowania:

Pani B. A

ul. V 1/7

(...)

Opis zdarzenia przyszłego

Zamierzają Państwo zawrzeć z Bank X z siedzibą w V (dalej „Bank”) ugodę pozasądową w dniu (...) września 2023 r.

W momencie składania niniejszego wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej ugoda z Bankiem nie została jeszcze podpisana.

Mają Państwo miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i podlegają nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Żadne z Państwa nie prowadzi działalności gospodarczej. Od (...) sierpnia  2006 r. pozostają Państwo w związku małżeńskim, od początku małżeństwa pozostawali i nadal pozostają we wspólności ustawowej małżeńskiej, rozliczają się wspólnie z podatku PIT i za rok 2023 zamierzają również dokonać tzw. wspólnego rozliczenia małżonków.

14 marca 2005 r. (tj. przed zawarciem związku małżeńskiego) zawarli Państwo Umowę o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych „(...)” waloryzowany kursem CHF z Bank Y z siedzibą w V (obecnie Bank X z siedzibą w V), dalej zwaną „Umową Kredytową”. Celem udzielenia kredytu było budownictwo mieszkaniowe. Łączna kwota kredytu do wypłaty wynosiła (...) zł i zgodnie z Umową Kredytową była i została przeznaczona na: finansowanie przedpłat na poczet budowy i nabycia przez Państwa na współwłasność (w udziałach po 50%, tj. w 1/2 części każdy z Państwa) lokalu mieszkalnego od dewelopera w budynku wielorodzinnym wraz z pomieszczeniem gospodarczym oraz miejscem parkingowym/postojowym w garażu podziemnym (kwota (...) zł) oraz na finansowanie prac wykończeniowych przedmiotowego lokalu mieszkalnego (kwota … zł) obejmujących:

(...)

Zabezpieczenie kredytu stanowi m.in. hipoteka (kaucyjna) ustanowiona na kredytowanej nieruchomości. Wnieśli Państwo również wkład własny z własnych środków. Państwo - jako kredytobiorcy - ponoszą solidarną odpowiedzialność za zobowiązania wynikające z Umowy Kredytowej, w tym za spłatę kredytu wraz z odsetkami.

Po zawarciu związku małżeńskiego (...) sierpnia  2006 r. raty kredytu spłacane były ze środków pochodzących z majątku wspólnego małżonków. Zgodnie z Umową Kredytową zobowiązani byli Państwo do udokumentowania wykonanych prac wykończeniowych przedmiotowego lokalu mieszkalnego w zakresie wskazanym wyżej poprzez przedłożenie faktur lub dokumentacji fotograficznej oraz notatki z inspekcji przez osobę uprawnioną w terminie do 31 maja 2006 r., który to obowiązek wykonali. Zabudowa kuchni i pod umywalkę wykonana została „pod wymiar”. Okres kredytowania wynosi 300 miesięcy, tj. od 14 marca 2005 r. do 15 marca 2030 r., spłata następuje w malejących ratach kapitałowo odsetkowych, płatnych co miesiąc do 15. dnia każdego miesiąca. Kredyt oprocentowany jest według zmiennej stopy procentowej.

Kredyt zaciągnięty w ramach Umowy Kredytowej jest kredytem na cele mieszkaniowe, o którym mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej „Ustawą PIT”) i udzielony został na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, której celem było zaspokojenie potrzeb jednego gospodarstwa domowego, które prowadzili Państwo jeszcze przed zawarciem związku małżeńskiego.

Zamieszkiwali Państwo w nabytym lokalu wspólnie od początku listopada 2005 r. do 31 grudnia 2019 r.

Żadne z Państwa nie korzystało dotychczas z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu jakiegokolwiek kredytu mieszkaniowego zabezpieczonego hipotecznie, zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej, o którym mowa w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (dalej „Rozporządzenie”).

Zawarcie Umowy Kredytowej poprzedzone było zawarciem przez Państwa (...) 2005 r. Umowy zobowiązującej (...) ustanowienia odrębnej własności lokalu i sprzedaży lokalu w wybudowanym w tym celu budynku (dalej „Umowa Deweloperska”) z C Sp. z o.o. z siedzibą w V (dalej „Deweloper”), zgodnie z którą Deweloper zobowiązał się do wybudowania budynku wielorodzinnego, mieszkalnego, i do sprzedaży lokalu opisanego w Umowie Deweloperskiej w stanie wolnym od obciążeń i jakichkolwiek praw osób trzecich.

(...)

13 października 2005 r., w wykonaniu umowy wstępnej (Umowy Deweloperskiej), zawarli Państwo z Deweloperem w formie aktu notarialnego Umowę ustanowienia odrębnej własności lokalu i sprzedaży lokalu (dalej „Akt Notarialny”).

Aktem Notarialnym strony, tj. Deweloper i Państwo, ustanowili odrębną własność lokalu mieszkalnego nr 1/7 o powierzchni użytkowej 49,10 m² położonego na trzeciej kondygnacji budynku wraz z przynależnym pomieszczeniem gospodarczym o powierzchni 2,70 m² usytuowanym w części podziemnej budynku (garażu), a następnie Deweloper lokal ten wraz z przynależnościami sprzedał Państwu - każdemu z Państwa w 1/2 części, a Państwo go nabyli na współwłasność w częściach ułamkowych.

W Akcie Notarialnym wskazano, że prawem związanym z własnością lokalu jest udział we współwłasności gruntu i we współwłasności części budynku, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali, tj. udział w nieruchomości wspólnej objętej księgą wieczystą (...), a wielkość udziału przypadająca każdoczesnemu właścicielowi lokalu nr 1/7 wynosi (...) części, i że Akt Notarialny obejmuje również zbycie na rzecz Państwa, jako współwłaścicieli lokalu nr 1/7, udziału we współwłasności nieruchomości wspólnej we wskazanej wyżej części.

Ponadto, w Akcie Notarialnym dokonano podziału do używania (quoad usum) tej nieruchomości wspólnej w ten sposób, że każdoczesny właściciel lokalu nr 1/7 korzystać będzie – na zasadzie wyłączności, bezterminowo i bezpłatnie – z miejsca postojowego w hali garażowej oznaczonego nr (...).

W § 9 Aktu Notarialnego wskazano, że kwota 207 166 zł obejmuje cenę sprzedaży lokalu wraz z udziałem w nieruchomości wspólnej oraz częściami składowymi i przynależnościami. Nie została wyodrębniona cena za lokal, pomieszczenie gospodarcze lub miejsce postojowe.

Po ustanowieniu odrębnej własności lokalu i jego nabyciu przez Państwa na podstawie Aktu Notarialnego lokalu założona została odrębna księga wieczysta KW (...) obejmująca lokal i pomieszczenie gospodarcze „(...)”, w której Państwo wpisani są jako współwłaściciele, każde w 1/2 części, a w Dziale I-SP - „Spis Praw Związanych z Własnością” – wpisany jest udział w (...) części w nieruchomości wspólnej objętej księgą wieczystą (...), nr prawa ...

Ani pomieszczenie gospodarcze, ani miejsce postojowe nie mogę stanowić odrębnego od lokalu mieszkalnego przedmiotu obrotu i mogą być zbyte tylko łącznie z lokalem.

Hala garażowa, w której znajduje się miejsce postojowe jest częścią nieruchomości wspólnej, nie została wyodrębniona jako lokal użytkowy i nie posiada osobnej księgi wieczystej.

Zawarta przez Państwo Umowa Kredytowa jest tzw. umową o „kredyt frankowy” i zawiera klauzule uznane za abuzywne, a Państwo mają prawo podnosić przeciw Bankowi roszczenia w związku z zawarciem, wykonaniem lub treścią Umowy Kredytowej.

W celu uniknięcia długotrwałego postępowania sądowego, przystali Państwo na propozycję Banku i zamierzają zawrzeć z Bankiem pozasądową ugodę do Umowy Kredytowej na podstawie przepisów kodeksu cywilnego, w tym art. 917 i dalszych kodeksu cywilnego.

Zgodnie z dokonanymi z Bankiem uzgodnieniami zawartymi w przedstawionym przez Bank projekcie ugody, Bank zwolni Państwa z długu, tj. umorzy w całości zadłużenie z Umowy Kredytowej pozostałe do spłaty na dzień podpisania ugody, czyli umorzy kwotę kapitału kredytu oraz odsetki (stanowiące oprocentowanie kredytu) naliczone za okres od ostatniej spłaty rat kredytu do dnia podpisania ugody.

Kwota zadłużenia do umorzenia przeliczona zostanie z CHF na PLN i strony zmienią walutę zadłużenia do umorzenia na złote.

W wyniku zawarcia ugody Państwa zadłużenie wobec Banku zostanie uznane za spłacone w całości. Przedmiotem ugody nie będzie umorzenie odsetek karnych (odsetek od zadłużenia przeterminowanego).

W wyniku zawarcia ugody z Bankiem uzyskają Państwo przychód w wysokości równej umorzonej kwoty kredytu (kapitału kredytu oraz odsetek naliczonych za okres od ostatniej spłaty rat kredytu do dnia podpisania ugody), do którego to przychodu w całości, w Państwa ocenie, zastosowanie będzie miało zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie Rozporządzenia.

Pytanie:

Czy w stosunku do całego przychodu wynikającego z umorzenia wierzytelności (tj. kwoty kapitału i odsetek/oprocentowania) z tytułu kredytu hipotecznego zaciągniętego na podstawie Umowy Kredytowej w 2005 r. na zakup lokalu mieszkalnego wraz z pomieszczeniem gospodarczym i miejscem postojowym oraz na finansowanie prac wykończeniowych przedmiotowego lokalu, który uzyskają Państwo w 2023 r., zastosowanie znajdzie zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe?

Państwa stanowisko w sprawie

W Państwa ocenie, do całego przychodu, który uzyskają w 2023 r. z umorzenia wierzytelności (tj. kwoty kapitału i odsetek/oprocentowania) z tytułu kredytu hipotecznego zaciągniętego na podstawie Umowy Kredytowej w 2005 r. na zakup lokalu mieszkalnego wraz z przynależnym pomieszczeniem gospodarczym i miejscem postojowym oraz na finansowanie prac wykończeniowych przedmiotowego lokalu znajdzie zastosowanie zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie Rozporządzenia, gdyż:

1)zaciągnięty kredyt służył realizacji wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, której celem było zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych jednego gospodarstwa domowego, które Państwo tworzyli i wspólnie prowadzili jeszcze przed zawarciem związku małżeńskiego (...) sierpnia 2006 r. - w przedmiotowym lokalu mieszkali Państwo od początku listopada 2005 r. do 31 grudnia 2019 r.,

2)żadne z Państwa nie korzystało dotychczas z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu jakiegokolwiek kredytu mieszkaniowego zabezpieczonego hipotecznie, zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej;

3)kredyt mieszkaniowy zaciągnięty został przez Państwa przed dniem 15 stycznia 2015 r.;

4)kredyt mieszkaniowy został zabezpieczony hipotecznie na kredytowanym lokalu;

5)umorzenie wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego dotyczy kwoty kredytu (kapitału) i odsetek (oprocentowania kredytu); nie dotyczy odsetek karnych,

6)zaciągnięty kredyt mieszkaniowy w całości przeznaczony był na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 Ustawy PIT, tj. własne cele mieszkaniowe, czyli na nabycie lokalu mieszkalnego wraz z przynależącymi do lokalu: pomieszczeniem gospodarczym i miejscem postojowym, z których żadne nie może być odrębnym od lokalu mieszkalnego przedmiotem obrotu oraz na sfinansowanie określonych prac wykończeniowych lokalu mieszczących się w pojęciu wydatków na własne cele mieszkaniowe.

Część kredytu przeznaczona na sfinansowanie prac wykończeniowych przedmiotowego lokalu mieszkalnego dotyczyła enumeratywnie wymienionych w Umowie Kredytowej wydatków, które - w świetle utrwalonego orzecznictwa, stanowiska prezentowanego przez organy podatkowe oraz Interpretacji Ogólnej Nr DD2.8202.4.2020 Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z 13 października 2021 r. - w całości mieszczą się w pojęciu wydatków na własne cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z Umową Kredytową zobowiązani byli Państwo do udokumentowania Bankowi poniesienia tych wydatków w terminie do 31 maja 2006 r., który to obowiązek wykonali.

Odnośnie do części kredytu przeznaczonego na sfinansowanie nabycia lokalu mieszkalnego wraz z przynależącymi do lokalu pomieszczeniem gospodarczym i miejscem postojowym, to Aktem Notarialnym ustanowiona została odrębna własność lokalu mieszkalnego nr 1/7, która przeniesiona została na Państwo wraz ze zbyciem pomieszczenia gospodarczego „(...)”, jako pomieszczenia przynależnego w rozumieniu przepisów ustawy o własności lokali oraz miejsca postojowego (w hali garażowej), które jest elementem nieruchomości wspólnej (w rozumieniu przepisów ustawy o własności lokali) w ramach jednej ceny.

Ponadto w Akcie Notarialnym dokonano podziału do używania (quoad usum) nieruchomości wspólnej w ten sposób, że każdoczesny właściciel lokalu nr 1/7 korzystać będzie - na zasadzie wyłączności, bezterminowo i bezpłatnie - z miejsca postojowego w hali garażowej oznaczonego nr (...).

W § 9 Aktu Notarialnego wskazano, że kwota 207 166 zł obejmuje cenę sprzedaży lokalu wraz z udziałem w nieruchomości wspólnej oraz częściami składowymi i przynależnościami. Nie została wyodrębniona cena za lokal, pomieszczenie gospodarcze lub miejsce postojowe. Lokal mieszkalny wraz z pomieszczeniem gospodarczym i miejscem postojowym nabyte zostały jednym Aktem Notarialnym i stanowią jeden łączny przedmiot obrotu. Ani pomieszczenie gospodarcze, ani miejsce postojowe przynależące do lokalu, którego Państwo są współwłaścicielami nie mogą być samodzielnym przedmiotem obrotu i prawo własności do każdego z nich jest prawem nierozerwalnie związanym z własnością lokalu mieszkalnego. Pomieszczenie gospodarcze - jako pomieszczenie przynależne, jest wpisane do księgi wieczystej prowadzonej dla lokalu mieszkalnego, a miejsce postojowe również przynależy i jest ściśle związane z lokalem mieszkalnym, jako element nieruchomości wspólnej.

Nieruchomość wspólną stanowi grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali (klatka schodowa, windy, itp.), co obejmuje również halę garażową (jeżeli nie została wyodrębniona jako osobny lokal użytkowy – a w przedmiotowej sprawie nie została), ale w przypadku miejsc postojowych dokonuje się umownego podziału do korzystania, w wyniku którego każdy z współwłaścicieli lub tylko niektórzy współwłaściciele są uprawnieni do korzystania z uzgodnionej części wspólnej nieruchomości (danego miejsca postojowego) z wyłączeniem innych współwłaścicieli. Współwłaściciel może wówczas zgodnie z postanowieniami umowy samodzielnie posiadać, użytkować oraz czerpać pożytki z konkretnej, fizycznie wydzielonej części nieruchomości (miejsca postojowego). W związku z tym element będący miejscem postojowym jest ściśle związany z lokalem i do niego przynależny.

Wobec powyższego, Państwa zdaniem zaciągnięty kredyt mieszkaniowy w całości przeznaczony był na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 Ustawy PIT, tj. własne cele mieszkaniowe.

Stanowisko przez Państwa prezentowane znajduje poparcie w interpretacjach indywidualnych wydawanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, np. interpretacja indywidualna z 3 kwietnia 2023 r. 0113-KDIPT2-2.4011.81.2023.2.AKR oraz interpretacja indywidualna z 12 października 2020 r. 0115-KDIT2.4011.533.2020.2.MM.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy.

Zgodnie z jego treścią:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisówOrdynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Treść powyższego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych zawartym w powyższej ustawie bądź, od których zaniechano poboru podatku.

Jak stanowi art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika. Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy źródłem przychodów są inne źródła.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Jak dowodzi użycie sformułowania „w szczególności” definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. W związku z tym, każde świadczenie mające realną korzyść finansową, o ile nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b ww. ustawy, jest dla świadczeniobiorcy przychodem z innych źródeł.

Państwa wątpliwości wiążą się z ustaleniem czy spełniają Państwo warunki do skorzystania z zaniechania poboru podatku na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz. U. z 2022 nr 592 ze zm.), w przypadku umorzenia wierzytelności wynikających z kredytu.

Przystępując do oceny skutków podatkowych umorzenia przez Bank wierzytelności związanej z zaciągniętym przez Państwa kredytem mieszkaniowym wskazać należy, że instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2324 ze zm.).

Zgodnie z art. 69 ust. 1 ww. ustawy:

Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

W konsekwencji, wartość umorzonej kwoty wierzytelności z tytułu zaciągniętego kredytu mieszkaniowego, będzie stanowiła dla Państwa przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z nieodpłatnych świadczeń, klasyfikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy.

Jednakże, zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe:

1.Zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot:

1)umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy:

a)kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego - gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz

b)osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej;

2)otrzymanych przez osobę fizyczną świadczeń z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, lecz nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania.

2.Kwoty wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, obejmują:

1)kwoty kredytu mieszkaniowego (kapitału);

2)odsetki, w tym odsetki skapitalizowane, i prowizje;

3)opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń.

3.W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty również na wydatki inne niż określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128, z późn. zm.), zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje kwotę wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego w części, w jakiej kwota kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 tej ustawy pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego.

4.W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zastąpiony kredytem refinansowym lub gdy na jego spłatę został zaciągnięty kredyt konsolidacyjny, zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje odpowiednio kwotę wierzytelności z tytułu kredytu refinansowego lub konsolidacyjnego w części odpowiadającej kwocie wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego.

5.Przez jedną inwestycję mieszkaniową, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, rozumie się inwestycję, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych:

1)jednego gospodarstwa domowego albo

2)więcej niż jednego gospodarstwa domowego, w przypadku gdy osoby fizyczne mające zajmować wspólnie jeden budynek mieszkalny, nie mniej niż jedna osoba fizyczna z każdego takiego gospodarstwa, są osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043).

6.Przez jedno gospodarstwo domowe, o którym mowa w ust. 5, rozumie się gospodarstwo prowadzone przez osobę fizyczną zajmującą jeden lokal mieszkalny albo jeden budynek mieszkalny jednorodzinny, samodzielnie lub wspólnie z innymi osobami stale z nią zamieszkującymi i gospodarującymi.

7.W przypadku gdy stroną umowy kredytu mieszkaniowego na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, są co najmniej dwie osoby fizyczne, zaniechanie poboru podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, ma zastosowanie wyłącznie do osób, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b.

W myśl § 3 rozporządzenia w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe:

Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o kredycie mieszkaniowym, należy przez to rozumieć kredyt, który został:

1)udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów, oraz

2)zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie, oraz

3)zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do § 4 rozporządzenia:

Zaniechanie, o którym mowa w § 1 i § 2, ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2024 r.

Zatem zaniechanie poboru podatku do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów znajdzie zastosowanie, jeżeli zostaną spełnione łącznie następujące przesłanki:

1.kredyt był zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej;

2.kredyt był udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw;

3.kredyt był zabezpieczony hipotecznie;

4.kredytobiorca nie korzystał wcześniej z umorzenia zobowiązania z tytułu innego kredytu na własne cele mieszkaniowe zabezpieczonego hipotecznie;

5.kwota wierzytelności obejmuje kwotę kredytu mieszkaniowego (kapitału), odsetki, w tym odsetki skapitalizowane i prowizje, opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń.

Ponadto zauważyć należy, że określając kredyt mieszkaniowy, kwota umorzenia którego objęta jest zaniechaniem, rozporządzenie odwołuje się do kredytu zaciągniętego na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przy czym zaniechanie nie powinno przysługiwać osobom, które zaciągnęły kredyt/kredyty na wiele odrębnych lokali, przeznaczonych na wynajem czy też zaspokajających potrzeby różnych gospodarstw domowych.

Z powyższego wynika zatem, że zaniechanie poboru podatku znajdzie zastosowanie do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów zaciągniętych na cele mieszkaniowe i zabezpieczonych hipotecznie, udzielonych przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw, w przypadku, gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z tym przepisem:

Za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na:

a)nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,

b)nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,

c)nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,

d)budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,

e)rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego

–położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.

Mając na uwadze przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że do całości dochodów uzyskanych przez Państwa w związku z umorzeniem kwoty wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, który – jak Państwo wskazują – został zaciągnięty na cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. nafinansowanie przedpłat na poczet budowy i nabycia lokalu mieszkalnego wraz z pomieszczeniem gospodarczym i miejscem postojowym oraz na finansowanie prac wykończeniowych przedmiotowego lokalu, znajdzie zastosowanie zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dacie wydania interpretacji.

Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację indywidualną w trybie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.), opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Należy wskazać, że przy wydawaniu interpretacji organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Państwa chroniła w zakresie przedstawionego zdarzenia przyszłego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

•Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

•Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej, ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

•w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

•w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).